Wase 14

Vakamau kei na Matavuvale— Sa Lewa ni Kalou

“Na matavuvale sa dua vei ira na koronivalu cecere ni Kalou me valuta na butobuto ni vuravura oqo. Mo vukea me kaukauwa ka veivolekati ka kilikili tiko na nomu matavuvale ki na veivakalougatataki nei Tamada mai Lomalagi.”

Na Bula nei Ezra Taft Benson

Mai na vakatekivu ni nodrau vakamau, rau a vakaliuca o Ezra kei Flora Benson na nodrau itikotiko kei na matavuvale. Ena gauna e ratou se gone lalai kina na luvedrau, rau sa vakamatatataka tiko ni rau sega ni vinakata na nodrau matavuvale “me lala e dua na idabedabe” ena veigauna tawamudu.¹ A vakamatatataka na itukutuku vata ga oqo o Peresitedi Benson ena nona veiqaravi tiko vaka-iliuliu ni Lotu. A kaya o koya:

“Sa nakita kina na Kalou me tawamudu na matavuvale. Mai na yaloqu taucoko, au sa vakadinadinataka ni sa dina na ivakaro o ya. Me sa qai vakalougatataki keda o Koya me qaqaco kina na noda itikotiko kei na nodra bula na lewe yadua ni matavuvale me qai yaco na gauna meda soli itukutuku yani vua na Tamada Vakalomalagi ena Nona itikotiko vakasilesitieli ni sa tiko kece e kea— o tama, tina, sisita, baraca, kei ira era sa daulomana vakalevu vakai ira. Sa tawani yadua na idabedabe. Eda sa lesu taucoko ki vale.”²

Vei rau o Peresitedi kei Sisita Benson, na sasaga me qaqaco na nodratou matavuvale e tekivu ena kena susugi cake na nodrau bula vakamau. Rau dau veilomani ka gugumatua, yalodina ka dodonu. E dina ga ni rau sega ni vakuwai mai na veiba, rau dau veivosaki ga vakadodonu.³ Rau wasea na nodra dui dina vei rau, ka rau nanuma ni sa dua vei ira na kaukauwa cecere ni nodrau vakamau. “Au se bera mada, vakadua meu vakataratututaka na dina nei Flora,” e kaya o Peresitedi Benson.⁴

Rau dau veitokoni ka veivakaukauwataki o Peresitedi kei Sisita Benson. “Sa dau raica o Flora e vuqa na ka baleti au kei na veika meu rawata ni vakatauvatani kei na dua tale ena noqu bula. Na nona vakabauta kei na veitokoni sa dua na veivakalougatataki cecere,” e kaya o Peresitedi Benson.⁵ Vakawasoma, ni vaka me yalolailaitaka o Peresitedi na levu ni itavi, e dau tavoya laivi o Sisita Benson na waini matana ka vakacegui koya.⁶ Sa dau vakasaqara o koya na veivuke ni Turaga me vukei Peresitedi, ka dau vakauqeti iratou na gone me ratou cakava vakakina. “A levu sara na masumasu kei na lolo baleti tamaqu,” e kaya o luvena yalewa o Barbara.⁷

President Ezra Taft Benson with Sister Flora Smith Amussen Benson — Rau a dau yalodina ka dina vakai rau vata o Peresitedi kei Sisita Benson.

Ena nodrau tara ena yavu kaukauwa ni nodrau bula vakamau, rau a vakavulici iratou na luvedrau o Peresitedi kei Sisita Benson na bibi ni veimaliwai ni matavuvale tawamudu. “Rau a vakatikora na neitou itubutubu vei keitou na gone na yalo ni daudina kei na loloma,” e kaya o Mark na luvedrau tagane. “Au sega ni vakabauta na mataqali yalo vaka o ya sa ituvaki tu ga ni dua na itikotiko, ia e vakayaloqaqataki ka susugi mai vua e dua na tina kei na tama veikauwaitaki.”⁸

Na ivakatagedegede ni itovo a ratou namaka tiko na Benson, vakakina na nodratou vakaliuca tiko na matavuvale, e vakaiusututaki tiko ena kosipeli. E ratou cakacakataka me buli e dua na matavuvale e kena isaluwaki na loloma, ka ra vuli ka vakatorocaketaki kina na gone, ka ratou mamarau tiko kina. E ratou a gadreva na Benson na nodratou itikotiko me vanua veivakacegui mai na vuravura. “E sega ni kena ibalebale ni sega ni keitou sotava na dredre,” e kaya o Reed na luvedrau tagane. “Keitou dau sega ni veiyaloni ena so na gauna. Keitou dau sega ni cakava na neitou itavi ena so na gauna. Keitou dau vakatovolea na vosota nei Na ena so na gauna. Ia, mai na sotavi ni veika kece oqo, e tiko ga na yaloduavata vakamatavuvale keitou saga me vakacokotaki vata.”⁹ E vakadinadinataka kina o Sisita Benson: “E sega ni dua e uasivi sara. Ena neitou matavuvale e sega ni neitou inaki me keitou dui vakaraica tiko na nona malumalumu e dua, ia me na vakayaloqaqataki ga me vinaka cake.”¹⁰

E ratou a se lalai na luvedrau na Benson ena gauna a kacivi kina o tamadratou me laki veiqaravi ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, ka sa lomaleqataka na nona gauna ni veilakoyaki ni na rawa ni vakataotaka na nona gauna kei iratou na luvena. A vola ena nona ivolaniveisiga: “Na levu ni veilakoyaki ena cakacaka ni Lotu ena kauti au tani mai na noqu matavuvale ena vuqa sara na gauna. … Au sa vakabauta vakaidina niu na rawa ni dina tiko ki na noqu matavuvale, vakavolekatitaki iratou ena Lotu, ka vakayacora vata tiko na noqu itavi ni dua na Vakaitutu Raraba. Oqo au kila ni na sega ni ka rawarawa.”¹¹

Na dina o ya ni sega ni rawarawa a vakauqeti Peresitedi Benson kina me cakacaka vakaukauwa me voleka tiko ga ki na nona matavuvale. “Eso na nanuma kei na veika au sotava e kamikamica duadua, ka veivakacegui ki na yalo ni [noqu] bula era sema tiko ki na itikotiko kei na matavuvale,” e kaya o koya.¹²

Ena 1957, ena nona itutu vaka-sekeriteri ni iteitei ni matanitu o Amerika, a wavokiti vuravura o Peresitedi Benson me va na macawa me laki veivosakitaka na madigi eso ni veivoli. Rau a tomani koya tu o Sisita Benson kei rau na luvedrau yalewa o Beverly kei Bonnie. Ratou a gole yani ki na 12 na matanitu, ka ratou laki sotavi ira kina na iliuliu ni matanitu ka sikova na nodra isakisaki ni vanua, itikotiko ni refuji, kei na veicakacaka ni iteitei. E nanuma kina o Peresitedi Benson ni a gugumatua na ilakolako o ya ena kena vakatorocaketaki na madigi ni veivoli vakakina na tekivutaki ni vakanuinui vinaka ni Lotu. Ni ratou sa lesu mai vale, a wawa tiko yani o Beth na luvedrau yalewa ni sa ro yani na waqavuka. Ni raici rau yani na nona itubutubu, a cici yani vei rau ena tuturu ni wai ni matana. A dodoliga yani o tamana tauri koya ka mokoti koya ena loloma. E nanuma lesu o koya, “Mai na veika totoka cecere kei vuravura [keitou a raica mai], na gauna o ya a vakasauri ga me uasivi duadua ena ilakolako taucoko o ya.”¹³

iVakavuvuli nei Ezra Taft Benson

Na matavuvale sa isoqosoqo bibi duadua ena gauna oqo se ena veigauna tawamudu.

Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e vakavuvulitaka ni matavuvale sa dua na isoqosoqo bibi duadua ena gauna oqo kei na veigauna tawamudu taucoko. E vakavulica na Lotu ni veika kece e dodonu me vakaiusututaki ena loma kei na veika e volita na matavuvale. E vakamatatataka ni kena maroroi na bula ni matavuvale ena gauna oqo kei na veigauna tawamudu ena liu taumada mai na sasaga tale eso.¹⁴

E sega tale ni tiko e dua na isosomi vinaka ni itikotiko. Na kena yavu sa mai liu sara me vaka ga na vuravura. Na kena inaki sa ilesilesi va-Kalou.¹⁵

E sega ni dua na matanitu e na uabaleta yani o ira na nona itikotiko. Na Lotu ena sega ni uabaleta yani o ira na nona itikotiko. Eda sa vinaka cake vakai keda mai na noda yasanibuka, na noda itikotiko. … Na itikotiko vinaka sa yavu tudei, na vatuivakadei ni kawatamata. E dodonu me maroroi. E dodonu me vaqaqacotaki.¹⁶

Eso na tamata a tarogi au vaka-dua na iliuliu ni Lotu na vuna eda vakabibitaki tiko kina na itikotiko kei na matavuvale ni levu sara tu ga na leqa lelevu e yaco vakavolivoliti keda tiko? Na isau ni taro, e dina sara, ni leqa lelevu era sa irairai ga ni leqa ni tamata yadua kei na matavuvale.¹⁷

Na vakamau kei na bula ni matavuvale a tauyavutaka na Kalou. Ena kena vakasama ni na tawamudu, na veivakabulai e ka ni matavuvale. Sa ilesilesi kina ni Kalou vei ira na itubutubu mera cakacakataka na susugi ni nodra matavuvale. Oqo e dua na ilesilesi tabu cecere.¹⁸

Ena vakamau e mamarau, o ira na tagane kei na yalewa vakawati era lomana ka qarava na Kalou vakakina vakai ira.

Na bula vakamau, na itikotiko, kei na matavuvale era sega walega ni isoqosoqo vakamatatamata. Era sa vakalou, sega ni bulia na tamata. Sa lewa ni Kalou na vakamau mai na ivakatekivu sara. Na itukutuku ni isevu ni vakamau e volai tiko ena iVakatekivu, a vakaraitaka kina na Turaga e va na ivakaro bibi: imatai, ni sega ni vinaka vua na tagane me tiko duadua; ikarua, ni a buli na yalewa me ivukevuke vinaka vua na tagane; ikatolu, me rau sa duabau vakayago; kei na kena ikava, ni sa dodonu vei tagane me biuti tamana kei tinana ka kabita duadua ga na watina. (Raica na iVakatekivu 2:18, 24.)

E muri, me vaka me vaqaqacotaki ga kina na itukutuku taumada, e kaya kina na Turaga: “ Ia na ka sa vauca vata na Kalou, me kakua ni tawasea rua na tamata” (Maciu 19:6). A kaya talega, “Mo lomana na watimu ena yalomu taucoko, ka mo kabiti koya duadua ga” (V&V 42:22).¹⁹

Na ivolanikalou e tukuna vei keda: “A sa wereca na qele ko Atama … me vaka au sa vakarota koi au na Turaga. A sa cakacaka vata kei koya ko Ivi na watina. … A ra sa tubu me lewevuqa ka vakatawa i vuravura. … E rau sa masu vua na Turaga ko Atama kei Ivi na watina. … A rau sa vakarokorokotaka na Kalou ko Atama kei Ivi, ia erau sa vakatavulica na ivakavuvuli oqo vei ira na luvedrau. … Ia ko Atama kei Ivi, na watina, erau sa ia tikoga na masumasu vua na Kalou.” (Mosese 5:1–2, 4, 12, 16.)

Mai na itukutuku veivakauqeti vakayalo oqo eda raica ni rau sa vakarautaka vei keda o Atama kei Ivi e dua na ivakaraitaki vinaka ni dua na veimaliwai ni vakamau ena veiyalayalati. E rau cakacaka vata; rau vakaluveni; rau masu vata; ka rau vakavulici ira vata na luvedrau— ena kosipeli. Sai koya oqo na ivakarau e gadreva na Kalou mera vakatotomuria o ira kece na tagane kei na yalewa bula dodonu.²⁰

Na vakamau sara ga me raici tiko ni sa dua na veiyalayalati tabu e mata ni Kalou. E sega ni nodrau ilesilesi ga na veiwatini o irau vakai rau, ia vua talega na Kalou. Sa yalataka o koya na veivakalougatataki kivei ira era rokova na veiyalayalati o ya.

Na nona dina e dua ki na nona vakamau sa ka bibi sara ki na loloma, dina, kei na vakacegu. Na dodomo e tautuba sa dau veivunauci kina vakadodonu na Turaga. …

Na qaqarauni kei na lewa dodonu vakai koya me sa ivakavuvuli veiliutaki tiko ena veimaliwai ni bula vakamau. Me rau vulica na veiwatini me rau qarauna na gusudrau vakakina na nodrau gagadre.

Na masumasu ena itikotiko kei na masumasu vata ena vaqaqacotaka na duavata ni [dua na veiwatini]. Ena yaco na gauna me sa dua ga na vakanananu, kakavaki, kei na vakasama me yacova ni drau sa vakasaqara na inaki kei na lalawa vata ga.

Vakararavi vua na Turaga, nodra ivakavuvuli na parofita, vakakina ena ivolanikalou mo dusimaki ka vukei, vakabibi ni yaco mai na duidui kei na leqa eso.

Na tubu vakayalo e yaco mai ni wali vata na leqa eso— sega ni drotani mai kina. Nikua na vakatabakiduataki tiko ni tamata yadua ena kauta mai na nanumi koya ga kei na veitawasei. Ni rua na tamata rau sa “lewe dua ga” sa nona ivakarau tiko na Turaga. (Raica na Nai Vakatekivu 2:24.)

Na ka vuni ni dua na vakamau bula marau o ya me qarava na Kalou vakakina vakai keda. Na inaki ni vakamau o ya me rawati na duavata kei na yalovata, vakakina na torocake ni tamata yadua. Ni vakatauvatani, na levu ga ni noda veiqaravi vakai keda, na cecere cake ni noda tubu vakayalo kei na lomada.²¹

Polynesian couple on a couch with a photo album. — “Na loloma eke eda kila tiko o ya … na iusutu e vauca vata na matavuvale ena gauna oqo kei na veigauna tawamudu.”

Na ivakasala mai vei Paula na iApositolo e totoka sara ka matata vinaka. E kaya kina, “Oi kemudou na tagane vakawati, lomani ira na watimudou, me vaka sa lomana na isoqosoqo lewenilotu na Karisisto” (Efeso 5:25).

Mai na ivakatakila edaidai a tukuna tale na Turaga na ilesilesi oqo. A kaya, “Mo lomana na watimu ena yalomu taucoko, ka mo kabiti koya duadua ga” (V&V 42:22). Na ka au kila e dua ga na ka ena ivolanikalou taucoko o ya ni da sa vakaroti meda loloma ena yaloda taucoko, ni oqori sara ga na Kalou Vakai Koya. Vakasamataka mada na kena ibalebale o ya!

Na mataqali loloma vakaoqo ena rawa me ivakaraitaki vei watimu ena vuqa na sala. iMatai ka bibi duadua, na Kalou duadua ga ena rawa me vakaliuci cake mai vei watimu ena nomu bula— sega ni cakacaka, sega ni veivakamarautaki, se ka taleitaki. Sa nomu iyautalei o watimu, ivukevuke tawamudu— sa nomu itokani.

Na cava na ibalebale mo lomana e dua ena yalomu taucoko? Sa kena ibalebale mo loloma ena lomamu taucoko kei na nomu dina taucoko. Sa dina sara ni ko lomana na watimu ena yalomu taucoko, ena sega ni rawa mo beci koya, vakacacani koya, se vosacataki koya, ivakarau se itovo, e vakatani.

Na cava na ibalebale mo “kabiti koya duadua ga”? E kena ibalebale mo tiko volekati koya tikoga, mo dina ka yalodina vua, mo drau dauveivosaki, ka vakaraitaka vua ni ko lomani koya.²²

O irau na veiwatini e rau veilomani vakairau rau na kunea ni loloma kei na dina e rau veisolisoli. Na loloma oqo ena susuga cake e dua na yalo me tubu e lomadra na gone. Na bula vakamatavuvale e dodonu me gauna ni marau kei na reki mera na rai lesu tiko kina na gone ni ra vakanananu ka veimaliwai kina.²³

Na matavuvale kaukauwa ena teivaka na loloma, veidokai, kei na veitokoni vei ira yadua na lewe ni matavuvale.

Meda sa qai vakaukauwataka na matavuvale. Na masu vakamatavuvale kei na tamata yadua ena mataka kei na yakavi ena rawa ni sureta na veivakalougatataki ni Turaga vei ira na lewe ni vale. Na gauna ni kana sa gauna totoka me raicilesu kina na itaviqaravi ni dua na siga ka sega walega me vakani na yago ia me vakani vakakina na yalo, ka soli nodra dui gauna na lewe ni matavuvale mera wilika na ivolanikalou, vakabibi na iVola i Momani. Ena yakavibogi sa gauna talei vei tama osooso me gole ki na yasani loga vei ira na luvena yadua, me veivosaki kei ira, sauma nodra taro, ka kaya vei ira ni ra sa lomani dina sara.²⁴

Na matavuvale sa dua vei ira na koronivalu cecere ni Kalou me valuta na butobuto ni noda siga. Vukea me kaukauwa tiko na nomu matavuvale ka mera veivolekati ka kilikili ki na veivakalougatataki ni Tamada mai Lomalagi. Ni ko vakayacora, ko na ciqoma na vakabauta kei na kaukauwa ena vakalougatataka tawamudu na nomu bula.²⁵

E dua na ka cecere e gadreva na Turaga vei keda yadua o ya meda vakarautaka e dua na itikotiko, me kune kina na veivakauqeti marautaki, ka dodonu ni veika vinaka. Ena veiyabaki ka tu mai ena sega soti sara ni bibi na isaulevu ni vakaiyayataki ni vale se na levu ni rumu ni sisili, ia ena bibi ga vakalevu o ya kera sa vakila tiko na luveda ni ra lomani ka ciqomi tiko e loma ni vale. Ena bibi cake ga ke sa tiko na bula marau kei na veidredrevaki, se veicacati se veiba.²⁶

O ira na matavuvale qaqa era lomana ka doka na lewe ni matavuvale yadua. Era na kila na lewe ni matavuvale ni ra lomani ka taleitaki. Era na vakila na gone ni lomani ira na nodra itubutubu. Sa qai yaco kina, mera taqomaki ka vakadeitaki ira vakai ira.

Na matavuvale kaukauwa ena teivaka e dua na itovo ni veivosaki e gugumatua. Era veivosakitaka na nodra leqa, tuvatuva-ka vata, ka veitokonitaka na inakinaki tudei. Era dau vakayacora na nodra lotu vakamatavuvale kei na matabose ni matavuvale ka vakayagataka me rau iyaya ni cakacaka mana ki na inakinaki oqo.

Era dau veivolekati sara na tama kei na tina ena veimatavuvale kaukauwa kei ira na luvedra. Era dau veivosaki. Eso na tama era vakataroga talega na luvedra yadua, eso era cakava talega vakagauna, ka so era taura na gauna eso mera vakayagataka e dua na gauna vakatikitiki kei ira yadua na luvedra.

Sa dau tu ga na leqaleqa kei na ibolebole ni matavuvale. Ia na matavuvale qaqa era saga mera cakacakataka vata na iwali eso ka sega ni mua ki na veivakacacani kei na veiba. Era veimasulaki vakai ira, veivosaki, ka veivakayaloqaqataki. Eso na gauna era lolo vata na matavuvale vakaoqo mera veitokoni ki na dua na lewe ni matavuvale.

Era dau veitokoni vakai ira na matavuvale kaukauwa.²⁷

Na itikotiko sa vanua uasivi duadua mera vulica kina na gone na ivakavuvuli kei na itovo ni kosipeli.

Na matavuvale sa vanua mana duadua me vakatikori kina na yavunibula tudei vei ira na lewena. Na bula ni matavuvale e kaukauwa ka yavutaki ena ivakavuvuli kei na itovo ni kosipeli i Jisu Karisito, … e sega ni dau yaco tu ga mai na leqa.²⁸

Era sa raica na itubutubu qaqa ni sega ni rawarawa mera susugi na gone ena itikotiko era solegi tu ena veika butobuto. O koya gona, era sa taura ga vakai ira na ituvatuva mera vakarautaka na veivakauqeti savasava duadua. Era sa vakavulici na ivakavuvuli savasava. Era sa vakarautaki na ivola vinaka ka wiliki. E qarauni vakavinaka na sara tivi. Era sa vakarautaki na sere e vinaka ka veilaveti. Ia na ka bibi duadua, ni sa wiliki tiko na ivolanikalou ka veivosakitaki me sala ni vukei na kena tauyavutaki e dua na vakanananu vakayalo.

Ena loma ni veitikotiko qaqa ni Yalododonu Edaidai, era vakavulici ira na luvedra o ira na itubutubu mera kila vakavinaka na vakabauta tiko na Kalou, veivutuni, papitaiso, kei na isolisoli ni Yalo Tabu. (Raica na V&V 68:25.)

Na masu vakamatavuvale sa nodra ivakarau tudei na matavuvale oqo. Na masu sa sala ni kena vakavinavinakataki na veivakalougatataki ka vakaraitaka ena yalomalumalumu na vakararavi vua na Kalou sa Cecere Sara me baleta na kaukauwa, qaravi ni bula, kei na veitokoni.

Sa ivosavosa vuku ka dina sara ni matavuvale era masu vata ena tudei tu ena mata ni Turaga!²⁹

Era gadreva na gone mera kila o cei o ira ena vuku ni inaki tawamudu ni nodra kilai. E dodonu mera kila ni tiko na Tamadra Vakalomalagi era rawa ni ra vakararavi vua, e rawa ni ra masu vua, ka rawa mera dusimaki mai kina. E dodonu mera kila era a lako mai vei me rawa ni vakaibalebale ka vakainaki kina na nodra bula.

E dodonu mera vakavulici na gone ena masu, mera vakararavi ki na veidusimaki ni Turaga, ka vakaraitaka na nodra vakavinavinaka ki na veivakalougatataki sa nodra. Au nanuma na gauna au tekiduru e yasani nodratou loga na luvei keirau lalai, ka vukei iratou ena nodratou masu.

E dodonu mera vakavulici na gone ena ka dodonu mai na ka cala. Sa rawa ka dodonu sara mera vulica na ivakaro ni Kalou. E dodonu mera vakavulici ni cala na butako, lasu, lawaki, se kovea na veika era taukena tu na tamata.

E dodonu mera vakavulici na gone mera dau cakacaka e vale. E dodonu mera vulica mai kina ni cakacaka savasava e kauta mai na dodonu kei na dokai ira. E dodonu mera vulica ni taleitaki ni cakacaka, o ya na cakacaka vakavinaka.

Na nodra gauna galala na gone e dodonu me tuvanaki ki na itavi e savasava, ka dodonu.³⁰

Ena kena tuvanaki me vaqaqacotaka ka taqomaka na matavuvale, na parokaramu ni lotu vakamatavuvale ni Lotu sa tauyavutaka kina e dua na bogi ena veimacawa me vakatabakidua vei ira na tamata kei na tina mera vakasoqoni ira na luvedra tagane kei na yalewa kivei ira ena nodra itikotiko.³¹

Sa rawa me vakatikori na ivakavuvuli ni kosipeli mai na lotu vakamatavuvale e mana mera na vaqaqacotaki kina na itabagone mera na kakua kina ni rerevaka na nodra veisiga ni mataka. Na veivakavulici vakaoqo e dodonu me vakayacori ena vakabauta, ivakadinadina, kei na vakanuinui vinaka.³²

Ni ko tuvanaka vakadodonu na nomu itikotiko ko sa muria tiko na ivakaro ni Kalou. Oqo ena kauta mai na lomavata kei na veilomani. … Me caka na masu vakamatavuvale. Me vakavulici na nomu matavuvale mera kila vakavinaka na kosipeli i Jisu Karisito. Me maroroya na lewe ni matavuvale yadua na ivakaro ni Kalou. Sai koya … na bula kilikili me ciqomi e dua na ivolatara ni valetabu, na lewe taucoko ni matavuvale mera ciqoma na cakacaka vakalotu ni bula vakacerecerei, ka vauci vata na nomu matavuvale ki na veigauna tawamudu. Sai koya na bula galala mai na dinau vakasivia, ka me sauma na lewe ni matavuvale na ikatini kei isolisoli e dodonu.³³

Sa vakaraitaka mai na Kalou ni sa rawa me laki gumatua na matavuvale ena taudaku ni ibulubulu.

Na loloma eda kila eke e sega ni yaloyalona wale tu ga, ia na iusutu dina e vauca vata na matavuvale ena gauna oqo kei na veigauna tawamudu.³⁴

A vakatakila vei Josefa Simici na Kalou mai Lomalagi na dina ni sa rawa ki na matavuvale me gumatua ena taudaku ni ibulubulu— me laki tawamudu tu na noda veinanumi, veivinakati, kei na veilomani vakai keda.³⁵

E sega ni cecere cake e dua tale na solibula me vakataka na veivakalougatataki ni vakamau tawamdu. Ki na vuqa vei keda, e rawarawa ga na noda curu ki valetabu, ka rairai eda lewa tu ga ka yaco kina meda vakawalena na veivakalougatataki oqo. Me baleta na gacagaca tale eso ni yalodina ki na bulavoli ena kosipeli, na vakamau ena sala ni Turaga ena gadrevi kina na yalo mo cakitaka na bula tawavakalou —vakavuravura—kei na noda guta meda vakayacora na lewa nei Tamada. Mai na cakacaka ni vakabauta oqo, eda vakaraitaka na noda loloma vua na Kalou kei na noda lomana na luveda ena sucu mai. Me vaka ni noda matavuvale sa ivurevure cecere ni reki ena bula oqo, sa na qai vakakina ena veigauna tawamudu.³⁶

iTikotiko kei na Matavuvale. Na vakanananu kamica e lade cake mai lomada ni gauna ga eda rogoca kina na vosa vakamareqeti oqo! Sa noqu gagadre veimasulaki, kei na vu ni yaloqu taucoko, mo na kila na reki tawa cavuti rawa kei na vakacegu ni bula vakaitubutubu dokai. Ko ni na calata e dua vei ira na reki titobu ni bula oqo kei na veigauna tawamudu kevaka mo nakita mo drotani mai na nomu ilesilesi vaka-itubutubu kei na tarai cake ni itikotiko. Me vaka sa vakatakilai mai vei Parofita Josefa Simici, na vakasama lagilagi ni itikotiko kei na gugumatua tiko ni veimaliwai vakamatavuvale e yavutaki tiko ena noda yavu ni reki eke kei na veigauna e muri mai.³⁷

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

E vakavulica o Peresitedi Benson, “Ena kena vakasama tawamudu, na veivakabulai sa cakacaka ni matavuvale” (wase e 1). Na cava na ibalebale ni ka oqo vei iko? Na cava era rawa ni cakava na lewe ni matavuvale me baleta na nodra veivakabulai vakai ira?
Ni ko vulica na ivakasala nei Peresitedi Benson ena wase e 2, vakasamataka vakatitobu na kena semati taucoko tiko ki na veika e vakatoka o koya me “na veika vuni ni dua na vakamau bula marau.” Na cava o nanuma kina ni “ka vuni” oqo e veimuataki ki na marau?
Ena wase e 3, mo vakasamataka na ka e kaya o Peresitedi Benson me baleta na nodra ivakarau na matavuvale qaqa. Ena sala cava e vaqaqacotaki kina na matavuvale na ivakarau oqo? Vakasamataka vakatitobu na cava mo cakava mo muria kina na ivakasala oqo.
Na cava o nanuma kina ni matavuvale sa “vanua mana dina ni kena vakatikori na yavunibula qaqa”? (Raica na wase e 4, ka taura na ivakasala matata nei Peresitedi Benson me baleta na veivakavulici ena matavuvale.) Na gauna cava o sa raica mera veivukei vakai ira na lewe ni matavuvale ena vulica na ivakavuvuli ni kosipeli?
A vakadinadinataka o Peresitedi Benson ni matavuvale sa rawa “ni gumatua ena taudaku ni ibulubulu” (wase e 5). Na cava o nanuma ka vakila ni ko vakasamataka vakatitobu na dina oqo? Na cava eso na “vakanananu kamica” e yaco mai vei iko ni cavuti na itikotiko kei na matavuvale?

iVolanikalou Veisemati

Same 127:3–5; 1 Korinica 11:11; 3 Nifai 18:21; V&V 49:15; 132:18–19; raica talega “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba,” Ensign, Nove. 2010, 129

Veivuke ki na Vuli

“Ena gumatua sara na nomu vuli ni ko vakavulici mai vua na Yalo Tabu. Dau tekivuna nomu vulica na kosipeli ena nomu masuta na veivuke ni Yalo Tabu” (Vunautaka na Noqu Kosipeli [2004], 20).