Wase 3

Galala ni Digidigi, dua na iVakavuvuli Tawamudu

“Na galala ni digidigi sa soli tu vei keda kece sara me da digidigi vakavuku baleta ni na vakatau kina na noda na vakabulai. Na digidigi oqori ena tara na noda laki bula marau tawamudu.”

Na Bula nei Ezra Taft Benson

Na bula kei na cakacaka ena loga ni iteitei, sa vukei Ezra Taft Benson me vulica na revurevu ni digidigi vakavinaka. E nanuma lesu ka kaya: “Au a susugi cake ka vakabauta ni yalo kei na igu ni cakacaka sa ikoya na isaluwaki ni rawa-ka vakalevu ena teitei. Na kena iusutu ga na cakacaka kaukawa kei na cakacaka vakavuku. Vakayagataka sara, ko na qai raica ni ko sa na rawa-ka vakalevu.”¹ E a vulica o Ezra ni a se gone lailai ni ratou na sega ni leqa ena kakana kevaka me ratou qarava vakavinaka na nodratou iteitei. E a vulica ni kevaka me vinakata me rawa-ka vakavinaka na nodratou bisinisi ni loba sucu me sa na digitaka me dau yadra sara vakamataka lailai me laki loba sucu.² E a raica ni gauna a digitaka kina me cakacaka vakaukauwa, era sa qai saumi koya na dauteitei me wasewasea na nodra itei ka siviraka na co madu.³ E a raica ni dredre e yaco sara ga vei ira era vakabauta, ka raica talega ni o ira yadua kei na nodra matavuvale, mera na digitaka na nodra na walia na dredre ena dua na sala me vukei ira mera na bula marau ka rawa-ka vakalevu sara.⁴

Vei Ezra Taft Benson ena nona a se gone, e so na revurevu ni nona digidigi vakavinaka ena rawa ni laurai ena vokete sucu ena lori ka ra sinai tu kina na witi kei na isau vinaka sara ni dua na siga ni cakacaka kaukauwa. E so tale e dredre na kena vakarautaki ia e dede toka na kena vakilai. Kena ivakaraitaki ga ni dau raici rau na nona itubutubu, e dau raica na reki, vakacegu, kei na kaukauwa ka dau yaco mai ni ra sa duavata na matavuvale ena vakabauta na Turaga.⁵ E a vulica ena lawa ni tatamusuki—“na ka ga e kaburaka e dua na tamata, ena tamusuka” (Kalatia 6:7)—ena laurai ena bula vakayalo vakakina ena bula vakayago.

Ni sa yavutaki ena veika sa sotava mai, sa dau vakananumi ira wasoma na Yalododonu Edaidai o Peresitedi Ezra Taft Benson ena bibi ni galala ni digidigi—na galala “mo digitaka na sala mo muria.”⁶ Na nona ivakavuvuli baleta na galala ni digidigi e sega ni wili walega kina na nona veivakananumi ki na “digitaka na ka e dina mai na ka e lasu.”⁷ E dau kaya ni galala ni digidigi sa ikoya na “digitaki ni veika e bibi ka na tara sara vakalevu na noda vakabulai” ka na tara sara yani vakalevu na bula marau tawamudu.”⁸ E vakauqeti ira na Yalododonu mera vakayagataka na nodra galala ni digidigi mera “cakava ga vakataki ira,” ka kakua ni waraka mera vakaroti ena veika kece.⁹ Na ivakavuvuli ni galala ni digidigi, e kaya o koya, “e vaka e dua na laini koula ka cici kosova na ituvatuva ni kosipeli ni Turaga me baleta na nodra vakalougatataki na luvena.”¹⁰

O Jisu Karisito ka a bula taumada e a vakamuria na ituvatuva ni veivakabulai nei Tamada Vakalomalagi, ka a maroroi kina na noda galala ni digidigi.

iVakavuvuli nei Ezra Taft Benson

Na galala ni digidigi —galala mo digitaka— sa isolisoli tawamudu ni Kalou.

Au vakadinadinataka ni o keda eda luvena vakayalo na Kalou dauloloma, ka Tamada Vakalomalagi (raica na Cakacaka 17:29; 1 Nif. 17:36). E tiko Vua e dua na yavu ni veivakabulai ka na rawa vei ira kece na luvena mera na bula tawamudu kei Koya vakakina na nodra rawata na taucoko ni bula marau me vaka e taukena tu o Koya. (Raica na 1 Nif. 10:18; 2 Nif. 2:25; Alama 24:14; 34:9; 3 Nif. 12:48; 28:10.)

Au vakadinadinataka ni ena noda bula taumada, na tuakada vakayalo, o Jisu Karisito, sa lesi tu kina me noda iVakabula ena iTuvatuva ni veivakabulai nei Tamada. (Raica na Mosaia 4:6–7; Alama 34:9.) O Koya na kavetani ni noda vakabulai ka sa ikoya walega na sala ena rawa kina ni da lesu tale kina vei Tamada Vakalomalagi meda rawata kina na taucoko ni bula rekitaki. (Raica na Ipe. 2:10; Mosaia 3:17; Alama 38:9.)

Au vakadinadinataka ni o Lusefa e tiko talega ena matabose mai lomalagi. E a sasagataka me vakarusa na galala ni tamata. O koya e a vakaduiduile. (Raica na Mosese 4:3.) E dua na ivalu mai lomalagi, ka dua na ikatolu ni yalo era a lutu tani mai vuravura ka ra sega ni vakayago. (Raica na Ai Vakatakila 12:7–9; V&V 29:36–37.) O Lusefa na meca ni cakadodonu kece sara ka sasagataka me bula rarawa na tamata kecega. (Raica na 2 Nif. 2:18, 27; Mosaia 4:14.)¹¹

Na uto ni ka e yaco ena matabose o ya mai lomalagi sa i koya oqo: E dodonu li me tiko na galala vei ira na luvena na Kalou mera digitaka kina na sala mera muria, se vinaka se ca, se mera na vakasaurarataki mera talairawarawa? O Karisito kei ira era muri Koya era tutaka na vakatutu taumada—galala ni digidigi; Sai Setani e tutaka na kena ikarua— veivakaukauwataki kei na veivakasaurarataki.¹²

E vakamatatataka na ivolanikalou ni a dua na ivalu mai lomalagi, na veiqati ni ivakavuvuli ni galala, na dodonu ni digidigi. (Raica na Mosese 4:1–4; V&V 29:36–38; 76:25–27; Ai Vakatakila. 12:7–9.)¹³

Na ivalu ka a tekivu mai lomalagi me baleta na ulutaga oqo, e se bera ni oti. Sa mai tomani tiko na ivalu oqo ena buturara ni bula vakayago.¹⁴

Na galala ni digidigi sa soli me ivakavuvuli va-Kalou e tawamudu. Na yavu levu ni bula galala sa yavu mai na kosipeli. E sega kina na veivakaukauwataki sega na veivakasaurarataki sega na ka ni veikilai. Ena vakatau kina tamata yadua na nona vakadonuya na kosipeli se besetaka. Ena rairai ciqoma beka ka sega ni bulataka, se na rairai ciqoma ka bulataka vakavinaka. Ia, na Kalou ena sega vakadua ni na vakasaurarataki keda meda bulataka na kosipeli. O Koya ena vakayagataki ira na Nona italai mera veivakauqeti kina. O Koya ena kacivi keda ka na dusimaki keda, vakauqeti keda, ka vakayarayarataki keda ka qai vakalougatataki keda ni da sa cakava vakakina, ia ena sega vakadua ni na vakasaurarataka na vakasama ni tamata. (Raica na Serenilotu, 1985, no. 240.)¹⁵

Na bula oqo sa gauna ni noda vakatovolei, na gauna meda digitaka kina na vinaka se na ca.

E a vakaraitaki vei Eparaama na yalodra kece na luvena na Tamada Vakalomalagi ni se bera ni ra lako mai ki vuravura. O koya talega e vakaraitaki vua na ibulibuli kece e tu e vuravura, ka tukuna vua na Kalou, “Io, meda vakatovolei ira mada kina, era na muria na veika kece sa vakarota vei ira na Turaga na nodra Kalou se sega.” (Eparaama 3:25.) E tiko sara talega ena iyatuvosa o ya na galala ni digidigi.¹⁶

Na bula oqo e da vakatovolei tiko kina: meda vakaraitaka na noda na dinata na veika eda sotava ka na qai laki macala ena bula tawamudu na kena revurevu vei keda yadua. Oqo na kena gauna kei na kena draki—ni sa vaka oya vei ira na veitabatamata tale e so—meda vulica na noda itavi ka vakayacora.¹⁷

E ka dina taucoko ni dau rarawataka na Kalou na bula ni talaidredre. Sa ka dina taucoko ni sa Nona gagadre me kakua ni yaco. Sa dina ni o Koya ena vukei ira era sega ni tokona. Ia, o Koya ni sa vakadonuya na ivalavala e sega ni dodonu me na yaco vei ira kece sara na luvena ena bula oqo, sa ivakadinadina ni Nona solia vei ira na nodra galala ni digidigi, ka sa biuta toka ga me Nona na yavu ni nodra na lewai ena siga ni veilewai.¹⁸

E sega ni dua na ivalavala ca ena sega ni rawa me vesuka o [Jisu Karisito]. Sa tu taucoko e Ligana na veika kece. Na vuravura oqo sa Nona yalava dina sara. O ya gona e vakatara kina na ca me rawa kina vei keda me da na digitaka na vinaka kei na ca.¹⁹

Na bula oqo sa gauna ni noda vakatovolei me baleta na bula tawamudu, ka sa soli kina … na galala ni digitaka na dodonu mai na cala. … Ena digidigi oqori sa tiko na kena revurevu, sega walega ena bula oqo, ia na kena ena bibi cake sara ena bula sa bera mai. E tiko na iyalayala ena sega ni rawa vei Setani me rorova yani. Ena iyalayala oqori, sa na rawa kina vua me solia e so na ka e sega ni dodonu mai na ivakavuvuli dodonu ni Kalou, ka sa soli kina vua na tamata me digitaka na vinaka mai na ca, ka sa na vakadeitaki kina na vanua era na lako kina ka laki taukena ena bula sa bera mai.²⁰

Eda na vakayagataka na galala ni digidigi meda digitaka na noda bula marau tiko nikua me yacova na bula tawamudu.

E lomani iko na Kalou ka lomani ira vakakina na luvena kece sara, ka sa Nona gagadre kei na inaki kei na ituvatuva meda na lesu kece Vua ka kakua ni tauvi duka, me da sa na bula lagilagi ka laki bula marau vata kei Koya.

Sa dau nanumi iko tu ga na Tamada sa tiko mai lomalagi. Sa solia o Koya vei iko na ivakaro me tuberi iko ka vakaivakarautaki iko. Sa solia talega o Koya vei iko na nomu galala ni digidigi—galala mo digitaka—“mo na vakayacora kece sara o [iko] na veika sa vakarota o [Koya].” (Epa. 3:25.) Sa tuvalaki vinaka sara tu ga na nona matanitu e vuravura, ka ra sa yalodina kina na nomuni iliuliu mera vukei kemuni. Mo ni kila tiko na neitou dau lomani kemuni, neitou dau kauwaitaki kemuni, ka dau masulaki kemuni.

E dau vakananumi kemuni talega o Setani. Sa nona gagadre sara ga mo ni vakarusai. O koya e sega ni solia vei kemuni na ivakaro mo ni vakadodonutaki kina, ia e vinakata mo ni cakava ga na ka “o ni vinakata mo ni cakava.” … Na parokaramu i Setani na “qito ni kua qai saumi malua.” E vinakata o koya mo ni rarawa me vakataki koya [raica na 2 Nifai 2:27]. Na parokaramu ni Turaga na bula marau nikua kei na vakacegu tawamudu ena bulataki ni kosipeli e veisiga.²¹

Eda sa galala meda digidigi, ia eda sega ni galala meda lewa na revurevu ni ka eda sa digitaka.²²

Sa matata sara ga, ni na lailai sara na vakatovolei ni vakabauta kevaka meda sa na vakalougatataki ena gauna vata ga eda talairawarawa kina se meda sa vakararawataki ena gauna vata ga eda caka cala kina. Ia, e sega ni vakataratutu ni na tiko na gauna ni sausaumi ena veika kece eda cakava.²³

Ena rairai marautaka ga vakalailai e dua na tamata na cala e a cakava, sa na kena itinitini ga na rarawa. “Ko na sega ni kune marau ena nomu ivalavala ca.” (Alama 41:10.) Na ivalavala ca e kunekunetaka na veilecavi qaqa kei na Kalou ka na vakayalolailaitaka na yalo. Sa dodonu gona kina vua na tamata yadua me raica ni rau sa veiriti vinaka tiko kei na ivakaro kece sara ni Kalou. Na lawa kece sara e vakamuri ena kauta mai na kena veivakalougatataki. Na lawa kecega ena voroki ena kauta mai na kena revurevu. O ira kece era icolacola bibi tu ena yalo veilecayaki mera lako vua na Turaga, ni sa rawarawa na nona ivua ka mamada na nona icolacola. (Raica na Maciu. 11:28–30.)²⁴

Sa ka bibi sara ena bula oqo na digidigi e dau vakayacori. Ni sa dua na isolisoli levu ni Kalou vua na tamata na … galala ni digidigi, sa solia talega o koya vua na tamata na itavi me baleta na digidigi oqori. … Eda sa solia tiko na noda bula ki na vanua me da na rawa-ka kina se dravudravu kina. Eda na sega walega ni digitaka na noda icavacava, ia eda sa na digitaka sara tikoga na gaunisala eda na muria meda na rawata kina na veika eda na gadreva meda rawata kina na noda vakatutu, kei na noda gumatua se sega sa na vakadeitaka na gauna ena rawati kina. Oqo ena taura na noda sasaga vakaikeda kei na igu ka na salavata na veisaqasaqa kei na dredre.²⁵

Na veika ena yaco ki na kawatamata ena vakatau ena nona vakayagataka na tamata na … galala ni digidigi me bula tiko kina se me vakawalena na lawa vakalou me maroroi kina ka tamusuka na kena revurevu. Na veika dina nikua e sega ni lako mai na veika vakailavo se veika vakapolitiki. Era sa ka vakayalo ga—ka kena ibalebale ni tamata me na vulica ka muria na lawa kece sa solia mai na Kalou vua na tamata.²⁶

Na galala ni digidigi sa soli mai vei keda me da digidigi kina vakamatau ni na vakatau kina na noda vakabulai. Na digidigi kece oqori ena vakatau kina na noda na laki bula marau tawamudu.²⁷

Sa na vakatau na keda ituvaki ena digidigi eda cakava. Na noda na laki vakaivotavota ena bula vakalou ena vakatau ena digidigi eda na cakava yani oqo.²⁸

Na digidigi baleta na veika bibi ena ganita me masulaki.

Kevaka eda na vakatulewa, me vakataki Karisito, sa dodonu me da na bula dodonu tiko me rawa ni da na dolele yani ka rawata na kaukauwa vuni oya ka ra dau rawata duadua ga na tamata dau vakatulewa vinaka duadua.

E dua na digidigi levu ena bula oqo sa ikoya na digidigi e a cakava o Josefa Simici ena nona a vakamuria na veivakauqeti nei Jemesa: “Ia, kevaka sa lailai na vuku vua e dua vei kemudou, me kerea vua na Kalou, o koya sa solia vakalevu vei ira kecega na tamata, a sa sega ni dau veivakadirideini sa na soli ga vua. Ia me kerekere ena vakabauta, me kakua ni vakatitiqa. Ko koya sa vakatitiqa, sa vaka na ua ni waitui, sa cagina ena cagi ka veitubuyaki.” (Jemesa 1:5–6.)

Na nodra vakabulai e milioni na tamata ena itabatamata ena taucoko ni tabagauna ena vakatau ena digidigi o ya! Meda nanuma tiko ni digidigi eda dau cakava yadua ena vakaibalebale ka na tatara kina nodra bula e so tale na tamata.²⁹

Sa kaya na Turaga, “Tukituki ka na dolavi vei kemudou” (3 Nifai 14:7; Maciu 7:7). Dua na kena ivosavosa e kainaki ni na gadrevi meda gugumatua. ³⁰

Na digidigi e dodonu ena gadrevi kina na cakacaka, sasaga vakaukauwa, kei na yalo masumasu. Na isau ni sasaga nei Oliver Cowdery mai vua na Turaga ena vakamatatataka na ka oqo, “Ia, au sa kaya vakaidina vei iko, a dodonu sara mo vakasamataka vinaka taumada; kevaka sa dodonu vei iko mo qai kerea, ia kevaka au kila ni ganita, au na uqeta na yalomu ka na katakata mai na lomamu, raica ko na qai kila sara ni sa dodonu.” (V&V 9:8.)

Meda sa tekivu mada ena noda kaya ni da sa vakasaqara vagumatua na Tamada Vakalomalagi ka vakabauta ni na sauma mai na noda masu sa na dua na yavu vinaka meda tekivu kina. …Ena sega ni rawa ni laki taki wai na Turaga ena dua na toevu ni sa maca tu, o keda ga meda cakacaka. Ena so na gauna na noda via digidigi vakadodonu sa na dua na cakacaka levu, vuli kei na sotavi vakabalavu ni dredre.³¹

Na digidigi bibi ena gadrevi kina na masumasu kei na lolo ena qai rawa kina na rai vakayalo.³²

O keda eda itini vakaikeda ni galala ka na gadreva na Turaga meda caka vinaka ena noda digidigi vakai keda.

E a tukuna na Turaga kina nona Lotu ena 1831:

“Raica, sa sega ni kilikili meu veivakaroti tiko ena ka kecega; ia ko koya sa waraka me kitaka na ka sa tukuni vua sa tamata lialia ka vucesa, io, ena sega na kena isau.

“Ia, au sa kaya vei kemudou, sa kilikili mera gumatua ena cakacaka vinaka ko ira na tamata kecega io, mera vakayacora ga vakai ira na ka e dodonu mera kalougata kina;

“Raica sa tu vei ira na galala mera vakayacora na ka era gadreva. Ia na tamata kecega sa vakayacora na veika dodonu ena rawata vakaidina na kena isau.

“Ia ko koya sa waraka ga me kitaka na ka e vakaroti vua, se muria na ivakaro ena yalo lomalomarua kei na vucesa ena cudruvi vakaidina.” (V&V 58:26–29.)

E vinakata na Turaga me da vakayagataka na noda galala ni digidigi me da “gumatua ena cakacaka vinaka” (V&V 58:27).

Na inaki ni Turaga—na inaki levu—sa ikoya tikoga: na nodra vakabulai kei na nodra bula vakalagilagi na luvena.

Dau cakava na Turaga me da raica na iyaloyalo raraba ni veika e vinakati me na vakayacori kei na so na ka ni veivuke me da vakamuria, ia e na qai vinakata me da na vaqara ka cakacakataka na kena matailalai kei na kena icakacaka. Na kena icakacaka kei na ka me na caka e dau vakacokotaki ena masumasu kei na ivakarau ni bula e bulataki tiko me na rawati kina na veituberi ni Yalotabu. E so era sega soti ni dau bula vakayalo qaqaco vinaka, me vakataki ira ena gauna i Mosese era sa qai dau vakaroti tu ga vakalevu. Nikua o ira era sa dau bula tu vakayalo era dau raica na inaki, vakadikeva na ituvatuva sa virikotora tu na Turaga kei ira na nona parofita ka qai masulaka —na kena qaravi ka sega ni waraka me qai tukuni vei ira “na veika kecega.” Na ivakarau oqo sa na vakarautaka na tamata kina bula e vakalou. …

Ena so na gauna ena dau waraka ka nuitaka na Turaga ni ra na cakava na ka e dodonu na luvena ena nodra sasaga, ia ni ra sega ni cakava vakakina, era sa na calata na kena icovi, ka sa na qai biuta vakatikitiki ka laiva mera na sotava na kena revurevu, se sa na qai vakamacalataka mai vakamatailalai. Au dau rivarivabitaka ni kena levu ga ni nona na vakamacala mai na lailai ni kena icovi ena soli.³³

Meda sa na “sasagataka tikoga” na veika vivinaka ka laiva na vuravura me dua na vanua vinaka me da na bula tiko kina.³⁴

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

Na gaunisala cava e so ko raica kina ni ivalu ka a tekivu mai lomalagi … e se bera ni oti”? (Raica na wase e 1.) Na cava e rawa ni da cakava meda tosoya tikoga kina na noda tutaka na ivakavuvuli ni galala ni digidigi?
Dau vakasamataka tu na tamata se cava e vakatara kina na Kalou me tu e vuravura na veika ca. Ena vukea vakacava na veivakavulici nei Peresitedi Benson ena wase 2 na saumi ni taro oqori?
Na cava e rawa ni da cakava meda vukei ira kina na gone kei na itabagone mera kila na dina e tiko ena wase 3? Na cava e rawa ni da cakava meda vukei ira kina na gone kei na itabagone mera kila na bibi ni digidigi era na cakava?
Vakasamataka mada na ivakasala nei Peresitedi Benson me baleta na “digidigi va-Karisito dodonu” (wase 4). Na cava o sa vulica me baleta na cokoti vata ni masu kei na sasaga vagumatua ni vakayacori ni digidigi?
Na cava na kena ibalebale vei iko mo “gumatua ena cakacaka vinaka”? E veisau vakacava na nomu bula ni ko sa caka vinaka “ena [nomu] lewa vakai iko” ka sega ni waraka mo vakaroti? (Raica na wase e 5.)

iVolanikalou Veisemati

Na iVakarua 11:26–28; Josua 24:15; 2 Nifai 2:14–16; Alama 42:2–4; Ilamani 14:30–31; V&V 29:39–45; 101:78

Veivuke ni Veivakavulici

Ni vakayacori na veivosaki vakailawalawa ena “soli na galala me ra vakaitavi mai e na lesoni e lewe levu na tamata. E so na lewenikalasi era dau lomalomarua na vakaitavi, era na rairai vakaitavi e na iwasewase lalai ka madua se rere mera vakamacalataki ira e matadra na lewelevu” (Veituberi, Me iLutua ni Noda Bula, [1999], 196).