Wase 18

Qarauna na Yaloviavialevu

“Na yaloviavialevu e sa ivalavala ca ka kovuti vuravura raraba, na veivakaduiduitaki levu. Na iwali ni yaloviavialevu na yaloraramusumusu.”

Na Bula nei Ezra Taft Benson

Ena nona imatai ni vosa vaka Peresitedi ni Lotu ena koniferedi raraba, a vakatavulica o Peresitedi Ezra Taft Benson na duidui me baleta na yaloviavialevu kei na yaloraramusumusu:

“Na viavialevu e sega ni dau rai cake vua na Kalou ka kauwaitaka na veika e dina. E dau rai vakababa ki na tamata ka veibataka se o cei e dina. …

“Na yaloviavialevu e vakatakilakilataki ena ‘Cava au vinakata mai na bula?’ ka sega ni ‘Cava ena vinakata na Kalou me’u cakava ki na noqu bula?’ Oya na vakatautaki iko ka veivorati ki na loma ni Kalou. Oya na rerevaka na tamata mai na rerevaka na Kalou.

“Na yalomalumalumu e tutaka na loma ni Kalou—ki na rerevaki ni Nona vakatulewa kei na nodra gagadre o ira era wavoliti keda. Kivei ira na dokadoka, na veidokai ni vuravura e rogo ki na daligadra; kivei ira na yalomalumalumu, na veidokai ni lomalagi e vakatakata na lomadra.”¹

Na veivakavuvuli oqo a matata tu kivei ira na turaga ka ra a veiqaravi vata kei Peresitedi Benson ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua. Era kila tu me vaka ni a Peresitedi ni nodra kuoramu, a sega ni leqataka okoya na nona ile vakaikoya—ia na vulici duadua ga kei na muri ni loma ni Kalou. O Peresitedi Boyd K. Packer, ka a veiqaravi talega vaka-Peresitedi ni Kuoramu ni Le Tinikarua, a tukuna me baleta na ivakaraitaki nei Peresitedi Benson ki na veivosaki ena veisoqoni ni kuoramu: “Ko na rawa ni sega ni duavata kei Peresitedi Benson ka sega ni leqataka ni tiko e dua na kena ka vakatamata. Keimami veivosakitaka taucoko na veika e gadrevi ka sega ni leqataka se cava na nona rai ena veika oya.”² Elder Russell M. Nelson, ka a veiqaravi ena Kuoramu ni Le Tinikarua me rua na yabaki ena veiliutaki nei Peresitedi Benson, a kaya: “Ena vakadidigo cava ga, kevaka sara mada ga ni a sega ni nona nanuma, ena vakarautaka o Peresitedi Benson e dua na ituvaki ki na dua walega na yavu—Na cava e vinaka sara me baleta na matanitu? Kevaka e kena inaki me na caka eso na ka ena sala duidui mai na kena e rawa ni cakava okoya, ia me vakakina. E vinakata duadua ga okoya na veika e vinaka sara me baleta na matanitu.”³

Me vaka e dua na iliuliu ni matanitu, a tutaka vakatautauvata o Peresitedi Benson na qaravi ni veika ena vinaka sara me baleta na matanitu ni Kalou. Ni a veiqaravi voli vaka-sekeriteri ni iteitei kei Amerika, a ciqoma okoya e vuqa na “veidokai ni vuravura,”⁴ vakakina na iwiliwili levu talega ni veivakaduiduitaki voravora. A sega ni vakatara okoya na veika e rua oqo me rogo ki na daligana. Ia, a dina tu ga okoya ki na dua na ivakananumi ka dau rogoca vakawasoma okoya mai vua na watina, o Flora: “Kakua ni leqataka na nanuma ni vuravura me baleti iko ni ko sa caka dodonu tiko vua na Turaga.”⁵ Yalo vakacegu ena malua ni “veidokai ni lomalagi,”⁶ ka dau segata okoya me veitaratara kina ki na loma ni Kalou.

Frontal head and shoulders portrait of Jesus Christ. Christ is depicted wearing a pale red robe with a white and blue shawl over one shoulder. Light emanates from His face. — Na iVakabula, ka sa “yalomalua ka yalomalumalumu” (Maciu 11:29), e sa noda ivakaraitaki levu ni yalomalumalumu.

Na iVakavuvuli nei Ezra Taft Benson

Sa vakasalataki keda na Turaga meda qarauna na viavialevu.

E tukuna vei keda na Vunau kei na Veiyalayalati ni iVola i Momani e sa “ivolatukutuku ni dua na matatamata era sa rusa.” (V&V 20:9.) Cava na vuna era rusa kina? Oqo e sa dua na itukutuku bibi sara ni iVola i Momani. A solia koto o Momani na isaunitaro ena isogo ni veiwase ni ivola ena vosa oqo: “Raica era sa viavialevu na Nifai ena matanitu oqo, [ka] ra na vakarusai.” (Moro. 8:27.) Ka qai, de da na calata na itukutuku momona ni iVola i Momani mai vei ira na matatamata vakarusai oya, e sa vakasalataki keda na Turaga ena Vunau kei na Veiyalayalati, “Dou qarauni kemudou mo dou kakua ni yaloviavialevu, de na yaco vei kemudou na ka a yaco vei ira na Nifai ena gauna eliu.” (V&V 38:39.)

Au qara ena yalonuinui e dua na gagadre ni nomu vakabauta kei na masu ni’u sasagataka me’u valasikati rarama ena itukutuku ni iVola i Momani oqo—na ivalavala ca ni viavialevu. Na itukutuku oqo e sa tikora vakabibi voli na noqu bula ena vica na gauna. Au kila ni sa vinakata na Turaga me talaucaki na itukutuku oqo ena gauna oqo.

Ena boselevu taumada, na viavialevu a vu ni nona lutu o Lusefa, “na kalokalo ivolasiga.” (2 Nif. 24:12–15; raica talega na V&V 76:25–27; Mosese 4:3.) Ena icavacava ni vuravura oqo, ni sa vakasavasavataka na vanua na Kalou ena bukawaqa, era na vakamai na viavialevu me vaka na vu ni sila ka ra na taukena na vanua o ira na yalomalua. (Raica na 3 Nif. 12:5; 25:1; V&V 29:9; JS—AT 1:37; Mala. 4:1.)

A vakayagataka vakatolu na Turaga ena Vunau kei na Veiyalayalati na iyatuvosa “qarauna na yaloviavialevu,” oka kina e dua na ivakasala ki na ikarua ni qase ena Lotu, o Oliver Cowdery, kei Emma Smith, na wati i Parofita. (V&V 23:1; raica talega na 25:14; 38:39.)⁷

Na ilutua vakaraitaki ni viavialevu oya na veimecaki kivua na Kalou kei ira na noda kawatamata.

Na viavialevu sa dua na ivalavala ca tawakilai deivaki, ka vuqa era sa cakaca tiko ena lecaika. (Raica na Mosaia 3:11; 3 Nif. 6:18.) E sega ni dua na ka e tiko ena ivolanikalou me baleta na viavialevu dodonu—e sa dau vakatokai tu ga me ivalavala ca. Ia, se vakacava sara na vakayagataki ni vosa oqo e vuravura, sa dodonu meda kila deivaki na iwalewale e vakayagataka kina na Kalou na vosa oqo me rawa ni da kila deivaki na vosa ni ivola vakatabui ka rawaka mai kina. (Raica na 2 Nif. 4:15; Mosaia 1:3–7; Alama 5:61.)

E levu vei keda e nanuma na viavialevu me dau nanumi koya vakaikoya, ivakavuvuli, dokadoka, qaciqacia, se veivakadrukai. Na veika kece oqo sa vu ni ivalavala ca, ia na uto, se loma, e se yali tiko.

Na ilutua vakaraitaki ni viavialevu oya na veimecaki—veimecaki kivua na Kalou kei na veimecaki kivei ira na noda kawatamata. Na veimecaki e kena ibalebale na “veisevaki kivua, ivakarau kaukauwa ki na, se dua na ivalavala ni veisaqasaqa.” E sa kaukauwa e gadreva tu o Setani me lewai keda kina.

Na viavialevu e sa dau veisivisivi vakaidina ni bula. Eda biuta na lomada ki na veisaqasaqa ni Kalou. Ni da vakatakila na noda viavialevu kivua na Kalou, oya sa na itovo ni “lomaqu ga ka sega ni yaco na lomamuni.” Me vaka a kaya o Paula, era sa “vakasaqara na nodra ka ko ira kecega, ka segai na ka nei Jisu Karisito.” (Fili. 2:21.)

Na lomada ena veisivisivi kei na loma ni Kalou ena vakatara na gagadre eso, yalo ni viakana, kei na veigagano ka sega ni tarovi. (Raica na Alama 38:12; 3 Nif. 12:30.)

O ira na viavialevu era na sega ni vakatara na dodonu ni Kalou me veidusimaki voli ki na nodra bula. (Raica na Ila. 12:6.) Era boletaka na nodra nanuma me baleta na dina ki na kilaka levu ni Kalou, na nodra sasaga ki na kaukauwa vakamatabete ni Kalou, na nodra rawaka ki na Nona cakacaka cecere.

Na noda veimecaki kei na Kalou e vuqa tu na kena ivakaraitaki, me vaka na veisaqasaqa, veicacati kaukauwa, domodomoqa, tawaveivutuni, veivakacudrui, rawai rawarawa, kei na dauqara ivakatakilakila. Era gadreva tu na viavialevu me na vakadonui ira na Kalou. Era sega ni maleleta na veisautaki tiko ni nodra nanuma me veidonui kei na nanuma ni Kalou.

E dua tale na tiki bibi ni ivalavala ca kilai levu oqo ni viavialevu oya na veimecaki kei ira na noda kawatamata. Eda sa temaki ena veisiga meda laveti keda cake mai vei ira tale eso ka vakalailaitaki ira. (Raica na Ila. 6:17; V&V 58:41.)

Na viavialevu e cakava na tamata kece me nodra meca ena boletaki ni nodra kilaka, nanuma, cakacaka, iyau, taledi, se so tale na iyaya ni veidutaitaki vakavuravura mai vei ira tale eso. Ena malanivosa nei C. S. Lewis: “Na viavialevu e sega ni rawata na marau mai na taukeni ni dua na ka, ia ena veika taukeni vakalevu cake mai na tamata kadua. … Sa ikoya na veivakatauvatani ka vakavuna mo viavialevu: na marau ni veivakacerecerei mai vei ira tale eso. Na gauna ga e sa yali kina na vu ni veisivisivi, sa yali na viavialevu.” (Mere Christianity, New York: Macmillan, 1952, pp. 109–10.)

Ena matabose ni se bera ni buli na vuravura, a biuta na nona ituvatuva o Lusefa vaka-veisivisivi ki na yavu ni Tamada ka a matataka o Jisu Karisito. (Raica na Mosese 4:1–3.) A gadreva okoya me rokovi mai vei ira kecega na tamata. (Raica na 2 Nif. 24:13.) Kena vakalekaleka, na nona gagadre viavialevu me a kovea na itikotiko tabu ni Kalou. (Raica na V&V 29:36; 76:28.)

Era sinai tu ena ivolanikalou na ivakadinadina ni revurevu bibi ni ivalavala ca ni viavialevu vua na tamata yadua, ilawalawa, veikoro, kei na veimatanitu. “Sa liu na viavialevu ia sa muri na rusa.” (Vakaib. 16:18.) E a vakarusa na matanitu ni Nifai kei na koro o Sotoma. (Raica na Moro. 8:27; Isik. 16:49–50.)⁸

O ira na viavialevu era rerevaka vakalevu cake na vakatulewa ni tamata mai na vakatulewa ni Kalou.

A vu mai na viavialevu na vakoti i Karisito. Era a cudru na Farisi baleta ni a tukuna o Jisu ni a Luve ni Kalou, ka a veivakarerei ki na nodra itutu, ka vakavuna mera sasagataka na Nona mate. (Raica na Joni 11:53.)

A yaco me meca i Tevita o Saula mai na viavialevu. A vuvu okoya baleta ni ra a lagata voli na marama ni Isireli ni “Sa mokuti ira na veiudolu ko Saula, kei Tevita na veiudolu vakatini.” (1 Samu. 18:6–8.)

O ira na viavialevu era rerevaka vakalevu cake na vakatulewa ni tamata mai na vakatulewa ni Kalou. (Raica na V&V 3:6–7; 30:1–2; 60:2.) “Na cava era na nanuma vei au na tamata?” e bibi cake mai na “Na cava ena nanuma vei au na Kalou?”

Na tui o Noa a sa vakarau me sereki Apinatai na parofita, ia e dua na vakatutu ki na nona viavialevu mai vei ira na nona bete lawaki ca a vakauti Apinatai me vakamai. (Raica na Mosaia 17:11–12.) A yaloluluvu o Eroti ena kerekere nei watina me tamusuki na ului Joni na Dauveipapitaisotaki. Ia na nona gagadre viavialevu me laurai vinaka kina “ena vukudra talega era sa kana vata kaya” a vakavuna vua me vakamatei Joni. (Mac. 14:9; raica talega na Marika 6:26.)

The Book of Mormon prophet Abinadi preaching before King Noah and the wicked priests. Abinadi is bound in chains. Scriptural reference: Mosiah 12:18-37, 13:1-9 — Na viavialevu nei Tui Noa a vakavuna na mate nei Apinatai kei na nona mate talega.

Na rerevaki ni vakatulewa ni tamata e sa vakatakilai koya ena veisivisivi me baleta na veivakadonui ni tamata. Era taleitaka na viavialevu “me vakarokorokotaki ira ko ira na tamata ka vakalailai ga me vakarokorokotaki ira na Kalou.” (Joni 12:42–43.) Na noda ile ki na veika eda cakava sa vanua ena vakatakilai kina na ivalavala ca. E kaya o Jisu ni o Koya “sa kitaka tikoga na ka” sa vinakata na Kalou. (Joni 8:29.) Ena vinaka vei keda meda rawata na vakacaucau ni Kalou me noda ile mai na noda tovolea meda vakaceceretaki keda mai vei ira na tacida ka vinaka cake kivua e dua tale?

Eso na tamata viavialevu era sega ni kauwaitaka soti ke sa sotava na nodra gagadre na kedra isau ni ra vakila ni kedra isau e levu cake mai kivua e dua tale. Na nodra icocovi e sa vinaka cake mai vei ira tale eso. Oqo na veimecaki ni viavialevu.

Ni sa rawai na lomada ena viavialevu, eda na vakayalia na noda tu vakataki keda ena vuravura ka solia na noda bula galala ki na ivesu ni vakatulewa ni tamata. Na vuravura e kaila vakadomoilevu mai na vakasolokakana ni Yalo Tabu. Na inakinaki ni tamata e uabaleta na ivakatakilakila ni Kalou, ka ra vakalaiva na viavialevu na ititoko kaukamea. (Raica na 1 Nif. 8:19–28; 11:25; 15:23–24.)⁹

Sa vakatakilai na viavialevu ena sala e vuqa.

Na viavialevu e sa dua na ivalavala ca ka rawa na raici vakarawarawa ki na so tale ia eda sega ni vakila soti kivei keda. E levu vei keda e siqema na viavialevu me nodra ivalavala ca o ira era toka e cake, me vakataki ira na vutuniyau kei na vuli vinaka, ka raica sobu tiko na kena vo vei keda. (Raica na 2 Nif. 9:42.) E tiko tale eso na baca kilai levu sara kivei keda—sa oya na viavialevu mai ra ka rai cake tiko. E sa vakatakilai ena sala e vuqa, me vakataka na vaqaracala, kakase, vosamuri, vosakudrukudru, bula ena taudaku ni ka eda rawata, cudrucudru, kocokoco, sega ni soli vakavinavinaka kei na veivakacaucautaki ka rawa ni vaqaqacotaka e dua tale, sega ni dau veivosoti kei na dauvuvu.

Na talaidredre sa dua dina na sasaga kaukauwa vakaviavialevu ena saqati ni dua tale ka vakaitutu levu kivei keda. Sa rawa ni dua na itubutubu, dua na iliuliu ni matabete, dua na qasenivuli, se kena itini na Kalou. Na tamata viavialevu e sevaka na dina ni dua tale e toka e cake vua. E nanuma okoya ni oqo e vakalolovirataka na nona itutu.

Na yalokocokoco e sa dua na ivakaraitaki matata sara ni viavialevu. “Na kena vakatau vei au na ka kecega” e sa inanamaki ni veika taucoko e vakabetena—dokai koya vakaikoya, lomani koya vakaikoya, lasa vakaikoya vakavuravura, veivakacerecerei vakaikoya, kei na qarai koya vakaikoya.

Na viavialevu e rawaka ena cakacaka butobuto ka sa tauyavutaki me rawati kina na qaqa, na vakatubuiyau, kei na lagilagi ni vuravura. (Raica na Ila. 7:5; Ica 8:9, 16, 22–23; Mosese 5:31.) Na vua oqo ni ivalavala ca ni viavialevu, ka yacana na cakacaka butobuto, a vaqeavutaka ruarua na kawatamata ni Jereti kei na Nifai ka sa vaka tu kina ka na vu ni lutu ni matanitu e vuqa. (Raica na Ica 8:18–25.)

E dua tale na mata ni viavialevu oya na veileti. Na veiba, veivala, vakatulewa tawadodonu, itabatamata luluqa, veisere, veivakacacani vakaveiwatini, vakacaca, kei na vakasausa era lutu kece ki na ivakatagedegede oqo ni viavialevu.

Na veileti ena noda matavuvale e kauta tani na Yalo ni Turaga. E kauta tani talega e vuqa na lewe ni noda matavuvale. Na veileti e dau vu mai na dua na vosa ka tauci vakaukauwa ki na veivorati ni vuravura raraba. E tukuna vei keda na ivolanikalou ni “yaloviavialevu ga sa tubu kina na veileti.” (Vakaib. 13:10; raica talega na Vakaib. 28:25.)

Era vakadinadinataka na ivolanikalou ni ra dau vakacalai rawarawa o ira na viavialevu ka ra veivakacacani. (Raica na 1 Nif. 16:1–3.) Era bureitaka na veivosoti me rawa ni dinau tikoga kina e dua tale ka vakadonuya na nodra loma mavoa.

O ira na viavialevu era sega ni taura vakarawarawa na ivakasala se veivakadodonutaki. (Raica na Vakaib. 15:10; Emosi 5:10.) Na tataqomaki era sa vakayagataka me vakadonuya ka vakabekataka na nodra malumalumu kei na leqa. (Raica na Mac. 3:9; Joni 6:30–59.)

Era vakanuinui na viavialevu ki na vuravura me tukuna vei ira ke ra yaga tiko se sega. Na nodra marau e loma e vakatautaki ena vanua era sa lewai mera tiko kina ena ikabakaba ni rawaka vakavuravura. Era vakila na nodra yaga vakayadua kevaka na veinaba ena botodra ni rawaka, taledi, totoka, se kilaka e sa levu vakarauta. Na viavialevu sa dukadukali. E kaya, “Kevaka o rawaka, o au e dua na luluqa.”

Kevaka eda lomana na Kalou, cakava na Lomana, ka rerevaka cake na Nona vakatulewa mai na kena ka vakatamata, eda na rawata na marau eloma.¹⁰

Na viavialevu e yalana se tarova na toso ki liu.

Na viavialevu e sa dua na ivalavala ca veivakacacani ena ibalebale dina ni vosa oya. E yalana se tarova na toso ki liu. (Raica na Alama 12:10–11.) Era sega ni dau vakatavulici vakarawarawa na viavialevu. (Raica na 1 Nif. 15:3, 7–11.) Era na sega ni veisautaka na lomadra mera ciqoma na dina, baleta ke ra cakava ena vakaraitaka ni ra sa cala.

Na viavialevu e ravuta vakaoti na noda veimaliwai taucoko—na noda veimaliwai vata kei na Kalou kei ira na Nona italai, ena maliwa ni turaga kei na marama vakawati, itubutubu kei na gone, taukei ni cakacaka kei na tamata cakacaka, qasenivuli kei na gonevuli, kei na kawatamata taucoko. Na noda ivakatagedegede ni viavialevu e vakatautaka na iwalewale ni noda qarava na noda Kalou kei ira na tacida kei na ganeda. E vinakata o Karisito me laveti keda ki na vanua e tiko kina o Koya. Eda gadreva li meda cakava vakakina kivei ira tale eso?

Na viavialevu e vakaseavutaka na noda nanuma vaka luve ni Kalou kei na loloma vakaveitacini. E tawasei ka vidai keda vaka “itutu,” ka vakatau tiko ki na noda “iyau” kei na noda “sasaga ni vuli.” (3 Nif. 6:12.) Na duavata e tawarawa kivei ira na tamata viavialevu, ka vakavo sara ni da sa duavata eda na sega ni nona na Kalou. (Raica na Mosaia 18:21; V&V 38:27; 105:2–4; Mosese 7:18.)

Vakasamataka na cava e sa vakalusia vei keda na viavialevu ena gauna eliu ka cava e sa vakalusia tiko oqo ki na noda bula, noda matavuvale, kei na Lotu.

Vakasamataka na veivutuni e rawa ni yaco vata na bula veisautaki, e maroroi na vakawati, ka vaqaqacotaki na itikotiko, kevaka e sega ni tarovi keda na viavialevu mai na noda tusanaka na noda ivalavala ca ka vakanadakui ira. (Raica na V&V 58:43.)

Vakasamataki ira e vuqa ka ra sa lewe ni Lotu luluqa tu baleta ni ra a vakacalai ka na sega ni vakadonui ira na nodra viavialevu mera vosota se kana vakataucoko ena teveli ni Turaga.

Vakasamataki ira na ikuri ni tini vakaudolu na cauravou kei na veiwatini ka rawa ni ra kaulotu vakavo ga ki na viavialevu ka tarovi ira voli ni sovaraka na yalodra kivua na Kalou. (Raica na Alama 10:6; Ila. 3:34–35.)

Vakasamataka na kena rawa ni tubu na cakacaka ena valetabu kevaka a bibi cake na gauna e vakayagataki ena veiqaravi vakalou oqo mai na vuqa na sasaga vakaviavialevu ka veisivisivi tu ena noda gauna.¹¹

A young couple sitting next to each other in an apartment or house. There are boxes around them to indicate they just moved in. They are smiling and hugging each other. — Na yalomalumalumu e kauta mai na duavata kei na qaqaco ki na bula vakawati kei na matavuvale.

Na iwali ni viavialevu oya na yalomalumalumu.

Na viavialevu e rawai keda kece ena veituvaki ni gauna kei na veituvaki ni ivakatagedegede. O sa na rawa ni raica oqo na vuna a ka vakaitamera kina na vale ena tadra nei Liai ka vakatakarakarataka na viavialevu ni vuravura ka sa lewe vuqa sara era curu kina. (Raica na 1 Nif. 8:26, 33; 11:35–36.)

Na viavialevu sa ivalavala ca ka kovuti keda raraba, na cakacala levu. Io, na viavialevu sa ivalavala ca ka kovuti keda raraba, na cakacala levu.

Na iwali ni viavialevu na yalomalumalumu—yalomalua, talairawarawa. (Raica na Alama 7:23.) Sa ikoya na yalo raramusumusu ka bibivoro. (Raica na 3 Nif. 9:20; 12:19; V&V 20:37; 59:8; Same. 34:18; Ais. 57:15; 66:2.) Me vaka e biuta vakavinaka o Rudyard Kipling:

Sa ciba na vakasausa kei na kaikaila;
Sa ra lesu na turaganivalu kei na tui.
Se tu ga na nomuni solibula ena gauna eliu, 
Na yalo e malumalumu ka bibivoro. 
Na Turaga Kalou ni Lewevuqa, me sa tiko vata kei keda,
De da guilecava, de da guilecava. …

Na Kalou ena rawati ira na tamata yalomalumalumu. Sa rawa ni da digitaka meda yalomalumalumu se meda na vakasaurarataki meda yalomalumalumu. A kaya o Alama, “Sa kalougata ko koya sa yalomalumalumu vakaidina sara.” (Alama 32:16.)

Meda sa digitaka meda yalomalumalumu.

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena valuti ni veimecaki kivei ira na tacida kei na ganeda, ka okati ira me vakataki keda, ka laveti ira cake se cake sara mai vei keda. (Raica na V&V 38:24; 81:5; 84:106.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena ciqomi ni ivakasala kei na vosa kaukauwa. (Raica na Jekope 4:10; Ila. 15:3; V&V 63:55; 101:4–5; 108:1; 124:61, 84; 136:31; Vakaib. 9:8.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena nodra vosoti o ira era cakacala kivei keda. (Raica na 3 Nif. 13:11, 14; V&V 64:10.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena veiqaravi soliwale kivei ira na tani. (Raica na Mosaia 2:16–17.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena lakovi ni kaulotu kei na vunautaki ni vosa ka rawa ni vakayalomalumalumutaki ira tale eso. (Raica na Alama 4:19; 31:5; 48:20.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena curumi vakawasoma ni valetabu.

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena noda tusanaka ka biuta laivi sara vakadua na noda ivalavala ca ka yaco meda sucu kivua na Kalou. (Raica na V&V 58:43; Mosaia 27:25–26; Alama 5:7–14, 49.)

Sa rawa ni da digitaka meda vakayalomalumalumutaki keda ena noda lomana na Kalou, talaucaka na lomada ki Vua, ka biuti Koya eliu ki na noda bula. (Raica na 3 Nif. 11:11; 13:33; Moro. 10:32.)

Meda sa digitaka meda yalomalumalumu. E rawa ni da cakava. Au kila ni da rawata.

Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, me da sa vakavakarau ni vueti Saioni. E a sa yaga sara ni a tarovi keda voli na ivalavala ca ni viavialevu mai na tauyavutaki ni Saioni ena gauna ni Parofita o Josefa Simici. Sa ikoya na ivalavala ca vata ga ni viavialevu ka a mai vakacavara tu na veivakatabui ena kedra maliwa na Nifai. (Raica na 4 Nifai 1:24–25.)

Na viavialevu sa meca levu kei Saioni. Au vakaruataka: Na viavialevu sa meca levu kei Saioni.

E dodonu meda vakasavasavataka na lomada ena noda valuta na viavialevu. (Raica naAlama 6:2–4; Maciu 23:25–26.)

Meda sa vakarorogo ‘ki na veivakauqeti ni Yalo Tabu,’ ka biuta laivi na viavialevu ni ‘itovo vakayago,’ ka yaco meda ‘tamata yalosavasava ena vuku ni isoro i Karisito na Turaga,’ ka yaco meda ‘vaka na gone lailai, meda talairawarawa, yalomalua, yalomalumalumu.’’ (Mosaia 3:19; raica talega na Alama 13:28.)

Meda sa qai cakava ka vakayacora taucoko na noda ilesilesi vakalou sa noqu masu vagumatua.¹²

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taro

A dusimaka o Peresitedi Benson ni viavialevu e vakavuna na nodra vakarusai na tamata ni Nifai (raica na wase e 1.) Cava na vuna o nanuma kina ni sa dua na kaukauwa veivakarusai e koto ki na viavialevu?
Ena sala cava soti e rawa kina vei ira na tamata mera “vakatauvatana na [lomadra] ki na loma ni Kalou”? (Raica na wase e 2.) Na cava eso na veivakalougatataki e lako mai vei keda ni da muria na loma ni Kalou?
Cava na vuna o nanuma ni so na gauna eda dau taroga “Na cava era na nanuma na tamata tale eso me baleti au?” ka sega ni “Na cava ena nanuma na Kalou me baleti au?” (Raica na wase e 3.) E dau veisau vakacava na noda bula ni sa noda gagadre levu duadua meda vakalomavinakataka na Kalou?
Railesuva na veivakatakilakila ni viavialevu ka sa lisitaki tu ena wase e 4. E rawa vakacava ni da levea na veivakatakilakila oqo ni viavialevu ena noda bula?
A kaya o Peresitedi Benson, “Na viavialevu e vakacataka sara na taucoko ni noda veiwekani”—vata kei na Kalou kei ira tale eso (wase e 5). Cava na vuna e dina kina oqo? Ena sala cava soti e dau vinaka cake kina na noda veimaliwai ni da yalomalumalumu?
Ena wase e 6, sa lisitaka tu o Peresitedi Benson na sala eso e rawa ni da digitaka kina meda yalomalumalumu. Cava na vuna o nanuma kina ni sa vinaka cake me digitaki meda yalomalumalumu mai na noda vakasaurarataki meda yalomalumalumu?

iVolanikalou Veisemati

Maciu 23:12; Luke 18:9–14; Jemesa 4:6; Alama 5:27–28; V&V 112:10; 121:34–40

Veivuke ki na Vuli

Mo vakatauvatana na vosa eso ni dua na parofita kivei iko, vakasamataka se cava a vakavurea vei iko na nona ivakavuvuli (raica na Veituberi, Me iLutua Ni Noda Bula [1999], 217). Navuca mo tarogi iko se na rawa ni vukei iko vakacava na veivakavuvuli oya ena lomatarotaro eso, taro eso, kei na bolebole ena noqu bula.