Upoko 17
Ka whakahaua a Nīwhai kia hangaia ai he kaipuke—Ka tū atu ōna tuākana ki a ia—Ka akiaki ia i a rātou mā te taki i ngā hītori o ngā mahinga a te Atua me Iharaira—Ka whakakīa a Nīwhai ki te mana o te Atua—Ka whakakāhoretia ōna tuākana kia pā atu ai ki a ia, kei memenge anō he kākaho maroke. Takiwā 592–591 M.K.
1 Ā, i pahawa ake, i whakatika anō mātou i tā mātou haere i te koraha; ā, ka ahu tata anō whaka-te-rāwhiti mai i taua wā haere ake nei. Ā, i haere, i kautū mātou i ngā mamaetanga maha i te koraha; ā, i whakawhānau tamariki ā mātou wāhine i te koraha.
2 Ā, anō te nui o ngā manaakitanga a te Ariki i runga i a mātou, nā, i a mātou i te kai i ngā kikokiko mata i te koraha, i ranea ai te whakangote a ā mātou wāhine mā ā rātou tamariki, ā, i kaha anō hoki, āe rā, i rite ai ki ngā tāne; ā, i tīmata anō rātou ki te amo ake i ā rātou haerenga i runga i te amuamu kore.
3 Ā, pēnei tātou kite ai me whakatutuki ngā whakahaunga a te Atua. Ā, ki te mea ka pupuri ngā tamariki a te tangata i ngā whakahaunga a te Atua ka whāngaia rātou, ka whakakahangia anōtia rātou, ā, ka tukuna ngā mea mā reira rātou e taea ai te whakatutuki i te mea kua whakahau ia i a rātou; nā reira, i tuku ia i ngā mea mō mātou i a mātou e noho taupua ana i te koraha.
4 Ā, i noho taupua mātou mō te takiwā o ngā tau maha, āe rā, e waru pū anō ngā tau i te koraha.
5 Ā, i tae atu mātou ki te whenua kua huaina ko Mōmona, nā ana hua rākau maha me ana mīere koraha; ā, ko ēnei mea katoa i whakaritea e te Ariki kei noho ka mate mātou. Ā, i kite mātou i te moana, ko ia i huaina e mātou ko Iriatuma, ko tōna whakamāoritanga, ko ngā wai maha.
6 Ā, i pahawa ake, i whakatū mātou i ō mātou tēneti ki tātahi; ā, ahakoa i mate nui mātou i ngā mamaetanga maha me ngā uauatanga nui, āe rā, anō te nui tē taea e mātou te tuhituhi i te katoa, i tino hari nui mātou i tā mātou taenga atu ki tātahi; ā, ka huaina e mātou te wāhi ko Mōmona, nā ana hua rākau maha.
7 Ā, i pahawa ake, i muri iho i tāku, tā Nīwhai, nohoanga i te whenua o Mōmona mō te takiwā o ngā rā maha, ka tau mai te reo o te Ariki ki ahau, e mea ana: E ara, hoatu koe ki roto i te maunga. Ā, i pahawa ake, i ara ahau, ā, ka haere ake ki roto i te maunga, ā, ka karanga atu ki te Ariki.
8 Ā, i pahawa ake, i kī mai te Ariki ki ahau, e mea ana: Māu e hanga he kaipuke, i runga i te ritenga ka whakaatu atu au ki a koe, kia kawea atu ai e ahau tō iwi ki tua i ēnei wai.
9 Ā, ka kī atu ahau: E te Ariki, me haere ahau ki hea kia kite ai ahau he oa hei whakarewahia, kia hanga taputapu ai ahau hei waihanga i te kaipuke i runga i te ritenga kua whakaatu mai koe ki ahau?
10 Ā, i pahawa ake, i kōrero mai te Ariki ki ahau ki hea haere ai ahau kia kite ai he oa, kia hanga taputapu ai ahau.
11 Ā, i pahawa ake, nāku, nā Nīwhai, i hanga i tētahi mea pupuhi ahi hei pupuhi i te ahi, ki ngā kiri kararehe; ā, i muri iho i taku waihanga mea pupuhi ahi, kia whai mea ai ahau hei pupuhi i te ahi, ka patu au i ngā kōhatu e rua tētahi ki tētahi hei tahu ai ahau i te ahi.
12 Nā te mea kīhai te Ariki i whakaae i mua kia tahu ai mātou i ngā ahi maha, i a mātou e haere ana i te koraha; nā te mea i kī ai ia: Māku ā koutou kai e meinga kia reka ai, nā, kia kore ai koutou e tunu;
13 Ā, māku anō hei rama mōu i te koraha; ā, māku e whakarite te huarahi kei mua i a koe, ki te mea ka pupuri koe i aku whakahaunga; nā reira, ina pupuri koe i aku whakahaunga ka ārahina koe whaka-te-whenua whakaari; ā, ka mōhio koe nāku anō koe i ārahi.
14 Āe rā, ka kī anō te Ariki ki ahau: Hei muri i tō taenga atu ki te whenua whakaari, ka mōhio koe ko ahau, te Ariki, ko te Atua; ā, nāku anō, nā te Ariki, koe i whakaputa mai i te whakangaromanga; āe rā, nāku anō koe i kawe mai i waho atu i te whenua o Hiruharama.
15 Nā reira ahau, a Nīwhai, i tohetohe tonu ai ki te pupuri i ngā whakahaunga a te Ariki, ā, nāku anō i akiaki i ōku tuākana kia ū, ā, kia tākare tonu ai.
16 Ā, i pahawa ake, i hanga ahau i ngā taputapu ki te oa i whakarewaina e ahau i te toka.
17 Ā, ka kite ōku tuākana, whano ka hanga ahau i tētahi kaipuke, ka tīmata rāua ki te amuamu mai ki ahau, e mea ana: He wairangi tā tāua teina, nā te mea e whakaaro ana ia e taea ana e ia te hanga kaipuke; āe rā, e whakaaro anō hoki e taea ana e ia ngā wai nunui te whakawhiti atu.
18 Ā, i pēnei te amuamu a ōku tuākana ki ahau, me te hiahia anō kia kore rāua e mahi, nā te mea kīhai rāua i whakapono ka taea e ahau te hanga kaipuke; kāore hoki rāua e whakapono kua whakaakona au e te Ariki.
19 Ā ināianei, i pahawa ake, ko au, a Nīwhai, i tino hinapōuri nā te pakeketanga o ō rāua ngākau; ā ināianei, ka kite rāua i ahau e pōuri haere ana ka koa rāua i ō rāua ngākau, nā konā rāua i whakahari i runga i a ahau, e mea ana: I mōhio māua kāore e taea e koe te hanga kaipuke, nā te mea i mōhio māua i tō mātauranga kore; nā reira, tē taea e koe te tutuki he mahi pēnei rawa te nui.
20 Ā, e rite ana koe ki tō tātou matua, e ārahina ana e ngā whakaaro kūare o tōna ngākau; āe rā, nāna mātou i ārahi mai i waho atu i te whenua o Hiruharama, ā, kua kāewaewa haere mātou i roto i te koraha mō ēnei tau maha; ā, kua whakarīrā ā mātou wāhine, e nui ana i te hapū; ā, kua whānau tamariki rātou i te koraha, ā, kua mamae i ngā whakamamaetanga katoa, hāunga ko te mate; kua pai ake mehemea i mate atu rātou i mua i tā rātou putanga mai i Hiruharama, tēnā, i te mamae i ēnei whakamamaetanga katoa.
21 Nana, ko ēnei tau maha kua mamae tātou i roto i te koraha, ko te wā ia kua āhei tātou ki te noho hari i runga i ō tātou taonga me tō tātou whenua tuku iho; āe rā, kua harikoa anō pea tātou.
22 Ā, e mōhio ana mātou ko ngā tāngata i te whenua o Hiruharama he tāngata tika; nā te mea i pupuri rātou i ngā ture me ngā whakawākanga a te Ariki, me ana whakahaunga katoa, e ai ki te ture a Mohi, nā reira, e mōhio ana mātou he iwi tika rātou; ā, kua whakawākia rātou e tō tātou matua, ā, kua ārahina atu tātou nā tā tātou whakarongo atu ki ana kupu; āe rā, he pērā anō tā tātou teina ki a ia. Koinei te āhua o te reo i amuamu ai i whakahē ai ōku tuākana ki a māua.
23 Ā, i pahawa ake, nāku, nā Nīwhai, i kōrero atu ki a rāua, e mea ana: E whakapono ana rānei kōrua ki ō tātou tīpuna, ko rātou nei ngā tamariki a Iharaira, kua ārahina atu i waho atu i ngā ringaringa o ngā Ihipiana mehemea kīhai i whakarongo atu ki ngā kupu a te Ariki?
24 Āe rā, e whakaaro ana rānei kōrua kua ārahina atu rātou i waho atu i te ponongatanga, mehemea kīhai te Ariki i whakahau i a Mohi kia ārahi mai i a rātou i waho atu i te ponongatanga?
25 Nā, e mōhio ana kōrua i noho ngā tamariki a Iharaira i te ponongatanga; ā, e mōhio ana anō kōrua i utaina rātou ki ngā mahi taumaha, koia he mea uaua rawa hei pīkau; nā reira, e mōhio ana kōrua he mea tino pai rawa mō rātou, kia whakaputaina mai ai rātou i te ponongatanga.
26 Nā, e mōhio ana kōrua i whakahaua a Mohi e te Ariki kia meatia taua mahi nui; ā, e mōhio ana anō kōrua nā tana kupu ngā wai o te Moana Whero i wehewehe ki tētahi taha, ki tētahi taha, ā, haere ana rātou mā runga i te whenua maroke.
27 Engari e mōhio ana kōrua i toromi iho ngā Ihipiana i te Moana Whero, ko rātou nei ngā tauā a Parao.
28 Ā, e mōhio ana anō hoki kōrua i whāngaia rātou ki te mana i te koraha.
29 Āe rā, e mōhio ana anō kōrua ko Mohi, nā runga i tana kupu mā runga i te mana o te Atua i roto nei i a ia, ka patua te toka, ā, i konā pakaru mai ngā wai, kia ngata ai ngā tamariki a Iharaira i tō rātou matewai.
30 Ahakoa rā i ārahina rātou, ko te Ariki tō rātou Atua, tō rātou Kaihoko, e haere ana ki mua i a rātou, e ārahina ana rātou i te awatea me te tuku iho i te mārama ki a rātou i te pō, me te mahi anō i ngā mea katoa e pai ana hei whakawhiwhinga mō te tangata, i whakapakeke rātou i ō rātou ngākau me te whakamatapō i ō rātou hinengaro, ā, ka taunu rātou ki a Mohi, ā, ki te Atua pono hoki e ora ana.
31 Ā, i pahawa ake, e ai ki tāna kupu i whakangaro ia i a rātou; ā, e ai ki tāna kupu i ārahi ia i a rātou; ā, e ai ki tāna kupu i mahi ia i ngā mea katoa mō rātou; ā, kāore he mea kotahi i mahia hāunga i runga i tāna kupu.
32 Ā, i muri iho i tā rātou whakawhiti atu i te awa o Hōrana ka whakamārohirohi ia i a rātou tae atu ana ki te pananga atu i ngā tamariki o te whenua, āe rā, tae atu ana ki te whakamararatanga atu i a rātou ki te whakangaromanga.
33 Ā ināianei, e whakaaro ana kōrua ko ngā tamariki o tēnei whenua, ko rātou i te whenua whakaari, ko rātou i panaia atu e ō tātou tīpuna, e whakaaro ana kōrua i tika rātou? Nana, tāku ki a kōrua, Kāo.
34 E whakaaro ana kōrua he mea whiriwhiri ake ō tātou tīpuna i a rātou mehemea i tika ai rātou? Ko tāku ki a kōrua, Kāo.
35 Nana, ki tā te Ariki he kikokiko kotahi te katoa; ko ia e tika ana ka whakamakauria e te Atua. Engari nana, kua whakaparahakohia e tēnei iwi ngā kupu katoa a te Atua, ā, i pakari rātou i te hara; ā, i runga anō i a rātou te raneatanga o te riri o te Atua; ā, ka kangaia e te Ariki te whenua ki a rātou, ā, i manaakitia ia e ia ki ō tātou tīpuna tae atu ana ki tō rātou whai mana i runga i a ia.
36 Nana, kua hanga te Ariki i te ao kia nohoia ai ia; ā, kua hanga ia i ana tamariki kia whakanoho ai i a ia.
37 Ā, ka whakaarahia ake e ia he iwi tika, ā, ka whakangaromia iho ngā iwi whakarihariha.
38 Ā, ka ārahina atu e ia te hunga tika ki ngā whenua taurikura, ā, ko te hunga whakarihariha ka whakangaromia iho, ā, ka kangaia te whenua ki a rātou nō rātou anō te take.
39 Ka whakahaere ikeike ia i ngā rangi, nā te mea koia tōna torona, ā, ko tēnei ao tōna tūrangawaewae.
40 Ā, e aroha ana ia ki te hunga e whakaae ana ki a ia hei Atua mō rātou. Nana, i aroha ia ki ō tātou tīpuna, ā, i kawenata tahi ia ki a rātou, āe rā, ki a Aperahama, ki a Īhaka rātou ko Hākopa; ā, i maumahara ia ki ngā kawenata i kawenata ai ia; nā reira, i whakaputaina mai ai rātou e ia i waho i te whenua o Ihipa.
41 Ā, i whakatikaia rātou e ia i te koraha ki tana tokotoko; nā te mea i whakapakeke rātou i ō rātou ngākau pēnā pū anō i a kōrua, ā, i whakatikaia ai rātou nā ō rātou hara. I tukua ai e ia ngā nākahi rērere muramura ki waenganui i a rātou; ā, oti ana te ngau i a rātou ka whakatakotoria e ia he huarahi kia whakaorangia ai rātou; ā, ko te mahi hei meatia e rātou ko te titiro; ā, nā te māmā o te huarahi, ko tōna ngāwari rānei, he tokomaha i mate ai.
42 Ā, i whakapakeke rātou i ō rātou ngākau mai i tētahi wā ki tētahi wā, ā, ka taunu anō rātou ki a Mohi, ki te Atua anō hoki; hei aha koa, e mōhio ana kōrua i ārahina rātou e tōna mana taurite kore ki roto i te whenua whakaari.
43 Ā ināianei, i muri iho i ēnei mea katoa, kua tae mai te wā kua meinga whakarihariha rātou, āe rā, tata ana ki te pakaritanga; ā, kāore au e mōhio ana engari i tēnei rangi tonu pea whano ka whakangaromia rātou; nā te mea e mōhio ana ahau tērā me tae mai te rā me whakangaro rātou, hāunga he tokoiti anake, ko rātou nei ka ārahina atu ki roto i te hereherenga.
44 Nā reira, i whakahau ai te Ariki i tōku matua kia wehe atu ia ki roto i te koraha; ā, i whai anō ngā Hūrai kia murua ai tōna oranga; āe rā, kua whai anō kōrua kia murua ai tōna oranga; nā reira, he kaikōhuru kōrua i roto i ō kōrua ngākau, ā, he pērā kōrua ki a rātou.
45 E hohoro ana kōrua ki te mahi haututū engari he pūhoi ki te mahara ki te Ariki tō kōrua Atua. Kua kite kōrua i tētahi anahera, ā, i kōrero ai ia ki a kōrua; kua rangona tōna reo mai i tētahi wā ki tētahi wā; ā, kua kōrero ia ki a kōrua i te reo kōhimuhimu mārie, engari i tua noa atu kōrua i te rongonga, nā, kīhai i taea e kōrua ana kupu te rongo atu; nā reira, kua kōrero ia ki a kōrua kia rite ai ki te reo whatitiri, nāna nei te whenua i ngāueue me te mea nei ka wāwahi ai ki tētahi taha, ki tētahi taha.
46 Ā, e mōhio ana anō koutou mā te kaha o tana kupu mana rawa e āhei ana i a ia te mea i te ao kia pāhemo ai; āe rā, e mōhio ana koutou mā tana kupu e āhei ana i a ia te mea i ngā wāhi taratara kia papatairite ai, me ngā wāhi papatairite kia pākarukaru ai. Auē, tēnā, he aha rā ia koutou i pēnei ai te pakeke i roto i ō koutou ngākau?
47 Nana, e haea nei tōku wairua e te mamae mō koutou, e mamae nei anō hoki tōku ngākau; e wehi ana ahau kei makaia atu koutou mō āke tonu atu. Nana, e kī tonu ana ahau i te Wairua o te Atua, nā konā kāore he kaha ō tōku tinana.
48 Ā, i pahawa ake, i te wā i kōrero ai ahau i ēnei kupu i riri rāua ki ahau, ā, i te hiahia rāua kia makaia atu ahau ki roto ki ngā rire o te moana; ā, i a rāua e haere mai ana kia pā ai ō rāua ringa ki ahau ka kōrero ahau ki a rāua, e mea ana: I runga i te ingoa o te Atua Kaha Rawa, e whakahau ana au i a kōrua kia kaua e pā mai ki ahau, nā te mea e kī ana au i te mana o te Atua, ā, tae atu ana ki te kaitanga i tōku kikokiko; ā, ko ia e pā ai ōna ringaringa ki runga i ahau ka memenge ia anō nei he kākaho maroke; ka kore noa iho ia i mua i te mana o te Atua, nā te mea ka patua ia e te Atua.
49 Ā, i pahawa ake, nāku, nā Nīwhai, i kōrero atu ki a rāua kia kaua e amuamu anō ki tō rāua matua; me kaua anō e kaiponu i ā rātou mahi i ahau, nā te mea kua whakahaua ahau e te Atua kia hangaia ai he kaipuke.
50 Ā, ka kī atu au ki a rāua: Me i whakahaua ahau e te Atua kia meatia ngā mea katoa ka taea ērā e ahau. Mēnā ka whakahau ia ki ahau kia kī atu ai ki tēnei wai, me whenua koe, ka whenua anō ia; ā, mēnā ka kī atu au i a ia, ka meatia anō ia.
51 Ā ināianei, mehemea kei te Ariki tēnei mana nui, ā, kua oti anō ngā merekara maha i waenganui i ngā tamariki a te tangata, e pēhea nei e kore ai ia e āhei ki te whakahau i ahau, kia hanga ai au he kaipuke?
52 Ā, i pahawa ake, nāku, nā Nīwhai, i kōrero atu i ngā mea maha ki ōku tuākana, nā konā i pōauau rāua, ā, tē taea e rāua te tautohetohe mai ki ahau; kāore hoki rāua i ngana ki te whakapā i ō rāua ringaringa ki runga i ahau, ō rāua matimati rānei ki te whāwhā i ahau, mō te takiwā pū anō o ngā rā maha. Nā, kāore i ngana kia pēneihia ai e rāua kei memenge rāua i tōku aroaro, anō te mana nui o te Wairua o te Atua; ā, i pēnei ai te mahinga ki runga ki a rāua.
53 Ā, i pahawa ake, i kī mai te Ariki ki ahau: Torona atu anō tō ringa ki ō tuākana, e kore rāua e memenge i tō aroaro, engari ka whakaoioia rāua, e ai tā te Ariki, ā, koinei tāku e mea ai, e mōhio ai rāua ko ahau te Ariki tō rāua Atua.
54 Ā, i pahawa ake, i toro atu ahau i tōku ringa ki ōku tuākana, ā, kīhai i memenge i tōku aroaro; engari i whakaoioi te Ariki i a rāua, e ai pū anō ki te kupu kua kōrerotia nei e ia.
55 Ā ināianei, ka kī mai rāua: E mōhio pū ana māua i a koe te Ariki, nā te mea e mōhio ana māua koia te mana o te Ariki kua whakaoioia nei māua. Ā, ka hinga iho rāua ki tōku aroaro, whano rāua kia koropiko iho ki ahau, engari kīhai i tukua e ahau, e mea ana: Ko au tō teina, āe rā, ko tā kōrua teina pū anō ahau; nā reira, koropikotia te Ariki tō kōrua Atua, ā, whakahōnoretia tō kōrua matua me tō kōrua whaea, kia roa ai ō kōrua rā i runga i te whenua e homai nei e te Ariki tō kōrua Atua ki a kōrua.