Γιατί έχουν σημασία ο γάμος και η οικογένεια -- παντού στον κόσμο
Η οικογένεια είναι το κέντρο της ζωής και το κλειδί για την αιώνια ευδαιμονία.
Τον περασμένο Νοέμβριο, είχα το προνόμιο να με προσκαλέσουν --μαζί με τον Πρόεδρο Χένρυ Άιρινγκ και τον επίσκοπο Ζεράλντ Κοσέ-- να παρευρεθώ σε έναν διάλογο για τον γάμο και την οικογένεια στο Βατικανό στη Ρώμη της Ιταλίας. Παρευρίσκοντο θρησκευτικοί αντιπρόσωποι από 14 διαφορετικά δόγματα και από έξι από τις επτά ηπείρους, όλοι εκ των οποίων είχαν προσκληθεί να εκφράσουν τα πιστεύω τους γι’ αυτό που γίνεται στην οικογένεια στον σημερινό κόσμο.
Ο Πάπας Φραγκίσκος άνοιξε την πρώτη συνεδρίαση της συνάθροισης με την εξής δήλωση: «Ζούμε τώρα σε μία κουλτούρα του παροδικού, στην οποία όλο και περισσότεροι άνθρωποι απλώς εγκαταλείπουν τον γάμο ως δημόσια δέσμευση. Αυτή η επανάσταση σε τρόπους και ηθική έχει συχνά τη σημαία της ελευθερίας, αλλά στην πραγματικότητα έχει πνευματική και υλική καταστροφή σε αμέτρητα ανθρώπινα όντα, ειδικώς στους πιο φτωχούς και πιο ευάλωτους. …Πάντοτε είναι εκείνοι που υποφέρουν περισσότερο σε αυτήν την κρίση»1.
Αναφερόμενος στα άτομα της ανερχόμενης γενεάς, είπε ότι είναι σημαντικό «να μη παραδοθούν στη δηλητηριώδη [νοοτροπία] του παροδικού, αλλά να είναι επαναστατικοί με το θάρρος να επιζητούν την αληθινή και παντοτινή αγάπη, πηγαίνοντας κόντρα στο κοινό πρότυπο»· αυτό πρέπει να γίνει2.
Αυτό ακολούθησαν τρεις ημέρες παρουσίασης και συζήτησης με θρησκευτικούς ηγέτες να ασχολούνται με το θέμα του γάμου μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Καθώς άκουγα την πιο ευρεία ποικιλία που μπορεί να βάλει ο νους των παγκοσμίων θρησκευτικών ηγετών, τους άκουσα να συμφωνούν απολύτως μεταξύ τους και να εκφράζουν υποστήριξη για τα πιστεύω ο ένας του άλλου για την ιερότητα του θεσμού του γάμου και της σημασίας της οικογένειας ως βασικής μονάδος της κοινωνίας. Ένιωσα μία δυνατή αίσθηση κοινών στοιχείων και ενότητας μαζί τους.
Υπήρχαν πολλοί οι οποίοι είδαν και εξέφρασαν αυτήν την ενότητα και το έκαναν με ποικίλους τρόπους. Ένας από τους αγαπημένους μου ήταν όταν ένας μουσουλμάνος λόγιος από το Ιράν παρέθεσε δύο παραγράφους αυτολεξεί από τη δική μας διακήρυξη επί της οικογενείας.
Κατά τη διάρκεια του διαλόγου, παρατήρησα ότι όταν διάφορα δόγματα και θρησκεύματα και θρησκείες είναι ενωμένα επάνω στο θέμα του γάμου και της οικογένειας, είναι επίσης ενωμένα επάνω στις αξίες, στην αφοσίωση και τη δέσμευση που σχετίζονται φυσικά με τις οικογενειακές μονάδες. Ήταν αξιοσημείωτο που είδα πώς ο γάμος και οι προτεραιότητες με επίκεντρο την οικογένεια ήταν μεγαλύτερες και υπερίσχυαν από οιεσδήποτε πολιτικές, οικονομικές ή θρησκευτικές διαφορές. Όταν έχει να κάνει με την αγάπη για τη σύζυγο και ελπίδες, ανησυχίες και όνειρα για τα παιδιά, είμαστε όλοι ίδιοι.
Ήταν θαυμάσιο να είμαι σε συγκεντρώσεις με παρουσιαστές από όλον τον κόσμο καθώς μιλούσαν γενικώς για τα συναισθήματά τους για τη σημασία του γάμου μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Μετά από κάθε ομιλία τους ήταν μαρτυρίες από άλλους θρησκευτικούς ηγέτες. Ο Πρόεδρος Χένρυ Άιρινγκ έδωσε την τελική μαρτυρία στον διάλογο. Έδωσε δυνατή μαρτυρία για την ομορφιά του αφοσιωμένου γάμου και για το πιστεύω μας στην υπεσχημένη ευλογία των αιώνιων οικογενειών.
Η μαρτυρία του Προέδρου Άιρινγκ ήταν ένα ταιριαστό συμπέρασμα σε εκείνες τις τρεις ξεχωριστές ημέρες.
Τώρα, μπορεί να ρωτήσετε: «Αν η πλειονότητα ένιωσε αυτήν την ομοιότητα της οικογενειακής προτεραιότητας και των πιστεύω, αν όλα αυτά τα δόγματα και οι θρησκείες συμφώνησαν ουσιαστικώς στο τι θα πρέπει να είναι ο γάμος, και αν όλοι συμφώνησαν για την αξία που θα πρέπει να τεθεί στο σπίτι και τις οικογενειακές σχέσεις, τότε πώς είμαστε διαφορετικοί; Πώς η Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών διακρίνει και διαφοροποιείται από τον υπόλοιπο κόσμο;»
Ορίστε η απάντηση: ενώ ήταν υπέροχο να βλέπεις και να αισθάνεσαι ότι έχουμε τόσα πολλά κοινά με τον υπόλοιπο κόσμο όσον αφορά στην οικογένειά μας, μόνον εμείς έχουμε την αιώνια προοπτική για το αποκατεστημένο Ευαγγέλιο.
Αυτό που φέρνει για συζήτηση το αποκατεστημένο Ευαγγέλιο επί του γάμου και της οικογένειας είναι τόσο μεγάλο και τόσο σχετικό που δεν μπορεί να μεγαλοποιηθεί: κάνουμε το θέμα αιώνιο! Παίρνουμε τη δέσμευση και την ιερότητα του γάμου σε μεγαλύτερο επίπεδο χάριν του πιστεύω μας και της κατανοήσεώς μας ότι οι οικογένειες προέρχονταν σε μια εποχή προτού δημιουργηθεί αυτή η γη και ότι μπορεί να διαρκέσουν σε όλη την αιωνιότητα.
Η διδαχή αυτή διδάσκεται τόσο απλά, δυνατά και όμορφα από το κείμενο της Ρουθ Γκάρντνερ για το τραγούδι της Προκαταρκτικής «Παντοτινά θα ’μαστ’ ενωμένοι». Κάντε μία παύση για μια στιγμή και σκεφθείτε τα παιδιά της Προκαταρκτικής σε όλον τον κόσμο να τραγουδούν αυτά τα λόγια στη μητρική τους γλώσσα με όλη τη δύναμή τους, με έναν ενθουσιασμό που μόνον η αγάπη για την οικογένεια μπορεί να προκαλέσει:
Παντοτινά θα ’μαστ’ ενωμένοι
στο σχέδιο τού Πατρός.
Αυτό θέλω κι εγώ, αφού τους αγαπώ.
Και ο Κύριος μού έδειξε, μου έχει δείξει πώς μπορώ»3.
Όλη η θεολογία του αποκατεστημένου Ευαγγελίου μας επικεντρώνεται στις οικογένειες και στην καινούργια και παντοτινή διαθήκη του γάμου. Στην Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών πιστεύουμε σε μία προγήινη ζωή όπου όλοι ζούσαμε στην κυριολεξία ως παιδιά-πνεύματα του Θεού, του Επουράνιου Πατέρα μας. Πιστεύουμε ότι ήμασταν και είμαστε ακόμη μέλη της οικογένειάς Του.
Πιστεύουμε ότι ο γάμος και οι οικογενειακοί δεσμοί μπορούν να συνεχίσουν πέραν του τάφου -- ότι οι γάμοι που τελούνται από αυτούς που έχουν την κατάλληλη εξουσία στους ναούς Του θα εξακολουθήσουν να είναι έγκυροι στον επόμενο κόσμο. Οι τελετές των γάμων μας δεν συμπεριλαμβάνουν τις λέξεις «μέχρι να μας χωρίσει ο θάνατος» και αντ’ αυτού λένε «για τον παρόντα καιρό και για όλη την αιωνιότητα».
Πιστεύουμε επίσης ότι οι δυνατές παραδοσιακές οικογένειες δεν είναι μόνον οι βασικές μονάδες μίας σταθερής κοινωνίας, μίας σταθερής οικονομίας και ενός σταθερού πολιτισμού αξιών -- αλλά ότι είναι επίσης οι βασικές μονάδες της αιωνιότητας και της βασιλείας και της διακυβέρνησης του Θεού.
Πιστεύουμε ότι η οργάνωση και η διακυβέρνηση των ουρανών θα οικοδομηθεί γύρω από τις οικογένειες και τις ευρύτερες οικογένειες.
Είναι χάριν του πιστεύω μας ότι οι γάμοι και οι οικογένειες είναι αιώνιες, που εμείς, ως εκκλησία, θέλουμε να είμαστε ηγέτης και συμμετέχων σε παγκόσμιες κινήσεις για την ενδυνάμωση αυτών. Ξέρουμε ότι δεν είναι μόνον αυτοί που είναι ενεργώς θρησκευόμενοι, οι οποίοι μοιράζονται κοινές αξίες και προτεραιότητες των παντοτινών γάμων και των δυνατών οικογενειακών σχέσεων. Ένας μεγάλος αριθμός κοσμικών ανθρώπων έχουν καταλήξει ότι ο αφοσιωμένος γάμος και ο οικογενειακός τρόπος ζωής είναι ο πιο λογικός, ο πιο οικονομικός και ο πιο ευτυχισμένος τρόπος να ζούμε.
Κανείς δεν έχει βρει έναν πιο αποτελεσματικό τρόπο να μεγαλώσει την επόμενη γενεά από το σπιτικό με παντρεμένους γονείς με παιδιά.
Γιατί θα πρέπει να έχουν σημασία ο γάμος και η οικογένεια -- παντού; Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο γάμος είναι ακόμη το ιδανικό και η ελπίδα ανάμεσα στην πλειονότητα κάθε ηλικιακής ομάδος -- ανάμεσα ακόμη και στα άτομα που γεννήθηκαν μεταξύ του 1980 και του 2000, όπου ακούμε τόσα πολλά για ανθρώπους που επιλέγουν να παραμείνουν άγαμοι για την προσωπική ελευθερία και τη συμβίωση αντί του γάμου. Γεγονός είναι ότι δυνατές πλειονότητες ανά τον κόσμο θέλουν ακόμη να αποκτήσουν παιδιά και να δημιουργήσουν δυνατές οικογένειες.
Άπαξ και παντρευτούμε και άπαξ και αποκτήσουμε παιδιά, το αληθινό κοινό ανάμεσα σε όλη την ανθρωπότητα γίνεται ακόμη πιο εμφανές. Ως «άνθρωποι της οικογένειας» --όπου και αν ζούμε ή όποια και αν είναι τα θρησκευτικά μας πιστεύω-- έχουμε πολλούς ίδιους αγώνες, τις ίδιες προσαρμογές και τις ίδιες ελπίδες, ανησυχίες και όνειρα για τα παιδιά μας.
Όπως είπε ο αρθρογράφος των New York Times Ντέηβιντ Μπρουκς: «Οι άνθρωποι δεν έχουν καλύτερη ζωή, όταν τους δίδεται η μέγιστη προσωπική ελευθερία να κάνουν ό,τι θέλουν. Έχουν καλύτερη ζωή, όταν έχουν δεσμεύσεις που έχουν υψηλότερη προτεραιότητα από την προσωπική τους επιλογή -- δεσμεύσεις στην οικογένεια, στον Θεό, στην απασχόληση και στη χώρα»4.
Ένα πρόβλημα είναι ότι τα περισσότερα μέσα μαζικής επικοινωνίας και η διασκέδαση σε όλον τον κόσμο, δεν αντικατοπτρίζει τις προτεραιότητες και τις αξίες της πλειονότητας. Για οποιουσδήποτε λόγους, μεγάλο μέρος από την τηλεόραση, τις ταινίες, τη μουσική και το Διαδίκτυο παρουσιάζει μία κλασική περίπτωση μίας μειονότητας που προσποιείται ότι είναι πλειονότητα. Η ανηθικότητα και η έλλειψη ηθικής, που κυμαίνεται από υπερβολική βία σε ψυχαγωγικό σεξ, απεικονίζεται ως κανόνας και μπορεί να κάνει όσους από εμάς έχουμε παραδοσιακές αξίες να αισθανόμαστε ότι είμαστε παρωχημένοι ή από μία περασμένη εποχή. Σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από μέσα μαζικής επικοινωνίας και το Διαδίκτυο, ποτέ δεν ήταν δυσκολότερο να μεγαλώσουμε υπεύθυνα παιδιά και να διατηρήσουμε γάμους και οικογένειες μαζί.
Παρά ό,τι μπορούν να προτείνουν τα διάφορα είδη μέσων ενημέρωσης και διασκέδασης, ωστόσο, και παρά τη μειούμενη επιθυμία για γάμο και οικογένεια που μπορεί να έχουν κάποιοι, η μεγάλη πλειονότητα της ανθρωπότητας ακόμη πιστεύει ότι ο γάμος θα πρέπει να είναι ανάμεσα σε έναν άνδρα και μία γυναίκα. Πιστεύουν στην πίστη εντός του γάμου και πιστεύουν στους όρκους του γάμου του τύπου «σε αρρώστια και σε υγεία» και «μέχρι να μας χωρίσει ο θάνατος».
Πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας πού και πού, όπως εγώ θυμήθηκα στη Ρώμη, το υπέροχα καθησυχαστικό και παρηγορητικό γεγονός ότι ο γάμος και η οικογένεια αποτελούν ακόμη τη βλέψη και το ιδανικό των περισσοτέρων ανθρώπων και ότι δεν είμαστε μόνοι μας σε αυτά τα πιστεύω. Δεν υπήρξε ποτέ πιο δύσκολο να βρούμε μία ρεαλιστική ισορροπία ανάμεσα στην απασχόληση, στην οικογένεια και στις προσωπικές ανάγκες παρά στην εποχή μας. Ως εκκλησία, θέλουμε να βοηθήσουμε σε ό,τι μπορούμε, προκειμένου να δημιουργήσουμε και να υποστηρίξουμε δυνατούς γάμους και οικογένειες.
Γι’ αυτό η Εκκλησία συμμετέχει ενεργώς στην ηγεσία και την παρέχει για διαφόρους συνασπισμούς και οικουμενικές προσπάθειες για την ενδυνάμωση της οικογένειας. Είναι ο λόγος που μοιραζόμαστε τις αξίες που εστιάζονται στην οικογένεια στα μέσα μαζικής επικοινωνίας και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είναι ο λόγος που μοιραζόμαστε τα γενεαλογικά αρχεία και τα αρχεία της ευρύτερης οικογενείας μας με όλα τα έθνη.
Θέλουμε να ακουσθεί η φωνή μας ενάντια σε όλους τους κίβδηλους και εναλλακτικούς τρόπους ζωής που προσπαθούν να αντικαταστήσουν την οικογενειακή οργάνωση την οποία καθιέρωσε ο Ίδιος ο Θεός. Θέλουμε επίσης να ακουσθεί η φωνή μας στην υποστήριξη της χαράς και της πληρότητας που φέρνουν οι παραδοσιακές οικογένειες. Πρέπει να εξακολουθήσουμε να εκφράζουμε τη γνώμη μας σε όλον τον κόσμο, διακηρύσσοντας γιατί ο γάμος και η οικογένεια είναι τόσο σημαντικά, γιατί ο γάμος και η οικογένεια πράγματι έχουν σημασία και γιατί θα έχουν πάντοτε.
Αδελφοί και αδελφές μου, το αποκατεστημένο Ευαγγέλιο επικεντρώνεται στον γάμο και την οικογένεια. Επίσης στον γάμο και την οικογένεια μπορούμε να ενωθούμε περισσότερο με άλλα δόγματα. Είναι γύρω από τον γάμο και την οικογένεια όπου θα βρούμε τα περισσότερα κοινά με τον υπόλοιπο κόσμο. Είναι γύρω από τον γάμο και την οικογένεια που η Εκκλησία του Ιησού Χριστού των Αγίων των Τελευταίων Ημερών έχει τη μεγαλύτερη ευκαιρία να είναι φως επάνω στον λόφο.
Επιτρέψτε μου να κλείσω δίδοντας μαρτυρία (και οι εννέα δεκαετίες μου επάνω σε αυτήν τη γη μου δίδουν πλήρως το δικαίωμα να το πω αυτό) ότι όσο μεγαλώνω τόσο περισσότερο συνειδητοποιώ ότι η οικογένεια είναι το κέντρο της ζωής και το κλειδί για την αιώνια ευδαιμονία.
Δίδω ευχαριστίες για τη σύζυγό μου, για τα παιδιά μου, για τα εγγόνια μου, για τα δισέγγονά μου και για όλα τα εξαδέλφια και τους συγγενείς εξ αγχιστείας και την ευρύτερη οικογένεια που κάνουν τη δική μου ζωή τόσο πλούσια και, ναι, ακόμη και αιώνια. Γι’ αυτήν την αιώνια αλήθεια δίδω την πιο δυνατή και πιο ιερή μου μαρτυρία στο όνομα του Ιησού Χριστού, αμήν.