2010–2019
Herida
òktober 2018


Heridá

Den e tribulashon terenal aki, moviendo pa dilanti ku pasenshi, i e poder di sanashon di e Salbador lo trese lus na bo, entendimentu, pas, i speransa.

Día 22 di Márt 2016, algu pormé ku ochor di mainta, dos bòm a eksplotá na e aeropuerto di Brussel. Elder Norby, Elder Mason Wells i Elder Joseph Empey a bai hiba Hermana Fanny Clain aeropuerto pa un buelo pa bai su mishon na Cleveland, Ohio. Trinta i dos hende a pèrde nan bida, i tur e misioneronan tabata heridá.

Esun mas grave heridá tabata Elder Richard Norby, di sesenta i seis aña sirbiendo huntu ku su kasá Hermana Pam Norby.

Elder Norby ta reflehá di e momentu ei:

“Mesora mi tabata sa kiko a pasa.

“Mi a trata di kore bai un kaminda safe, pero imediatamente mi a kai na suela. … mi ta por mira ku mi pía drechi tabata mal heridá. Mi [a nota] algu pretu, kasi manera kaha di araña, ta lèk for di tur dos man. Pòko-pòko mi a trèk na dje, pero mi a realisá ku no tabata shinishi pero mi kueru ku a kima. Mi kamisa blanku tabata birando kòrá dor di un herida na mi lomba.

“Sigun ku mi mente ta bira konsiente di kiko a kaba di pasa, mi [tabatin] e pensamentu firme aki, … e Salbador sa unda mi ta, kiko a kaba di pasa, i [kiko] mi tabata eksperensiando na e momentu ei. ”1

Imagen
Richard Norby den un koma indusi

Díanan masha difisil tabata warda riba Richard Norby i su kasá, Pam. El a wòrdu poné den un koma, siguí dor di operashonnan, infekshonnan, i gran inseguridat.

Richard Norby a biba, pero su bida nunka mas lo ta meskos. Dos aña i mei despues, su heridanan ainda ta kurando; un brace ta reémplasá e parti ku ta falta di su pía; kada stap ta diferente for di esun promé ku e momentu ei na e Aeropuerto di Brussel.

Imagen
Richard i Pam Norby

Dikon esaki tabatin ku pasa ku Richard i Pam Norby?2 Nan tabata rekto den mantene nan kombenionan, a sirbi un mishon anterior na Kosta di Ivor, a lanta un famía fabuloso. Algun ku rason por bisa, “No ta hustu! No ta bon! Nan ta duna nan bida pa e evangelio di JesuChristu; kon porta ku e kos aki por a pasa?”

Esaki ta Mortalidat

Ounke e detayenan lo ta diferente, tragedia, e retonan i tribulashonnan inantisipá, tantu físiko i spiritual, ta bini pa kada unu di nos. Ta nos relato tambe. Esaki ta mortalidat.

Sigun mi tabata pensa awe mainta di e diskursantenan di solamente e seshon di konferensha aki, tabata evidente pa mi ku dos tin yu i tres ñetu ku inekspektadamente a bai bèk nan kas na shelu. Niun no a wòrdu di spar malesa i tristesa, i e siman aki mes, un angel di tera ku nos tur ta stima, Ruman Barbara Ballard, a pasa dor di e velo. Nunka lo nos lubidá Presidente Ballard su tèstimonio e día aki.

Nos ta buska felisidat. Nos ta desea pas. Nos ta spera amor. I Señor ta inundá nos ku un abundansia di bendishon. Pero menguá ku goso i felisdat, un kos ta sierto: lo bai tin momementunan, horanan, díanan, tin biaha añanan kaminda ku bo alma lo ta heridá.

E skrituranan ta siña ku lo nos purba di e marga i e dushi3 i ku lo bai tin “ oposishon den tur kos.”4 Jesus a bisa, “ [Bo Tata] ta laga solo sali riba e malu i e bon, i ta manda awa riba esun hustu i esun inhustu.”5

Heridanan di alma no ta úniko pa esun riku òf esun pober, ni un kultura, ni un nashón, ni un generashon. Nan ta bini pa tur i ta párti di e siñansa ku nos ta risibi for di e eksperensha mòrtal aki.

E hustunan no ta inmuno

Mi mensahe awe ta spesífikamente pa esnan ku ta tene e mandamentunan di Dios, mantene nan promesanan ku Dios, i, manera e pareha Norby òf otro hòmbernan, muhénan i muchanan den e oudensía mundial aki, ta wòrdu konfrontá ku tribulashonnan i retonan ku ta inekspektá i doloroso.

Nos heridanan por bini dor di un desastre natural òf di un aksidente. Nan por bini dor di infieldat ku ta destruí bida di e partner i yunan ku tabata fiel. E heridanan por bini dor di e skuridat i melankolía di depreshon, di malesa inekspektá, di e sufrimentu di morto prematuro di un hende ku nos ta stima, e tristesa di un miembro di famía ku ta rechasá su fe, e soledat ora ku sirkunstanshanan no ta trese un kompañero eterno, òf mil di otro “pena doloroso ku wowo no ta mira,”6

Nos tur ta kompronde ku difikultatnan ta parti di bida, pero ora nan bini serka nos personalmente, nan por kita nos rosea. Sin wòrdu alarmá, nos mester ta klá. E Apòstel Pedro a bisa, “No pensa ku e ta straño e tribulashonnan ferboroso ku tei pa tèst bo, manera ta algu straño a pasa bo.”7 Huntu ku e kolónan briyante di felisidat i goso, e kolónan dòf di tribulashon i tragedia ta bon di wèf den e tela di e plan di nos Tata. E retonan aki, ounke difisil, hopi biaha ta bira nos edukadó di mas grandi.8

Ora ku ta relatá e historía mirakuloso di e Heleman su 2060 soldánan yòn, nos ta stima e skritura: “Di akuerdo ku e bondat di Dios, i pa nos gran asombro, i tambe e goso di henter nos ehérsito, no tabatin niun alma ku a perese.”

Pero e frase ta sigui: “I tampoko tabatin niun alma entre nan ku no a risibi hopi herida.”9 Kada un di e 2060 a risibi hopi herida, i kada un di nos lo wòrdu heridá den e bataya di bida, sea físikamente, spiritualmente òf tur dos.

JesuCrustu Ta Nos Bon Samaritano

Nunka no pèrde kurashi — no opstante kon profundo e heridanan di bo alma ta, no opstante di unda nan a bini, ki ora nan a pasa, i pa kon largu òf kòrtiku nan ta persisti, bo no ta trahá pa perese spiritualmente. Bo ta intenshoná pa sobrebibi spiritualmente i pa biba i krese bo fe i konfiansa den Dios.

Dios no a krea nos spiritunan pa ta independiente di Dje. Nos Señor i Salbador, JesuChristu, por medio di e don di Su Ekspiahon inkalkulabel, no solamente ta reskata nos di morto i ofrese nos, por medio di arepentimentu, pordon di nos pikánan, pero E tambe a para kla pa salba nos for di e tristesa i dolo di nos alma heridá.10

Imagen
E Bond Samaritano

E Salbador ta nos Bon Samaritano,11 mandá “pa sana esnan ku kurason kibrá.”12 E ta bini serka nos ora otro ta pasa bai laga nos. Ku kompashon, E ta pone su balsem sanatorio riba nos heridanan i ta mara nan. E ta karga nos. E ta care pa nos. E ta kurashá nos, “Bini serka mi … i lo mi kura [bo].”13

“I [Jesus] lo — [sufri] doló i aflikshonnan i tentashonnan di tur sorto; … ku … e [por] tuma riba dje e dolónan i e malesanan di su pueblo … [ tumando riba Su mes nos] enfermedatnan, [yen] di miserikòrdia. ”14

Bini, boso ku ta inkonsolabel, unda ku bo ta;

Bini na e stùl di miserikòrdia, i kai na rudía.

Akinan trese bo kurason heridá, akinan konta bo angustia.

Mundu no tin ningun pena ku shelu no por kura.15

Den un temporada di gran sufrimentu, Señor a bisa e Profeta José, “Tur e kosnan aki lo duna bo eksperensha, i lo ta pa bo mes bon. ”16 Kon por ta ku heridanan doloroso por ta pa nos bon? Den melting pot di tribulashonnan terenal, sigun nos ta para stret ku pasenshi, e Salbador su poder pa kura ta trese lus, komprenshon, pas i speransa.17

Nunka Entrega

Ora ku henter bo kurason. Fortifiká bo fe den JesuChristu, den Su realidat, den Su grasia. Tene duru na Su palabranan: “Mi grasia ta sufisiente pa bo: paso mi forsa ta wòrdu perfekshoná dor di debilidat.”18

Kòrda, arepentimentu ta un medisina spiritual poderoso.19 Tene e mandamentunan i ta digno di e Konsolador. Rekòrdando ku e Salbador a primintí, “Mi lo no laga bo sin konsuelo: Lo mi bini serka bo.”20

E pas di e tèmpel ta un balsem ku ta aliviá e alma heridá. Bai bèk na e kas di Señor ku nòmbernan di bo famía mas frekuente ku ta posibel. E tèmpel ta proyektá nos momentu brève den mortalidat riba e gran pantaya di eternidat.21

Wak bèk, kòrdando ku bo a proba bo dignidat den bo estado premortal. Abo tabata un yu baliente di Dios, i ku Su yudansa, bo por triumfá den e batayanan di e mundu renegá aki. Bo a hasié den pasado, i bo por hasié atrobe.

Wak dilanti. Bo problema i tristesa ta real, pero nan lo no keda pa semper.22 Bo anochi skur lo pasa. Pasó e Yu a lanta ku “salbashon den Su ala.”23

E pareha Norby a konta mi, “Desapuntashon ta bin bishita na okashon pero nunka ta permití pa keda.”24 E apòstel Paulo a bisa, “ nos ta preokupá … pero no agobiá; nos ta spantá, pero no desesperá; persiguí, pero no bandoná; heridá, pero no destruí.”25 Bo por ta kansá, per nunka no pèrde kurashi.26

Hasta ku bo mes heridanan doloroso, lo bo instinktivamente ekstendé yudansa na otro, konfiando e Salbador su promesa: “Kualke un ku pèrde su bida pa mi, lo hañé.”27 Esnan heridá ku ta kuida e heridanan di otro ta Dios su angelnan riba tera.

Un djís nos lo tende di nos profeta stimá, Presidente Russell M. Nelson, un hòmber ku un fe sin temor den JesuChristu, un hòmber di speransa i pas, stimá dor di Dios pero no ta wòrdu di spar e heridanan di alma.

Na 1995 su yu muhé Emily, ora ku e tabata na estado, a wòrdu diagnostiká ku kanser. Tabatin día di speransa i felisidat ora ku su baby a nase sano. Pero e kanser a bini bèk, i nan yu stimá Emily a muri djís dos siman despues di kumpli trinta i shete aña, lagando atras su kasá stimá i 5 yu yòn.

Imagen
President Nelson papiando na 1995

Den konferensha general, djís despues ku el a fayesé, Elder Nelson a konfia: “Mi lagrimannan di pena a kai huntu ku e deseo ku lo mi por a hasi mas pa nos yu.  … Si mi tabatin e poder di resurekshon, lo mi tabata tentá pa tresé e bèk. … [Pero] JesuChristu ta poseé e yabinan ei i lo husa nan pa Emily … i pa tur hende den Señor su propio tempu.”28

Imagen
Presidente Nelson na Puerto Rico

Luna pasá, na bishita serka e Santunan na Puero Rico, i rekòrdando e orkan destruktibo di aña pasá, Presidente Nelson a papía ku amor i kompashon:

“[Esaki] ta parti di bida. Ta pesei nos ta akinan. Nos ta akinan pa haña un kurpa i pa wòrdu probá i di tèst. Algun di e tèstnan ei ta físiko; otro spiritual, i boso turbulensianan akinan tabata tantu físiko komo spiritual.”29

“Boso no a pèrde kurashi. Nos ta [asina] orguyoso di boso. Boso Santunan fiel a pèrde hopi, pero dor di tur kos, boso a kuida boso fe den e Señor JesuChristu.”30

“ Dor di tene Dios su mandamentunan, nos por haña goso hasta mei mei di nos péor sirkunstanshanan.31

Tur lágrima Lo Wòrdu Limpia

Mi rumannan, ta mi promesa na boso ku ekspanshon di boso fe den e Señor JesuChristu lo trese mas forsa i mas speransa. Pa boso, e rektonan, e Sanadó di nos alma, den Su tempu i na Su manera, lo sana tur boso heridanan.32 Niun inhustisia , ni persukushon, ni tribulushon, ni tristesa, ni doló di kurason, ni sufrimentu, ni herida — ni maske kon profundo, kon hanchu, kon doloroso — lo wòrdu ekskluí for di e konsuelo, pas, i speransa permanente di E di kual su brasa habrí i kual su man heridá lo trese nos bèk den Su presensia. E día ei, e Apòstel Huan ta tèstifika, esnan rekto “ ku ta [bini] for di gran tribulashon”33 lo para “dòrná den paña blanku … dilanti e trono di Dios.” E Lamchi lo “ keda serka nan … i Dios lo limpia tur lagrima for di nan wowo.”34 E día aki lo yega. Asina mi ta tèstifiká den e nòmber di JesuChristu, amèn.

Notanan

  1. Konvershon personal, Yan. 26, 2018.

  2. Den un kombersashon na komienso di e aña aki, Richard Norby a bisa mi, “Nos ta kontesta na loke wòrdu duna na nos.” E la kompartí esaki for di su diario: “E tèst i tribulashon ku ta bin for di kada un di nos ta duna e oportunidat i privilegio pa konosé mihó e Salbador i komprondé den detaye mas profundo su sakrifisio ekspiatorio. Ta na e nos tin ku sostené. Ta e nos mester buska. Ta e nos ta dependé di dje. Ta na e nos mester tin konfiansa. Ta e nos ta stima ku tur nos kurason, sin ningun reserva. E Salbador a kubri tur e dolónan físiko i emoshonal ku ta parti di mortalidat. E ta tuma e dolónan for di nos. E ta apsorbé nos penanan.”

  3. Wak Doctrina y Convenios 29:39.

  4. 2 Nefi 2:11.

  5. Mateo 5:45.

  6. “Señor Yo Te Seguire” Hymns, no. 220.

  7. 1 Pedro 4:12.

  8. “Nos lo prueba nan ku esaki, pa wak si nan lo hasi tur loke Señor nan Dios bisa nan pa hasi” (Abraham 3:25; wak tammbe Doctrina y Convenios 101:4–5).

  9. Alma 57:25.

  10. Un amigu a skibi mi: “Un bataya di kasi sinku aña ku ‘skuridat i tiniebla’ emoshonal den vários grado ta hiba bo na e rant mes di bo kapasidatnan, resolushon, fe, i pasenshi. Despues di dianan di “sufrimentu’, bo ta kansa. Despues di simannan di ‘sufrimentu’, bo ta agotá. Despues di lunanan di ‘sufrimentu’, bo ta kuminsá pèrdè tereno. Despues di añanan di ‘sufrimentu,’ bo ta someté bo mes na e posibilidat ku nunka mas lo bo bira bon. Speransa ta bira e mas presioso, i elusivo, di e regalonan. Kòrtiku, mi no ta sigur mi sa kon pa pasa dor di e tribulashon aki, si no ta ku [e Salbador]. Ta e úniko splikashon. Mi no por splika kon mi sa esaki, eksepto ku mi sa. Dor di dje, mi a pasa dor di e kos aki.”

  11. Wak Lucas 10:30–35.

  12. Lucas 4:18; wak tambe Isaias 61:1.

  13. 3 Nefi 18:32.

  14. Alma 7:11–12. “E la desende bou di tur kos, i pa esei e ta kompronde tur kos” (Doctrina y Convenios 88:6).

  15. “Bin, Esnan ku ta Deskonsola,” Himno, no. 115.

  16. Doctrina y Convenios 122:7.

  17. “Bo konose e grandesa di Dios; i e lo konsagra bo aflikshonnan pa bo ganashi” (2 Nefi 2:2). “Mi sa tur esnan ku pone nan konfiansa den Dios lo woru apoya den nan tribulashonnan, i den nan problemanan, den nan aflikshonnan, i nan lo wordu alsa den e ultimo dianan” (Alma 36:3).

  18. 2 Corintio 12:9.

  19. Wak Neil L. Andersen, “E Goso di Bira Limpi,” Ensign, Apr. 1995, 50–53.

  20. Juan 14:18.

  21. “Si ta den e bida aki so nos tin speransa den Kristu, nos ta di tur hende esnan mas miserabel” (1 Corintio 15:19).

  22. Den e prome versikulo di e Buki di Mormon, Nefi ta splika ku e la “mira hopi aflikshon den e kurso di [su] dianan’(1 Nephi 1:1). Despues, Nefi a bisa, “Sinembargo, mi a mira mi Dios, i mi a alabre hinter dia; i mi no a murmura kontra di Señor pa mi aflikshonnan” (1 Nefi 18:16).

  23. 3 Nefi 25:2.

  24. Konvershon personal, Yan. 26, 2018.

  25. 2 Corintio 4:8–9.

  26. Presidente Hugh B. Brown, mientras bishitando Israel, a wordu puntra dikon Abraham a wordy manda pa sakrifika su yu. E la kontesta, “Abraham mester a siña algu tokante di Abraham” (in Truman G. Madsen, Joseph Smith the Prophet [1989], 93).

  27. Mateo 16:25.

  28. Russell M. Nelson, “Yunan di e Konvenio,” Ensign, Mei 1995, 32.

  29. Russell M. Nelson, in Jason Swensen, “Dianan Miho ta Dilanti pa e hendenan di Puerto Rico,” Church News, Sept. 9, 2018, 4.

  30. Russell M. Nelson, in Swensen, “Miho Dianan ta na Kaminda,” 3.

  31. Russell M. Nelson, in Swensen, “Miho Dianan ta na Kaminda,” 4.

  32. Wak Russell M. Nelson, “Jesuscristo—e Sanado Maestro,” Liahona, Nov. 2005, 85–88.

  33. Revelashon 7:14.

  34. See Revelashon 7:13, 15, 17.

Imprimí