Ii’sizį́į K’éhgo Iiná Béédahaníi
T’áá nihi nisiizíigi doodágo nihokáá’ ádahooníłii nihił chaháłheeł ádahale’ ndi, ii’sizį́į k’éhgo iiná nihe’íina’ bee biyi’ háhidikáii béédeilníihgo eíí nihitsíjį’ tsé biká di’nídíín ayósin.
Áłtsé Yi’į́ ályaa bik’ijį’ 18 nááhaigo, Diyin Bá Yáłti’í Joseph Smith áhoodzáii lą’í yaa náyiizóh. Bík’ijį’ daazlíi, atíbi’dil’į́, be’áts’í, kóndoolnííł, dóó hak’inéiijah.1 Ákondi bi Áłtsé Yit’į́ bił ályaaii yaa halne’: “Adíndíín ts’ídá yíiłts’ą́. Adíndíínbiníigi Diné naaki yíiltsą́, dóó t’áá áłah t’áá aaníí shichį’ yááłti’; dóó dah shijoołá dóó dishnínii biká atídashił’įnii eíí yit’į́ bii’ yíiltsą́ǫ, nídi éí t’áá aaníí. … Éí shił bééhozin, dóó shił bééhózingo eíí Diyin God éí bił bééhózin, dóó éí doo yóó adidéesh’áał da.”2
Nahóntł’a díí oolkíłgi, Joseph naaki neeznáá nááhai nát’ą́ą́’ ntsínakeesgo Diyin God aaníí ayóó abó’ní dóó ádahóotįįdii eíí nízaadi-baa dahóone’ Ninádoolyééł hanínę́ę. Bí diyin yik’éh niyáhii néinél’į́įgo, Joseph adiinííd: “Háiida doo bik’éh hash’áah da shinákéé’ nahane’ doo yoodlánii. Jó doo shił áhoodzaagóó, t’áashí éí doo yidéeshdlaał da ńt’ę́ę́’.”3
Ndi aaníí bił áhoodzaa, dóó áá yaayóozná da doodágo yóó iidíí’ ą́ą da, tsíiłgo t’áá aaníí át’é níigo Carthagejį’ niníná. “Dibé yázhí silyééh nahalingo bich’į’ yishááł,” dííniid, “ndi shį́įgo ha’didla’í gi’át’áo shił hóozyéél; shí doo Diyin God bich’į’ saad áhisníił da, dóó ał’ąą dine’é ałtso.”4
Ii’sizį́į K’éhgo Hinóhnáo bii’ Nóhkai Béédahózin
Bee óhoo’aah ła’ nihá biyi’ Bá Yáłti’í Joseph ádzaagi. T’áá bił Diyin Ii’sizį́į bee hóozyéél niheiyiléé jígo, bita’ náhoo’áahgo, Diyin God bídziilgo dóó t’ááła’í niidzíngo bínooł’ą́ nihił ní eíí nihéehósin dóó ayóó ánhwo’ní dóó bí eíí ła’ ałyói nihik’ijídlí dóó t’áá bee hózínígo. Áádóó nihch’į’ dahwodi’náahgo, Yisdá’iiníiłii díidí bii’ hadiidzá nihinei’di benéiilní.
Nihe’íina’ baa nisókees. Ńdaahaidę́ę́’, dikwii shį́į́ dimííl yázhí diyingo áhoodzáa Iił-káadi Dayoodlá ahwiis’áágóó dasidéts’áa’, ádahoodzáa doo shił naaki nilíi dago eíí Diyin God bił bééhózin dóó ayóó ánwo’ní dóó bí eíí hach’į’ yit’į́ ádi’deeshníił nízin. Díidí nihe’íina’ biníi’gi áhoot’įįh, doodágo ha’íí lá áłtsé biniiyé kóhoodzaa, ndi áłahjį’ Diyin God ayóó ánho’nínii bídziilgo diyinii nihich’į’ kóyiił’įįh.
Díidí diyíngo biyi’ hadiidzáii béédeilníhgo nitsidádiigóh, t’áá Bá Yáłti’í Joseph gi’át’áo hadeidzíh: “Shaa yilyáhígíí yá’ąąsh dę́ę́’. Éí shił bééhózin, dóó shił bééhózinii eíí Diyin God bił bééhózingo eíí éí shił bééhózin.”5
Dį́į́’ Bee éédahózin
T’áanihí diyingo hnihdíisná’ii baa nitsókees shí dikwíigo dah bee ééhózin nááná ła’ yee shił dahóolne baa hashne’.
Łą’í nááhaidą́ą́’, tsaikjí diyingo ak’ih sódilzin náás silí’ii bijéí naakigo ąą’ anát’į́įh niiltłáadgo yiká nashooshkąn íídáá’-Ázee’ íił’įní. Russell M. Nelson shá niníł’į́, ákondi doo ła’ áájí na’áłgizhí yee naaki ąą’ ánat’į́į íidoolíłí da. Ázee’ íił’íní. Nelson nidoolgishíí yee lą́ asłíí’. Kǫ́ǫ́ Naat’áanii Nelson yee haadzí’ii:
“Áłtsé ąą’ ánat’įįhgi neiníłtł’áii bik’ijį’, nihí naakijí ąą’ ánat’įįhígíí. Éí bik’íh niit’áázh ndi yéego yichǫ’ lá áko éí ts’ídá yilnish shę́ę gi’át’áo doo ninádoolnísh da. Díí ąą’ ánat’įįh nesh’į́įgo, hane’ ła’ shíni’ t’áá íishjąní íiłní; ahéeni’áhii áłtsísigo ałchi’į’ konilééh. Shí eíí bił bináashnishii hane’ bee bił hwéeshne’. ‘Ąą’ ánat’įįh bitsi’ lá t’áá bíighah jó nihí ahéeni’áhii t’áá ániłtso yę́ęjį’ áłtsísigo ałchi’į’ kólyaago bíighah doo.’
“Ndi hait’áo? … Shíni’di o’óokid ła’yiiłtsą́, haa’í biniká’dadootsíh—kwíi ádoolnííł dóó akwe’é ałch’į’ dadóolts’ǫł. … T’ahdíí benéshniih eíí ii’sizį́į k’éhgo yish’į́—ałkéé’ da’ásdzoh haa’í biniká da’dóolt’í. Shíni’ biyi’dí hazlį’ę́ę bik’éhgo ałtso hasht’éelyaa. Nihí ąą’ ánat’įįh bíneetą́ą́’ dóó yéego ch’inch’igi nizáágóó ałch’į’ kódzaa. Shiká análwo’ii ádiiniid, ‘Éí’ diyin dooígíí át’é’.”6 Ak’í Sodílzįįh hináago t’óó ahayói náahai.
Ázee’ íił’įní Nelson kot’éego bi’doo’níid. Dóó yaa ákonízinii eíí Diyin God yaa ákonízingo eíí kot’é bi’doo’níid yaa ákonízin.
Kathy dóó shí 30 náahaidáá’ Francedí Beatrice Magré bééhosiilzįįd. Beatrice ánii yee shił hóolne’ ła’ yii’ hadíiyáhii eíí ii’sizį́į bee iiná yéego yaa ákoniizíí’ ch’ikę́ę́h nilį́įgo tó bee bi’dóolzį́į́. Kót’áo saa yee haazíí’:
“Ánii naasháo yah anéijahdóó Lacanau tónteeljį’ nihá ánaazíi bił ch’áan síikai, Bordeaux doo t’áá ła’í dóó ałníí’ ahée’ílkid bíighah.
“Ánii naasháo yah anéijahdóó Lacanau tónteeljį’ nihá ánaazíi bił ch’áan síikai, Bordeaux doo t’áá ła’í dóó ałníí’ ahée’ílkid bíighah. Tákáá’ ha’áskóo’go, binák’ee sinílí t’áágééd. … Tónteel bii’ doo bééhoozin da.
“Binák’ee sinílí yóó’ayíinilgo bąą bichídí dah yididóołbąsdgi doo bá bíighah da. Nihí hooghan nízaadí nidíniikai.
“Asdzáá ła’ be’óodlą’ hólóo eíí sodádidiilzííł ní.
“Ha’íí biká eíí sodádidíilzííł dishní doo yee’ bíighah da, dóó t’áá ne’nishłį́į nídi ídiiyáago sodádíilzin t’áá hoot’íigi tó biyi’ doohóot’į́į dago niwóozh-níi’gi aneel’ą́ągo bii’ nisíidzíh.
“Ałtso sohodóozingo, tó ałtso hak’ídadéeshkał biká déchid. Shí tónteel bikáá’ shíla’ kwéesh łíiłgo, binák’ee sinílí shíla’ bikáá’ dah sínil. Ádziil bítse’go shii’sizį́į bííh yilwódii eíí Diyin God t’áá aaníí nihisódizin yidíits’a’ dóó há ye’íił’į́įh baa ákoniizíí’.”7
45 náahaidą́ą́, asdzáá adą́ą́dą́ą́’ áhoot’ííd náhalingo éí yaa náhoone’. Beatrice bik’íhojisdlí’, dóó shił bééhózingo eíí Diyin God eíí shił bééhózin shik’íhojisdlí’ii.”
Naat’áanii Nelson dóó shiláh Magré yee’ yéego ał’ąą’ été, nídi t’áá áłah bá, ii’sizį́į k’éhgo hináo yiyi’ hádiikáii yee Diyin God be’ayóó ó’ó’ní bijéí yii’ dahaztíí’.
Díigi ádahooníłii bee hane’ yá’át’éehii ninályáii baa íhoo’ááh łeh doodágo ła’ hane’ yá’át’éehii bee bił hwíilní.
Díí São Paulo, Brazildí, 2004 biyi’ éelkid. Floripes Luzia Damasio lá Ipatinga Brazil Stakegi átahgo 114 bináahai. Yináhjį’ ídiiyá yaa hálane’, Shiláh Damasio shił nínii eíí yił kéédahat’į́į ła’ awéé’ yéego át’áo na’nítiní Diyin be’ádziil yee yik’ísodóolzingo náádiidzá. Shił bééhodoozííł niizíí’. Báhane’ yaa sodílzingo, t’áá óolyéego Ii’sizį́į yináhjį’ eíí Joseph Smith lá Diyin God yá yáłti’í nilį́įgo yaa ákoniizí’ii. 103 bináahaigo, tó bee yilzíí’, dóó 104go, náanish áda áyiilyaa. Nináhah bik’ijį’, 14 bee ahán na’álki’ bii’ yajii’áhí yii’ dah sidáago áko Diyin bighandi yah anádáahgo ła’ damǫ́ǫ bee na’ádleeh. Shiláh Damasio yee’ yá’ąąshdę́ę́’ bił íishją́ e’élyaa, dóó bił bééhózingo eíí Diyin God eíí bił bééhózin t’áá aaníí bił íishją́ e’élyaa.
Kǫ́ǫ́ áłtsé Francedí na’nítin 48 náahaidáá’ nishłį́įgo ii’sizį́į bi’éhgo iiná benáshniih.
Yiitáshgo, bił na’nítin dóó shí Mormon Binaaltsoos ła’ asdzáá sání baa niit’ą́. Ła’ Damǫ́ǫgo sidáagi nináa niit’áazhgo, dáádiłkił ąą’ áyiilaa. T’áá saad bee hádeidzíihí, shí ii’sizį́į be’ádziil bináhjį’ yiyi’dí yidiyíis’náá. Díí shiyi’di ąą hwéeniiłgo Madame Alice Audubert wóshdę́ę́’ yah óoh’aash nihił ní dóó Mormon bináaltsoos yíłta’ níigo nihił hóone’ dóó éí t’áá aaníigo shił bééhózzin ní. Eíí jį́įgo sidáadoo dah diit’áazh, sodéeszin, “Azhé’é diní Diyiníi, t’áá shǫǫdí doo baa diyéesnahgi bee shiká anilyeed shiyi’di baa áko niizí’ii.” T’ahdóo dah.
T’áá áhoot’éhí yee’, ła’ dáádilkáłgi t’áá neeznádiin dáádilkáł ákodaat’é, yá’ąąsh be’ádziil shiyi’di yidíisnáá’. Dóó shił bééhózingo eíí Diyin God eíí bił bééhózinii eíí yá’ąąsh bitsé sǫ’ ąą’ ádzaa.
Shich’į’ élyaa dóó doo ádzaa hódo’né’ da
Díí ii’sizį́į k’éhgo iiná yaa halne’ii bit’a’honi’ą́ǫ dóó ał’ąą át’áo, t’áá ła’í niidzíngo ádaalt’į́.
Saad dadiyin biyi’ bee ééhózin ayóó nihił danilínii baa ntsídaakéés. Ayíił’a’ Peter dayíists’ąíi “bijéí bii’di bida’díił’á.”8 asdzáá Laman dine’é nilį́į Abish yoosdlą́ą́d “bizhé’é ayóó at’é bił yit’į́ ályáii.”9 Dóó Enos bini’ bii’jį’ iinéé’ haazíí’.10
Shik’is Clayton Christensen yéego sodílzingo Mormon biNáaltsoos yółta’ ńt’ę́ę ayóó át’éi bini’di yaa ákoniizí’ii yaa halne’:Nizhónígo ła’, bee honeezílóo, Ii’sizį́į be’ayóó ó’ó’ńíi … shinááhoole’ dóó shii’sizį́į yii’ hadéebįįd, ayóó ó’ó’níi shii’ hwóoleełii eíí t’ahdoo ákot’éi bee akóniisíih da [dóó díidí t’áá ákwiitł’éé’ shił náhadlééh].”11
Haashį́į́ hoot’į́įhgo nihijéí biyi’ góyaa kǫ́’ doonáłgi’át’į́įh, nihii’sizį́į yił ch’i’díłdla’. Joseph Smith chíini’ąnii eíí łahda nihích’į’ kól’įįh “t’áá hooshchį’ baa tsizhdikós” dóó niłtólíí bik’izh’diitííh.12
Naat’áanii Dallin H. Oaks, hastįį ła’ t’ahdoo shił akóhanée da nínii, íiłní, “Nisódizin ałkéé’ nił bee náhóone, ndi ayóó át’áo shił yit’į́ ádoolníił nínzin shį́į́ doodágo iinéé’ ayóó íits’a’go eíí bee shił hódooní nínzin.”13 Yisdá’iiníiłii dine’é ayóó da’oodlánii ła’ íiłní éí kǫ́’ dóó Diyin Ii’sizį́į bee [bik’ihójisdlí’], [ndi éí] doo yaa ákodanízin da.”14
Haash Yit’áo Diníts’a’?
Ániidí Naat’áanii Russell M. Nelson nínii disóots’ą́ą́’: “Yéego baa nisóhkees dóó díí agháago baa: Haash yit’áo dóohts’a’? Shí ałdó’ hazhó’í dóó t’áá aghą́ą́h dóohts’a’ dishní.”15 Bí díí abíndą́ą́’ hágo nihił ní.
Nihí sódiizingo, hooghangi, saa dadiyin yiníilta’go, hwiitáałgo, Damǫ́ǫ bááh tó t’áá aaníí íit’į́įgo choniil’į́įgo bee diits’á’, yiníidlą bééhózin, diné biká ahíilyeed, dóó da’oodlánii bił Ataa’ bighangóó ałnánáiyah. Ii’sizį́į k’éhgo iiná bee bééhózin nihí ntsáo áłah áleeh sodiilzingo yísiníilt’ą́ą’ dóó hazhó’í bee náhaz’áanii bik’ehóníil’į́. Dóó áłchíní, díidí yee’ bii’ ch’ídookak biká hólǫ́. Benáłniih, Jesus “yee’ áłchíní neinéeztáá’ dóó yá sódoolzin … dóó [áłchíní] yee’ yee hadáasdzíí’ … doole’é ayóó at’éi dóó danzhóníí.”16 Bóhólníihii ádiiniid:
“[Díí ééhoozin lá] shi’Ii’sizį́į bee nihich’į’ kólyaa, … dóó shibee ádziil t’éi bee [éí] nihich’į’ kólyaa;
“Eíí bąą, bee háohdzí’ii eíí shiinéé’ disoots’ą́ą́’, dóó shisáá wóhniih.”17
Nihí “Bí diits’á’” Yisdá’iiníiłii bits’íís ak’éh Niná’idlá bee nihik’ihójisdli’.
Nihí díidí bii’ hádideeshááł didii’níiłii doo nihęęh siláa da, Naat’áanii Henry B. Eyring díí bee hasht’e’ ádidiilnííł dííniid: “Diitł’éé’, dóó yiską́ǫ tł’ée’go, baa sódołzin dóó baa nisóhkees, na’ídółkidgo: Diyin God hane’ shich’į’ kóyiilaaígíí t’áashí t’éiyé shágo? Shíísh bíla’ she’íina’ bii’ yish’į́ doodágo [sha’ áłchíní] beda’íina’ biyi’?”18 Oodlą’, akéh hól’į́, joobá’ á’dolzíngo, dóó aaníí ahat’ǫ́ǫ yá’ąąsh bitsésǫ’ ąą’ ádoonííł.19
Ła’ bee hoot’į́
Nihi dah diyin k’éhgo iiná díí at’áo baa nitsókees. Áłahjį’ sódołzin, aha’deet’ą́ íilyaaígíí bee hiníi’ná yiidlééł, dóó Diyin Iisizį́į nihaa yílyáii, iiná biníí’ bee yiidááł. Nihich’į’ anáhóót’i’go, doo ba’íidlíi da, doodágo doo ha’óní nihik’íildóhgo, doodágo nihokáá’ áhooníłii bąą nihitsíjį’ dashą́’ haahóót’é níizingo, ii’sizį́į k’éhgo iiná bee niidzáhii bináhjį’ hada’íiníilnóo eíí yiidááłgóó nihá i’díildíín, bee aaníí Diyin God eíí nihééhósin, ayóó ánwo’ní, dóó BíYe’, Jesus Christ, bee hooghanjį’ nídiikah biká ayíił’a’. Dóó ła’ dah yénalnííh náhjį’ kóyiił’į́įhgo dóó yoo’íiyáo doodágo bił halą́ągo, nihí Yisdá’iiníiłii bich’į’go biidíilzįįł nihe’oodlą’ bee bił hwíilne’go dóó benéiniih bił ch’íhiit’áahgo, bee biká adíilwoł diyin k’éhgo hinánéedáá’ yii’ hadíiyáhę́ę.
Ła’ bii hádooyáii ayóo baa dahásti’ii eíí diyin k’éhgo iináo bii’ hadiniyáhii baa áwolyą́ dóó t’áadoo baa dahwíilne’ da.20
“Diyin yá ndaal’a’í Diyin Ii’sizį́į be’ádiil yinahjį’ yádaałti’; eíí bąą, Christ bizaad yee yádaałti’.”21
“Diyin yá ndaalʼaʼí [t’ahdoo ndó’] ne’kódaanééhgóó bíla’ashdla’ii ba’áłchíní yíká ándaajah.
“Háálá jó’akon, bí [Christ] bikʼeh dahółʼį́, yizaa kʼehgo aká ándaajah, hazhóʼó diyingo hashtʼe’ ntsídahaskézíi dóó beʼoodląʼ dabidziilíi yichʼį’ ííshjąní ádaʼdil’į́.“22
Dóó “Ił hodíiłhiłí, ga’ Diyin Ii’sizį́į át’į́į, … t’áá ałtsoní yee nándinóotįįł, dóó t’áá ałtsoní yéén diyoołní.”23
Baa hasti’ benáłniihíi woołtsóód. Deinóhdlá. Baa ak’eda’ółchí. Niha’áłchíní bee bił dahółne’. Ba’íinóhlíi eíí Azhé’é Diyiníi dóó BiYe’ Ayóó áyo’níi bits’ą́ą́dę́ę́’ nich’į’ kódaal’į́.24 Bíne’dii baah daníne’gi ha’óní náhadlééh dóó bee ndánníłtł’ah bik’i’dadidíítąął.25 T’áá aaníí ándishnínii eíí t’áaní baa ákohiníizíihgo dóó hazhó’í ii’sizį́į k’éhgo iiná nił nilį́įgo iiná áálííł, yiwóhgo nich’į’ kwídeidoolííł. Ataa’ Yá’ąąshdi Hólǫ́ǫnii neehósin dóó ayóó anó’ní!
Jesus lá Christ nilį́, Báhane’ yá’át’éehii ninályá, dóó t’áá iiniidląní gi’át’áo, ahwíis’áo ádinhiidóoltsół dishní, Jesus Christ bízhí’ bii’, áámen.