Panangsurot ken Jesus: Panagbalin a Maysa a Mamagkakappia

Ni Elder Neil L. Andersen

Ti Korum dagiti Sangapulo-ket-dua nga Apostol

Saan managbaybay-a dagiti mamagkakappia; manangguyugoyda a kas iti wagas ti Mangisalakan.

Ay-ayatek a kakabsatko, kabayatan nga agpaspasartayo kadagiti aldaw ti pannakariribuk, panagsusupanget, ken, para iti kaaduan, nakaro a panagsagaba, napnuan ti puspusotayo iti aglaplapusanan a panagyaman para iti Mangisalakantayo ken kadagiti agnanayon a bendision ti naisubli nga ebanghelio ni Jesucristo. Ay-yatentayo Isuna ken agtalektayo Kenkuana, ket ikararagtayo nga agnanayonto a sumurottayo Kenkuana.

Ti Karit ti Social Media

Ti nabileg nga epekto ti internet ket maysa a parabur ken karit, naidumduma iti panawentayo.

Iti maysa a lubong ti social media ken dagiti dadakkel a pagdalanan dagiti impormasion, mabalin a napardas a mapaadu ti timek ti maysa a tao. Dayta a timek, pudno man wenno palso, patas man wenno suitik, nasayaat man wenno nadangkok, ket alisto nga agwaras iti lubong.

Dagiti post ti social media maipapan iti panangilala ken kinaimbag ket masansan a naulimek iti sirok ti radar, idinto a dagiti balikas ti gura ken pungtot ket masansan a gumgumluong kadagiti lapayagtayo, iti pilosopia a mainaig iti politika man, kadagiti tao iti damdamag, wenno kadagiti opinion maipapan iti pandemia. Awan ti asino man wenno awan pagsasaritaan, agraman ti Mangisalakan ken ti naisubli nga ebangheliona, a mapariknaan iti daytoy a karkarna iti kagimongan dagiti nagduduma a timek.

Panagbalin a maysa a Mamagkakappia

Ti Kaskasaba iti Bantay ket maysa a mensahe para iti amin ngem kangrunaan a naited kadagiti disipulo ti Mangisalakan, dagiti nangpili a sumurot Kenkuana.

Insuro ti Apo no kasano ti agbiag, idi ken ita, iti napnuan gura a lubong. “Nagasat dagiti mamagkakappia,” kinunana, “ta managandanto nga annak ti Dios.”¹

Babaen iti pammati ken Jesucristo a kalasagtayo, agbalintayo a mamagkakappia, makapnek—a kayatna a sawen ket mangpakalma, mangpabaaw, wenno mangsebseb—kadagiti amin nga umap-apuy a pana dagiti kabusor.²

No aramidentayo ti pasettayo: Ikarina a maawagantayonto nga “annak ti Dios.” Tunggal tao iti daga ket “kaputotan”³ ti Dios, ngem ti pannakaawag nga “annak ti Dios” ket dakkel ti kaipapananna, dakdakkel nga amang. No umasidegtayo ken ni Jesucristo ket makitulagtayo Kenkuana, agbalintayo a “bukelna” ken “agtawid iti pagarian,”⁴ “annak ni Cristo, annakna a lallaki, ken annakna a babbai.”⁵

Kasano a pagkalmaen ken pagbaawen ti maysa a mamagkakappia dagiti umap-apuy a pana? Awan duadua a babaen ti saan a panagkessen iti sanguanan dagiti mangdadael kadatayo. Ketdi, agtalinaedtayo a managtalek iti pammatitayo, a mangiburburay kadagiti patientayo a situtured, ngem kanayon a liklikantayo ti pungtot wenno malisia .⁶

Itay nabiit, kalpasan ti nakaro a pannakadillaw ti Simbaan, simmungbat ti maysa a nailian a lider dagiti karbengan a mainaig iti sibil ken pastor ti Third Baptist Church iti San Francisco a ni Rev. Amos C. Brown:

“Dayawek ti padas ken pannirigan ti tao a nangisurat kadagidiay a balikas. No pudno, diak makita ti makitana.”

“Ibilangko daytoy a maysa kadagiti kaindaklan a rag-o iti biagko a maam-ammok dagitoy a lider [ti Simbaan], agraman ken ni President Russell M. Nelson. Iti pattapattak, ik-ikutanda ti kasayaatan a panangidaulo a maidiaya ti pagiliantayo.”

Innayonna: “Makapagprotestatayo gapu iti kasasaad ti bambanag idi. Mabalintayo a pagkedkedan a bigbigen ti amin a naimbag mapaspasamak itan. … Ngem dinto maagasan dagitoy a wagas dagiti nailian a pannakabingaybingaytayo. … Kas insuro ni Jesus, ditayo mapaksiat ti dakes iti ad-adu pay a dakes. Agayattayo a sibubuslon ken agbiagtayo a siaasi, uray pay kadagiti ipagaruptayo a kabusortayo.”⁷

Maysa a mamagkakappia ni Reverend Brown. Sitatalna ken napnuan respeto a sinebsebanna dagiti umap-apuy a pana. Saan managbaybay-a dagiti mamagkakappia; manangguyugoyda a kas iti wagas ti Mangisalakan.⁸

Ania ti mangted kadatayo iti akin-uneg a pigsa a mangpabaaw, mangpatalna, ken mangsebseb kadagiti dumardarang a pana nga agturong kadagiti kinapudno nga ipatpategtayo? Aggapu ti pigsa manipud iti pammatitayo ken ni Jesucristo ken pammatitayo kadagiti saona.

“Nagasatkayo, no lalaisendakayo ken idadanesdakayo dagiti tao, … ket pagsasawandakayo iti amin a kita ti pammadakes, gapu kaniak.

“… Ta ti gunggonayo dakkel sadi langit: ta kasta met ti panangidadanesda kadagidi mammadto a nagbiag nga immun-una ngem dakayo.”⁹

Ti Kinapateg ti Kinawaya nga Agpili

Iwanwan dagiti dua a prinsipio ti tarigagaytayo nga agbalin a mamagkakappia

Umuna, inikkan ti Nailangitan nga Ama ti tunggal tao iti kinawayana nga agpili iti nasayaat, nga addaan iti kabalinan a mangpili iti bukodna a dana.¹⁰ Maysa kadagiti kaindaklanan a sagut ti Dios daytoy a kinawaya nga agpili.

Maikadua, babaen itoy a kinawaya nga agpili, impalubos ti Nailangitan nga Amatayo nga adda “pagsusupadian ti amin a banag.”¹¹ “Ramanan[tayo] ti pait, tapno ammo[tayo] nga ipateg ti naimbag.”¹² Dinatayo koma kellaaten ti panagsusupadi. Masursurotayo a mangilasin iti naimbag manipud iti dakes.

Agrag-otayo iti parabur ti kinawaya nga agpili, ngem maawatantayo nga adunto dagiti saan a mamati iti no ania ti patientayo. Kinapudnona, manmanonto kadagiti maudi nga aldaw dagiti mangpili nga ipamaysa ti pammatida ken ni Jesucristo dagiti amin a pampanunoten ken ar-aramidenda.¹³

Gapu kadagiti plataporma ti social media, mabalin nga agparang a kas sangareprep a negatibo a timek ti maysa a timek ti saan a panangpati,¹⁴ ngem uray no daytoy ket sangareprep a timek, pilientayo ti dana ti mamagkakappia.

Dagiti Lider ti Apo

Adda dagiti mangibilang iti Umuna a Panguluen ken ti Korum dagiti Sangapulo-ket-dua nga Apostol nga addaanda kadagiti nainlubongan a motibo kas kadagiti lider iti politika, ekonomia, ken kultura.

Nupay kasta, umaytayo a naidumduma unay kadagiti pagrebbenganmi. Saantayo a nabutosan wenno napili manipud kadagiti aplikasion. Naawagan ken naordenantayo nga agpaneknek iti nagan ni Jesucristo iti sangalubongan agingga iti maudi nga angesmi nga awan ti ania man a naipangpangruna a propesional a panagsagana. Agtrabahotayo a a mangbendision iti masakit, iti naliday, iti maup-upay, ken iti nakurapay ken tapno mangpapigsa iti pagarian ti Dios. Kalikagumantayo a mangammo iti pagayatan ti Apo ket mangiwaragawag iti daytoy, nangnangruna kadagiti agkalikagum a manggun-od iti biag nga agnanayon.¹⁵

Nupay napakumbaba a tarigagaytayo a dayawen ti amin dagiti pannursuro ti Mangisalakan, dagiti balikas ti Apo babaen kadagiti propetana ket masansan a maisuppiat iti panagpampanunot ken kadagiti pagduyosan ti lubong. Kanayonen a kastoy.¹⁶

Kinuna ti Mangisalakan kadagiti Apostolna:

“No ti lubong [guraen]nakayo, ammoyo a ginuranak nga immun-una ngem dakayo. …

“… Ngem amin dagitoy aramidendanto … ta dida ammo ti nangibaon kaniak.”¹⁷

Panangaywan iti Amin

Sipupudno nga ayaten ken aywanantayo dagiti amin a kaarrubatayo, mamatida man wenno saan kas kadatayo. Insuronatayo ni Jesus iti pangngarig ti Naimbag a Samaritano a dagiti sabali ti pammatida ket masapul a sipupudno a tumulongda iti asino man nga agkasapulan, panagbalin a mamagkakappia, a mangitantandudo kadagiti nasayaat ken natakneng nga panggep.

Idi Pebrero, dinakamat ti maysa a paulo ti damdamag iti Arizona Republic a, “Salakniban ti bipartisan bill a supsuportaran dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw dagiti binabae ken transgender a taga Arizona.”¹⁸

Datayo, kas Santo iti Ud-udina nga Aldaw, “maragsakantayo nga agbalin a paset ti maysa a ragup ti pammati, negosio, tattao iti LGBTQ, ken lider iti komunidad a nagtitinnulong nga addaan pudno a kaipapanan ti panagtalek ken panagririnnespeto.”¹⁹

Naminsan a sipapanunot a dinamag ni President Russel M. Nelson, “Saan kadi a mabalin a maaramid dagiti linia ti beddeng a saan a pagbalinen a linia ti paggugubatan?”²⁰

Kalikagumantayo ti agbalin a “mamagkakapia a paspasurot ni Cristo.”²¹

Dagiti Panawen a Saan a Sumungbat

Sumagmamano kadagiti panangdarup iti Mangisalakan ti malisioso ngem awan insasaona. “Dagiti panguluen a papadi ken escriba … pinabasolda a napalalo … ket nagang-angawanda,” ngem ni Jesus “saanna a sinungbatan [ida] .”²² Adda dagiti gundaway a ti panagbalin a maysa a mamagkakappia kaipapananna ti panangliklik iti panangsungbat ken imbes ketdi, panagulimek nga addaan iti dignidad.²³

Nakasasaem kadatayo amin no dagiti nagubsang a balikas maipapan iti Mangisalakan, dagiti pasurotna, ken ti Simbaanna ket isao wenno ipablaak dagiti sigud a nakpagtakder kadatayo, nakipagsakramento kadatayo, ken nakipagpaneknek kadatayo maipapan iti nailangitan a mision ni Jesucristo.²⁴

Napasamak met daytoy bayat iti panagministerio ti Mangisalakan.

Sumagmamano kadagiti disipulo ni Jesus a kimmuyog Kenkuana kabayatan dagiti katatan-okan a milagrona ket inkeddengdan a “saanda a [makipagnan] kenkuana.”²⁵ Makapaliday, gapu ta saan nga agtalinaed a natibker dagiti amin iti ayatda para iti Mangisalakan ken ti determinasionda nga agtungpal kadagiti bilinna.²⁶

Sinuruannatayo ni Jesus nga umadayo manipud iti gunglo ti pungtot ken panagsusupanget. Iti maysa a pagarigan, kalpasan a sinango dagiti Fariseo ni Jesus ken nagtutulagda no kasano ti panangdadaelda Kenkuana, kuna ti nasantuan a kasuratan nga inyadayo ni Jesus ti Bagina kadakuada,²⁷ ket napasamak dagiti milagro kabayatan a “simmurot kenkuana dagiti adu a tattao, ket inagasanna ida.”²⁸

Panangbendision iti Biag dagiti Dadduma

Mabalintayo met ti umadayo iti panagsusupanget ket bendisionantayo ti biag dagiti sabali²⁹ a ditayo ipaspasuli dagiti bagbagitayo.

Idiay Mbuji-Mayi, Democratic Republic ti Congo, adda dagiti kritiko iti Simbaan idi un-unana, ket saanda a maawatan dagiti patientayo wenno saanda nga am-ammo dagiti miembrotayo.

Di pay nabayag, dimmar-aykami ken ni Kathy iti maysa nga espesial unay a serbisio iti Simbaan iti Mbuji-Mayi. Nagkawes dagiti ubbing iti nadalus, a nakaranraniag dagiti matada ken nakaisemda. Nangnamnamaak a makumustak ti panagadalda ngen naammuak nga adu ti saan nga ages-eskuela. Gapu iti sangkabassit a humanitarian fund, nangsapul ti pamuspusan dagiti lidertayo.³⁰ Itan, nasurok a 400 nga estudiante—babbai ken lallaki, dagiti miembro kasta met dagiti saantayo a kapammatian—ket paspasangbayen ken sursuruan dagiti 16 a mannursuro a miembro ti Simbaan ni Jesucristo.

Imbaga ti agtawen ti katorse a ni Kalanga Muya, “[Gapu ta bassit ti kuarta,] binubosko ti uppat a tawen a saan a nageskuela. … Agyamanak unay iti inaramid ti Simbaan. … Makabasa, makasurat, ken makapagsaritaak itan iti French.”³¹ Maipapan iti daytoy a panangikagumaan, kinuna ti mayor iti Mbuji-Mayi, “Pinaregtanak ti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw gapu ta idinto a nabingaybingay [dagiti dadduma] a simbaan iti tunggal maysa iti sulina … [makitinnulongkayo nga agtrabaho] kadagiti [dadduma] tapno matulongan dagiti agkasapulan iti komunidad.”³²

Aggiinnayatkayo

Tunggal mabasak ti Juan kapitulo 13, malagipko ti naan-anay a pagwadan ti Mangisalakan kas maysa a mamagkakappia. Siaayat a binugguan ni Jesus dagiti dapan dagiti Apostol. Ket mabasatayo a “nariribuk ti pakinakemna”³³ bayat ti panangpanunotna maipapan iti maysa nga ipatpategna nga agsagsagana a mangliput Kenkuana. Pinadasko a pinanunot dagiti kapanunotan ken rikna ti Mangisalakan idi pimmanaw ni Judas. Makaay-ayo, iti dayta a natalna a kanito, saanen a pulos nga imbaga ni Jesus maipapan iti “pannakariribuk” ti rikna wenno pannakaliput. Ketdi, kinasaona dagiti Apostolna maipapan iti ayat, dagiti balikasna a nakaimpluensia iti adun a siglo:

“Maysa a bilin a baro ti itdek kadakayo, Tapno aggiinnayatkayo iti maysa ken maysa; kas iti panagayatko kadakayo. …

“Gapu itoy mailasindanto a dakayo ti adalak, no adda ayatyo iti maysa ken maysa.”³⁴

Ayatentayo koma Isuna ken iti maysa ken maysa. Agbalintayo koma a mamagkakappia, tapno maawagantayo nga “annak ti Dios.” Ikararagko iti nagan ni Jesucristo, amen.

Dagiti Nagadawan

1. Mateo 5:9.

2. Kitaen iti Taga Efeso 6:16; Doktrina ken Katulagan 3:8.

3. Dagiti Aramid 17:28.

4. Mosiah 15:11.

5. Mosiah 5:7.

6. Kinuna ni Presidente Dallin H. Oaks: “Masapul a pagwadan ti kinasibil dagiti pasurot ni Cristo. Nasken nga ayatentayo ti amin a tao, agbalin a nasayaat a dumdumngeg, ken mangipakita iti pannakaseknan para kadagiti napudno a kannawidanda. Nupay mabalin a saantayo nga umanamong, nasken a saantayo a sumuppiat. Dagiti pagarup ken panagsasaritatayo maipapan kadagiti kontrobersial a topiko ket saan koma a mapannuppiat” (“Loving Others and Living with Differences,” Liahona, Nov. 2014, 27).

7. “Amos C. Brown: Follow the LDS Church’s Example to Heal Divisions and Move Forward,” Salt Lake Tribune, Ene. 20, 2022, sltrib.com.

8. Kinuna ni Elder Dale G. Renlund, “No ti ayat ni Cristo ti agtalinaed iti biagtayo, sanguentayo ti di panagkinnaawatan nga addaan iti kinapakumbaba, kinaanus ken kinamanangaasi” (“The Peace of Christ Abolishes Enmity,” Liahona, Nob. 2021, 84).

9. Mateo 5:11–12.

10. Kitaen iti 2 Nephi 10:23.

11. 2 Nephi 2:11.

12. Moises 6:55.

13. Kitaen iti 1 Nephi 14:12

14. Ipakita ti data nga adda 3 iti kada 5 a tattao ti agpada iti headline iti estoria a saanda pay a nabasa (kitaen iti Caitlin Dewey, “6 in 10 of You Will Share This Link without Reading It, a New, Depressing Study Says,” Washington PostJune 16, 2015, washingtonpost.com; Maksym Gabielkov and others, “Social Clicks: What and Who Gets Read on Twitter?” [paper presented at the 2016 ACM Sigmetrics International Conference on Measurement and Modeling of Computer Science, June 14, 2016], dl.acm.org).

15. Saanka a masdaaw no sagpaminsan dagiti personal a kapanunotam ket saan a maipada iti un-unana kadagiti pannusuro dagiti propeta ti Apo. Dagitoy dagiti panawen iti panagadal, iti kinapakumbaba, no agkararagtayo. Agtultuloytayo iti pammati, agtalek iti Dios, nga ammotayo nga iti umno a panawen maawattayo ti naes-espirituan a pannakaammo manipud iti Nailangitan nga Amatayo.

16. Kitaen iti Doktrina ken Katulagan 1:14–16.

17. Juan 15:18, 21; nainayon iti panangyunay-unay.

18. Kitaen iti “Bipartisan Bill Supported by Latter-day Saints Would Protect Gay and Transgender Arizonans,” Arizona Republic, Peb. 7, 2022, azcentral.com.

19. Why the Church of Jesus Christ Supports a New Bipartisan Religious Freedom and Non-discrimination Bill in Arizona,” Peb. 7, 2022, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

20. Russell M. Nelson, “Teach Us Tolerance and Love,” Ensign, Mayo 1994, 69.

21. Moroni 7:3. Kinuna ni President Gordon B. Hinckley: “Saan laeng a rumbeng a ditay mangidumduma, ngem masapul nga addaantayo iti espiritu a managyaman para kadagiti saan a makakita kadagiti banag iti wagas a panangkitatayo kadakuada. Saantayo nga ikompromiso ti teolohiatayo, pammatitayo, pannakaammotayo iti agnanayon a kinapudno nga impalgak ti Dios iti Langit. Maipaaytayo ti pammaneknektayo iti kinapudno, a siuulimek a naimpusuan, a napudno, ngem saan nga iti wagas a makapasakit rikna iti dadduma. … Masapul nga ammotayo ti mangipaay iti panangapresiar ken respeto kadagiti dadduma a napudno kadagiti pammati ken aramidda kas kadatayo” (“Out of Your Experience Here” [Brigham Young University devotional, Okt. 16, 1990], 6, speeches.byu.edu).

22. Kitaen iti Lucas 23:9–11.

23. Kinuna ni Elder Dieter F. Uchtdorf: “Kas pasurot ni Jesucristo, surotentayo ti pagwadan[na]. Saantayo a mangpabain wenno atakaren dagiti dadduma. Ayatentayo ti Dios ken agserbi kadagiti kaarrubatayo. Siraragsak a tungpalentayo dagiti bilin ti Dios ken ibiag dagiti pagbatayan ti ebanghelio” (“Five Messages That All of God’s Children Need to Hear” [Brigham Young University Education Week devotional, Ago. 17, 2021], 5, speeches.byu.edu).

24. Kinuna ni Elder Neal A. Maxwell: “Agbiag dagiti miembro ti Simbaan iti daytoy a kasasaad ti trigo-ken-ruruot agingga iti Millenium. Dagiti dadduma a pudno a ruruot ket agpammarangda a trigo, karaman dagiti tattao a mangisuro kadatayo maipapan kadagiti doktrina ni Cristo nga iti agdama saandan a patien. Uyawenda ti pannakausar dagiti resources ti Simbaan nga iti agdama saandan a mangmangted. Lalaisenda dagiti pammagbaga ti Brethren nga iti agdama saandan a kanunongan. Managbusorda, malaksid iti bagbagida, siempre, pumanawda iti Simbaan ngem saanda a pumanaw a maymaysada” (“Becometh As a Child,” Ensign, Mayo 1996, 68).

25. Juan 6:66.

26. “Ti ragragsak ti basol [ket para laeng] iti ababa a panawen” (kitaen iti Hebreo 11:24–26).

27. Kitaen iti Mateo 12:1–15.

28. Mateo 12:15.

29. Kitaen iti 3 Nephi 11:29–30

30. Babaen iti tulong ti Don Bosco Foundation, ti programa ti eskwela ket nakaawat kadagiti napapateg a kinalaing ken materiales iti panangisuro.

31. Muleka, maysa a nagannak, ti nangibaga: “Ipatpategko daytoy a programa ta impaayanna ti anakko a babai … iti gundaway … nga agsursuro nga agbasa ken agsurat ken namnama para iti nasaysayaat a masakbayan. Saanko a masuportaran ti panageskuelana gapu ta aglaklakoak laeng iti arina iti tiendaan ken ti maullok … husto laeng a para iti taraon. Pagyamanak la unay ti Simbaan iti daytoy.” Ni Sister Monique, maysa a mannursuro, kinunana: “Dimteng daytoy a programa kas maysa a naindaklan a bendision para kadagitoy ubbing. Iti klasek … kaaduanna kadakuada ti ulila. Maay-ayoda la unay, kanayonda nga umay iti klase ken ar-aramidenda dagiti homeworkda” (dagiti komento ken ladawan nga impaay ni Elder Joseph W. Sitati, Peb. 24, 2022).

32. Ni Mayor Louis d’Or Ntumba Tshiapota, a nagsarita iti maysa a taripnong maipapan iti Mbuji-Mayi literacy project nga inrugi ti Ti Simbaan ni Jesucristo dagiti Santo iti Ud-udina nga Aldaw, Okt. 10, 2021.

33. Juan 13:21.

34. Juan 13:34–35.