“Sakonto Aramiden a Napigsa Dagiti Nakapsut a Banag”
No agpakumbabatayo ken adda pammatitayo ken ni Jesucristo, ti parabur ni Cristo ken ti awan patinggana a sakripisiona a mangsubbot ti mamagbalin a posible ti agbalbaliw.
Imbinglay iti naminsan ni Presidente Thomas S. Monson ti estoria ni prison Warden Clinton Duffy. “Idi 1940s ken 1950s, ni [Warden Duffy] ket nalatak kadagiti pagkagumaanna a mailinteg dagiti lallaki iti pagbaludan. Imbaga ti maysa a kritiko,‘Nasken a maammuam a di agbalbaliw dagiti labang (spots) dagiti leopard!’
“Insungbat ni Warden Duffy, ‘Nasken a maammuam a diak agob-obra kadagiti leopard. Agob-obraak kadagiti lallaki, ket agbalbaliw dagiti lallaki iti kada aldaw ’”1
Maysa kadagiti kadakkelan a parbo ni Satanas ket ti di panagbalbaliw dagiti lallaki ken babbai. Daytoy a kinaulbod ti naulit a naibagbagan iti nadumaduma a wagas a kas ibaga ti lubong a di tayo ngarud makapagbalbaliw—wenno ti nakarkaro pay, ket ditay rumbeng nga agbalbaliw. Nasuruantayo a maiparangarang ti kinasiasinnotayo kadagiti kasasaadtayo. Nasken nga “arakupentayo ti kinasiasinnotayo,” kunkuna ti lubong, “ken agbalintayo a husto iti pudno a bagbagitayo.”
Makapagbalbaliwtayo
Bayat a nasayaat ti agbalin a napudno, rumbeng a napudnotayo iti husto a bagbagitayo kas annak ti Dios nga addaan nadiosan a kinatao ken pagbanagan nga agbalin a kas Kenkuana.2 No ti agbalin a napudno ti panggeptayo iti daytoy nadiosan a kinatao ken pagbanagan, ngarud kasapulantayunto amin ti agbalbaliw. Ti balikas a panagbalbaliw iti nasantuan a kasuratan ket panagbabawi. Isuro ni President Russell M. Nelson a “nakaad-adu a tao ti mangibilang a dusa ti panagbabawi—maysa a banag a liklikan malaksid kadagiti kadagsenan a kasasaad. … Idi kiniddaw ni Jesus kadatayo nga ‘agbabawi,’ Aw-awisennatayo nga agbalbaliw.”3
Dagiti kondision ti Dios
Agusar dagiti computer software developers kadagiti conditional statements tapno maibaga ti aramiden dagiti computer. Maitudo no dadduma dagitoy a kas no-ngarud a sarita. Kas iti, no ti x ket pudno, ngarud aramidem ti y.
Agar-aramid ti Apo babaen pay kadagiti kondision: dagiti kondision iti pammati, dagiti kondision iti kinalinteg, dagiti kondision iti panagbabawi. Adu dagiti pagwadan dagiti kondisional a sarita manipud iti Dios kas iti:
“Ket no tungpalem dagiti bilinko ken agibturka agingga iti panungpalan [ngarud] maaddaanka iti agnanayon a biag, a sagut a kapatgan iti amin a sagut ti Dios.”4
Wenno “ket no naimpusuan ti idadawatyo, ken addaan iti pudno a panggep, ken addaan iti pammati ken ni Cristo,[ngarud] iparangarangna ti kinapudnona kadakayo, babaen ti pannakabalin ti Espiriitu Santo.”5
Uray pay ti ayat ti Dios, numan awan patinggana ken naan-anay, nakabasar met kadagiti kondision.6 Kas pagarigan:
“Ket no tungpalenyo dagiti bilinko, [ngarud] agtaengkayto iti ayatko; kasla iti panagtungpalko kadagiti bilbilin ni Amak, ket agtaengak iti ayatna.”7
Inlawlawag pay ni Elder D. Todd Christofferson daytoy a kinapudno ti ebanghelio idi insurona: “Adda masansan nga agkuna, ‘Ay-ayatennak ti Apo uray no asinoak,’ ket pudno unay dayta. Ngem dinatay maala iti pagarianna a kastoy tayo lang, ’gapu ta awan ti narugit a banag a makapagtaeng sadiay, wenno makapagtaeng iti sidongna’ [Moises 6:57]. Nasken a marisut nga umuna ti basbasoltayo.”8
Makapagbalin a Napigsa dagiti Nakapsut a Banag
Kondisional met ti bendision nga umawat iti bileg ti Dios a mangtulong kadatayo nga agbalbaliw. Ti Mangisalakan, agsasao babaen ken ni propeta Moroni iti Libro ni Mormon, insurona a: “Ket no umasideg kaniak dagiti tao ipakitak kadakuada ti pagkapsutanda. Inikkak dagiti tao iti pagkapsutan tapno agpakumbabada; ket umdas ti paraburko iti amin a tattao a mangipakumbaba iti bagbagida kaniak, ket adda pammatida kaniak, sakonto aramiden a napigsa kadakuada dagiti nakapsut a banag.”9
Ti panangkita no ania ti isursuro ti Apo ditoy, immuna nga imbagana nga ikkanna dagiti lallaki ken babbai iti pagkapsutan, a paset iti mortal a kapadasantayo kas natnag wenno nainlasagan a nabiag. Nagbalintayo a nailubongan a nabiag a lalalki ken babbai gapu iti Pannakatnag ni Adan. Ngem babaen ti Pannubbot ni Jesucristo, maparmektayo ti pagkapsutantayo, wenno nailubongan a kasasaadtayo.
Imbagana nga umdas ti paraburna ket no ipakumbabatay ti bagbagitayo ken adda pammatitayo Kenkuana, ngarud aramidennanto ti nakapsut a bambanag nga agbalin a napigsa [kadatayo].” Iti sabali a pannao, bayat iti panangbaliwtayo nga umuna ti nailubongan a kasasaadtayo, ti pagkapsutantayo, kabaelantayonto a mabaliwan ti galgaladtayo, dagiti pagkapsutantayo.
Dagiti Kasapulan ti Panagbalbaliw
Irebyutayo dagiti kasapulan tapno makapagbalbaliw a maiyannatup iti pagtuladan ti Apo:
Umuna, ipakumbabatayo ti bagbagitayo. Ti kondision ti Apo iti panagbalbaliw ket kinapakumbaba. “Ket no ipakumbabada ti bagbagida iti sanguanak,”10 imbagana. Ti kasupadi ti kinapakumbaba ket pasindayag. Adda pasindayaw no panunotentayo a nasaysayaat ti ammotayo. No aniaman ti intayo mapanunot wenno marikna ket napatpateg ngem no ania ti mapanunot wenno marikna ti Dios .
Ni Ari Benjamin, insurona nga “agsipud ta kabusor ti Dios ti nailubongan a tao, … ket kastanto pay, iti agnanayon, malaksid no … ikkatenna ti nailubongan a kinatao ket agbalin a santo babaen ti pannubbot ni Cristo nga Apo, ket agbalin a kasla ubing, natulnog, nadayaw, [ken] napakumbaba.”11
Tapno makapagbalbaliw, kasapulantayo nga ikkaten ti nailubongan a tao ken agpakumbaba ken agtulnog. Nasken a napakumbabatayo a sumurot iti sibibiag a propeta. Napakumbaba nga agaramid ken agtungpal kadagiti sagrado a katulagan iti templo. Napakumbaba nga agbabawi iti inaldaw. Nasken a napakumbabatayo no kayattayo ti agbalbaliw, tapno “iturong[tayo] ti puspusotayo iti Dios.”12
Maikadua, nasken nga adda pammatitayo ken ni Jesucristo. Manen, dagiti balikas ti Mangisalakan: “No ipakumbabada iti bagbagida kaniak, ket adda pammatida kaniak,”13 ikkannatayonto iti bileg a mangparmek kadagiti pagkapsutantayo. Kinapakumbaba nga addaan pammati ken ni Jesucristo, ti mangpalugodto kadatayo a maaddaan iti bileg ti paraburna ken dagiti bendision gapu iti Pannubbotna.
Insuro ni President Nelson a “ti pudno a panagbabawi ket mangrugi iti pammati nga addaan ni Jesucristo iti bileg a mangdalus, mangagas, ken mangpapigsa kadatayo. … Ti pammatitayo ti manglukat iti bileg ti Dios iti biagtayo .”14
Maikatlo, babaen ti paraburna mapagbalinna dagiti nakapsut a banag a napigsa. No agpakumbabatayo ken adda pammatitayo ken ni Jesucristo, ngarud tulongannatay nga agbalbaliw ti paraburna. Iti sabali a pannao, ikkannatayo ti bileg nga agbalbaliw. Posible daytoy gapu ta, kas imbagana,“umdas ti paraburko iti amin a tao.”15 Ti makapapigsa, mamagbalbalin a paraburna ti mangted kadatayo iti bileg a mangparmek iti amin a pagrigatan ken amin a karit, ken amin a pagkapsutan bayat ti panagbalbaliwtayo.
Dagiti kangrunaan a pagkapsutantayo ket makapagbalin a kangrunaan a pigsatayo. Mabalbaliwantayo ken “agbalin a baro a parsua.”16 Dagiti nakapsut a bambanag ket “agbalin a napigsa [kadatayo].”17
Dinisenio ti Mangisalakan ti awan patinggana ken agnanayon a Pannubbot tapno makapagbalbaliw, makapagbabawi, ken agbalintayo a nasaysayaat. Agpayso a maiyanaktayo a mabaliwan. Maparmektayo dagiti kadawyan, pannakairuam, ken uray pay ti “tarigagay nga agaramid iti dakes.”18 Kas annak a lallaki ken babbai ti naayat nga Ama sadi Langit, adda bileg iti kaunggantayo nga agbalbaliw.
Dagiti Pagarigan ti Panagbalbalaiw
Adu iti pagwadan iti nasantuan a kasuratan kadagiti lallaki ken babbai a nagbalbaliw.
Ni Saul, maysa a Fariseo ken aktibo nga agus-usig iti nagkauna a simbaan ti Kristiano,19 a nagbalin a ni Pablo, maysa nga Apostol ni Apo Jesucristo.
Maysa a priest ni Alma iti korte ti nadangkes nga Ari Noe. Nangngegna dagiti balikas ni Abinadi, nagbabawi, ket nagbalin a maysa kadagiti naindaklan a misionario iti Libro ni Mormon.
Binubos ti anakna a ni Alma ti kinaagtutubona a nangperperdi iti Simbaan. Maysa isuna kadagiti “karugitan kadagiti managbasol”20 inggana a naaddan iti nabalbaliwan a puso ket nagbalin a nabileg a misionario iti panagkagumaanna.
Pinadakkel ti pamilia ti Faraon ni Moises iti nanam-ay a panagbiag kas prinsipe ti Egipto. Ngem idi naawatanna no siasino isuna ken nasursurona ti nadiosan a pagtungpalanna, nagbalbaliw ket nagbalin a naindaklan a propeta nga agit-ited iti paglintegan iti Daan a Tulag.
Ti lelong ti asawak, ni James B. Keysor, napalaus ti panagdayawko iti bukodna a panagbalbaliw iti puso.22 Nayanak kadagiti napudno a pioneer a Latter-day Saints iti Salt Lake Valley idi 1906, natay ti inana idi ubing pay ket nagrigrigat iti kinaagtutubona. Binubosna ti kinaagtutubo ken kinabarona nga adayo iti Simbaan; a dita ti nakaalaanna kadagiti dakes a galad. Nupay kasta, naam-ammona ken inkallaysana ti maysa a napudno a babai, ket naaddaanda iti lima nga annak.
Idi 1943, kalpasan ti Great Deppression ken kabayatan ti World War ll, ni Bud, kas pangawag ti gagayyem ken pamiliana, pimmanawda iti Utah ket immakarda iti Los Angeles, California, tapno agbirok iti trabaho. Kabayatan dayta a panawen nga adayo iti pagtaengan, nagnaed iti kabsatna a babai ken ti asawana, nga agserserbi kas bishop ti wardda.
Babaen ti ayat ken impluensia ti kabsatna ken kayongna, nangrugi a rimmegta ti interesna iti Simbaan ket inrugina ti nagbasa iti Libro ni Mormon kada rabii sakbay a maturog.
Maysa a rabii, iti panagbasbasana iti Alma kapitulo 34, nasagid ti pusona bayat a nabasana dagiti sumaganad a balikas:
“Wen, kayatko nga umasidegkayo ket saanyon a patangkenen ti puspusoyo. …
“Agsipud ta adtoy, daytoy a biag ti panawen a panagsagana ti tao a sumabat iti Dios; wen, adtoy ti aldaw daytoy a biag ti aldaw nga agpaay kadagiti tao a mangaramid iti trabahoda.”23
Bayat ti panagbasana kadagitoy a bersikulo, maysa a nabileg a rikna ti immapay kenkuana ket ammona nga agbalbaliw, agbabawi, ken ammona ti nasken nga aramidenna. Bimmangon ket nagparintumeng ken nagkararag, nagpakaasi iti Apo a pakawanenna ken ikkanna iti pigsa a kasapulanna tapno makapagbalbaliw. Nasungbatan ti kararagna, ket manipud iti dayta nga oras, dinan sinublian dagidi dati nga aramidna. Nagserbi ni Bud iti Simbaan ken nagtalinaed a napudno, matalek a Latter-day Saint inggana iti kamaudianan ti biagna. Nabalbaliwan iti tunggal wagas. Nabalbaliwan ti panunotna, ti pusona, dagiti aramidna, ti kinataona.
Kakabsat, ti nadiosan a pagtungpalantayo ken panggep ket agbalin a kas iti Nailangitan nga Ama ken ti Mangisalakan a ni Jesucristo. Aramidentayo daytoy bayat ti panagbalbaliw, ken panagbabawitayo. Intay “maipakita ti ladawan ti Mangisalakan iti langa[tayo].”24 Agbalintayo a kabbaro, nadalus, maigiddiat, ken ikagumaantay a gun-oden dagitoy iti inaldaw. No dadduma mariknatayo ti kasla mamindua nga addang a panagdur-as ken maminsan nga addang a panagrigat ngem agtultuloytayo a dumur-as iti pammati.
No agpakumbabatayo ken adda pammatitayo ken ni Jesucristo, ti parabur ni Cristo ken ti awan patinggana a sakripisiona a mangsubbot ti mamagbalin a posible ti agbalbaliw.
Saksiak ken paneknekak a ni Jesucristo ti Mangisalakantayo ken Mannubbot. Pudno nga umdas ti paraburna. Ideklarak nga Isuna “ti dalan, ti pudno, ken ti biag.”25 Iti nagan ni Jesucristo, amen.