Us taa’elq chixjunil sa’ xk’ab’a’eb’ li sumwank re li santil ochoch
Maak’a’ chik k’a’ru aajel wi’chik ru chiru roxloq’inkileb’ li sumwank xex’ok wi’ malaj li toj tex’ok wi’ sa’ li santil ochoch.
Ex raarookil was wiitz’in, choq’ we laa’in, jwal loq’ li ch’utam a’in re li jolomil ch’utub’aj-ib’. Nasaho’ inch’ool naq ninru chi aatinak rik’ineb’ k’iila millon chi aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, jo’eb’ ajwi’ li qamiiw chiru li ruchich’och’. Nekexinra, ut ninnaw naq li Qaawa’ nekexxra.
Numenaq 50 chihab’ chaq, kin’usilaak chi k’anjelak jo’ awa’b’ej re Ricks College, aran Rexburg, Idaho. Sa’ li eq’la re li 5 re junio, 1976, li wixaqil xKathy ut laa’in koo’el aran Rexburg toj sa’ li santil ochoch re Idaho Falls Idaho re wank sa’ lix tz’apb’al sa’ junajil jun li qamiiw. Xb’aan naq wankeb’ kaahib’ qakok’al, ka’ajwi’ kooru chi wulak sa’ li santil ochoch rik’in xtenq’ jun aj ilol kok’al jwal kaw xch’ool! Ke’qakanab’ li qakok’al sa’ ruq’ a’an ut kiqachap qab’e, yal 30 k’asal xnajtil.
Jwal ch’ina-us li xqanumsi aran sa’ li santil ochoch, jo’ rajlal nak’ulman. A’b’an, chirix xraqik li k’anjel aran sa’ li santil ochoch—ut naq ok qe chi sutq’iik sa’ qochoch—xqak’e reetal naq naab’aleb’ laj k’anjel ut li ula’ yookeb’ chi aatinak chi ch’anch’o sa’ rokeb’aal li santil ochoch. Sa’ junpaat, jun reheb’ laj k’anjel kixye qe naq li ramleb’ ha’ Teton li toje’ xyaaloʼ xkab’lankil aran sa’ Idaho xtʼaneʼ chik! Numenaq 300 millon meetr chi ha’ yoo chi elk chiru li ramleb’ toj sa’eb’ li ru taq’a aran li 775 kiloom sa’ xkaaxukuutil. Lix k’ihal li tenamit Rexburg xsub’e’ rub’el li ha’, yookeb’ chi k’ame’k li kab’l ut li b’eleb’aal ch’iich’ xb’aan xha’il li b’uut’iha’. Lix k’ihaleb’ re li 9.000 chi kristiaan aran maak’a’eb’ chik li rochoch.
Xb’een wa ki’ok qak’a’uxl chirix xkolb’aleb’ li qaraarookil kok’al, li k’iila cient chi aj tzolonel ut aj k’anjel sa’ li tzoleb’aal, ut li tenamit raaro qab’aan. Wanko yal 50 kiloom xnajtil rik’in li qochoch, a’ut sa’ li kutan a’an, naq maji’ wankeb’ li celular chi moko li kok’ esil, ink’a’ kooru chi aatinak sa’ junpaat rik’ineb’ li qakok’al, chi moko kooru chi elk aran Idaho Falls re xik aran Rexburg, xb’aan naq tz’aptz’ookeb’ chixjunileb’ li b’e.
Ka’ajwi’ kooru chi kanaak sa’ jun ochochnal aran Idaho Falls. Li xKathy ut laa’in koowiq’la sa’ li ch’ina warib’aal ut xqatz’aama chiru li qaChoxahil Yuwa’ naq tixkoleb’ rix li qakok’al jo’eb’ ajwi’ li k’iila mil chi kristiaan li yookeb’ chi toch’e’k xb’aan li rahilal a’an. Najultiko’ we naq xKathy nachal naxik chi b’eek sa’ li qawarib’aal toj eq’la, ink’a’ xru chi wark xb’aan lix k’a’uxl. Us ta yoo ajwi’ ink’a’uxl laa’in, kinru chixch’anab’ankil ink’a’uxl ut kin’ok chi wark.
Ink’a’ najt chik chirix a’an, lin raarookil ochb’een kinrajsi ut kixye we, “Hal, chan tab’i’ ru nakatru chi wark sa’ jun hoonal jo’ a’in?”
Toja’ ut naq li aatin a’in kichal toj sa’ lin ch’ool ut lin k’a’uxl. Kinye re li wixaqil: “Kathy, maak’a’ reek’ li taak’ulmanq, us taa’elq chixjunil sa’ xk’ab’a’ li santil ochoch. Ak okenaqo sa’ sumwank rik’in li Dios ut tz’aptz’ooko sa’ junajil jo’ junkab’al chi junelik.”
Sa’ li hoonal a’an, chanchan naq lix Musiq’ li Qaawa’ kixk’ut xyaalal sa’ li qach’ool ut li qak’a’uxl li k’a’ru ak naqanaw: li tz’apok sa’ junajil, li natawman ka’ajwi’ sa’ li rochoch li Qaawa’ ut li nak’anjelaman xb’aan lix wankilal li tijonelil, ak kooxb’ak’ jo’ b’eelomej ut ixaqilb’ej, ut tz’aptz’ookeb’ ajwi’ li qakok’al sa’ junajil qik’in. Maak’a’ aj-e naq tooxuwaq, ut moqon xqab’antioxi xtawb’al naq kolb’ileb’ rix li qalal.
Maare li aatin a’in kixye li Awa’b’ej Thomas S. Monson naxch’olob’ chi us li kiqeek’a xKathy ut laa’in sa’ li q’ojyin a’an. “Naq noko’wulak sa’ li santil ochoch, taaruuq taachalq qik’in li musiq’anb’il aatin ut li tuqtuukil usilal. Taqataw ru xyaalalil li raatin li Kolonel naq kixye: “Li tuqtuukil usilal ninkanab’ eerik’in, lin tuqtuukil usilal nink’e eere … Misachk eech’ool chi k’oxlak, chi moko chexxiwaq [Jwan 14:27].’”
Osob’tesinb’ilin chireek’ankil li tuqtuukilal rajlal sut naq nin’ok sa’ li santil ochoch. Najultiko’ we li kutan naq kin’ok xb’een wa sa’ li santil ochoch re Lago Salado. Toj saajin chaq.
Kintaqsi li wilob’aal chi tzuul b’ar wi’ nanume’ chaq li saqen ut naxkutanob’resi lix sa’ li santil ochoch chanchan ta wi’ naq teeto raj li choxa. Sa’ li hoonal a’an, ke’chal sa’ ink’a’uxl li aatin: “Ak wanjenaqin sa’ li saqenkil na’ajej a’in junxil.” A’b’an sa’ junpaat kichal sa’ ink’a’uxl li aatin a’in, rik’in jun xyaab’ kuxej ut moko a’an ta li we laa’in: “Ink’a’, maajun sut wanjenaqat arin. Yoo chi jultiko’k aawe jun hoonal naq maji’ nakatyo’la. Katwan chaq sa’ jun santil na’ajej jo’ a’in, b’ar wi’ taaruuq raj chi chalk li Qaawa’.”
Ex was wiitz’in, chi tuulan inch’ool ninch’olob’ xyaalal naq wi nokowulak sa’ li santil ochoch, naru najultikaman qe naq maak’a’ roso’jik li qaam, naq wan qasumwanjik rik’in li Yuwa’b’ej ut lix santil Alal, ut naq li qajom q’axal nim, a’an q’ajk sa’ li qachoxahil ochoch.
Sa’eb’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ toje’, li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixye:
“Li na’ajej q’axal kolb’il rix sa’ musiq’ej a’an li wank chi sa’ lee sumwank re li santil ochoch!”
“Chixjunil li naqapaab’, ut chixjunileb’ lix yeechi’ihom li Dios rik’in lix tenamit re li sumwank neke’xjunaji rib’ sa’ li santil ochoch.”
“Chixjunil ani li te’ok sa’ sumwank sa’ li kubʼsibʼaal haʼ ut sa’ li santil ochoch—ut li te’paab’anq reheb’—jwal teeb’il wi’chik lix wankil li Jesukristo chiruheb’.”
Kixye ajwi’, “naq noko’ok sa’ sumwank rik’in li Dios, maajo’q’e chik tookanaaq sa’ xyi. Li Dios ink’a’ tixtz’eqtaana lix sumwanjik rik’ineb’ li neke’xkab’la li chapok-ib’ a’in rik’in a’an. Relik chi yaal, eb’ li neke’ok sa’ sumwank rik’in li Dios naru neke’xk’ul li rahok ut li usilal k’a’jo’ xninqaleb’ ru.”
Rub’el lix musiq’anb’il b’eresihom li Awa’b’ej Nelson, li Qaawa’ ak xseeb’ob’resi, ut toj tixseeb’ob’resi, lix kab’lankileb’ li santil ochoch chiru li ruchich’och’. A’in tixtenq’a chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios chixk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li kolb’a-ib’ ut li taqenaqil loq’al, ut chixk’ulb’aleb’ ut chiroxloq’inkileb’ li loq’laj sumwank. Li xtawb’al qak’ulub’il re ok sa’ loq’laj sumwank moko nab’aanuman ta yal jun sut, a’an b’an jun k’anjel re chixjunil li qayu’am. Li Qaawa’ kixye naq taa’ajmanq x’anchalil qach’ool, qametz’ew, qak’a’uxl, ut qakawilal.
Li tz’aqonk chi kok’ aj xsa’ sa’eb’ li k’ojob’anb’il k’anjel re li santil ochoch naru tixxaqab’ jun eetalil re tiikilal chiru li Qaawa’. Naq nakawoxloq’iheb’ laa sumwank re li santil ochoch ut nakajultikaheb’, nakab’oq li Santil Musiq’ej chixk’eeb’al aakawilal ut chixsaqob’resinkil aawu.
Chi jo’kan naru nakaweek’a li saqen ut li yo’onink chixch’olob’ankil xyaalal naq yaaleb’ li yeechi’ihom. Taanaw naq rik’ineb’ lix sumwank li Dios nakatru chi nach’ok rik’in a’an, ut a’an tixk’e rajom aach’ool chixpaab’ankileb’ li sumwank re li santil ochoch.
Xyeechi’iman qe, “Sa’ xk’ab’a’ li qasumwank rik’in li Dios, maajun wa tixkanab’ qatenq’ankil, ut maajun wa taa’oso’q lix chaab’il kuyum choq’ qe.”
A’ rik’ineb’ li sumwank aj tz’aponel sa’ li santil ochoch naru naqak’ul xch’olob’ankil sa’ qach’ool naq junajinb’ilo rik’ineb’ li qajunkab’al ut toj toowanq chi ch’utch’u chirix li kamk ut chiru li junelik q’e kutan. Roxloq’inkileb’ li sumwank re li sumlaak ut li junkab’al li neke’b’aanuman sa’ li santil ochoch tixkol qix chiru li q’etq’etil.
Ka’ajwi’ te’xch’oolani rib’ chirib’ileb’ rib’ lee kok’al wi nekek’e eech’ool chixk’amb’al lee junkab’al jo’ naraj li Qaawa’. K’ehomaq xhoonaleb’ li kok’al chi tijok chirixeb’ li jun siir chik. K’ehomaq reetal sa’ junpaat xtiklajik li wech’ok-ib’, ut k’ehomaq xsahileb’ xch’ool naq te’xtenq’a rib’ chirib’ileb’ rib’ chi maak’a’ te’xpatz’. Naq li asb’ej ut iitz’inb’ej neke’tijok chirixeb’ li ras riitz’in ut neke’xtenq’a rib’ chirib’ileb’ rib’, te’q’unaaq ut te’sutq’isiiq li ch’oolej chirib’ileb’ rib’ ut rik’ineb’ xna’ xyuwa’.
A’an a’in xcha’al li kixch’olob’ laj Malakias naq ki’aatinak chirix xchalik li profeet aj Elias: “A’an taaraw saʼ xchʼoolebʼ li alal kʼajolbʼej li kʼaʼru yeechiʼinbʼil rehebʼ li yuwaʼbʼej, ut lix chʼoolebʼ li alal kʼajolbʼej teʼsutqʼiiq rikʼinebʼ lix yuwaʼ. Wi ta inkʼaʼ joʼkan, chixjunil li ruchichʼochʼ taasachmanq raj chi junajwa saʼ lix kʼulunik.”
Chiqajunilo taqanumsi li yalb’a-ix, li ch’a’ajkilal, ut li yot’e’k sa’ ch’oolej. Maa’ani taakole’q chiru “li tiq’leb’ sa’ li junxaqalil.” A’ut, naq nokowulak sa’ li santil ochoch ut neke’jultiko’ qe li qasumwank, naru naqakawresi qib’ re xk’ulb’al xb’eresihom li Qaawa’.
Naq koosumla ut kootz’ape’ sa’ junajil xKathy ut laa’in sa’ li santil ochoch re Logan, Utah, li Elder Spencer W. Kimball kitz’apok qe sa’ junajil. Sa’ b’ab’ay li aatin kixwotz, kixye li na’leb’ a’in: “At Hal ut Kathy, chexwanq chi kawresinb’il re naq maak’a’ k’a’ru ch’a’ajaq cheru naq texb’oqe’q chi k’anjelak.”
Sa’ li kutan a’an ink’a’ xqataw ru xyaalalil li na’leb’ kixye qe, a’b’an xqayal qaq’e chixyu’aminkil li qayu’am re naq kawresinb’ilaqo chi xik re k’anjelak chiru li Qaawa’ naq toob’oqe’q. Naq yooko chi wulak sa’ lajeeb’ chihab’ qasumlajik, xqak’ul jun li b’oqok ink’a’ oyb’eninb’il qab’aan rik’in laj jolominel re Sistema Educativo re li Iglees, laj Neal A. Maxwell.
Li chaab’il na’leb’ kixk’e qe li Awa’b’ej Kimball sa’ li santil ochoch naq “maak’a’ k’a’ru ch’a’ajaq chiqu” kiwulak xhoonalil. Li xKathy ut laa’in koob’oqe’ chixkanab’ankil li xchaq’al ru qawanjik aran California re took’anjelaq sa’ jun na’ajej li maak’a’ ninnaw chirix. A’b’anan, li qajunkab’al ak kawresinb’il chi elk xb’aan naq jun profeet, sa’ jun santil ochoch, jun na’ajej re k’utb’esinb’il na’leb’, kiril li chalel kutan li ak kawresinb’ilo wi’.
Ex raarookil was wiitz’in, ninch’olob’ xyaalal naq maak’a’ chik k’a’ru aajel wi’chik ru chiru roxloq’inkileb’ li sumwank xex’ok wi’ malaj li toj tex’ok wi’ sa’ li santil ochoch. Maak’a’ naxye b’ar wankex sa’ xb’ehil li sumwank, nin’elajin cheru naq texwanq chi k’ulub’ej re ok sa’ li santil ochoch. Chexxikaq aran li jarub’ sut naru cheru. Chek’uleb’ ut chepaab’eb’ li santil sumwank rik’in li Dios. Naru ninye eere li na’leb’ kinwotz rik’in xKathy sa’ li q’ojyin 50 chihab’ chaq sa’ li ochochnal aran Idaho Falls: “Maak’a’ reek’ li taak’ulmanq, us taa’elq chixjunil sa’ xk’ab’a’eb’ li sumwank re li santil ochoch.”
Ninch’olob’ xyaalal naq li Jesus a’an li Kristo. Yo’yo a’an ut naxb’eresi lix Iglees. Eb’ li santil ochoch a’aneb’ li rochoch li Qaawa’. Li Awa’b’ej Russell M. Nelson a’an lix yo’yookil profeet li Qaawa’ sa’ ruchich’och’. Ninra a’an, ut nekexinra. Sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li Jesukristo, amen.