Jolomil ch’utub’aj-ib’
Jun resilal li k’a’ru wilom ut wab’ihom
Jolomil ch’utub’aj-ib’ re abril 2024


Jun resilal li k’a’ru wilom ut wab’ihom

Maajun wa wanjenaq junaq chik chaab’il hoonal re wank choq’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan jo’ anajwan.

Chirix naq kinraqe’ chi tzolok chirix li chaq’rab’, li wixaqil, xMarcia, ut laa’in kiqaye naq too’ok sa’ jun xch’uuteb’ abogado li wankeb’ xnawom chirix li chaq’rab’. Naq kitikla lix kawresinkil wib’, kink’e naab’al inhoonal re xkawresinkileb’ laj yehol nawom re naq te’xye sa’ li raqok aatin k’a’ru xe’ril ut xe’rab’i. Sa’ junpaat kinnaw naq li yaal nak’ojob’aman sa’ jun na’ajej naq eb’ laj yehol nawom, rub’el xteneb’ankileb’ rib’, neke’xch’olob’ xyaalal li k’a’ru xe’ril ut xe’rab’i. Naq eb’ laj yehol nawom neke’aatinak, neke’k’uulaman li raatin. Lix aajelil ruheb’ laj yehol nawom li maak’a’eb’ xb’alaq’ junelik xwan chi aajel ru choq’ we.

Ink’a’ jwal kinb’ay chixk’eeb’al reetal naq li na’leb’ nawoksi rajlal kutan jo’ abogado a’aneb’ ajwi’ li na’leb’ neke’woksi naq nikin’aatinak chirix li evangelio. “Aj yehol nawom” ut “yehok nawom” a’aneb’ aatin neke’qoksi naq naqawotz li qanawom ut qeek’ahom chirix lix yaalil lix evangelio li Jesukristo.

Naq kinb’oqe’ choq’ aj Setenta re Area, kinte li loq’laj hu re xtawb’al ru lin teneb’ankil ut kiwil Tzol’leb’ ut Sumwank 107:25 li naxye, “Eb’ li Setenta b’oqb’ileb’ ajwi’ … choq’ sik’b’il ru aj yehol nawom chiruheb’ laj Gentil ut sa’ chixjunil li ruchich’och’.” Jo’ maare nekek’oxla, li xsa’ li wu kixjayali rib’ rik’in li ch’ol aatin “sik’b’il ru aj yehol nawom.” Kink’e reetal chi saqen naq teneb’anb’il sa’ inb’een xwotzb’al lix nawom inch’ool—xwotzb’al lin nawom chirix li Jesukristo—yalaq ta b’ar tinxik chiru li ruchich’och’.

Wankeb’ naab’al li eetalil sa’ li loq’laj hu chirixeb’ li ani ke’wan choq’ aj yehol nawom ut li ke’xch’olob’ li k’a’ru ke’ril ut ke’rab’i.

Naq li najteril profeet aj Mormon kixtikib’ tz’iib’ak, kixtz’iib’a, “Anajwan ut laa’in, aj Mormon, nintz’iib’a jun esil chirix li k’a’aq re ru wilom jo’ ajwi’ li wab’ihom, ut lix Hu laj Mormon ninye re.”

Laj Pedro ut laj Jwan, x’apostol li Kolonel, ke’xk’irtesi jun li winq sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo re Nazaret. Naq ke’taqlaak naq ink’a’ te’aatinaq sa’ xk’ab’a’ li Jesus, ke’xye:

“Tz’ilomaq rix ma tiik ta sa’ rilob’aal li Dios ab’ink cheru laa’ex ut ink’a’ chiru li Dios.

“Xb’aan naq ink’a’ naru naq li k’a’ru xqil ut xqab’i ink’a’ raj taqaye resil.”

Jun chik xnawom ch’oolej nachal chaq rik’in laj santil paab’anel sa’ lix Hu laj Mormon li ke’ilok re lix k’ulunik li Kolonel Jesukristo. Ab’ihomaq lix nawom xch’ooleb’: “Ut joʼkaʼin nekeʼxchʼolobʼ xyaalal: Maajun wa rilom chaq xnaqʼ uhej, chi moko rabʼihom chaq xikej, xkomon xnimal ru ut xsachbʼa-chʼoolejil li naʼlebʼ kiqil ut kiqabʼi li Jesus chixyeebʼal re li Yuwaʼbʼej.”

Ex was wiitz’in, anajwan ninwotz lix nawom inch’ool ut ninkanab’ resil li k’a’ru wilom ut wab’ihom chiru xhoonalil lin k’anjel jo’ xSetenta li Qaawa’ Jesukristo. Naq ninb’aanu, ninch’olob’ xyaalal li qaChoxahil Yuwa’b’ej aj rahonel ut li Ralal k’a’jo’ xchaab’ilal, a’ li Jesukristo, li kixnumsi rahilal, kikam ut kiwakli wi’chik re xk’eeb’al li junelik yu’am reheb’ li ralal xk’ajol li Dios. Ninch’olob’ xyaalal “jun li sachb’a-ch’oolejil k’anjel ut jun li eetalil” ut naq li Qaawa’ xk’e chaq li ruq’ re xk’ojob’ankil wi’chik lix evangelio sa’ xb’een li ruchich’och’ rik’in xk’anjeleb’ li yo’yookil profeeet ut apostol. Ninch’olob’ xyaalal naq, rik’in li k’a’ru wilom ut wab’ihom, maajun wa kiwan junaq chik chaab’il hoonal re wank choq’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan jo’ anajwan. Ninnaw a’in rik’in lin nawom laa’in, sa’ xk’ab’a’ li wilom ut wab’ihom, us ta wankeb’ jalan jalanq chik na’ajej li natawman wi’ li nawom.

Chiru li chihab’ naq kinraqe’ chi tzolok sa’ secundaria, naq ok chaq we chixchoyb’al li seminario, kinsik’ b’ar wankeb’ li o’laju chi santil ochoch re li Iglees. Ke’wan xjalam-uuch chixjunileb’ li santil ochoch sa’ li qatzoleb’aal, ut tento kinnaw b’ar wan li junjunq. Anajwan, k’iila chihab’ chik chirix a’an, k’a’jo’ xch’a’ajkilal xnawb’al b’ar wankeb’ 335 chi santil ochoch li ak teetookeb’ malaj li toj xe’yeeman resil. Wilom naab’al reheb’ lix santil ochoch li Qaawa’ ut ninch’olob’ xyaalal naq li Qaawa’ yoo chixyeechi’inkil li rosob’tesihom ut eb’ lix k’ojob’anb’il k’anjel reheb’ li ralal xk’ajol sa’ chixjunil li ruchich’och’.

Eb’ li wamiiw neke’k’anjelak sa’ FamilySearch ke’xk’ut chiwu naq numenaq jun millon chi k’ab’a’ej neke’oksiman sa’ FamiliySearch rajlal kutan. Wi ewer ink’a’ xetaweb’ lee xe’ eetoon, nekexinb’oq chixsik’b’aleb’ wi’chik wulaj. Naq noko’aatinak chirix xch’utub’ankil Israel sa’ xjunpak’al li tz’apleb’ t’ikr, maajun wa wanjenaq junaq hoonal chaab’il wi’chik re wank choq’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan chiru li hoonal a’in.

Xqak’iiresiheb’ chaq li qakok’al aran Twin Falls, Idaho, ut li qanawom chirix li Iglees sa’ xb’een li ruchich’och’ jwal ka’ch’in. Naq kinb’oqe’ jo’ aj Jolominel aj B’eresinel, xMarcia ut laa’in kootaqlaak chi k’anjelak sa’ li Area Pacifico, jun na’ajej maajun wa wanjenaqo wi’ chaq. Kisaho’ qach’ool chixtawb’aleb’ chaq li oqech chalen chaq ru’uj toj chi roq Nueva Zelanda, ut jun santil ochoch kiq’axtesiman sa’ 1958. A’an jun reheb’ li tento kinnaw b’ar wan naq wankin chaq sa’ seminario. Ke’qataw santil ochoch sa’ xninqaleb’ ru tenamit aran Australia, ut ke’qataw oqech chiru chixjunil li ch’och’ a’an. Kiwan chaq qak’anjel aran Samoa, b’ar wi’ anajwan wan 25 chi oqech, ut aran Tonga, b’ar wi’ haye’ xyijach chixjunileb’ li kristiaan a’aneb’ komon sa’ li Iglees. Kiwan chaq qak’anjel sa’ li ch’ina ch’och’ Kiribati, ut aran kiqataw wiib’ li oqech. Kiwan chaq qak’anjel sa’eb’ li oqech aran Ebeye, sa’eb’ li kok’ ch’och’ Marshall, ut Daru, aran Papua Nueva Guinea.

Chirix li qawanjik chaq sa’eb’ li kok’ ch’och’ Pacifico, kootaqlaak chi k’anjelak aran Filipinas. Kisach inch’ool rilb’al naq lix Iglees li Jesukristo aran Filipinas yoo chi k’iik ut ink’a’ kink’e reetal a’an rub’elaj. Anajwan wankeb’ 125 li oqech, 23 li mision, ut 13 li santil ochoch li teetookeb’ malaj li yeeb’ileb’ resil. Laa’in aj yehol nawom chirix jun iglees b’ar wi’ wankeb’ 850.000 chi komon sa’ li tenamit a’an. Chan ru naq ink’a’ kink’e reetal lix k’iijik lix Iglees li Kristo sa’ chixjunil li ruchich’och’?

Chirix oxib’ chihab’ qawanjik chaq aran Filipinas, kiyeeman we naq tink’anjelaq sa’ li Departamento Misional. Lin k’anjel kinixk’am chirula’aninkileb’ li mision sa’ chixjunil li ruchich’och’. Lin nawom chirix lix Iglees li Kolonel sa’ chixjunil li ruchich’och’ kiniman chi us. Li xMarcia ut laa’in kootaqlaak chirula’aninkileb’ li mision aran Asia. Kiqataw jun xchaq’al ru oqech aran Singapur, b’ar wi’ k’a’jo’ xchaab’ilaleb’ ut xtiikilaleb’ li komon. Ke’qula’ani li komon ut eb’ li misioneer sa’ jun li kapiiy aran Kota Kinabalu, Malasia. Ke’qanaw ruheb’ li misioneer aran Hong Kong ut kootz’aqon sa’ jun xchaq’al ru ch’utub’aj-ib’ re oqech rochb’eeneb’ li tiikil ut chaab’il aj paab’anel.

Kiqak’ul wi’chik a’an naq ke’qula’ani li misioneer ut eb’ li komon sa’ chixjunil Europa, Latinoamerica, Caribe, ut Africa. Lix Iglees li Jesukristo yoo chi k’iik chi us aran Africa.

Laa’in aj yehol nawom chirix lix k’ojob’ankil wi’chik lix evangelio li Jesukristo li yoo chi k’ulmank ut lix tz’aqob’resinkil ru li raatin laj Jose Smith naq “li yaal chirix li Dios taa’elq chi kaw xmetz’ew, chi tuulan ut xjunes rib’, toj reetal naq tox’okaq sa’ chixjunil li na’ajej, kutankil, toj reetal naq taanume’q sa’eb’ li tenamit ut naq taawulaq sa’ chixjunil li ab’ib’aal.”

Lix k’ihaleb’ li qachaab’il misioneer sa’ chixjunil li ruchich’och’ anajwan a’an 74.000. Naq neke’k’anjelak rochb’eeneb’ li komon, neke’xk’ub’si xha’ numenaq 20.000 chi kristiaan rajlal po. Toje’ anajwan a’aneb’ li saaj winq ut ixq aj 18, 19, ut 20 chihab’, rik’in xtenq’ li Qaawa’, li yookeb’ chi k’ehok re chi uxmank li sachb’a-ch’oolej re li ch’utub’ank. Neke’qataw li saaj winq ut ixq a’in sa’eb’ li kok’ k’aleb’aal aran Vanuatu ut toj reetal li xninqaleb’ ru tenamit Nueva York, Paris, ut Londres. Wilomeb’ chi k’utuk chirix li Kolonel chi najt aran Fiyi ut sa’eb’ li xninqal ru ch’utam aran Texas, California, ut Florida sa’ Estados Unidos.

Teetaweb’ li misioneer yalaq ta b’ar re li ruchich’och’, neke’aatinak sa’ 60 chi jalan jalanq aatinob’aal ut neke’xb’aanu li xtaqlahom li Kolonel sa’ Mateo 28: “Jo’kan ut, ayuqex, k’ehomaqeb’ choq’ tzolom chixjunileb’ li tenamit, rik’in xkub’sinkileb’ xha’ sa’ xk’ab’a’ li Yuwa’b’ej, ut li K’ajolb’ej, ut li Santil Musiq’ej.” Nawoxloq’iheb’ li misioneer re li Iglees, li xe’wan chaq ut li wankeb’ anajwan, ut reheb’ li toj yookeb’ chi k’iik ninjultika lix b’oqom li Awa’b’ej Russell M. Nelson re chalk ut xch’utub’ankil Israel.

Ninch’olob’ xyaalal anajwan naq wilom lix k’ojob’ankil wi’chik lix evangelio li Kolonel rik’in li wu ut wab’ihom rik’in lin xik. Laa’in aj yehol nawom chirix lix k’anjel li Dios sa’ chixjunil li ruchich’och’. Maajun wa wanjenaq junaq chik chaab’il hoonal re wank choq’ komon sa’ Lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan jo’ anajwan.

Maare jun reheb’ li xnimal ru sachb’a-ch’oolej re li k’ojob’ank wi’chik a’anex laa’ex, li tiikil komon sa’ li Iglees sa’ chixjunil li ruchich’och’. Laj Nefi, sa’ lix Hu laj Mormon, na’aatinak cherix, laa’ex laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, naq kiril li qakutankil ut kixch’olob’, “Ut kik’ulman naq laa’in, aj Nefi, kink’e reetal lix wankilal lix Karneer li Dios, naq kikub’e sa’ xb’eeneb’ laj santil paab’anel sa’ lix iglees li Karneer, ut sa’ xb’een lix tenamit li Qaawa’ re li sumwank, li jek’inb’ileb’ chaq chiru chixjunil lix b’een li ruchich’och’; ut eb’ a’an ke’wan chi kawresinb’il rik’in tiikilal, ut rik’in lix wankil li Dios sa’ nimla loq’alil.”

Ninch’olob’ xyaalal naq wilom rik’in li wu li k’a’ru kiril laj Nefi—laj santil paab’anel sa’ li sumwank sa’ chixjunil li ruchich’och’, laa’ex li wan lix tiikilal ut lix wankil li Dios eerik’in. Naq yookin chaq chi aatinak chiruheb’ li komon sa’ jun reheb’ li xninqal ru na’ajej a’in sa’ li ruchich’och’, li Qaawa’ kixk’e sa’ ink’a’uxl jun na’leb’ kixk’ut li rey aj Benjamin sa’ Mosiah 2 sa’ lix Hu laj Mormon. Brent, “nawaj raj naq chakʼoxla li osobʼtesiik ut li sahoʼk chʼoolej wankebʼ wiʼ li nekeʼpaabʼank rehebʼ lix taqlahom li Dios. Xbʼaan naq kʼe reetal, osobʼtesinbʼilebʼ saʼ chixjunil li kʼaʼaq re ru, re li yuʼam aʼin joʼ ajwiʼ re li musiqʼej.”

Ninch’olob’ xyaalal naq wilom a’in rik’in li wu ut wab’ihom a’in rik’in lin xik naq ninnaw eeru laa’ex, tiik aj santil paab’anel re li Dios sa’ chixjunil li ruchich’och’ li nekeyu’ami lix taqlahom. Laa’ex li alal k’ajolb’ej sa’ lix sumwank li Yuwa’b’ej. Laa’ex xtzolom li Jesukristo. Laa’ex ajwi’ nekenaw li k’a’ru ninnaw laa’in xb’aan naq eetawom xnawom eech’ool chirix lix yaalil lix evangelio li Jesukristo li k’ojob’anb’il wi’chik. Li Kolonel kixk’ut, “A’ut us xaq reheb’ lee ru, xb’aan naq neke’ilok, ut eb’ lee xik, xb’aan naq neke’ab’in.”

Rub’el xna’leb’ li Qaawa’ ut xb’eresihomeb’ lix profeet ut lix apostol toj yooqo chixkawresinkileb’ li misioneer, rik’in ok sa’ sumwank ut roxloq’inkileb’ a’an, rik’in xk’ojob’ankil lix Iglees li Kristo sa’ chixjunil li ruchich’och’, ut rik’in xk’ulb’aleb’ li osob’tesihom neke’qak’ul naq naqayu’amiheb’ lix taqlahom li Dios. Junaj qu. Laa’o ralal xk’ajol li Dios. Naqanaw ru a’an ut naqara.

Ninjunaji wib’ eerik’in laa’ex, ex wamiiw, sa’ xch’olob’ankil xyaalal chi junaj naq tz’aqal yaal li k’a’aq re ru a’in. Naqakanab’ resil li k’a’ru qilom ut qab’ihom. Laa’ex ut laa’in, laa’o aj yehol nawom li neke’xwotz xnawom xch’ool. Rik’in xwankilal li xnawom ch’oolej a’an naq yooko chi xik chi uub’ej rik’in paab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo ut chirix lix evangelio. Ninch’olob’ xyaalal naq yo’yo li Jesukristo. A’an aj Kolol qe ut aj Tojol qix. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Isi reetalil