E Dua Tale

Elder M. Russell Ballard

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Eda gadreva me levu cake na daukaulotu dau cakacaka vakaukauwa, era vakasinaiti tu ena ivakadinadina me rawa kina ni da veitaratara yani vakalevu cake sara kivei ira na luvena na Tamada Vakalomalagi.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, ena vica na macawa sa oti keirau a taleitaka kei Sisita Ballard na neirau a vakaitavi ena vosa vei ira na daukaulotu ena Koronivuli ni Kaulotu e Provo. Keirau a marautaka na raica na serau ni matadra, nanamaki ka vakila na Yalo ni Turaga. Era sa vakayacora vinaka tiko na nodra itavi ni kaburaki ni Kosipeli Vakalesui mai nei Jisu Karisito ki vuravura o ira na daukaulotu vivinaka oqo. Keirau vakavinavinakataki kemuni na itubutubu, bisopi, peresitedi ni iteki, ka vakabibi oi kemuni na neimami itabagone ena nomuni rogoca tiko na nona kaci na Parofita mo ni vakarautaki kemuni vinaka sara mo ni veiqaravi vua na Turaga.

Ena noda “laveta na ivakatagedegede” ena veiqaravi vaka daukaulotu, e a kaya kina o Peresitedi Gordon B. Hinckley: “E warumisa na cakacaka oqo. E gadreva na kaukauwa kei na bulabula. E gadreva vakaukauwa na tu vakarau kei na lomasoli. E gadreva vakaukauwa na vakabauta, gagadre, kei na vakatatabu. E gadrevi kina na liga savasava kei na yalo e savasava.”

E a tomana tale ena nona kaya: “Sa yaco oti mai na gauna ka gadrevi kina me da laveta na itagede e nodra o ira era kacivi … me ra matataka na Turaga o Jisu Karisito… . “E sega ni rawa me da vakatarai ira era tawa kilikili me ra lako yani ki vuravura ka tukuna na itukutuku vunautaki ni kosipeli” (“Cakacaka ni Kaulotu,” Soqoni ena Vuli ni Veiliutaki e Vuravura Raraba, 11 ni Janu., 2003, 17).

Nikua, eda kerei ira na daukaulotu vuli vinaka cake, o ira na gonetagane era tu vakarau me ra veiqaravi ena nodra ciqoma na bolebole ni noda parofita, “me ra bulataka na bula vakaivakarau, ka bula ulabaleta na veitagede lolovira e vuravura, levea na ivalavala ca, ka veiqaravi vakavinaka cake ena veitavi qaravi kece sara” (“Cakacaka ni Kaulotu”, 17).

Na cakacaka ni Turaga ena noda 339 na tabana ni kaulotu e sa tete tiko ka sa dodonu kina me da tosoya ena noda saga me ra tabaki kece vakadikoni bula kilikili o ira na noda cauravou yabaki 12; me ra qasenivuli kece na yabaki 14; me ra bete o ira na yabaki 16, ka vakakina o ira kece na yabaki 18 ki na 19 me ra ciqoma na Matabete i Melikiseteki. Eda na rawata oqo ni da vakasinaita e yalodra na cauravou na yalo ni lomana na Turaga, nodra kila vinaka ka vakavinavinakataka na Nona Veisorovaki, kei na nodra raica vakamatata na veivakurabuitaki ni Veivakalesui mai.

Ni ra kila na noda itabagone na yaga ni Vakalesui mai ni kosipeli ka vakakina ni sa Tamada Vakalomalagi na Kalou ka lomani keda kece sara na Luvena, ni sa Karisito o Jisu, ka vakakina ni rau a rairai Ruarua e matanavotu vei Josefa Simici me dolavi kina na icavacava ni itabagauna oqo, era na via veivuke ena kena kaburaki ki vuravura taucoko na itukutuku oqo. Ni ra na raica na itabagone na iVola i Momani na kena ivakadinadina matata na dina ni tukutuku ni Veivakalesui mai, era na vakasinaiti ena gagadre me ra vakayacora na nodra itavi ni kena vakavulici vei ira kece na Luvena na Tamada Vakalomalagi na veidina oqo.

Keirau a vulica mai vei ira na daukaulotu ena Koronivuli ni Kaulotu na veika ka vukei ira vakalevu ena nodra vakarautaki ira ki na kaulotu: Era a diva me ra a sa vakayacora tale tu ga oqo:

Vulici vakavinaka na ivunau ena vulici vakatabakidua ni ivolanikalou.
Vulici ni vuli ka kei na masu ena yalodina.
Bula vakaivakarau kei na cakacaka vakaukauwa cake.
Kila vinaka na veika e namaki.
Veivakavulici vakalevu cake, ka
Levu cake nodra veivakatarogi mai vei ira na bisopi kei na itubutubu.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, sa rawa me da vakavulica vata na kosipeli i Jisu Karisito, ena kena sala rawarawa duadua kei na kaukauwa, kivei ira kece sara na itabagone ena noda Lotu. Ni da cakacaka vata kei ira na itubutubu e rawa ni da vukei ira me ra vakavakarau me baleta e dua na kaulotu kei na dua na veiqaravi ena gauna ni bula. Me da toso yani ka vakasaqarai ira kece na noda itabagone vakamareqeti, veitalia ga se ivakatagedegede ni bula cava era tu kina, ka tura na Rarama i Karisito sa tu vei ira. E a kaya o Peresitedi Boyd K. Packer, “Na Rarama i Karisito e rarama roboti vuravura ka vaka na ramase ni matanisiga vakaikoya. Se vanua cava ga e bula kina na tamata, sa tiko kina na Yalo i Karisito. Na veiyalo bula yadua e taukena… . E dau ni veivakauqeti ni veika ka na vakalougatataka se vakavinakataka na kawatamata. E veivakamamautaki vakaikoya ena vinaka.” (“Na Rarama i Karisito,” Liaona, Epe. 2005, 13).

O koya gona eda kila kina ni sa tu vei keda kece sara na Rarama i Karisito. Na noda itavi vakaitubutubu, qasenivuli kei na iliuliu sai koya me da utura na rarama e lomadra na noda itabagone me yacova ni sa kama vakatitobu ena lomadra kei na yalodra na yameyame ni ivakadinadina, ni oti me da qai vakauqeti ira yadudua me ra vakayagataka na yameyame oqori me ra tura talega kina na Rarama i Karisito vei ira tale na so.

Sa dina sara, e kila vinaka tu oqo na tevoro ka sa cakacaka tiko siga kei na bogi, me vakayarayarataki ira e so na itabagone me ra vakanadakuya na ivakavuvuli ni Lotu. O koya gona oqo sa gadrevi kina vei keda na itubutubu, iliuliu kei ira na qasenivuli me ra veiwasei vata ka kilai ira vakayadudua na cauravou kei na goneyalewa—ira kece sara. Se ra kaukauwa tiko se ra luluqa, sa dodonu me da kilai ira.

E ka dina ni sa laveti cake na ivakatagedegede me baleti ira na noda daukaulotu. E kena ibalebale oqo ni sa laveti cake vei keda talega na itubutubu kei na iliuliu na ivakatagedegede. Sa na gadrevi kina me da vakatubura noda vakabauta kei na noda sasaga me rawa ni da vakatara kina vei ira kece na noda cauravou me ra kaulotu.

E a vakadreta talega na ka oqo o Peresitedi Hinckley: “E gadrevi me levu cake na daukaulotu. Na itukutuku ni kena laveti na ivakatagedegede ki na nodra rawa ka na daukaulotu e sega ni sikinala me vakalailaitaki kina na kedra iwiliwili na daukaulotu ia, e dua na kaci kivei ira na itubutubu kei na iliuliu me ra cakacaka yani kei ira na cauravou ni ra se gone sara me rawa ni vakavinakataki cake kina na nodra vakarautaki me ra bula kilikili ki na itavi ni veiqaravi oqo. O ira kece na cauravou kilikili, bulabula vinaka ka tu vinaka nodra vakasama sa dodonu me ra vakarautaki ira ki na veiqaravi bibi oqo.” (“Kivei ira na Bisopi ni Lotu,” Soqoni ena Vuli ni Veiliutaki e Vuravura Raraba, 19 ni June, 2004, 27).

E vakakina vei kemuni na goneyalewa, e kaya kina o Peresitedi Hinckley: “E sa yaco oti e so na veicalati ni ivakasala me baleti ira na goneyalewa veiqaravi vakadaukaulotu. Eda gadreva e so na goneyalewa. Era dau qaravi itavi vinaka sara. E rawa vei ira me ra curuma e so na veivale ka dredre me ra curuma na italatala qase. Ia e dodonu me nanumi tiko ni sega ni lavaki vei ira na goneyalewa me ra kaulotu. Me ra kakua ni nanuma ni sa dodonu me ra veiqaravi me tautauvata kei ira na cauravou, ia e so era na diva tu me ra lako” (“Kivei ira na Bisopi ena Lotu,” 27).

Kemuni na taciqu kei na ganequ e vakaiyanaqa na itavi me qaravi. Na Yalo ni Turaga e sa wanonova tu na veimatanitu e vuravura. Na veivanua era a dau sogoti tu vei keda era sa dolavi mai. Eda gadrevi ira na daukaulotu dau cakacaka vakaukauwa, era vakasinaiti tu ena ivakadinadina me rawa kina ni da veitaratara yani vakalevu cake sara kivei ira na Luvena na Tamada Vakalomalagi ka ra sa tu ena dua na vanua ka rawa me da veitaratara yani kina. Era tacida ka ganeda, ka sa noda itavi me da vakavulica vei ira na itukutuku ni Veivakalesui mai.

Eda kila ni dau yaco na veika lelevu ki na nodra bula o ira era dau vakacavara vinaka na nodra kaulotu. E sega ni rawarawa na veiqaravi vakadaukaulotu ia e dua na ka yaga. O ira era sa veiqaravi ka suka mai ena lagilagi era yavutaki ira ena dua na ivakarau ni bula vakaiira kei na veiqaravi ka na vakalougatataka na nodra bula vakaiira ka vakakina o ira na nodra kawa muri mai. Era lesu mai ena vakavakarau vinaka me ra iliuliu qaqa ka qasenivuli ena veimataisoqosoqo ni Lotu. Era suka mai ka ra sa vakarautaki vinaka tu mai me ra tama ka tina yalododonu ka rawa me ra vakavulica na kosipeli vei ira na luvedra. Na veiqaravi ni daukaulotu tudei e ka ni veivakalougatataki vei ira era kune ka vakavulici mai vei ira na daukaulotu, ka sa vakatalega kina vei ira na daukaulotu vakaiira.

Ia oqo sa dua na neimami kerekere vei kemuni na bisopi kei na peresitedi ni iteki. Keimami kila ni ko ni sa kilai ira tiko na sa rawata na ivakatagedegede ka ra sa vakarau tu me ra ciqoma na veikacivi vakadaukaulotu ena yabaki oqo. Na ka keimami kerea vei kemuni na iliuliu ni veitabana sai koya mo ni veiwasei kei ira na itubutubu, ka masulaka me kune rawa e dua tale na cauravou, vakataki ira na sa veiqaravi rawa tiko, ka rawa me kacivi talega me veiqaravi. Kevaka me ra na vakauti ira era sa navuca tiko me ra vakau, o ira na 26,000 na tabanalevu kei na tabana ena Lotu ki na veiyalava ni kaulotu—kei na dua tale—ena tubu na kedra iwiliwili na daukaulotu tudei; ka da sa na rawa ni volekata yani na noda inavunavu vakalou sai koya me kau na Kosipeli ki na veimatanitu, veimataqali, duiduivosa, kei na tamata kecega. Sa dina sara, o ira na daukaulotu oqo e gadrevi me ra kilikili, yalodina, bulabula ka soli ira taucoko. O koya gona e dua tale e rairai se bera ni vakarau tu ena gauna oqo. O koya gona eda kerei ira na itubutubu kei na iteki kei ira na lewe ni mataveiliutaki ni tabanalevu me ra vakararavi ki na kaukauwa ni daukila na ka, ni Yalo Tabu mo ni kila rawa kina se o cei mo ni vukea me vakarautaki ki na veikacivi ena yabaki oqo.

Ni o ni dolele tiko yani vei ira, ni yalovinaka ka nanuma na ka e a yaco vua e dua na noqu itokani. E a se sega vakadua ni taukena e dua na ose me yacova na nona vakamautaka e dua na marama vutuniyau ka dau taleitaki ira na ose. Ena nona via vakalomavinakataka na watina vou, e a vakarogotaka kina ena dua na yakavi ni sa na lako tiko ki na ikanakana ni ose me laki vakavulica e dua na luve ni ose me muria na liutaki. E levu cake na kena bibi mai vua na luve ni ose. E a kila ka vakalevu cake mai vua na luve ni ose. E a nanuma o koya ni dodonu ga vua me kila na dreta na varaele ni luve ni ose ka sa na muri koya sara na ose. E a dei na yalona ni na lekaleka cake ka rawarawa na ka me vakayacora.

E a vakadretaka na varaele, tu e mata ni ose ka dre. E a vorata na ose. E dre tale vakaukauwa o noqu itokani, e a butu sobu tale vakaukauwa na luve ni ose. E a dre tale vakaukauwa sara, ka mai bale yani ki liu na ose. E a talevi tale vakavinaka na ka oqo ni bera ni qai kaya o noqu itokani: ni oti ga e va se lima na miniti e a vakavulica rawa vua na ose me bale mai ki liu. Na ka ga me a cakava sai koya me tu e mata ni ose, taura cake na dali, ka sa na toso sara na ose.

Ena nona sarava toka na marama watina na ka e vakayacori tiko, e a mani vakatura me sa kakua ni laki tu e mata ni luve ni ose ka dre, me sa tovolea mada me, viviga wavokita na luve ni ose na dali ka tayabe tikiva yani. E a vakadrukai noqu itokani na kena yaco rawa.

E vaka me tiko e lomada yadua e dua na ka e dau vorata na lewa, bili se idre. Ia ke dua e mokota e dua na cauravou, ka taubale vata kaya, e sega ni vakabekataki ni sa na tu vakarau me veiqaravi. Ni yalovinaka mo ni nanuma oqo ena gauna ko ni vakaukauwataka tiko kina na nona ivakadinadina e dua tale ka rawa me veiqaravi.

Meu vakatura mada e tolu na vakatutu mo ni vakayacora me yavutaki kina e dua na iwalewale gumatua ni veiqaravi vakadaukaulotu ena nomuni matavuvale, iteki, tabanalevu se tikina?

Taumada, vakadeitaka ni ra sa kila kece na itabagone se o cei o ira. Mai na nodra gone taumada ena Lalai, era dau lagata na noda gone “Au Luve ni Kalou.” Vukei ira me ra kila na ibalebale dina ni luve ni Kalou. Taleva lesu vei ira ni ra tiko oqo ena dua na gauna, ena itukutuku kei vuravura, ka sa tu vakarawarawa ena qeteqete ni ligadra na taucoko ni Kosipeli, baleta ni ra a digidigi doudou ena bula taumada. E gadrevi vei ira na noda itabagone me ra tu dei ena dodonu kei na dina. E gadrevi me ra raivotutaka na veivakalougatataki ka sa rawa me nodra ni ra matanataka tiko na nodra lomana na Tamada Vakalomalagi kei na Turaga o Jisu Karisito ena nodra tu vakarawarawa me ra veiqaravi.

iKarua, vakavulica na ivunau. Ena gauna e tiko vata kina na kedra gauna donu na veitavi qaravi kei na itavi raraba ena nodra parokaramu na itabagone, sai koya na ivunau e veisaumakitaki ka veivakadeitaki. E tu vei ira noda itabagone na dodonu me ra namaki ira nodra itubutubu, iliuliu Vakalotu kei na qasenivuli me ra raica ni ra kila ka, ka kila vinaka tu na kosipeli i Jisu Karisito. Ena vakadeitaka na dina ki na yalodra na Yalo Tabu ka na utura e lomadra na rarama i Karisito. Ka ni na qai rawata kina e dua tale na daukaulotu sa taucoko tu na nona vakavakarau. E a vakatura ena noa o Elder Scott ni na rawa ni vukei keda vakavinaka na ivola vakarau Vunautaka na Noqu Kosipeli ka sa vakayagataka tiko ena nodra vakavulica na kosipeli ena gauna oqo o ira na daukaulotu.

Meu tinia, keitou kidava ni na sega beka ni vakasama vinaka kivei ira e so na cauravou kei na goneyalewa me ra sotava na dredre ni veibolebole vakadaukaulotu tudei. Kevaka era sa vakasukai kemuni e so na iliuliu ni matabete mai na veiqaravi vakadaukaulotu tudei, keitou kerei kemuni kei ira na nomuni matavuvale mo ni ciqoma ka toso ki liu. Sa rawa mo ni veiqaravi ena cakacaka tabu ni veivueti e valetabu ka qara e so tale na sala ni veiqaravi. Ka keitou sa kerei kemuni kece na noda lewenilotu mo ni dau veitokoni ka vakaraitaka na nomuni loloma kei na veikauwaitaki ena nodra vukei o ira kece na noda itabagone ena nodra veilesilesi Vakalotu.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, au tomana na noqu ivakadinadina ena inaki vakalou ni Turaga o Jisu Karisito ka sa noqu masu ni na vakalougatataki keda kece o Koya ena noda sasaga me da veivakauqeti ka veivakayavalati vei ira e lewe vuqa na noda itabagone kei na veiwatini me ra veiqaravi vakadaukaulotu tudei. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.