2005
Na Veika Cecere sa Vakatakila na Kalou
Me 2005


Na Veika Cecere sa Vakatakila na Kalou

Ena yavu kaukauwa ni nona ilesilesi vakalou na Parofita o Josefa kei na ivakatakila mai vua na Kalou, ka a lako mai vua, eda sa toso kina ki liu.

Kemuni na taciqu kei na ganequ me vaka ni sa mai talevi tale vei keda eda na vakananuma tiko ena Tiseba ka lako mai na ika 200 ni yabaki ni nona a sucu na Parofita o Josefa Simici. Ena gauna oqo ena vakayacori tiko kina e vuqa na ka ena kena marautaki tiko na soqo bibi oqo.

Ena tabaki e so na ivola, era na dabe ka veitalanoa e so na vuku me baleta na nona bula, na soqo ni veisisivi, e dua na iyaloyalo yavala vou, kei na veika tale e vuqa.

Ena nanamaki ki na veika oqo, au sa nanuma kina me vaka niu ikatinikalima ena kena veisolisolitaki mai vua na isolisoli cecere oqo, meu solia na noqu ivakadinadina ena vuku ni nona ilesilesi vakalou.

Au taura tiko oqo e dua na ivola lailai ka taleitaki. A tabaki mai Liverpool, e Igiladi, mai vei Orson Pratt ena 1853, ena 152 na yabaki sa oti. Na nona italanoa o Lucy Mack Smith me baleta na nona bula na luvena tagane.

E talanoataki toka kina vakamatailalai na nodrau veitalanoa o Josefa kei na agilosi o Moronai kei na kena rawa mai na iVola i Momani.

E tukuni kina ena nona rogoca ga na nona sota vata kei na agilosi, na tacina sa vakatura sara o Alvin me ratou soqo vata yani na matavuvale ka rogoci koya me vakamatailalaitaka vei iratou, “na veika cecere sa vakatakila na Kalou” (Biographical Sketches of Joseph Smith the Prophet and His Progenitors of Many Generations [1853], 84).

Au taura na malanivosa o ya me iulutaga ni noqu vosa—na veika cecere sa vakatakila na Kalou mai vei Josefa na Parofita. Ni vakatarai au meu cavuta mada e vica mai vei ira na vuqa na ivunau kei na ivalavala ka da duatani kina o keda mai vei ira na veimatalotu kecega, ia era a vakatakilai kece mai ki vua na Parofita gonetagane. O ni sa na kilai ira beka, ia ena kilikili me tokaruataki ka dau talevi tiko.

Na kena imatai, io, sai koya na nodrau vakaraitaki rau mai na Kalou sara ga vakataki Koya kei na Luvena Lomani, na Turaga o Jisu Karisito sa vakaturi cake tale. Na raivotu cecere oqo, ena noqu rai, na ka cecere duadua me qai yaco ni sa oti na sucu, na bula, mate kei na tucake tale ni noda Turaga ena cecere ni gauna.

E sega ni tiko e dua na itukutukuvolai ni dua tale na ka a yaco me tautauvata kaya.

Ena vica vata na senijiuri era a soqoni vata kina na tamata ka veivosakitaka na veika me baleta na nona bula na Kalou Levu. O Constantine a vakasokumuni ira vata na tamata vuku mai na veisoqosoqo duidui eso e Nicaea ena yabaki 325. Ni oti e rua na vula ni veivosaki, era sa qai laki duavata ena dua na ivakamacala ka sa dau nodra ivunau voli na vakabauta Vakarisito me baleta na Le Tolu Vakalou ena vuqa na itabatamata.

Au sureti kemuni mo ni wilika na ivakamacala ka qai veidutaitaka vata kei na nona itukutuku na gonetagane o Josefa. A kaya ni a tucake tu e matana na Kalou ka vosa. A rawa ni raici Koya ka rogoci Koya o Josefa. Sa vaka na tamata na kena ibulibuli, e dua na ka bula. E tu e yasana na Turaga sa vakaturi cake tale, e dua na ka bula duidui, a vakamacalataki Koya ni Luvena Daulomani ka rau a veivosaki talega vata kei Josefa.

Au vakabauta ena gauna lekaleka ni raivotu vakasakiti o ya a vulica kina o Josefa e levu cake na ka me baleta na Kalou Levu, ni vakatauvatani kei ira kece na tamata vuku kei na italatala ni lotu ena gauna e liu.

Ena ivakatakila vakalou oqo a vakadeitaki kina ka sega tale ni vakabekataki na dina ni nona a vakaturi cake tale mai na mate na Turaga o Jisu Karisito.

Na veika oqo me baleta na Kalou Levu, ka a vunitaki tu mai vuravura ena vica na senijiuri, sai imatai ni ka cecere me vakatakila na Kalou vei ira na Nona italai digitaki.

Ia ena dina ni raivotu oqo sa koto kina na mana ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.

Au na vosa tarava ena dua tale na ka bibi sara sa vakatakila mai na Kalou.

Na vuravura ni vakabauta Vakarisito era ciqoma na iVolatabu ni vosa ni Kalou. E vuqa cake era sega tu ni kila se a rawa mai vakacava vei keda.

Au se qai wilika oti koto ga e dua na ivola tabu vou mai vua e dua na vuku kilai levu. E rawa ni kilai mai na itukutuku a solia ni kena irairai ni a sega ni dua na ivakarau tudei ni kena biu vata na veivola duidui ena iVolatabu. Ena so na tikina, a sega ni vakaraitaki mai na volavola me yacova ni sa oti makawa sara na veika era vakamacalataka. Ena taroga kina e dua, “E dina beka na iVolatabu? E vosa dina beka ni Kalou?”

Eda na sauma ni vakakina, ena gauna ga e vakadewataki kina vakadodonu. A cakacaka na liga ni Turaga ena kena caka. Ia e sega ni tu duadua ena gauna oqo. E tiko tale e dua na ivakadinadina ni veidina bibi e kune kina.

E tukuna na ivolanikalou ni “Ena vakadinadinataki na vosa kecega ena gusu ni ivakadinadina e lewe rua se lewe tolu” (2 Korinica 13:1).

Sa rawa na iVola i Momani ena isolisoli kei na kaukauwa ni Kalou. E vosa me vaka na domo mai na kuvu ni soso me vakadinadinataka na Luve ni Kalou. E tukuna me baleta na Nona sucu, na Nona cakacaka, na Nona vakamatei ena kauveilatai kei na Tucaketale, kei na Nona rairai vei ira na buladodonu ena vanua ko Vanuasautu e Amerika.

E rawa ni da raica ka tara, e rawa ni wiliki, e rawa ni vakatovolei. E tu ena loma ni waqana e dua na yalayala me baleta na kena vu mai vakalou. E milioni vakamilioni na tamata era sa vakatovolea ka ra raica ni sa dua na itukutuku dina ka bibi.

Sa vakatokai mai vei ira era sega ni lewe ni noda vakabauta ni dua vei ira na ruasagavulu na ivola ka tabaki e Amerika ka sa vakauqeti ira vakalevu sara era wilika.

Me vaka ni veiyalayalati ni vuravura makawa na iVolatabu, na iVola i Momani e veiyalayalati ni ka Vou. Erau na cakacaka vata ena kena vunautaki ni o Jisu na Luvena na Tamana.

Ena tini ga na yabaki sa oti, sa veisoliyaki kina e 51 na milioni na ilavelave. Sa tu ena gauna oqo ena 106 na vosa.

Na ivola tabu oqo, ka a lako mai me vaka ni ivakatakila mai vei Koya sa Cecere Sara, sa dua dina na ivakadinadina ni Kalou na noda Turaga.

Au nanuma me na ciqoma ka maroroya na vuravura taucoko Vakarisito me vaka e dua na ivakadinadina qaqa. Sa matataka e dua na cau cecere ka a vakatakilai mai vua na Parofita.

E dua tale sai koya na matabete vakalesui mai. Na matabete sai koya na veivakadonui me da cakacaka ena yaca ni Kalou. Na kaukauwa oqori sai koya na vatuivakadei ni veimatalotu kecega. Au se qai wilika oti koto ga e dua tale na ivola. E baleta na vukitani ni lotu taumada. Kevaka sa yali na dodonu ena lotu o ya, me na vakaisosomitaki tale vakacava?

Na matabete e lako ga mai na vanua e rawa ni lako mai kina, o ya mai lomalagi. A vakalesui mai na ligadra o ira era a taura tu ena gauna e se bula voli kina e vuravura na Turaga.

Taumada, o Joni na Dauveipapitaisotaki o koya ka a vakalesuya mai na nei Eroni, se na matabete lailai. E qai tarava mai qori na nodratou veisiko mai o Pita, Jemesa kei Joni, o iratou na iApositolo ni Turaga o Jisu Karisito, ka ratou mai solia vei Josefa kei Oliver Cowdery na matabete i Melikisetiki ka ratou a ciqoma na iApositolo ena ligana sara ga na Turaga ka a kaya kina ni se bula voli:

“Au na solia talega vei iko na idola ni matanitu vakalomalagi: ia na ka kecega ko na vauca e vuravura ena vauci mai lomalagi, na ka kecega ko na sereka e vuravura, ena sereki mai lomalagi” (Maciu 16:19).

Sa dua na ka totoka na kena yaco na veivakalesui mai ka yaco kina na tauyavu ni Lotu ena yabaki 1830, ena 175 na yabaki sa oti ena macawa oqo. Na yaca sara mada ga ni Lotu a vakatakilai mai. O cei na nona Lotu? Na nei Joseph Smith beka? Na nei Oliver Cowdery beka? E sega, o ya na Lotu i Jisu Karisito sa vakalesui mai ki vuravura ena veigauna oqo.

E dua tale na ivakatakila cecere ka bibi a soli vua na Parofita sai koya na ituvatuva ni bula tawamudu ni matavuvale.

Na matavuvale e ibulibuli nei koya sa Cecere Sara. E matataka na veiwekani bibi duadua ena veiwekani kece. E matataka na itavi bibi duadua ena veitavi kece. Sai koya na isoqosoqo bibi duadua ki na kawatamata.

Ena ivakatakila ni Kalou vua na Nona Parofita sa basika kina na ivunau kei na dodonu era na vauci vata kina na matavuvale e sega walega ni baleta na bula oqo, ia me baleta na tawamudu.

Au vakabauta kevaka e tu vei keda na kaukauwa me da vakavuvulitaka vakavinaka na ivunau e dua oqo, ena dreta na yalodra na milioni vakamilioni na veiwatini era dau veilomani vakalevu ka lomani ira na luvedra, ia na nodra vakamau e yaga walega me yacova ni “qai tawasei kemudrau ga na mate.”

Na savasava ni nodra bula na gonelalai e dua tale na ivakatakila sa solia na Kalou mai vua na Parofita o Josefa. Na veika sa dau yaco raraba tu sai koya na nodra papitaisotaki na gone me kau tani kina na revurevu ni veika e tukuni ni nodrau ivalavala ca o Atama kei Ivi. Ena ivunau sa Vakalesui mai na papitaiso sa baleta na noda dui ivalavala ca yadua. Sa yaco me veiyalayalati ni Kalou kei na tamata. Ena dau vakayacori ena yabaki sa rawa kina na vakatulewa vakataki keda, ena gauna eda sa yalomatua kina me da kila na vinaka mai na ca. Sai koya na tabadromuci me ivakatakarakara ni mate kei na bulu i Jisu Karisito kei na Nona lako tale mai ena gauna ni Tucaketale.

Au na tomana ena noqu tukuna e dua tale na dina vakatakilai mai.

Sa tukuni vei keda ni sa sega ni dau digitaki ira vakailoa na tamata na Kalou, ia e sega tale ni bau dua na lotu au kila, e vakarautaki kina vei ira na sa mate ka tu ena tai kadua ni ilati me ra rawata talega na veivakalougatataki kece sara e rawa ni ra rawata na bula tiko. Na ivunau cecere ni veivakabulai vei ira na mate e tiko duadua ga ena Lotu oqo.

E dau sakitaka na tamata ni sa “vakabulai,” ia ena cegu vata ga oqo era dau vakadinadinataka tale kina ni o ira na tubudra era se sega ni vakabulai ka ra na sega ni rawa ni vakabulai.

Na veisorovaki nei Jisu me baleta na tamata kece e matata ka dua na solibula cecere. E vakotora e dua na ivalavala ka veisosomitaki kina o Koya me baleta na tamata kecega. Na kena ivalavala oqori e rawa kina vua e dua na tamata me sosomitaka tale e dua sa tomani tiko ena vale ni Turaga. Eke eda veiqaravi kina ena vukudra era sa mate ka sega ni bau rogoca na kosipeli. Sa qai nodra na digidigi me ra ciqoma se cakitaka na cakacaka vakalotu e vakayacori. Era sa vakatautauvatataki kina o ira era sa mate kei ira era se bula. Sa soli vakatautauvata vei ira na mate kei ira na bula na veigauna vinaka. Sa dua tale na ka uasivi sa mai vakarautaka o Koya sa Cecere Sara ena Nona ivakatakila ki vua na Nona Parofita.

Sa vakatakilai mai na ituvaki tawamudu ni tamata. Eda luvena tagane kei na yalewa na Kalou. E tama ni yaloda na Kalou. Eda a bula tu ni se bera ni da lako mai ki ke. E dui tu na ka e baleti keda. Eda a sucu mai ki na bula oqo ena ruku ni dua na ituvatuva vakalou. Eda mai tiko eke me vakatovolei na noda bula kilikili, ka da cakacaka ena galala e solia vei keda na Kalou. Ni da sa mate eda na bula tikoga. E wase vakatolu na noda bula tawamudu; dua, na noda bula taumada; rua, na noda mai bula eke; kei na tolu, na noda bula ni oti eke. Ena noda mate eda sa mate kina mai na vuravura ka kalawaca yani na ilati ki na dua na vanua sa kilikili me da curuma yani. Oqo, e dua tale na ivunau duatani, ka talei ni Lotu oqo ka soli mai ena ivakatakila.

Au tukuna mada vakalekaleka na sovaraki mai ni kila ka kei na kaukauwa mai vua na Kalou ki na buradelana na Nona Parofita. Kevaka e vo na gauna au na tukuna e vuqa tale. E tiko e dua e dodonu meu na tukuna. Sai koya na ivakavuvuli ni ivakatakila ni gauna oqo. Na Yavu ni Vakabauta ka vola na Parofita e kaya vakaoqo:

“Keimami vakabauta na veika sa vakatakila oti na Kalou, na veika sa vakatakilai mai oqo, ka keimami vakabauta ni levu tale na ka ena qai vakatakilai mai me baleta tikoga na Matanitu ni Kalou” (Yavu ni Vakabauta, Naba 9).

E dua na Lotu ka tubu tiko, na Lotu sa tete tiko ga ki vuravura raraba ena gauna dredre oqo, e gadrevi kina na ivakatakila wasoma mai na itikotiko vakatui mai lomalagi me dusimaki kina ka toso ki liu.

Ena masu kei na vakasaqarai vagumatua ni lomana na Turaga, eda vakadinadinataka ni na ciqomi kina na veidusimaki, ni na yaco mai na ivakatakila, ka vakalougatataka na Nona Lotu na Turaga ni sa toso ena kena sala ki na kena icavacava.

Ena yavu kaukauwa ni nona ilesilesi vakalou na Parofita o Josefa kei na ivakatakila mai vua na Kalou, ka a lako mai vua, eda sa toso kina ki liu. E vuqa sara na ka sa mai qaravi rawa me da yacova mai kina na vanua eda sa tu kina nikua. Ia se levu sara tu na veika me vakayacori ena kena kau yani na kosipeli vakalesui mai oqo ki na “veimatanitu, kei na veimataqali, kei na duivosavosa, kei ira na tamata” (iVakatakila 14:6).

Au rekitaka na gauna vinaka oqo meu duavata kina kei kemuni ena noda toso ki liu ena vakabauta. Ena so na gauna sa bibi na icolacola, me vaka o ni kila. Ia me da kakua ni vosakudrukudru. Me da lako ena vakabauta, ka da dui cakava na noda itavi.

Ena yabaki ni marau oqo, ena noda dui cakacaka ga, me da rokova na Parofita, ni sa vakatakila na Kalou e vuqa sara na ka mai vua.

A cila na matanisiga ni bula nei Josefa ena dua na siga batabata mai Vermont ena 1805. A dromu e Illinois ena dua na yakavisiga katakata ena 1844. Ena 39 na yabaki ni nona bula a sovaraki kina mai vua na kila ka, isolisoli kei na ivunau. Ni da raica sara vakadodonu, e sega tale ni dua na ka e rawa ni vakatauvatani vata kaya. Ni raici vakatabakidua ena dua na yasana sai koya na nodra ivakadinadina yadua na milioni na yalododonu e vuravura raraba, sa ka dokai ni daru oka kina o kedaru.

Niu se gonetagane au dau taleitaka meu rogoca e dua na turaga, ena domona bibi, me lagata na vosa nei John Taylor.

Na Daurairai, na Daurairai, Josefa na Daurairai…

Au taleitaka meu vakananumi koya

Na digitaki ni Kalou na itokani ni tamata,

E kauta lesu mai na matabete;

E wanonova na gauna sa sivi kei na gauna se bera mai

(“Ka dolava na vuravura vakalomalagi me laurai Joseph, the Seer,” Hymns [1948], no 296).

A daurairai dina o koya. E dauvakatakila. Sai koya na parofita ni Kalou bula ka a vosa vei ira na nona tamata kei na itabatamata kece sara sa bera mai.

Au vakuria kina na noqu ivakadinadina ena vakalou ni nona ilesilesi, ena savasava ni nona bula, kei na kena dregati na nona ivakadinadina ena nona bula, ena yaca tabu ni noda Dauveivueti, na Turaga o Jisu Karisito, emeni.