Te Mamaara Bon Tiaki Te Bure
E maeka te tia korokaraki i Utah, USA.
Tianakin ao aki taun am konabwai bon tiaki buure ao a aki tukiira man rikira n itiaki ao n tau iroun te Tamnei.
“I a tau raoi n rinnako n ana auti te Atua? N na kanga n tau ngkana I aki kororaoi?”
“E kona raoi te Atua ni karaoa mamaarau nakon te korakora? I a tia n aki mamatam ao n tataro inanon boong aika bati ni kanakoa te kangaanga aio mai irou, ma e taraa n akea te bitaki.”
“Inanon te tabo ni mwakuri ni mitinare I maiuakina te euangkerio n te aro ae teimatoa riki nakon taai riki tabeua inanon maiu, ma I tuai n atai riki kabwakau. Bukin tera, ngkana I a rangi n tamaroa, n tabetai I a rangi n namakina riki te rangi ni buakaka?”
Ngkana ti iangoi raoi aeka n titiraki aikai, e bon rangi ni kakaawaki n ataia bwa ngkai te bure e na bon kairiiranako mai iroun te Atua, te mamaara, n aki boraoi ma ae ko kantaningaia, e na kona ni kairiira Nakoina.
Rawetamnei iroun iStock/Thinkstock
Kinakin te kaokoro imarenan te Bure ao te Mamaara
Ti tataneiai n iangoa te bure ao te mamaara bwa tii kakaokoron aron buakakan te bure, kakaokoron korakoran te bure. Ma booki aika tabu a taku bwa te bure ao te mamaaraa a bon kakaokoro, ao a kainnanoa katokaia aika kaokoro, ao aika iai aia konabwai ni karekei aia mwakuri aika kaokoro.
Angiina mai ibuakora a tataneiai riki ma te bure nakon are ti na mutiakinna ni kariaia, ma ti a rinanoia: Te bure bon te rinerine n aki ongo ana tua te Atua ke ni kauntabaa Ootan Kristo inanora. Te bure bon te rinerine n onimakina Tatan iaon te Atua, ni katikuira n ana mwakuri ni kaaitara te kairiribai ma Tamara. N tiaki aekakira, Iesu Kristo bon akea ana bure ao e kona ni karaoa te mwakuri ni kamaiu ibukin ara bure. Ngkana ti rairananora ni koaua—n ikotaki ma te bitaki n ara iango, nanora, ao arora; n anga te rairannano ke kabwara bure aika riai; ni karaoa te kabomwi ngkana e kona; ao n aki ni manga karaoa riki te bure anne inanon taai aika a na roko—ti na kona ni karekea ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo, ni kabwaraaki am bure iroun te Atua, ao ni manga kaitiakaki riki.
Te riki n itiaki e bon riai ibukina bwa akea te bwai ae e aki itiaki ae e kona ni maeka ma te Atua. Ma ngkana ara kouru bwa tii te riki n akea ara bure n aron are ngke ti kitana matan te Atua, ti na rangi ni mwengaraoi riki ngkana ti wene inanon oora n ataei ibukin nikiran maiura. Ma, ti roko nakon te aonaaba n reirei man te taneiai ni kona n ata te kaokoro imarenan ae raoiroi ao ae buakaka, n rikirake inanon te wanawana ao te konabwai raoi, ni maiuakin bwaai aika bongana ake ti tabeakin, ao ni karekei aron te atua—rikirake ake ti aki kona ni karaoi man kamanoam inanon n nen te ataei ae uarereke ni wene.
Mamaaran te aomata e karaoa te mwakuri ae kakaawaki inanon kantaniga aika a riai n te maiu aio. Ngke Moronaai e raraoma bwa kabwakana n te koroboki e na karikiia Tientaire bwa a na bwainingarei bwaai aika tabu, te Uea e a manga kakoaua nakoina ma taeka aikai:
“Ao ngkana a roko aomata nakoiu N na kaota nakoia mamaaraia. I anganiia aomata mamaaraia bwa aonga n nanorinano; ao e tau au akoi nakoia aomata ni kabane ake a kanorinanoia i matau, man onimakinai, ao ngkanne N na kakorakorai mamaaraia nakoia” (Ita 12:27; taraa naba 1 I-Korinto 15:42–44; 2 I-Korinto 12:7–10; 2 Nibwaai 3:21; ao Iakobwa 4:7).
Bwaai aika a kona n riki man te taeka ae taneiai te aba ae tabu aio a rangi n nano ao a kaoiira bwa ti na ata te kaokoro n te bure (are e kaungaaki iroun Tatan) man te mamaara (ni kabwarabwaraaki ikai bwa te aro ni bwai ake ti “anganaki” mai iroun te Atua).
Ti kona ni kabwarabwara te mamaara bwa te tianaki iaon wanawanara, mwaakara, ao te tabu are e roko man rikira n aomata. N rikira n aomata ti a bungiiaki n akea te bwai ae ti kona ao ti aki kona ni maiu i bon iroura, ma kabwakara aika bati ao rootakira n te aoraki. Ti kaikawaaki ao ni katobibiaki irouia aomata aika mamaara, ma aia anga reirei, katooto, ao aroia nakoira aika a aki raoiroi ao n tabetai a urubwai. Inanon arora ae mamaara ao man mamate ti korakai man aorakin te rabwata ao te iango, te baki, ao te kua. Ti rinanon ana namakin te aomata n aron te un, nanomaraki, ao te maaku. Akea iroura te wanawana, te konabwai raoi, te konabwai n teimatoa, ao te korakora. Ao ngaira bon bwaai ni kariiriaki n aanga aika bati.
E ngae ngke akea ana bure, e reitaki raoi ma ngaira Iesu Kristo n te mamaara n te maiu ae mamate (tara 2 I-Korinto 13:4). E bungiaki nakon te rabwata ae maamate bwa te tei ae akea korakorana ao ni kaikawaaki irouia taan tararua aika a aki kororaoi. E na reireinna n nakonako, n taetae, ao ni mwakuri, ao n nakoraoi ma tabeman. E rootia te baki, ao te kua, n namakin ana namakin te aomata, ao ni kona n aoraki, ni korakai, ni wanako raraana, ao ni mate. E bon “kaririiaki ni bwaai ni kabane n ai arora, ma E aki bure,” ni karaoia nakon te rabwata ae maamate bwa E aonga “n nanoangaira ibukin mamaarara” ao ni buokiira inanon ara a ki konabwai ke mamaarara (Ebera 4:15; taraa naba Aramwa 7:11–12).
T aki kona n tii rairananora n rikira ni mamaara—ke te mamaara n tii ngaia e na aki kaitiakiira. Ti aki kona n rikirake n te tamnei ngkana ti aki totokoa te bure, ma ti aki naba kona n rikirake n te tamnei ngkana ti aki butimwaea arora ni mamaara n aomata, ni kaeka nako iai ma te nanorinano ao te onimaki, ao n reirei rinanon mamaarara n onimakina te Atua. Ngke Moronaai e raraomaeakina mamaaran ana koroboki, te Atua e aki tuangnga bwa e na rairananona. N onemwiina, te Uea e reireinna bwa e na nanorinano ao ni karekea te onimaki iroun Kristo. Ngkai ti bon nimamannei ao ni kakaonimaki, te Atua e anga te akoi—tiaki te kabwarabure—bwa bwain aorakian te mamaara. Te Teikitinare n te Baibara e kabwarabwara te akoi bwa te mwaaka ni konabwai mai iroun te Atua ni karaoa are ti aki kona ni karaoia i bon iroura (taraa Bible Dictionary, “Grace”)—te bwainaoraki mai iroun te atua ae e bon riai are E kona ni “kakorakorai mamaarara.”
Kammwakura te Nanorinano ao te Onimaki
Mai imwaaina inanon ara taneiai n te Ekaretia, ti reireinaki bwaai aika kakaawaki n te rairannano, ma ti na kanga raoi ni karikirakea te nanorinano ao te onimaki? Iangoi bwaai aikai:
-
Iangoia raoi, ao tataro. Ibukina bwa ti bon mamaara, ti na kona n aki kinaa ngkana ti a mwakuri ma te bure (ae e tangira te bitaki n te iango ao te nano ao te aroaro ae tawe man nano) ke ma te mamaara (ae e tangira te nanorinano, te kekeiaki ae kamatoaki, te reirei, ao te rikirake n tamaroa) E kanga arora n tarai bwaai aikai e bon tiku iaon arora ni kaikawaaki ao n ikawai. A na kona n iai bwaina ni kauoua n te bure ao te mamaara inanon te aroaro ae teuana. N taekinna bwa te bure bon te mamaara e na kairiko nakon ae iai bukina nakon te rairannano. N taekina te mamaara bwa te bure e na kona n iai mwiina ae te kamamaeaki, te bukinaki, te bwarannano, ao ni kakeaa ana berita te Atua. Iangoana raoi ao te tataro e buokiira n atai kaokoro aikai.
-
Moanibwaia nakon kakaawakiia. Ibukina bwa ti mamaara, ti aki kona ni karaoi bitaki ni kabane aika kainnanoaki n te tai ae ti teuana. Ngkai ti nanorinano ao ni kakaonimaki ni mwakuri iaon mamaarara n aomata n tabeua mwakorona n te taina, ti na kona ni karaurau ni kauarerekea te aki oota, ni karaoi banna aika tamaroa n riki bwa anuara, ni karikirakea marurungin rabwatara ao ara iango ao te konabwai n teimatoa, ao ni kakorakora ara onimaki iroun te Uea. E kona te Atua ni buokiira n ataia bwa ti na moanna mai iaa.
-
Babaire. Ibukina bwa ti mamaara, n rikirake ni korakora riki e na kainnanoa ae raka riki nakon te nano ae raoiroi ao reireinakim i bon iroum ae bati. Ti kainnanoia naba ni babaire, n reirei man ara kaairua, ni karikirakea riki aanga aika nakoraoi, n rinanon ara babaire, ao ni kataia riki. Ti kainnanoa te ibuobuoki man booki aika tabu, booki aika a na kona n ibuobuoki, ao aomata tabeman. Ti moanna n ae uarereke, ni kimwareirei n te rikirake ae tamaroa, ao ni butimwaai kangaanga (e ngae ngke a karikiira n namakina te kai rootaki ao ni mamaara). Ti kainnanoa te boutoka ni buokiira ni karaoi rinerine aika tamaroa e ngae ngkan ti a kua ke n aki kaungaaki ao babaire ibukin kaokara nakon te kawai ngkana ti karaoi kaairua.
-
Kammwakura te taotaonannano. Ibukina bwa ti mamaara, te bitaki e kona n anaa te tai. Tiaki ae tii kaokoroi mamaarara n te kawai are ti kaaka te bure. Taan reirei aika nanorinano a tauraoi ni karaoi bwaai ake a kainnanoaki, n reiakina te kai kaetaki n teimatoa ni karoa te kataitai, ao n aki bwarannano. Te nanorinano e buokiira ni karekea te taotaonannano ma boni ngaira ao ma tabeman ake a bon mamaara naba. Te taotaonannano bon kaotan are onimaki iroun te Uea, ni kakaitau ibukin Ana aki nanououa iroura, ao n onimaki inanon Ana berita.
E ngae ngkana ti rairananora raoi n ara bure, ni karekea te kabwarabure, ao n rangi n itiaki riki, ti teimaota ni mamaara. Ti teimatoa ni kona n riki n aoraki, ni kona n namakin, n aki ataibwai, ni kai rootaki, ni kua, ao ni kaririiaki. Ma te tianaki ao te aki tau bon tiaki buure ao a aki tukiira man rikira n itiaki ao n tau man te Tamnei.
Mamaara nakon te Korakora
Rawetamnei iroun iStock/Thinkstock
E ngae ngke e iangainga Tatan ni kani kamanenai mamaarara n anai nanora nakon te bure, te Atua e kona ni kamanenai mamaaraia aomata n anga reirei, ni kakorakoraira, ao ni kakabwaiaira. Ni kaaitara are ti na kona n iangoia ke, ma e ngae n anne, te Atua e bon aki n taainako “ni kakorakorai mamaara” nakoira man kanakoan mamaarara. Ngke Bauro te Abotoro e kaokioka ana tataro nakon te Atua bwa e na kanakoa “te kateketeke inanon te iriko” are e kamanena Tatan n oreia, te Atua e tuanga Bauro, “E a tau au akoi iroum: bwa e a kakoroaki raoi mwaakau n te mamaara” (2 I-Korinto 12:7, 9).
E bati te kawai are e kona ni karaoi te Uea ni “kakorakorai bwaai aika mamaara.” E ngae ngkana E kona ni kanakoa te mamaara rinanon katokana ae tawe are ti kantaningaia, inanon au taneiai aio bon te bwai ae e aki bati n riiriki. Ibukin te katooto, I aki noora te kakoaua bwa te Atua e kanakoi mamaaran Moronaai n ana koroboki imwiin te kibu ae kakannato inanonIta 12. Te Atua e na kona naba ni karaoi bwaai aika mamaara man buokara ni mwakurii mamaarara, ao ni karekei namakin ni kangare ke aron taraakia, ao ni karaurau ni katamaroai inanon te tai. N ikotaki ma aio, te korakora ao te mamaara n taainako a bon irekereke (n aron korakoran te botumaaka ao mamaaraia n rawa n ongo), ao ti kona ni reiakinna ni kabongana te korakora ao n namakina te mamaara are e airi ma ngaia.
Iai riki teuana, te kawai ae e rangi ni korakora riki are te Atua e kona ni karikii bwaai aika mamaara ni kakorakorai nakoira. Te Uea e taku nakon Moronaai inanon Ita 12:37, “Ao ibukina bwa ko a tia n noora mamaaram ko na kakorakoraki, bwa ko na tekateka n te tabo are I a tia ni katauraoia ni mweengan Tamau.”
Ikai te Atua e aki anga bwa e na bitaki mamaaran Moronaai, ma ni bita Moronaai. Man te kekeiaki ni karaoi kakaewenako man mamaaran te aomata, Moronaai—ao ngaira—ti kona n reiakina te tangira ae kororaoi, te nanoanga, te nimaamannei, te taotaonannano, te ninikoria, te uota ana kaangaanga temanna ma te taotaonaki n nano, te wanawana, te konabwai n teimatoa, te kabwarabure, te kai kaetaki, te kakaaitau, te kakau iango, ao tabeua riki aaro aika tamaaroa ake a karikiiira n ai aron Tamara are i Karawa. Aikai anua raoi ake ti karokoaki nakon te aonaaba bwa ti na kakororaoia, anuan te Kristo are a katauraoira ibukin ana auti are ieta.
Akea riki te tabo are e a tia ni kakoauaki iai te Atua n aron ana tangira, wanawanana, ao mwaakana ni kabooira nakon Ana konabwai ni bitii korakorara ma mamaaran te aomata nakon te aro n atua aika tamaroa ao aika korakora ake a karaoira n riki n ai Arona.