Pagbuhat sa Kaangayan, Pagpakita sa Makanunayong Gugma, ug Pagkinabuhi diha sa Mapaubsanong Pakig-uban sa atong Dios
Sa pagbuhat sa makiangayon nagpasabut sa paglihok nga madungganon. Kita madungganong molihok uban sa Dios pinaagi sa pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban Kaniya. Kita madungganong molihok ngadto sa uban pinaagi sa pagpakita sa makanunayong gugma.
Isip mga sumusunod ni Jesukristo, ug isip mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, kita maningkamot—ug giawhag nga maningkamot—nga makabuhat og mas maayo pa ug mahimong mas maayo.1 Tingali kamo makahunahuna, sama sa akong gihunahuna, “Igo ba ang akong nabuhat?” “Unsaon nako, isip usa ka masalaypon nga tawo, mahimo nga ‘mopuyo uban sa Dios diha sa usa ka kahimtang nga walay katapusan ang kalipay’?”2
Ang propeta sa Daang Tugon nga si Miqueas nangutana niining paagiha: “Unsa may angay kong ihalad sa Ginoo inigsimba ko kaniya?”3 Si Miqueas kantalitang [satirically] naghunahuna kon ang daghan kaayo nga mga halad igo ba aron mapasaylo ang sala, nag-ingon, “Malipay ba ang Ginoo sa linibong karnero, o … sa [nagbaha] nga lana sa olibo? ihalad ko ba ang kamagulangan kong anak alang … sa akong sala?”4
Ang tubag dili. Ang maayong mga buhat dili igo. Ang kaluwasan dili hinagoan.5 Bisan gani ang dagko kaayo nga mga sakripisyo nasayud si Miqueas nga imposible nga makatubos sa pinakagamay nga sala. Kon mag-agad lamang kita sa atong kaugalingong mga abilidad, ang kahigayunan nga makabalik sa pagpuyo didto sa presensya sa Dios walay paglaum.6
Kon wala ang mga panalangin nga moabut gikan sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo, kita dili gayud makahimo og igo o mahimong igo sa atong kaugalingon. Ang maayong mga balita, mao nga tungod ug pinaagi ni Jesukristo kita mahimong igo.7 Ang tanang tawo maluwas gikan sa pisikal nga kamatayon pinaagi sa grasya sa Dios, pinaagi sa kamatayon ug Pagkabanhaw ni Jesukristo.8 Ug kon atong ipunting ang atong mga kasingkasing ngadto sa Dios, ang kaluwasan gikan sa espirituhanon nga kamatayon maangkon sa tanan “pinaagi sa Pag-ula ni [Jesu] Kristo … pinaagi sa pagsunod sa mga balaod ug mga ordinansa sa Ebanghelyo.”9 Kita matubos gikan sa sala aron mobarug nga limpyo ug putli sa atubangan sa Dios. Sama sa gipasabut ni Miqueas, “[Ang Dios] mipakita na kanimo, O tawo, unsa ang maayo. Ang gipaabot sa Ginoo kanimo mao ang pagbuhat sa kaangayan, sa pagpakita sa makanunayong gugma, ug sa pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa atong Dios?”10
Ang sugo ni Miqueas sa pagpunting sa atong mga kasingkasing ngadto sa Dios ug makasarang alang sa kaluwasan naglakip sa tulo ka sumpay-sumpay nga mga elemento. Ang pagbuhat sa kaangayan nagpasabut nga madungganong molihok uban sa Dios ug sa ubang mga tawo. Kita madungganong molihok uban sa Dios pinaagi sa pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban Kaniya. Kita madungganong molihok ngadto sa uban pinaagi sa pagpakita sa makanunayong gugma. Ang pagbuhat sa kaangayan mao ang praktikal nga pagsunod sa una ug ikaduhang dagkong mga sugo, “higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong hunahuna … [ug] higugmaa ang imong isigkatawo sama sa imong kaugalingon.”11
Ang pagbuhat sa kaangayan ug pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa Dios mao ang paglikay nato sa pagpakasala, magkinabuhi subay sa Iyang mga balaod, ug pagmatinuoron.12 Ang usa ka makiangayon nga tawo mopalayo sa sala ug moduol sa Dios, mohimo og mga pakigsaad uban Kaniya, ug motuman niadto nga mga pakigsaad. Ang usa ka makiangayon nga tawo mopili sa pagsunod sa mga sugo sa Dios, maghinulsol kon makasala, ug mopadayon sa pagpaningkamot.
Sa dihang ang nabanhaw nga Kristo mibisita sa mga Nephite, Siya mipasabut nga ang balaod ni Moises gipulihan na sa mas taas nga balaod. Siya mimando kanila nga “dili na mohalad … og mga sakripisyo ug … sinunog nga mga halad” apan sa paghalad og “usa ka masulub-on nga kasingkasing ug usa ka mahinulsulon nga espiritu.” Siya usab misaad, “Ug kinsa kadto nga moduol ngari kanako uban ang usa ka masulub-on nga kasingkasing ug usa ka mahinulsulon nga espiritu, kaniya Ako mobunyag uban sa kalayo ug uban sa Espiritu Santo.”13 Kon kita modawat ug mogamit sa gasa sa Espiritu Santo human sa bunyag, kita makatagamtam sa kanunay nga pagpakig-uban sa Espiritu Santo ug matudloan sa tanan nga mga butang nga kinahanglan natong buhaton,14 lakip ang pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa Dios.
Ang sakripisyo ni Jesukristo alang sa sala ug kaluwasan gikan sa espirituhanon nga kamatayon anaa alang sa tanan kinsa adunay masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu.15 Ang usa ka masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu moaghat kanato sa paghinulsol kada adlaw ug maningkamot nga mas mahisama sa atong Langitnong Amahan ug ni Jesukristo. Kon buhaton nato, kita makadawat sa makalimpyo, makaayo, ug makapalig-on nga gahum sa Manluluwas. Kita dili lamang mobuhat sa kaangayan ug sa pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa Dios, kita usab makat-on sa pagpakita sa makanunayong gugma sama sa paagi nga gibuhat sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo.
Ang Dios malipay sa kalooy ug dili mohikaw sa paggamit niini. Sa mga pulong ni Miqueas ngadto ni Jehova, “O Ginoo, walay Dios nga sama kanimo, nga mopasaylo sa kasal-anan, … maluoy na usab ikaw kanamo,” ug “isalibay ang … mga sala ngadto sa kahiladman sa dagat.”16 Ang pagpakita sa makanunayong gugma sama sa Dios kinahanglang maglakip sa pagmakiangayon ngadto sa uban ug dili moabusar kanila.
Ang kaimportante nga dili moabusar sa uban gipasabut sa usa ka istorya mahitungod ni Hillel ang Elder, usa ka Judeo nga eskolar kinsa nagpuyo sa unang siglo sa wala pa si Kristo. Usa sa mga estudyante ni Hillel naglungutlungot tungod sa kalisud sa Torah—ang lima ka basahon ni Moises nga dunay 613 ka sugo ug mga komentaryo sa mga rabbi bahin sa kasulatan. Ang estudyante mihagit ni Hillel sa pagpasabut sa Torah gamit lamang ang gidugayon nga makabarug si Hillel sa usa ka tiil. Si Hillel tingali dili maayong mobalanse apan midawat sa hagit. Siya mikutlo gikan sa Levitico, nag-ingon, “Ayaw panimalos ug ayaw usab pagdumot sa inyong kadugo. Higugmaa ang inyong isigkatawo sama sa inyong paghigugma sa inyong kaugalingon.”17 Si Hillel dayon mitapos: “Kanang dili nimo gusto, ayaw buhata sa imong silingan. Kini mao ang importante nga mensahe sa Torah; ang nahibilin mao ang komentaryo. Lakaw ug pagtuon.”18
Ang kanunay nga madungganong pakigsabut sa uban kabahin sa pagpakita og makanunayong gugma. Ikonsiderar ang panag-istorya nga akong nadunggan dekada na ang nakalabay sa departamento sa emerhensya sa Johns Hopkins Hospital didto sa Baltimore, Maryland, sa Estados Unidos. Ang usa ka pasyente, nga si Mr. Jackson, matinahuron, buotan nga tawo kinsa inila sa mga kawani sa ospital. Siya naospital kaniadto sa makadaghang higayon alang sa pagpatambal sa sakit nga may kalabutan sa alkohol. Niini nga okasyon, si Mr. Jackson mibalik ngadto sa ospital tungod sa mga simtoma nga nadayagnos nga paghubag sa hagudila [pancreas] tungod sa pag-inom og alkohol.
Sa hapit na mahuman ang iyang oras sa pagtrabaho, si Dr. Cohen, usa ka kugihan ug dinayeg nga doktor, mihiling ni Mr. Jackson ug mitino nga gikinahanglan ang pagpaospital. Si Dr. Cohen misangon ni Dr. Jones, ang doktor nga maoy mosunod, sa pagpaadmit ni Mr. Jackson ug modumala sa iyang pagpatambal.
Si Dr. Jones nakaeskwela og inila nga medikal nga eskwelahan ug nagsugod pa lang sa iyang post-graduate nga pagtuon. Kining makapaluya nga pagbansay sa kasagaran inubanan sa walay katulog, nga tingali nakatampo sa negatibo nga tubag ni Dr. Jones. Nag-atubang sa iyang ikalima nga ipaadmit nianang gabhiona, hilabihan niyang nakabagulbol ngadto ni Dr. Cohen. Mibati siya nga dili makiangayon nga siya mogahin og daghan nga oras sa pag-atiman ni Mr. Jackson tungod kay ang iyang lisud nga sitwasyon, iyang tinuyoan.
Ang maanindot nga tubag ni Dr. Cohen hapit na lang ihung-hong. Siya miingon, “Dr. Jones, ikaw nahimong doktor aron moatiman sa mga tawo ug motrabaho aron mamaayo sila. Ikaw wala mahimong doktor aron mohukom kanila. Kon ikaw wala makasabut sa kalainan, ikaw walay katungod nga magbansay niini nga institusyon.” Pagkahuman niini nga pagkorihir, si Dr. Jones makugihong miatiman ni Mr. Jackson atol sa pagkaospital.
Si Mr. Jackson taud-taod nang namatay. Sila si Dr. Jones ug Dr. Cohen adunay maanindot kaayo nga panarbaho. Apan sa usa ka kritikal nga higayon sa iyang pagbansay, si Dr. Jones kinahanglang pahinumduman sa pagbuhat sa kaangayan, sa pagpakita sa makanunayong gugma, ug sa pag-atiman ni Mr. Jackson nga dili mahukmanon.19
Sa milabayng katuigan, nakabenepisyo ko niana nga pahinumdom. Ang pagpakita sa makanunayong gugma nagpasabut nga kita dili lamang ganahan sa kalooy nga gihatag sa Dios kanato; kita malipay nga ang Dios mohatag usab sa samang kalooy ngadto sa uban. Ug kita mosunod sa Iyang ehemplo. “Ang tanan managsama ngadto sa Dios,”20 ug kitang tanan nagkinahanglan og espirituhanon nga pagtambal aron matabangan ug mamaayo. Ang Ginoo miingon, “Kamo dili motamud sa usa ka tawo nga labaw sa uban, o ang usa ka tawo dili mohunahuna sa iyang kaugalingon nga labaw sa uban.”21
Si Jesukristo mipakita unsay gipasabut sa pagbuhat sa kaangayan ug sa pagpakita sa makanunayong gugma. Siya walay duha-duha nga nakigsandurot sa mga makasasala, nagtagad kanila nga madungganon ug uban sa pagtahud. Siya mitudlo sa kalipay sa pagtuman sa mga sugo sa Dios ug sa pagpaningkamot sa pagbayaw kay sa pagpanghimaraut niadtong kinsa nakigbisog. Siya misaway niadtong kinsa nangita og sayop Kaniya sa pagpangalagad ngadto sa mga tawo nga ilang giisip nga dili takus.22 Ang kinaugalingong pagkamatarung nakapasilo Kaniya.23
Aron mahimong sama ni Kristo, ang usa ka tawo mobuhat sa kaangayan, magmadungganon ngadto sa Dios ug sa ubang mga tawo. Ang usa ka makiangayon nga tawo matinahuron sa mga pulong ug lihok ug nakahibalo nga ang kalainan sa panglantaw o pagtuo dili makapugong sa tiunay nga kamabination ug panaghigalaay. Ang mga indibidwal kinsa mobuhat sa kaangayan “dili makabaton og hunahuna sa pagpasakit sa usag usa, apan sa pagpuyo nga malinawon”24 sa usag usa.
Aron mahimong sama ni Kristo, ang usa ka tawo ganahan sa kalooy. Ang mga tawo nga ganahan og kalooy dili mahukmanon, sila mopakita og kapuangod alang sa uban, ilabi na niadtong kinsa wala kaayo mapanalangini, sila manggihatagon, mabination, ug madungganon. Kini nga mga indibidwal motagad sa tanan uban sa gugma ug pagsabut, bisan pa sa mga panaglahi sama sa kaliwat, gender, giapilan nga relihiyon, matang sa sekso, ekonomikanhong kahimtang diha sa katilingban, ug mga kalainan sa tribo, sa pamilya, o sa nasud. Kini gipulihan sa Kristohanong gugma.
Aron mahimong sama ni Kristo, ang usa ka tawo mopili sa Dios,25 magkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban Kaniya, ug motuman sa mga pakigsaad uban Kaniya. Ang mga indibidwal kinsa magkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa Dios mahinumdom unsay nahimo sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo kanila.
Igo ba ang akong nabuhat? Unsa pa ang angay nakong buhaton? Ang aksyon nga atong himoon agig tubag niini nga mga pangutana importante sa atong kalipay niini nga kinabuhi ug sa kahangturan. Ang Manluluwas dili buot nga atong ibalewala ang kaluwasan. Bisan human kita makahimo og sagrado nga mga pakigsaad, adunay posibilidad nga kita “mawad-an sa grasya ug mobiya gikan sa buhi nga Dios.” Mao, nga kita kinahanglang “[mo]patalinghug ug mag-ampo kanunay” aron makalikay nga mahulog “ngadto sa pagtintal.”26
Apan sa samang higayon, ang atong Langitnong Amahan ug si Jesukristo dili gusto nga kita maparalisa pinaagi sa padayon nga walay kasiguroan atol sa atong mortal nga panaw, maghunahuna kon kita ba nakahimo og igo aron maluwas ug mahimaya. Sila dili gayud gusto nga kita mahasol sa mga sayop nga gihinulsulan na nato, maghunahuna niini isip mga samad nga dili mamaayo,27 o nahadlok pag-ayo nga kita masayop pag-usab.
Kita makatimbang-timbang sa atong kaugalingong kauswagan. Kita masayud nga ang “dagan sa kinabuhi [nga atong] gisunod, nagsubay sa kabubut-on sa Dios”28 kon kita mobuhat sa kaangayan, mopakita sa makanunayong gugma, ug sa pagkinabuhi diha sa mapaubsanong pakig-uban sa atong Dios. Atong hiusahon ang mga hiyas sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo sa atong kinaiya ug kita maghigugmaay sa usag usa.
Kon buhaton ninyo kining mga butanga, kamo nagsunod sa dalan sa pakigsaad ug makasarang nga “mopuyo uban sa Dios diha sa usa ka kahimtang nga walay katapusan ang kalipay.”29 Ang inyong mga kalag mapuno sa himaya sa Dios ug sa kahayag sa walay katapusan nga kinabuhi.30 Kamo mapuno sa dili matugkad nga kalipay.31 Ako mopamatuod nga ang Dios buhi ug nga si Jesus mao ang Kristo, ang atong Manluluwas ug Manunubos, ug Siya mahigugmaon ug malipayong mohatag sa Iyang kalooy ngadto sa tanan. Dili ba mo ganahan niana? Sa ngalan ni Jesukristo, amen.