2021
Naʻe Fiefia ʻa Seini ʻi he Fonongá
ʻEpeleli 2021


Fuofua Houʻeiki Fafine ʻo Hono Fakafoki Mai ʻo e Ongoongoleleí

Naʻe Fiefia ʻa Seini ʻi he Fonongá

ʻOku tau hangē nai ko Seini Mēningi Sēmisí ʻo fakapapau ke fakahoko ʻetau fononga ʻi he tuí?

ʻĪmisi
illustration of Jane Manning James

Tā fakatātā ʻa Toni Oka

Naʻe ongosia ʻa Seini Mēningi Sēmisi ʻi he lue laló, ka naʻe ʻikai ke ne loto ke tuʻu.

Naʻe lahi feʻunga ʻa hono foha lahi taha ko Silivesitaá ke luelue he veʻe salioté. Ka naʻe kei fuofua pē ʻa e valevale ko Sailosí, ʻa ia naʻe fanauʻi lolotonga e fonongá. Ko e taʻu 1847 ia, pea naʻe vave pē ʻa e taimi ke kau ai ʻa e fāmili Sēmisí ʻi he kau fuofua paionia ke nau tūʻuta ʻi he teleʻa lahi ʻo Sōlekí.

Naʻe ʻikai ko e fuofua taimi ʻeni ke fononga lōloa ai ʻa Seini.

ʻI he taʻu ʻe fā kimuʻa aí, naʻe mavahe hono fāmilí mei honau ʻapí ʻi ha kolo fakahahake ke kau fakataha mo e Kāingalotu ʻi Nāvuú, ʻi he ngataʻanga ʻo e kauʻāfonua fakahihifó. Naʻe totonu ke lau ʻaho siʻi pē ʻa e fonongá ʻi he vaitafé. Ka koeʻuhí naʻe tokolahi e kakai ʻuliʻuli ne nau ngāue pōpula ʻi he ʻIunaiteti Siteití ʻi he taimi ko iá, naʻe pau ai ke toutou fakahā ʻe he fāmili ʻo Seiní ha ʻū pepa ke fakamoʻoni ʻoku nau tauʻatāina. Pea ko e ngaahi feituʻu ʻe niʻihi naʻe mamafa ʻenau ngaahi lao ki hono taʻofi ʻa e kakai ʻuliʻulí mei heʻenau fou atu ʻi he feituʻu ko iá—ʻo kau ai ʻa e totongi $500 ki he toko taha ke hū ʻi he feituʻu ko iá.

Mahalo naʻe tuʻunga ʻi he fuʻu totongi mamafa ko ʻení pe mahalo naʻe tuʻunga ʻi he tāufehiʻá naʻe ʻikai loto ai ʻa e kau ngāue ʻi he vaká ke toe ʻave ʻa Seini mo hono fāmilí. ʻI heʻenau taʻemanavaheé, naʻa nau liʻaki ai ha konga lahi ʻo ʻenau ngaʻotoʻotá ka nau lue lalo pē mo e meʻa ne nau lava ʻo fatá.

Naʻe lue lalo ʻa e fāmili ʻo Seiní ʻi ha maile ʻe 800 tupu (1,287 km) Naʻa nau lue lalo ʻi he ngaahi ʻaho ʻafú mo e valenga poó. Ko e taimi pē naʻa nau fāifononga atu ai ʻi ha vaotā, ne nau mohe pē ʻi tuʻa taʻe ʻi ai ha fakamalumaluʻanga. ʻI he taimi naʻa nau ʻā hake aí, naʻe hinehina honau valá ʻi he hahaú.

Naʻe pehē ʻe Seini, “Ne mau lue pē ʻo aʻu ki he avaava homau suú, pea lavelavea mo mafahifahi mo fetotoʻi homau vaʻé. … Naʻa mau kole ki he ʻOtua ko e Tamai Taʻengatá ke fakamoʻui homau vaʻé pea naʻe tali ʻemau lotú.”1

Lolotonga ʻenau kātekina ʻa e fononga faingataʻa ko ʻení, naʻe hivaʻi ʻe Seini mo ʻene ongomātuʻá mo e ngaahi tokouá ha ngaahi himi fakafetaʻi ki he ʻOtuá. Naʻe faifai pea nau aʻu ki Nāvū, ko e ʻosi ia ha meimei māhina ʻe tolu ʻo ʻenau lue laló. Hili ha ngaahi taʻu mei ai, ʻi he mavahe ʻa e Kāingalotu faivelengá ke kolosi he toafa tokaleleí, naʻe kau ʻa Seini ʻi he kau fuofua paionia ke kamata lue he halá.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. “The Autobiography of Jane Manning James,” history.ChurchofJesusChrist.org/article/jane-manning-james-life-sketch.

Paaki