Rawarawa ka Totoka—Totoka qai Rawarawa

Noveba 2021

13:7

Rawarawa ka Totoka—Totoka qai Rawarawa

Mai vei Elder Gary E. Stevenson

Ena Kuoramu ni Apositolo Le Tinikarua

Meda vakarawarawataka na kosipeli ni da vakaitavi ena noda itavi lesi vakalou.

Ai Vakamacala Taumada

Au kidavaki kemuni ena yalovinaka oi kemuni vakayadua ni vakaitavi tiko ena vakarorogo kei na sarasara ki na koniferedi oqo.

Nikua au nuitaka meu vakamacalataka e rua na tiki yaga ni kosipeli vakalesuimai i Jisu Karisito, ka tarava yani e va nai talanoa veivakauqeti mai vei ira na Yalododonu-Edaidai ena veiyasai vuravura ka ra bulataka na vakayacori ni vei ivakavuvuli oqo. Na imatai ni tiki bibi ni kosipeli vakalesuimai—na cakacaka ni veivakabulai ni Kalou kei na bula vakacerecerei—e vakanamata ki na itavi lesi vakalou. Na kena ikarua e vakananumi keda ni kosipeli e matata, talei, ka rawarawa.

iTavi Lesi Vakalou

Me da rawata na bula tawamudu, sa dodonu me da “lako mai vei Karisito, ka mo dou vakataucokotaki vua.”¹ Ni da lako mai vei Karisito ka vukei ira na tani me ra kitaka vakakina, eda sa vakaitavi tiko ena cakacaka ni veivakabulai ni Kalou kei na bula vakacerecerei, ka vakanamata ki na itavi lesi vakalou.² Na vei itavi vakalou oqo e veitokoni ki na i dola ni matabete ka ratou a vakalesuya mai o Mosese, Iliesa, kei Ilaija, ka tukuni tu ena ika 110 ni wase ni Vunau kei na Veiyalayalati,³ kei na ikarua ni ivunau levu ka soli mai vei keda mai vei Jisu Karisito meda lomana na wekada me vaka eda sa lomani keda.⁴ Eratou kunei ena imatai ni rua na taba ni veva ena i iVoladusidusi Raraba, vakavoutaki ka vakarautaki tu vei ira kece na lewenilotu.

Kevaka na rogoci ni vosa “iVoladusidusi Raraba” se “itavi lesi vakalou” e vakavuna mo sautanini ena rerevaki ni vereverea, yalovinaka kua. O ira na itavi oqo era, rawarawa, veivakayadrati, veivakauqeti, ka rawa ni vakayacori. Sai ira oqo:

Bulataki ni kosipeli i Jisu Karisito
Nodra vukei o ira era gadreva tu na veivuke
Sureti ira na tamata kecega me ra ciqoma na kosipeli
Vakaduavatataki me tawamudu na matavuvale

Ena rawa mo raica me vakataki au: ni oqo e dua na mape me dusimaki keda lesu tale vua na Tamada Vakalomalagi dauloloma.

Qaravi na cakacaka ni veivakabulai kei na bula vakacerecerei

Na Kosipeli E Macala Vinaka, Talei, ka Rawarawa

E sa dau cavuti oti ni kosipeli i Jisu Karisito ni sa “rui totoka ka totoka na kena rawarawa.”⁵ Na vuravura e sega. E dredre, vereverea, ka sinai ena veilecayaki kei na veisaqasaqa. Eda na kalougata ni da qaqarauni meda kua ni vakatara na vereverea, ka sa kune vakalevu tu e vuravura, me curuma na sala eda ciqoma ka bulataka kina na kosipeli.

E kaya o Peresitedi Dallin Oaks: “Eda sa vakatavulici ena vuqa na ka lailai ka rawarawa ena kosipeli i Jisu Karisito. E gadrevi meda vakananumi ni ena kena isoqoni ena dua na loma ni gauna matalia, na veika ka rairai lailai oqori ena kauta mai na veika lelevu.”⁶ E Kaya Ko Jisu Karisito ni rawarawa na Nona i vua, ka mamada na Nona icolacola e.⁷ E dodonu vei keda kece meda vakarawarawataka na kosipeli—ena noda bula, noda matavuvale, na noda vei kalasi kei na vei kuoramu, kei na noda vei tabanalevu kei na iteki.

Ni o vakarorogo ki na italanoa eso kau na wasea vei kemuni, mo ni kila ni ra a digitaki vakamatau me veivakauqeti ena dua na yasana ka veivakararamataki ena dua tale na yasana. Na nodrai ivalavala na lewe ni lotu yadua oqo ni Yalododonu-Edaidai e yaco me ivakaraitaki vei keda yadua, na bulataki ni kosipeli ena sala e matata, talei ka rawarawa ka vakayacori kina e dua vei iratou na itavi lesi vakalou ka sa tukuni taumada.

Bulataki na Kosipeli i Jisu Karisito

Kena iMatai, bulataki ni kosipeli i Jisu Karisito. E dau masu o Jens mai Denimaki e veisiga me bulataka na kosipeli ka kila na veivakauqeti maivua na Yalo Tabu. E sa vulica o koya me vuki vakatotolo ni vakila ni dusimaki mai vua na Yalo.

E wasea o Jens na veika oqo:

“Keitou vakaitikotiko ena dua na vale-kau lailai totoka ka kena doka na co madu ka tiko ena lomadonu ni dua na koro lailai, voleka ki na tobu ni koro.

“Ena bogi oqo e Denimaki kei na kena draki totoka duadua ni vula i katakata ka rawa ni vakasamataki, era dola tu na katuba kei na katuba leka, ka vakilai tu na vakacegu kei na vakanomodi. Ena vuku ni neimami bogi balabalavu lagilagi ka ramase ni vula i katakata au a sega ni vakariri kina me veisautaka e dua na matanicina-kama ena neitou rumu ni iyaya.

“Vakasauri au a vakila e dua na veiuqeti kaukauwa meu sa veisautaka ena gauna sara ga o ya! Ena gauna vata o ya, au a rogoca na watiqu, o Mariann, ni kacivi au kei iratou na gone me vuluvulu ni sa vakarau tu na ivakayakavi!

“Au sa vakawati mai vakadede kau kila ni oqo e sega ni gauna vinaka meu cakava kina e dua tani tale na ka, meu vuluvulu ga, ia au a kaci yani vei Mariann niu na gole ga vakatotolo ki na sitoa me volia e dua na matanicina vou. Au a vakila e dua na uqe kaukauwa meu biubiu sara vakatotolo.

“Na sitoa ni iyaya e a tiko ga ena tai kadua ni tobu. Keitou dau taubale tu ga, ia nikua au a vodo basikeli. Niu lako sivita na tobu, mai na tutu ni mataqu au a raica e dua na gonetagane lailai, rauta ni yabaki 2, ni a lako taudua tiko e yasa ni tobu, voleka ki wai—ka vakasauri sa lutu yani ki loma! E dua na miniti se tiko okoya—na gauna tarava sa yali!

“E a sega ni dua tale e raica na ka a yaco oi au ga. Au kolotaka na noqu basikeli ki na qele, cici, ka lade ki loma ni tobu ka yaco ki toloqu na wai. E a ubia sara vakatotolo na dela ni wai e dua na mataqali senikau sala, ka vakavuna na kena dredre na rai e loma ni wai. Oti au a qai vakila na yavalavala ena dua na yasana. Au a biuta na ligaqu ki loma ni wai, au tara e dua na siqileti, ka vueta cake na gonetagane lailai. E a tekivu me vaqara i cegu, vu, ka tagi. Oti vakalailai e a vakalesui tale na gone vei rau na nona itubutubu.”

Ni dau masuta e veimataka o Baraca Jens na veivuke me kila na veiuqeti maivua na Yalo Tabu, na veika duatani mada ga me vaka na veisautaki vakatotolo ni dua na matanicina, a masuta talega me idewadewa ni veivakalougatataki vei ira na luve ni Kalou. O Jens e bulataka na kosipeli ena nona vakasaqara na veidusimaki vakalou e veisiga, sasaga me bula kilikili, ka qai vakayacora na nona vinaka duadua me muria na veidusimaki ni yaco mai.

Vukei Ira na Vakaleqai Tu

Oqo e dua na ivakaraitaki ni nodra vukei na vakaleqai tu. Ena dua na siga e dua na peresitedi ni iteki ena Cucuta Stake mai Colombia erau a gole kei na peresitedi ni Goneyalewa ni teki me sikova e rua na goneyalewa—kei na ganedrau qase—ka ratou a sotava tiko eso na gauna dredre sara. A se qai takali toka ga na tamadratou, ka takali ena dua na yabaki yani ki liu na tinadratou. Eratou a biu taudua tu mai na veitacini ena nodratou vale lailai, ka rairai beci. Na lalaga a caka ena kau ka yatuni kina na taga palasitika, kei na doka ni vale kava e a ubia ga na nodratou vanua ni moce.

Ni oti na nodrau veisiko, oi rau na iliuliu oqo erau a kila ni a gadrevi na nodrau veivuke. Mai na matabose ni tabana levu, e a basika mai kina e dua na ituvatuva me vukei iratou. O ira na iliuliu ni tabanalevu kei na iteki—Soqosoqo ni Veivukei, kuoramu ni italatala qase, Cauravou, Goneyalewa—kei na vuqa na matavuvale era a vakanamata kece ki na itavi me vakalougatataka na matavuvale oqo.

O ira na vei soqosoqo ni tabanalevu era a veitaratara kei ira na lewe ni lotu dau tara vale. Eso era a veivuke ena droini, so era solia nodra gauna ka soli ira talega mera cakacaka, so era vakasaqa kakana, ka so tale era solia na iyaya ni vale e gadrevi.

Ni sa tara oti na itikotiko lailai, e a gauna marautaki vei ira na veivuke kina ka vakina vei iratou na itabagone lewe ni tabanalevu e tolu. Eratou a vakila na tolu na gone luveniyali oqo na isema katakata veivakadeitaki ni matavuvale ni tabanalevu, ka kila kina ni ratou sega ni tu taudua ka sa dau tiko vata ga kei iratou na Kalou. O ira na dodoliga yani era a vakila na loloma ni iVakabula ki na matavuvale oqo, ka ra cakacaka me Ligana ena veiqaravi vei iratou.

Sureta na Tamata Kecega me Ciqoma na Kosipeli

Au nanuma ni ko ni na marautaka na ivakaraitaki oqo ni sureta na tamata kecega me ciqoma na kosipeli. Na gonetagane yabaki tinikavitu o Cleiton mai Cape Verde e a sega ni namaka na ka e na yaco e vuku ni nona curu ki na kalasi ni semineri ni nona tabanalevu ena dua na siga. Ia na nona bula kei na nodra bula na tani ena veisau vakadua baleta ni a cakava vakakina.

O Cleiton, vata kei tinana kei tuakana tagane, eratou a sa paitaiso oti ki na Lotu ena vica na yabaki sa oti, ia eratou sa mai sega tu ni lotu. Na ka matalia a vakayacora ena nona lewena na semineri a kauta mai edua na veisau levu ki na matavuvale.

O ira na itabagone ena kalasi ni semineri era a veiciqomi ena yalovinaka. Era a cakava me logaloga vinaka o Cleiton ka vakauqeti koya me vakaitavi ena dua tale na itaviqaravi. A cakava vakakina, ka sa tekivu me lakova na nona veisoqoni ni Lotu tale eso. E dua na bisopi yalomatua a raica na i gu vakayalo vei Cleiton ka sureti koya me nona i vukevuke. “Mai na gauna o ya,” a kaya o Bisopi Cruz, “O Cleiton a yaco me dua na ivakaraitaki ka dau veivakayarayarataki vei ira na vo ni itabagone.”

Na imatai ni tamata a sureta lesu mai ki na Lotu o Cleiton sai koya o tinana, ka qai tarava yani o tuakana tagane. A qai vakatetea o koya na nona veisureti vei ira nona itokani. E dua vei ira na itokani cauravou o ya ka rau yabaki vata, o Wilson. Ena imatai ga ni nona sota kei rau na daukaulotu, e a vakaraitaka o Wilson na nona gadreva me papitaisotaki. Erau a kurabui ka drukataka na daukaulotu na levu ni veika sa wasea oti o Cleiton vei Wilson.

Veisureti vei ira eso tale mera gole mai ki lotu

Na lawalawa itabagone bulabula ka tubu tikoga na kedra iwiliwili

A sega ni yaco ga e keya na sasaga nei Cleiton. A vukei ira na luluqa-ena lotu mera lesu mai, me kena i kuri a wasea na kosipeli vei ira na itokani ena veimatalotu tale eso. Nikua era sa lewe 35 na itabagone lotu tiko ena tabanalevu, ka bulabula tiko na parokaramu ni semineri, ena vuku ni sasaga vagumatua nei Cleiton me dauloloma, veiwasei, ka veisureti. O Cleiton vata kei tuakana tagane o Cléber erau sa vakavakarau tiko me veiqaravi vaka daukaulotu tudei.

Vakaduavatataka na Matavuvale me Tawamudu

Me kena itinitini, meu wasea mada e dua na ivakaraitaki totoka ni vakaduavatataka na matavuvale me tawamudu. A vulica taumada o Lydia mai Kharkiv, Ukraine, a vulica taumada na veika baleta na valetabu mai vei ira na daukaulotu. Ni oti ga o ya, a gadreva vakaukauwa sara o Lydia me gole ki valetabu, ka oti nona papitaiso, e a tekivu vakavakarau me ciqoma edua na ivolatara ni valetabu.

E a gole o Lydia ki na Valetabu na Freiberg Germany me ciqoma na nona edaumeni ka vakayagataka e vica na siga e kea me cakava kina na cakacaka vakalotu veisosomitaki. Ni oti na vakatabui ni valetabu na Kyiv Ukraine Temple, e a dau lako vakawasoma ki valetabu o Lydia. O koya kei watina, o Anatoly, erau a vauci tawamudu e kea ka qai kacivi e muri me daukaulotu ni valetabu. Erau sa kunea vata e sivia e 15,000 na yacadra na qase e liu ka rau sa cakava oti me vakarautaki na cakacaka ni valetabu ena vukudra.

Ni tarogi me baleta na ituvaki ni yalona ena vuku ni cakacaka ni valetabu a cavuta o Lydia, “Na cava au a ciqoma mai na valetabu? Au sa cakava na veiyalayalati vou vata kei na Kalou. Sa vakaukauwataki na noqu ivakadinadina. Au sa vulica meu ciqoma na ivakatakila ki na tamata yadua. Sa rawa meu cakava na cakacaka vakalotu ni veivakabulai vei ira na noqu qase e liu era sa takali yani. Ka sa rawa meu lomani ira ka qaravi ira na tani.” E a qai tinia o koya ena i tukutuku dina oqo: “Na Turaga e vinakata me raici keda vakawasoma ena valetabu.”

iTinitini

Au sa vakauqeti ena nodra cakavinaka na Yalododonu Edaidai oqo, ka duidui yadua na itovo kei na vanua era dui cavutu mai kina ka iusutu tiko ni i talanoa e va oqo. E vuqa na ka e rawa ni vulici mai na vua mana ka basika mai na bulataki vakarawarawa ni ivakavuvuli ni kosipeli rawarawa. Na veika eratou a cakava e rawa talega meda cakava.

Meda vakarawarawataka na kosipeli ni da vakaitavi ena noda itavi lesi vakalou: Me bulataka na kosipeli i Jisu Karisito me rawa ni da kidava na veiuqeti, me vaka a cakava o Jens mai Denimaki. Me qaravi ira na vakaleqai tu, me vaka era a vakaraitaka na lewe ni iteki na Cucuta Stake e Colombia ena vakarautaki ni ivakaruru vei iratou na lewe ni tabanalevu luveniyali. Me sureta na tamata kecega me ciqoma na kosipeli, me vaka a vakayacora o Cleiton ena yanuyanu o Cape Verde e Aferika vei ira nona itokani kei na matavuvale. Kena itinitini, me vakaduavatataka na matavuvale me tawamudu, me vaka a vakaraitaka o Sisita Lydia mai Ukraine, ena nona cakacaka vakalotu vakai koya, sasaga ni cakacaka ni tuva kawa, kei na veiqaravi ena valetabu.

Na kena vakayacori vakakina ena kauta mai na reki kei na vakacegu. Oqo au yalataka ka vakadinadinataka—kei Jisu Karisito e noda iVakabula ka Dauveivueti—ena yaca i Jisu Karisito, emeni.