Ena Sega ni Rawa ni Veivosakitaki Tale na Yaca ni Lotu.

Mai vei Elder Neil L. Andersen

Ena Kuoramu ni Apositolo Le Tinikarua

Ni da vakamuria ena lomasoli na ivakaro ni Turaga, me vaka sa vakaraitaka na Nona parofita bula, (vakabibi kevaka e sega ni tautauvata kei na noda vakasama taumada, ena gadrevi kina na yalomalumalumu kei na solibula), ena vakalougatataki keda na Turaga ena kaukauwa levu cake vakayalo.

Ena dua na koniferedi ni dauvola itukutuku ena ika16 ni Okosita, 2018, a kaya kina o Peresitedi Russell M. Nelson: “A uqeta noqu vakasama na Turaga ena bibi ni yaca sa vakatakila o Koya me baleta Nona Lotu, io na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.¹ Sa tu e matada na cakacaka meda vakaduavatataki keda mai ki na Nona lewa.”²

Ena rua na siga e muri, ena ika18 ni Okosita, keirau a tiko mai Montreal, Canada kei Peresitedi Nelson. A tarava mai na soqoni kei ira na lewenilotu ena vale vakasakiti na Palais de Congré, e a saumi taro mai vei ira na dau volaitukutuku o Peresitedi Nelson. A vakatakila okoya ni na “dua na ka dredre na [tauyavutaki vou na yaca ni Lotu, ka] vukici e [dua] na itovobuli ni sivia e dua na drau na yabaki.” Ia a kuria vaka okoya, “Ena sega ni rawa ni veivosakitaki tale na yaca ni Lotu.”³

Ena vitu na macawa tarava, e a kaya ena koniferedi raraba: “Sa uqeta noqu vakasama na Turaga ena bibi ni yaca sa lewa o Koya me baleta Nona Lotu, io Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai. … Na iVakabula Vakataki Koya e a kaya, ‘Ena yaca ni noqu lotu na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai.’” E qai kaya tale o Peresitedi Nelson, “Ena sega ni rawa ni veivosakitaki tale na yaca ni Lotu.”⁴

Na Taro Vinaka

E tubu mai e dua na taro vinaka: “Qai cava qo” ni sa vuqa na yabaki eda sa karona tu mai kina na yaca buli na “Momani”? “Na Mormon Tabernacle Choir,” na vidio “I’m a Mormon,” na sere ni Lalai na “I Am a Mormon Boy”?

Na ivakavuvuli i Karisito e sega ni veiveisau ka tawamudu. Ia, na ikalawa yadudua ka bibi ni cakacaka bibi ni iVakabula e dau vakaraitaki ena kena gauna ganita. Ena mataka oqo, e kaya o Peresitedi Nelson, ni Veivakalesuimai e dua na iwalewale e yaco tiko, ka sega ni dua na ka e mai yaco”⁵ A kaya na Turaga, “Ena yaco na ka kecega ena kena gauna.”⁶ Sai koya oqo na gauna me tauyavutaki vou kina na yaca ni Lotu a vakatakilai mai.

Na kena icavacava Na Lotu i Jisu Karisito baleti ira na Yalododonu Edaidai e kaciva me da vakatokai ena Yacana. Au a tiko walega mai Ketiladi, Ohio, na vanua ka a parofisaitaka na Parofita o Josefa Simici, kei ira e vica wale ga na lewe ni Lotu ni na “Lotu oqo ena robota na Vualiku kei na Ceva kei Amerika—ena roboti vuravura.”⁷ A vakamacalataka ma Turaga na cakacaka ni itabagauna oqo me “dua na cakacaka talei ka veivakurabuitaki.”⁸ A tukuna oKoya dua na “veiyalayalati [ka na] vakayacori ena veisiga emuri,” ka na vakatara me “vakalougatataki ,,, na veimataqali kecega e vuravura.”⁹

Na vosa ni koniferedi oqo e sa vakadewataki bula tiko ki na 55 na vosa. Ena yaco, ni veivosa oqo ena rogoci ka wiliki ena 98 na vosa ena sivia e 220 na matanitu kei na vanua.

Ni sa lesu mai na iVakabula ena vakaturaga kei na lagilagi, na lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai era na tu maliwai ira na veimatanitu, na tamata kece, umatamata kece, duivosavosa, kei na kawatamata kece e vuravura.

Na Tubu Veivakayarayarataki ni Lotu

Na idre ni Lotu i Jisu Karisito vakalesuimai ena sega walega ni tiko vei ira na lewe ni Lotu. Ena vuku ni ivakaraitaki vakalomalagi ena noda gauna, na ivolanikalou tabu sa vakalesuimai ki vuravura, vata kei na isolisoli qaqa ni Yalo Tabu, eda na qai cina rarama mai delana ni sa buto ko vuravura mai na iyaloyalo veibikai ni tawa vakabauti Jisu Karisito. E dina ni levu era na vakatara na vuravura me vakabutotaka na nodra vakabauta na Dauveivueti, eda na “sega ni [vaka] yavalati ena noda vanua.”¹⁰ O ira na lotu vaKarisito era sega ni maliwai ira na noda lewenilotu era na marautaka na noda itavi kei na noda ivakadinadina tudei kei Karisito. Ko ira mada ga na lotu va Karisito era rai ni veibeci vei keda nikua era na mokoti keda vaka itokani ena dua na siga. Ena veisiga ka lako tiko mai oqo, eda na qai kacivi ena yaca i Jisu Karisito.

Vinaka vakalevu vei kemuni ena nomuni tutaka na yaca dina ni Lotu. Ena koniferedi ni yabaki tolu sa sivi, a solia kina o Peresitedi Nelson na vosa vakaparofita oqo: “Au yalataka ni noda qarauna vinaka noda cavuta dodonu na yaca ni Lotu ni iVakabula… ena vakavuna me tubu na vakabauta ka ra rawata na kaukauwa vakayalo cecere.”¹¹

Na yalayala oqo e sa vakavotukana mai vei ira na tisaipeli yalodina e vuravura raraba.¹²

A kaya o Brother Lauri Ahola mai na tokalau kei Amerika ni dina ni dau kunea ni baleca me wasea na yaca taucoko ni Lotu. Ia me baleta na ivakasala ni parofita, e dau guta tikoga. Ena dua na gauna, a sikova tiko e dua na itokani ena dua na Lotu ni dua tale na vakabauta. Oqo na veika a tukuna:

E dua na veikilai e a taroga, “O iko e dua na Momani?”

“Au lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, io,” au a kaya. A vakatekivu me tarogi au tiko ena vica na taro, ka tekivu yadua ena: “E vakabauta li na Lotu Momani na …?’ Ena veigauna yadua, au tekivuna noqu isau ni taro ena matavosa: “E na Lotu vakalesuimai i [Jisu] Karisito, keimami vakabauta …’

“… Ni a raica okoya niu sega ni ciqoma na yaca na ‘Momani,’ a tarogi au mai vakadodonu, ‘O sega beka ni Momani?’

“Kau mani tarogi koya kevaka e kila se o cei o Momani—e a sega ni kila. Au tukuna vua ni o Momani e dua na parofita … [kau] doka meu cavuti vata [kaya].

“‘Ia,’ au tomana, ‘O Momani e a sega ni mate ena vuku ni noqu ivalavala ca. O Momani e a sega … ni rarawa mai Kecisemani se mate ena kau [baleti au]. … Ko Jisu Karisito sa noqu Kalou ka noqu iVakabula. … Ia sa mai na Yacana ga kau via kilai kina. …’

“… Ni oti e vica na sekodi na vakanomodi, [e a kailavaka mai na veikilai], ‘O iko o Lotu Vakarisito!’”¹³

Ko nanuma beka na vosa nei Peresitedi Nelson? “Au yalataka vei kemuni kevaka eda solia noda igu me da vakalesuya na yaca donu ni Nona Lotu na Turaga, o Koya e Nona na Lotu oqo ena sovaraka mai Nona mana kei na veivakalougatataki e uluda na Yalododonu Edaidai, me vaka eda se bera vakadua ni bau raica.”¹⁴

Na Turaga ena Dau Vakarautaka na Sala

Ena dau vakayacora na Turaga na Nona yalayala. Ena dau dolava na gaunisala vei keda o Koya ni da cakava tiko na Nona cakacaka.

E vuqa na yabaki keitou a nuitaka voli me volia na vata ni buturara vaka initaneti na ChurchofJesusChrist.org kei na ChurchofJesusChrist.com. Rau a sega ruarua ni volitaki. Rauta tiko na gauna ni kacikacivaki nei Peresitedi Nelson, erau sa volitaki vakusakusa. E a dua na ka veivakurabuitaki.¹⁵

Na Turaga a vakalevutaka na neitou sasaga me veisau na yaca ka a dau vakabiri balavu tu mai kei na Lotu.

Ni toso tiko ena vakabauta,na yaca na Matasere ni Mormon Tabernacle sa veisau me Matasere ni Tabernacle ena Rara ni Valetabu. Na mataveilawa na LDS.org, ka a dau sikovi me sivia e 21 na milioni ena vei vula, e sa tokitaki ki na ChurchofJesusChrist.org.¹⁶ Na yaca ni LDS Business College sa veisautaki ki na Ensign College. Na mataveilawa na Mormon.org sa vagolei ki na ChurchofJesusChrist.org. E sivia na dua na udolu na iyaya ka dau tu kina na yaca na “Momani” se “LDS” era sa veisau. Era ya drau na Yalododonu Edaidai era moica na nodra mataveilawa, podcasts, kei na akaude ni Twitter.

Keitou taura e dua na ivakatakarakara vou ka yavutaki vei Jisu Karisito.

“Ena lomadonu ni ivakatakarakara sa toka kina nai vakatakarakara kei Karisito ceuti ena mapolo maivei Thorvaldsen na Christus. Sa kena ivakatayaloyalo na Turaga sa tucake tale ka bula tiko ni dodoliga tiko yani me ciqomi ira kece era na lako mai ki Vua.

“E ivakatakilakila, ni duri ko Jisu Karisito e ruku ni katuba e [vakananumi] keda baleta na iVakabula tucaketale ni curu tiko mai na ibulubulu .”¹⁷

Na mataqali taipa ni Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e sa taurivaki ena sivia e 50 na vosa. Na yaca vovou ni buturara e sa tauri ena vuravura raraba.

Na vakavinavinaka ena nodra Veivuke na Tani

Keitou vakavinavinakataka na vuqa na tamata vinaka dauloloma ka ra doka na noda gagadre meda kacivi ena yaca dodonu. Au a wilika e dua na itukutuku wale toka ga ka a cavubale kina e dua na kadinala ni Katolika “na Yalododonu Edaidai.”¹⁸ Niu veisiko tiko kei na dua na iliuliu ni lotu vaKarisito ena Tokalau kei Amerika, e a cavubaleta na Lotu ena yacana taucoko, ka qai vakatoka tiko vakavica, “Na Lotu i Jisu Karisito.”

Keitou kila ni kena kuri e ono na vosa ki na yacada ena sega ni matau ki na ivolatukutuku, ia ni tukuna taumada o Peresitedi Nelson, “na volaitukutuku vakabauti era na veinanumi ni ra rogoca na noda kerekere.”¹⁹ Vinaka vakalevu na dolele vei keimami na veinanumi vata ga e soli vei ra na isoqosoqo vakavanua, qito, politiki se itikotiko ena kena vakayagataki na yaca keimami vinakata.

Ena tiko eso ka ra na nuitaka mera vakawalena se vakasewasewana na bibi ni noda ilesilesi, era na tomana tiko me kacivi keda na “Lotu Momani.” Ena veidokai, keitou kerea tale na volatukutuku tu dodonu me ra doka na noda gagadre me da kacivi ena yacada ni sivia e 200 na yabaki.

Na Yaloqaqa ni Yalododonu Edaidai

Era sa udolu vaka udolu na Yalododonu Edaidai era sa kaburaka ena yaloqaqa na yaca ni Lotu. Ni da kitaka na noda tikina, era na muri keda na tani. Au taleitaka na italanoa oqo mai Tahiti.

Na gone yabaki tini ko Iriura Jean a bolea me muria na ivakasala nei Peresitedi Nelson.

“Ena koronivuli nei lewa era veitalanoataka nodra muanimacawa … la ko Iriura e vosa baleta na … lotu.

“Na nona qasenivuli, ko Vaite Pifao, e kaya, ‘Oi, o iko e dua na Momani?’

“A kaya doudou yani o Iriura, ‘Sega … Au lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai!’

“A sauma mai ko nona qasenivuli ‘Io, … ko dua na Momani.’

“A guraka yani o Iriura, ‘E sega qasenivuli, Au lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai!’

“A kurabui ko Adi Pifao ena yalodei nei Iriura ka vakananuma na vuna e rui yalogu kina me vakayagataka [na] yaca balavu ni nona lotu. [A navuca me vulica vakalevu cake baleta na Lotu.]

“[Emuri, ko Sister] Vaite Pifao ni sa papitaiso [a vakaraitaka nona vakavinavinaka] ni a rogoca o Iriura na ivakasala nei Peresitedi Nelson.”²⁰

“Ena sega ni rawa ni veivosakitaki tale na yaca ni Lotu.” Meda toso ki liu ena vakabauta. Ni da vakamuria ena lomasoli na ivakaro ni Turaga, me vaka sa vakaraitaka na Nona parofita bula, (vakabibi kevaka e sega ni tautauvata kei na noda vakasama taumada, ena gadrevi kina na yalomalumalumu kei na solibula), ena vakalougatataki keda na Turaga ena kaukauwa levu cake ka na vakatala mai na Nona agilosi me tokoni keda ka tiko tikivi keda.²¹ Eda na ciqoma na veivakadeitaki ni Turaga kei na Nona veivakadonui.

Au sa raica e mataqu na kaukauwa kei lomalagi ka dabe tiko vua na noda parofita lomani, ko Peresitedi Russell M. Nelson. Na nona gagadre duadua me yalovinaka na Turaga ka vakalougatataki ira na luvena na Tamada Vakalomalagi. Mai na veika sotavi tabu, yadudua, au vakadinadinataka na loloma ni Turaga vei koya. O koya e parofita ni Kalou.

Au vakadinadinataka ni o Jisu sa Karisito, na Luve ni Kalou. Ena yacai Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

1. Raica na 3 Nifai 27:7–8Vunau kei na Veiyalayalati 115:4.

2. Russell M. Nelson, ena “Veivosakitaka o Peresitedi Nelson na Yaca ni Lotu,” Rumu ni iTukutuku, Okos. 21, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

3. “Veivosakitaka o Peresitedi Nelson na Yaca ni Lotu,” Rumu ni iTukutuku, Okos. 21, 2018, newsroom.ChurchofJesusChrist.org.

4. Russell M. Nelson, “Na Yaca Dodonu ni Lotu,” Liaona, Nove. 2018, 87.

5. Russell M. Nelson, “Na Valetabu kei na Nomu Yavu Vakayalo,” Liaona,, Nove. 2021, 94.

6. Vunau kei na Veiyalayalati 64:32

7. Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith (2007), 137.

8. 2 Nifai 27:26.

9. 1 Nifai 15:18.

10. Vunau kei na Veiyalayalati 101:17.

11. Russell M. Nelson, “Me da iVakaraitaki Uasivi ni Yalododonu Edaidai,” Liaona, Nove. 2018, 114.

12. Raica na Henry B. Eyring, “Me Kacivi Vakaoqo na Noqu Lotu,” Liaona, Okot. 2021, 6–9.

13. Lauri Ahola, “Na Vakayagataki ni Yaca Taucoko ni Lotu e Tawamatau ia e Yaga Dina” (digital-only article), Liaona, Epe. 2020, ChurchofJesusChrist.org.

14. Russell M. Nelson, “Na Yaca Dodonu ni Lotu89.

15. Na Valenivolavola ni iYau ni Vakasama ni Lotu e a vakaraica tiko na yaca ni buturara na ChurchofJesusChrist.org mai na 2006, ia ka sega ni volitaki tiko. E a kurabuitaki ni sa biu me volitaki rauta na gauna ka a kacivaka kina o Peresitedi Nelson, ka a qai volia na Lotu na yaca ni buturara mai vua e dua tale ena dua na isau rawarawa sara.

    Ena kena ivalavala vata, e a tekivu vakaraica tiko mai na Lotu na ituvaki kei na volitaki ni yaca ni buturara na ChurchofJesusChrist.com mai na 2011. E kurabuitaki, e a mai volitaki talega o koya oya ena Okosita ni 2018 ka a voli talega ena isau rawarawa.

16. Ena koniferedi raraba ni Okotova 2018, a tukuna kina o Peresitedi Nelson:

    “Taciqu kei na ganequ, e vuqa tu na ile vakavuravura e saqati kina na vakalesui mai ni yaca donu ni Lotu. Ena vuku ni vuravura vakompiuta eda bula kina oqo kei na idini ni vaqaqara ka vukei keda me da kunea na itukutuku eda gadreva ena gauna vata ga—oka kina na itukutuku baleta na Lotu ni Turaga—era kaya na dauveivakadiloi na veivakadodonutaki ena gauna oqo e sega ni vinaka. …

    “… Au yalataka vei kemuni kevaka eda solia noda igu me da vakalesuya na yaca donu ni Nona Lotu na Turaga, o Koya e Nona na Lotu oqo ena sovaraka mai Nona mana kei na veivakalougatataki e uluda na Yalododonu Edaidai” (”Na Yaca Dodonu ni Lotu,” 88, 89).

    Mai na kena tokitaki na LDS.org ki na ChurchofJesusChrist.org, na buturara vakatulewa (na rawaka kei na kaukauwa ni dua na matamata me vakaitutu ena ijini ni vakasaqaqara) e sa qaqaco cake mai na kena eliu. Me ivakaraitaki, na tabana ni itikotiko ni ChurchofJesusChrist.org e sa yaco oqo ka yaco tiko mai na dua na yabaki, me macala ni vakasaqaqara cecere duadua e Amerika ena Google ni dua e vakasaqara na vosa na “lotu,” ka sega ni rawa ni tukuna na duidui oya eliu.

17. Russell M. Nelson, “Dolavi Lomalagi me Veivuke,” Liaona, Me 2020, 73.

18. Raica na“‘Kevaka Eda Sega ni Veimaliwai Vinaka, Ena Vakavuna iValavala ca’: Na Veitokani ni Katolika kei na Yalododonu Edaidai,” Deseret News, Julai 1, 2021, www.deseret.com.

19. Russell M. Nelson, “Na Yaca Dodonu ni Lotu89.

20. Na Yaca Dodonu ni Lotu: E Dua na iTalanoa mai Tahiti,” Pacific Newsroom, Sept. 15, 2019, news-nz.ChurchofJesusChrist.org.

21. Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 84:88.