Me Vakalagilagi na Turaga
Na solibula e sega soti ni baleta na “solia laivi” ia e baleta na “solia” ki vua na Turaga.
Ena yabaki sa oti, ni‘u a veiqaravi voli ena Mataveiliutaki ena Wasewase o Asia North, au a ciqoma e dua na qiri mai vei Peresitedi Russell M. Nelson ka sureti au kina me‘u veiqaravi vaka iKarua ni Daunivakasala ena Matabisopi Vakatulewa. A sureti watiqu ena yalo vakarokoroko, o Lori, me rogoca talega na veitalanoa. Ni oti na veitalanoa, ni keirau sa kidacala taka tikoga na qiri oya a mani taroga na watiqu, “Na cava mada e dau qarava na Matabisopi Vakatulewa?” Ni oti na noqu vakasamataka, au a sauma, “Au sega saraga ni kila!”
Ni oti e dua na yabaki—ena yalomalua kei na vakavinavinaka—au sa rawa ni sauma deivaki na taro i na watiqu. Me ikuri ni vuqa tale na veiqaravi, sa dau raica raraba na Matabisopi Vakatulewa na cakacaka ni tiko vinaka kei na bula raraba ni Lotu. Na cakacaka oqo e sa tara na vuravura taucoko ka sa vakalougatataka e vuqa sara na luve ni Kalou me vakatauvatani vata kei na kena e liu.
Ena Matabisopi Vakatulewa, era vukei keitou vakavinaka sara o ira na cakacaka ena Lotu kei na so tale, ka oka kina na Mataveiliutaki Raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei, ka ratou veiqaravi kei keitou ena Komiti e Cake ni Welefea ni Lotu kei na Bula Rawati Koya. Ena neimami tutu vaka lewe ni komiti oya, a kerei au na Mataveiliutaki Taumada—ka vakakina o Sister Sharon Eubank, ka a vosa vei keda ena yakavi nanoa—me‘u wasea vei kemuni na itukutuku vakavoui me baleta na sasaga eso ni bula raraba ni Lotu. Ratou a kerea talega vakabibi me keitou vakaraitaka na nodratou vakavinavinaka cecekia—baleta, kemuni na taciqu kei na ganequ, sa ikemuni saraga o ni sa mai vakavotukanataka na sasaga eso oqo ni bula raraba.
Ni keitou vakaraica ena kauwai na revurevu vakailavo ni leqa ni COVID-19 ena itekitekivu e vuravura raraba, keitou a nanuma ni na lutu na cau vakailavo era rawa ni ra solia na Yalododonu. Baleta, ni o ira madaga na noda lewenilotu era sega ni vakuwai mai na leqa eso ni matetaka levu qo. Raitayaloyalotaka na neitou kidroa ena neitou raica na kena veibasai! A yaco me levu duadua tu na cau ni bula raraba ena 2020—ka sa vakalevutaki tiko ga ena yabaki oqo. Me isoqoni ni nomuni yalololoma, sa mai vakila tu na Lotu na vakaitamera ni sausaumi mai na gauna e a tekivutaki kina na iSoqosoqo Vakailavo ni Veivukei Raraba, ni sivia e 1,500 na cakacaka ni veivukei ni COVID ena 150 na matanitu. Na vei cau oqo, ko ni sa solia tu ena yalodina ki vua na Turaga, e sa mai vakayagataki me rawa kina na kakana, cagiumani, yaya ni valenibula, kei na icula eso ni veivakabulai ki vei ira ka na rairai sega ni rawata.
Me vaka ga na vakasakiti ni cau ni yaya eso oya sa ikoya na vakaitamera ni gauna kei na igu era dolea tu na lewe ni Lotu ki na sasaga ni bula raraba. Ena gauna madaga e ravuravu tu kina na matedewa levu qo, na leqa ni draki ca, veisei vakalewenivanua, kei na veilecayaki vakailavo e sega ni oti rawa ka sa vakavuna me ra biubiu e milioni vakacaca na tamata mai na nodra itikotiko. Sa ripotetaka na Veimatanitu Cokovata ni sa tiko e sivia e 82 na milioni na tamata e vuravura era a vakasaurarataki me ra biubiu mai nodra vanua.1 Soqona oqo ki na milioni tale eso ka ra digitaka me ra drotaka na bula vakaloloma se na veivakaduiduitaki ena qarai ni bula vinaka cake vei ira kei ira na luvedra, ka o na rawa ni raica ike na dredre ni tuvaki vakavuravura oqo.
Au marau me‘u ripotetaka na noqu vakavinavinaka vei ira e vuqa era solia wale tu na nodra gauna kei na taledi, e sa mai qarava tiko qo na Lotu na vale ni veikidavaki eso ni isenivalu kei na biuvanua ena vuqa na vanua e Amerika kei Iurope. Au vakavinavinaka ni mai na nomuni cau, keitou sa vakarautaka na iyaya, ilavo, kei ira na cakacaka sega ni saumi me ra veivuke ena cicivaki ni parokaramu vata ga mai na mataisoqosoqo eso e vuravura.
Kevaka e rawa ni‘u dolea na noqu vakavinavinaka levu vei ira na Yalododonu ka ra sudra mai me ra mai veivakani, veivakaisulutaki, veivakatokanitaki, ka vukei ira na isenivalu oqo me ra tudei ka bula rawati ira.
Ena yakavi nanoa, a wasea kei kemuni o Sister Eubank e vica na sasaga totoka ni Yalododonu ena tikina oqo. Ni‘u railesuva na veisasaga oqo, e lesu na noqu vakanananu ki na ivakavuvuli ni solibula kei na isema ni vakavuvuli oqo ki na rua na ivunau levu ni lomana na Kalou kei na kainoda.
Ni vakayagataki ena gauna oqo, na vosa solibula e sa mai vakatututaka na vakasama ni “solia laivi” na veika e nomu ena vuku ni Turaga kei na Nona matanitu. Ia, ena gauna makawa, na ibalebale ni vosa solibula a sema voleka sara ki na rua na kena waka vaka-Latino: sacer, kena ibalebale ka tabu, se lagilagikei na facerekena ibalebale “me caka.”2 O koya gona ya, na ibalebale dina ni solibula ena gauna makawa me caka e dua na ka se dua na tamata me lagilagi.”3 Ni raici vakakina, na solibula e sa dua na ivakarau ni veivakalagilagi kei na veikilai kei na Kalou, ka sega ni mai soqo se ivakarau ni sokalou ena kena “soli laivi” na veika eso ena vuku ni Turaga.
Sa kaya na Turaga, “Na [yalololoma] ga kau sa vinakata ka segai nai madrali; kei na kila na Kalou ka segai nai soro kama.”4 Sa vinakata na Turaga me da lagilagi,5 me da vakatawani ena loloma cecere,6 ka mai kilai Koya.7 Me vaka a vakatavulica na Apositolo o Paula, “Ia kevaka kau sa vota na noqu ka kecega me‘u vakani ira kina na dravudravua, ia kevaka kau sa solia na yagoqu me‘u vakamai, ka sa sega vei au na loloma, sa sega ni yaga vei au.”8 Kena itinitini, na Turaga sa vinakata na lomada; sa vinakata o Koya me da tamata vou ena vukui Karisito.9 Ena Nona vakasalataki ira na Nifai, “Ia mo ni na cabora ga me isoro vei au na yalo raramusumusu kei na yalo bibivoro.”10
Na solibula e sega soti ni baleta na “solia laivi” ia e baleta na “solia ki vua” na Turaga. Sa toqai tu ena icurucuru ni noda valetabu yadua na vosa oqo “Vakatabui ki vua na Turaga; na Vale nei Jiova.” Ni da dikeva na noda veiyalayalati ena solibula, eda sa vakalagilagi ena loloma soliwale i Jisu Karisito, ka vakakina ena icabocabo ni valetabu lagilagi, eda solia tu na noda vakatatabu ki vua na Turaga ena yalo raramusumusu kei na yalo bibivoro. A vakavulica o Elder Neal A. Maxwell: “Na soli ni lomana e dua [se yalona11] sa ka vakasakiti duadua saraga e tiko me da biuta ena icabocabo ni soro ni Kalou. … Ia, ni daru sa soli kedaru vakaoti, ena kena soli na lomada me tilomi tu ena loma ni Kalou, eda sa qai solia tiko vakaidina e dua na ka ki Vua!”12
Ni raici na noda solibula ena vukudra na tani ena itovo ni rai vaka “datuvu,” eda na rawa ni raica me vaka e dua na icolacola ka na rawa ni vakavuna na yalolailai ni sa sega ni vakilai se taleitaki na noda solibula. Ia, ni raici ena rai ni “solia ki” vua na Turaga, sa yaco me wili vaka isolisoli na noda solibula ena vukudra na tani, kei na reki ni soli ka vakalevu sa yaco me ka taleitaki sara. Ni vagalalataki mai na gagadre ni loloma, veivakadonui, se nodra veivakacaucautaki na tani, sa yaco na noda solibula me ivakaraitaki ni noda vakavinavinaka kei na loloma ki vua na iVakabula kei ira na wekada. Na yalo dokadoka ni solibula vakaikoya sa vakatanitaka na yalo ni vakavinavinaka, yalovinaka, yalovakacegu, kei na reki.13
Ni vakalagilagi e dua na ka—se na noda bula, na noda ka taukeni, na noda gauna, se na noda taledi—e sega ni baleta ni soli laivi vakarawara ia me baleta ga na kena vakatabui14 ki vua na Turaga. Na cakacaka ni bula raraba ni Lotu e sa dua na isolisoli vakakina. E sa vatuka ni nodra isolisoli kumuni ka vakatabui na Yalododonu, ai vakaraitaki ni noda lomana na Kalou kei ira na luvena.15
O Steve kei Anita Canfield e rau mata ni Yalododonu Edaidai ki vuravura raraba ka rau kila deivaki tu vakairau na veivakalougatataki eso ni solika ki vua na Turaga. Me vaka ni rau daukaulotu ena tabana ni bula raraba kei na bula rawati koya, a kerei me rau vakarautaka na Canfield na veivuke ena keba ni isenivalu kei na vale ni biuvanua eso e Iurope. Ena nona bula vakenadau, o Sister Canfield e dua na dau ukutaki ka veisautaki loma ni vale kilai e vuravura, ka dau konitarakitaki mai vei ira na tamata vutuniyau me dau vakarairai vinakataka na nodra itikotiko vakasakiti. Ia vakasauri e a biliraki yani o koya ki na dua na vuravura ka veibasai sara ena nona veiqaravi vei ira na tamata ka ra sa vakayalia voleka ni ka kecega era taukena vakavuravura. Ena nona vosa, a kaya ni a veisau mai “na sala mapolo ki na fuloa duka,” ka mai raica yani o koya e dua na ivakarau ni bula vakasinaiti ni sa rau tekivu o koya kei watina me rau vakatokanitaki rau—ka tekivu me rau sa mai lomani ka ciqomi—ira ka ra gadreva tu na nodrau veivuke.
Rau kaya na Canfield, “Keirau sega ni nanuma ni keirau sa ‘datuvutaka’ e dua na ka ena qaravi na Turaga. Sa neirau gagadre oya me ‘soli ki vei’ Koya na neirau gauna kei na igu me vakalougatataki kina o ira na luvena ena sala cavaga e kila o Koya me vakayagataki keirau kina. Ni keirau cakacaka vata kei ira na ganei keirau kei ira na taci keirau, na irairai cavaga e taudaku—me vaka na duidui cavaga ena ituvaki se veika taukeni—e a seavu vei keirau, ka keirau raica ga na lomadra vakayadua na tamata. E sega ni dua na rawaka se veika taukeni e rawa ni tautauvata kei na vakasaututaki keirau kunea mai na veika keirau sotava qo, na nodra qaravi na luve ni Kalou yalomalumalumu.”
Na nodrau italanoa na Canfield kei na vuqa tale ka vakataka e vukei au sara me‘u taleitaka na qaqa ni dua na sere momona ni Lalai.
“Solia,” kaya na uciwai lailai,
Ni vakusakusa sobu na delana;
“Au kila au ka lailai, ia na vanua ga au lako kina
Era tubu drokaroka ga na buca.”
Io, eda sa ka lailai kece, ia ni da kusa vata tu ka solika vua na Kalou kei ira na wekada; sa vakasaututaki ka vakalougatataki na bula ena veivanua eda lako kina.
Nai katolu ni qaqa ni sere oqo e sega soti sara ni kilai vakalevu ia e tini ena veisureti lomani oqo:
Solia, tu, vakataki Jisu;
Sa rawa ni da solia e dua na ka.
Kitaka vaka na uciwai kei na senikau:
Ni bula na Kalou kei ira na tani.16
Kemuni na taciqu kei na ganequ, ni da bula tu ena vuku ni Kalou kei ira na tani ena soli ni noda iyau, noda gauna, io, noda soli keda saraga, eda sa biuta drokadroka toka na vuravura, era marau na luve ni Kalou, ka vakalagilagi na itosotoso.
Me sa vakalougatataki kemuni vakalevu na Turaga ena solibula o ni solia vagalala tu ki vei Koya.
Au vakadinadinataka ni bula tiko na Kalou. “Na Tamata Yalosavasava na yacana.”17 O Jisu Karisito e Luvena ka dau solia o Koya ni ka kecega sa vinaka.18 Me da sa vakalagilagi ena vuku ni Nona loloma cecere kei na tutaki ni noda veiyalayalati ena solibula ka soli loloma kei na lagilagi vakalevu ki vua na Turaga.19 Ena yaca lagilagi i Jisu Karisito, emeni.