2022
Tē fārerei nei Elder Ezra Taft Benson i te feiā mo’a nō Polane
Tetepa 2022


« Tē fārerei nei Elder Ezra Taft Benson i te feiā mo’a nō Polane », Liahona, Tetepa 2022.

Mau ’ā’amu nō roto mai te Feiā mo’a, Buka 3

Tē fārerei nei Elder Ezra Taft Benson i te feiā mo’a nō Polane

Hōho’a
Elder Ezra Taft Benson i Varsovie, Polane

Nā roto i te fa’auera’a a te Peresidenira’a Mātāmua, ’ua hi’opo’a Elder Benson nō te pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo, i te mau tauto’ora’a tauturu a te ’Ēkalesia i Europa i muri a’e i te Tama’i Rahi II o te ao nei. I roto i nā 11 ’āva’e tōna nohora’a i reira, ’ua rātere ’oia hau i te 96 000 km. I muri iāna tē vai ra te mau vāhi i vāvāhihia nō Varsovie, Polane.

Mau hōho’a tei hō-mai-hia e te Fare Vaira’a Buka ’Ā’amu a te ’Ēkālesia, i Roto Miti

I te hō’ē pō sābati haumārū i te pu’e tau ve’ave’a nō 1946, tē tere ra Ezra Taft Benson ’e nā hoa rātere e piti nā roto i te mau aroā huru ’ē māniania ’ore nō Zelwagi, Polane. Nō te ’ino o te mau purūmu ’e te ua rahi, ’ua au ’ore te mau rātere i te roara’a o te mahana, i te pae hope’a rā, ’ua maita’i mai te reva, ’a fa’afātata atu ai rātou i te tapae atu i tō rātou vāhi.

’Ua riro na Zelwagi ’ei tuha’a nō te fenua Helemani ’e ’ua matauhia i te pi’i o Selbongen. Teie rā, ’ua taui-roa-hia te mau ’ōti’a o te fenua i muri a’e i te tama’i ’e te rahira’a o te tuha’a nō Europa rōpū ’e te hiti’a o te rā, ’ua riro i raro a’e i te fa’aterera’a a te Hau Rusia. I te matahiti 1929, ’ua patu te ’āma’a ruperupe nō Selbongen i te fare purera’a mātāmua a te feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei i Heremani. I muri a’e rā e ono matahiti tama’ira’a, e mea iti roa te feiā mo’a i roto i te ’oire tei ora mai.1

Nō te mea ho’i ē, tei Polane Elder Benson, ’ua riro ïa te reira ’ei hō’ē temeio. Nō te mea ’aita e rēni niuniu paraparau i Polane, e mea fifi roa nōna ’e tōna mau hoa ’ohipa ’ia niuniu atu i te mau ti’a mana ’o tē nehenehe e tauturu ia rātou ’ia fāri’i i te mau parau nō te tomo atu i roto i te fenua. I muri a’e noa e rave rahi pure ’e te fārereira’a pinepine i te fa’aterera’a hau nō Polane, i ti’a ai i te ’āpōsetolo ’ia fāri’i i te parau fa’ati’a (visas) e tītauhia.2

’A fa’afātata atu ai te pere’o’o i te fare purera’a tahito nō Zelwagi, ’ua purara haere te rahira’a o te ta’ata nā ni’a i te purūmu ’e ’ua tāpuni ia rātou. ’Ua tāpe’a atu Elder Benson ’e tōna mau hoa i te pere’o’o uira i mua i te fare ’e ’ua pou i rāpae. ’Ua fa’a’ite atu rātou ia rātou i te hō’ē vahine fātata mai ma te ani ē, ’ua ’itehia ānei ia rātou te fare purera’a a te feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei. ’Ua ’ī a’era te mata o te vahine i te roimata nō te tāmarūra’a. « Tei ’ō nei te mau taea’e ! » ’ua tuō atu ra ’oia ma te reo helemani.

I taua iho taime ra, haere mai nei te mau ta’ata i rāpae nā roto mai i te mau ’ūputa piri, ma te ta’i ’e te ’ata ’oa’oa. E toru matahiti te maoro, ’aita te feiā mo’a nō Zelwagi i fārerei noa a’e i te feiā fa’atere rahi o te ’Ēkālesia, ’e i te reira po’ipo’i e rave rahi o rātou tei ha’apae i te mā’a ’e tei pure nō te fārerei i te hō’ē misiōnare ’aore rā i te hō’ē ti’a fa’atere nō te ’Ēkālesia. Tau hora noa i muri mai, fātata hō’ē hānere feiā mo’a tei putuputu mai nō te fa’aro’o i te ’āpōsetolo ’ia paraparau mai.

’A paraparau ai Elder Benson i te feiā mo’a, tomo mai nei e piti fa’ehau polane e pupuhi tā rāua i roto i te fare purera’a. ’Ua ri’ari’a roa te ’āmuira’a, ’ua ani atu rā te ’āpōsetolo i nā fa’ehau ’ia pārahi tāpiri mai i te pae i mua o te piha. I roto i tāna a’ora’a, ’ua ha’apāpū ’oia i te faufa’a rahi nō te ti’amāra’a. ’Ua fa’aro’o maita’i nā fa’ehau, ’ua fa’aea noa i ni’a i tō rāua pārahira’a i te taime nō te hīmene hope’a, ’e ’ua haere atu ma te fifi ’ore. I muri iho, ’ua fārerei atu Elder Benson i te peresideni ’āma’a ’e ’ua vaiiho atu i te mā’a ’e te moni nā te feiā mo’a, ma te ha’apāpū atu ē, e tae mai ā te tahi atu mau tauturu.3

Tau taime poto noa i muri mai, ’ua pāpa’i Elder Benson i te Peresidenira’a Mātāmua. ’Ua fa’aitoitohia ’oia ’ia ’ite i te tauturu a te ’Ēkālesia ’ia tae atu i te feiā mo’a i Europa, tē pe’ape’a nei rā ’oia nō te mau fifi tā te feiā mo’a e fa’aruru noa nei.

« Peneia’e te mau maita’i e rave rahi nō te fa’anahora’a rahi nō te ’ohipa tōtauturu a te ’Ēkalesia nō teie feiā ’e nō te tahi atu feiā mo’a nō Europa e ’ore roa ïa e ’itehia », ’ua pāpa’i ’oia, « e rave rahi rā mau orara’a tei fa’ahereherehia, ’e ’ua ha’apūai-rahi-hia te fa’aro’o ’e te itoito o tō tātou mau melo itoito e rave rahi ».4

Hōho’a
’ua ha’aputuputu mai te mau ta’ata i rāpae’au i te hō’ē fare pure

Tē ha’aputuputu nei te mau melo o te ’Ēkālesia nō Selbongen, Heremani (tei pi’i-fa’ahou-hia Zelwagi, Polane, i muri a’e i te tama’i), i rāpae i tā rātou fare purera’a i te matahiti 1930.

Fa’ata’ara’a

  1. Ezra Taft Benson, « European Mission Report #19 », 7 nō ’Ātete 1946, 1, 3, First Presidency Mission Files, CHL ; Benson, Journal, 1 ’e 4 nō ’Ātete 1946 ; Babbel, Oral History Interview, 6 ; « Elder Benson Reports First Visit to Poland », Deseret News, 17 nō ’Ātete 1946, Church section, 1, 8, 12 ; Minert, In Harm’s Way, 310 ; « Selbongen during World War II », Global Histories, history.ChurchofJesusChrist.org/global-histories.

  2. Babbel, On Wings of Faith, 131–34 ; Benson, Journal, 29 ’e 30 nō Tiurai 1946 ; 1 ’e 4 nō ’Ātete 1946 ; hi’o ato’a Frederick Babbel, « ‘And None Shall Stay Them’ », Instructor, ’Ātete 1969, 104:268–69. Tumu parau : Polane.

  3. Benson, Journal, 4 nō ’Ātete 1946 ; Ezra Taft Benson, « European Mission Report #19 », 7 nō ’Ātete 1946, 1, First Presidency Mission Files, CHL ; Ezra Taft Benson to First Presidency, 7 nō ’Ātete 1946, 2, Ezra Taft Benson Correspondence Files, CHL ; Selbongen Branch, General Minutes, 4 nō ’Ātete 1896 ; « Selbongen during World War II », Global Histories, history.ChurchofJesusChrist.org/global-histories.

  4. Ezra Taft Benson, « European Mission Report #20, » 24 nō ’Ātete 1946, 2, First Presidency Mission Files, CHL ; hi’o ato’a « Red Cross to Cooperate in Distribution of Supplies », Deseret News, 7 nō Tetepa 1946, Church section, 1, 9.

Nene’i