O Jisu Karisito E Nodra iSakisaki na iTubutubu

Mai vei Elder Dieter F. Uchtdorf

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Vukei ira na luvemuni me ra tara cake na nodra vakabauti Jisu Karisito; me ra taleitaka na Nona kosipeli kei na Nona Lotu; me ra vakavakarau ki na dua na gauna ni bula ni vakayaco digidigi dodonu.

Ena dua na gauna, a vakarau biubiu tiko e dua na tama me gole ki na dua na bose vakayakavi ni matabisopi. E a mai duri e matana o luvena yalewa yabaki va, ni daramaka tu na nona isulu ni moce ka taura toka e dua na ilavelave ni iTalanoa ni iVola iMomani.

“Na cava mo gole kina ki bose?” e a taroga.

“Baleta n‘iu daunivakasala ena matabisopi,” a sauma yani.

“Ia o iko na tamaqu!” a sauma o luvena yalewa ena kudru.

E a tekiduru e matana o tamana. “Daulomani” a kaya, “Au kila ni o vinakata me’u wilivola vei iko ka vukei iko mo moce, ia ena bogi nikua au gadreva me’u vukea na bisopi.”

A sauma o luvena yalewa, “E sega beka ni tiko e dua na tata nei bisopi me vukei koya me moce?”

Keitou sa vakavinavinaka tawamudu vei ira na lewenilotu tawawilirawa ka ra veiqaravi tiko vagumatua e na Lotu i Jisu Krisito e veisiga. Na nomuni solibula sa ka tabu dina.

Ia me vaka e rairai kila na goneyalewa lailai oqo, e tiko e dua na ka tabu e tautauvata kaya—e dua na ka e sega ni vakaisosomitaki rawa—me baleta na nona susuga na itubutubu e dua na gone. E iyaloyalo ni ituvatuva vakalomalagi.¹ Na Tamada mai Lomalagi, na noda iTubutubu Vakalou, ena dau marautaka dina na gauna era vakavulici ka susugi kina na Luvena e vuravura.²

Kemuni na iTubutubu, vinaka vakalevu na veika taucoko o ni vakayacora tiko mo ni susugi ira kina na luvemuni. Kei kemuni na gone, vinaka vakalevu na veika kece koni cakava tiko moni susugi ira kina na nomuni itubutubu, baleta me vaka nira kece na itubutubu, eda dau vuli vakalevu mai vei ira na gone me baleta na vakabauta, inuinui, kei na loloma uasivi me vaka na nodra vuli mai vei keda!³

E Tiko e Dua na Nodra iTavi Tabu na iTubutubu

O sa bau dau vakasamataka beka na leqa vakaitamera e dolavi Koya kina na Tamada mai Lomalagi ena veigauna yadua e tala mai kina o Koya e dua na gone ki vuravura? O ira oqo era Luvena tagane kei na yalewa vakayalo. E tawayalani na veika era rawa ni cakava. A nodra icavacava sa ikoya me ra na yaco me ra ka-bula vakalagilagi ni caka dodonu, loloma, kei na dina. Ia ni ra lako mai ki vuravura era sega sara ga ni rawa ni vukei ira vakai ira, ka sega ni rawa ni ra cakava e dua na ka ia na tagica ga na veivuke. Na kena nanumi na gauna era a tiko kina ena iserau ni Kalou esa tabonaki, ka vakakina na nodra kila se o cei dina o ira kei na tamata era rawa ni yaco me ra vakataka. Era vakacokotaka na nodra kila me baleta na bula, na loloma, na Kalou, kei na Nona ituvatuva ka yavutaki ena veika era raica mai vei ira na tamata era tu wavoliti ira—vakabibi o ira na nodra itubutubu, ka ra saga tiko mada ga me ra kila vakai ira.

Na Kalou sa solia vei ira na itubutubu na “itavi vakalou me rau susugi ira na luvedrau ena loloma kei na buladodonu, me rau vakarautaka na veika vakayago ka vakakina na veika vakayalo era gadreva, ka vakavulici ira me ra … muria na ivakaro ni Kalou.”⁴

Oqori ena veivakayadrati tiko e veibogi vei ira mada ga na itubutubu vinaka.

Na noqu itukutuku vei kemuni kece na itubutubu, sai koya oqo:

Na Turaga e lomani kemuni.

E dau tiko vata kei kemuni o Koya.

E dau duri tu e yasamuni o Koya.

E sa nomu kaukauwa o Koya ni o ni dusimaki ira na luvemuni me ra vakayaco digidigi dodonu.

Ciqoma na ilesilesi kei na itavi oqo; ena yaloqaqa kei na yaloreki. Kakua ni lesia na ivurevure ni veivakalougatataki vakalomalagi qo ki vua e dua tale. Ena lomanibai ni yavunibula kei na ivakavuvuli ni kosipeli, o iko mo na tubera na luvemu ena veika matailalai ni digidigi ena veisiga. Vukei ira na luvemuni me ra tara cake na nodra vakabauti Jisu Karisito; me ra taleitaka na Nona kosipeli kei na Nona Lotu; me ra vakavakarau ki na dua na gauna ni bula ni vakayaco digidigi dodonu. Oqori dina na ituvatuva ni Kalou vei ira na itubutubu.

O Setani ena saqati iko, vagolei iko tani, ka na tovolea me vakayalolailaitaki iko.

Ia na vei gone yadua era sa ciqoma oti na Rarama i Karisito me ra vakila kina na veivakayarayarataki mai lomalagi. Ka na vukei iko na iVakabula, tuberi iko ka vakayaloqaqataki iko. Vakasaqara na Nona veivuke. Vakataroga na Turaga!

Me vaka ni o Jisu Karisito e isakisaki ni itabagone, o Jisu Karisito talega e nodra isakisaki na itubutubu.

E Vakalevutaka o Koya na Loloma

Ena so na gauna eda na vakataroga beka se tiko e dua e vinaka cake me tubera ka vakavulici ira na luveda. Ia se mani vakacava sara na nomu vakila na nomu takiveiyaga, e tiko vei iko e dua na ka matalia mo cakava rawa kina: na nomu loloma vua na luvemu.

Na nona lomana na luvena e dua na itubutubu sa ikoya e dua na kaukauwa vakaitamera duadua e vuravura. E dua vei ira na vica na ka ena vuravura oqo ka rawa ni tawamudu vakaidina.

Ena gauna oqo o na vakila beka ni nomudrau veimaliwai kei na luvemu e sega ni o koya e gadrevi. Oqori na vanua ena curu mai kina na kaukauwa ni iVakabula. E a vakabula na tauvimate o Koya, ka rawa talega Vua me vakabula na veiwekani. E a vakalevutaka na madrai kei na ika o Koya, ka rawa talega Vua me vakalevutaka na loloma kei na reki e loma ni nomu vale.

Na nomu loloma vei ira na luvemu e vakavurea e dua na draki uasivi me vakavulici kina na dina ka tarai cake na vakabauta. Cakava na nomu vale me vale ni masu, vuli, kei na vakabauta; me vale sinai ena reki, vanua ni veiciqomi, me vale ni Kalou.⁵ Ka “mo dou masuta na Tamada ena yalomudou taucoko, [mo] vakasinaiti kemudou e na [Nona] loloma oqo, io na loloma sa [solia] vei ira … era sa muria na Luvena, ko Jisu Karisito.”⁶

E Vakalevutaka o Koya na iGu Lalai ka Rawarawa

E dua tale na kaukauwa ka tiko vei iko, vaka dua na itubutubu, sa ikoya na madigi, ni veivakayarayarataki e veisiga. O ira na dauniveivakayarayarataki vakaicaba vata, qasenivuli, kei na veimaliwai raraba era na lako mai ka yali yani. Ia o iko o rawa ni o ivurevure tudei ni veivakayarayarataki ena nona bula na luvemu ena veigauna.

Na nomu sasaga ena rairai lailai beka ni vakatauvatani kei na domo levu cake era rogoca na luvemu e vuravura. Ena so na gauna, o dau vakila beka ni sega ni levu na ka o rawata. Ia nanuma ni “sa rawa vua na Turaga me vakayagataka na veika lalai me vakayacora kina na veika lelevu.”⁷ E dua na lotu vakamatavuvale, dua na veitalanoataki ni kosipeli, se dua na ivakaraitaki vinaka ena sega beka ni veisautaka vakasauri na nona bula na luvemu, me vaka na kena sega ni rawa ni vakatubura vakasauri e dua na kau e dua na mata ni uca. Ia na kena vakayacori tiko na veika lalai ka rawarawa, e veisiga, e susuga vakavinaka cake na luvemu mai na veivakavulici lelevu ka dau yaco vakavudua.⁸

Oqori na nona sala na Turaga. E vosa vei iko kei luvemu o Koya ena domo malumu, lailai, ka sega ni domo ni kurukuru.⁹ E a vakabulai Neamani o Koya sega mai na “dua na ka levu” ia ena dua na ka rawarawa dau caka wasoma sa ikoya na sisili.¹⁰ O ira na luvei Isireli era a kania ena marau na toa ni veikau e loma ni lekutu, ia na ka a vakabulai ira voli sa ikoya na cakamana lailai ka rawarawa ni mana—na kedra madrai e veisiga.¹¹

Kemuni na taciqu kei na ganequ, na veivakatavulici e vakarautaki ka veisoliyaki vakavinaka duadua ga e vale. Na vakabauta kei na ivakadinadina e tarai cake vakavinaka duadua ga ena sala matau ka rawarawa, dua na ikalawa ena dua na gauna, ena veigauna lalai ka rawarawa, ni bula e veisiga.¹²

Na veigauna yadua e gauna ni veivakavulici. Na nomu veivosa kei na ivalavala kece era rawa ni veidusimaki ena caka digidigi.¹³

O na sega beka ni raica oqo na vakayaco-ka ni nomu sasaga. Ia kakua ni soro. “Raica ena yaco na ka kecega ena kena gauna,” sa kaya na Turaga. “O koya mo dou kakua kina ni oca ena cakacaka vinaka, ni [ko] sa tura tiko na yavu ni dua na cakacaka cecere.”¹⁴ Na cakacaka cava e rawa ni cecere cake mai na nodra vukei na luvena talei na Kalou me ra kila se o cei dina o ira ka tara cake na nodra vakabauti Jisu Karisito, na Nona kosipeli, kei na Nona Lotu? O Jisu Karisito ena vakalougatataka ka vakalevutaka na nomu sasaga gugumatua.

E Solia O Koya na iVakatakila

E dua tale na sala mana ka dau tokoni ira kina na itubutubu na Turaga oya ena isolisoli ni ivakatakila ki na tamata yadua. Sa dau nanamaki tu na Kalou me sovaraka na Yalona me dusimaki ira na itubutubu.

Ni ko dau masu ka vakila tiko na Yalotabu, ena vakasalataki iko o Koya me baleta na leqa eso ka vunitaki tu.¹⁵ Ena vakatakila o Koya na nodra isolisoli na luvemu, kaukauwa, kei na kauwai ka sega ni tukuni.¹⁶ Na Kalou ena vukei iko mo raici ira na luvemu me vaka na Nona raici ira—mai na kedra irairai e tuba ka vakakina na yalodra.¹⁷

Ena veivuke ni Kalou, ena rawa kina mo kilai ira na luvemu me vaka na Nona kilai ira o Koya. Au sureti iko mo ciqoma na isolisoli ni Kalou me dusimaka na nomu matavuvale ena ivakatakila ni tamata yadua. Vakasaqara na Nona veidusimaki ni o masu.¹⁸

Dua na Veisau Levu

E rairai na veivuke bibi duadua beka e vakarautaka tu o Jisu Karisito vei ira na itubutubu sa ikoya na “veisau levu” ni lomadra.¹⁹ Oya e dua na cakamana eda gadreva vakayadua sara.

Raitayaloyalotaka mada na ituvaki oqo: O tiko e valenilotu, ka vakarorogo toka ki na dua na vosa me baleta na matavuvale. E vakamacalataka tiko o koya ka vosa edua na itikotiko sa taucoko tu kei na dua na matavuvale ka sa uasivi sara. E rau sega ni dau veiba na veiwatini. Era qai dau cegu ga na gone ena nodra wilika na ivolanikalou ni sa gauna me caka kina na ka ni vuli. Ka vakatagitaki malua tu mai muri na serenilotu na “Dou Veilomani”.²⁰ Ni bera ni yacova yani o koya ka vosa tiko na tikina me baleta nodratou duavata me ratou savata ena reki na rumu ni sili, o sa na vakasamataka sara, “Na noqu matavuvale e sega sara ga ni nuitaki.”

Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, vakacegu! O keda kece na tiko ena ivavakoso oqo eda vakasamataka vata na ka oqori! Ia na dina oqo, o ira kece na itubutubu era dau lomaleqataka ni ra sa sega soti sara ni vinaka.

Ia e kalougata, ni tiko e dua na ivurevure vakalou ni veivuke vei ira na itubutubu: Sai Jisu Karisito. O Koya na ivurevure ni veisau levu ni lomada.

Ni o dolava na lomamu vua na iVakabula kei na Nona ivakavuvuli, ena vakatakila vei iko o Koya na nomu malumalumu. Kevaka o nuitaki Jisu Karisito ena yalomalumalumu, ena vakayacora o Koya na veika e malumalumu me kaukauwa mai.²¹ O koya e Kalou ni cakacaka mana.

E kena ibalebale beka oqori ni o iko kei na nomu matavuvale o dou tawacala? Sega. Ia ko na yaco mo vinaka cake. Ena loloma soliwale ni iVakabula, vakalalai e veigauna, ko na tara cake e levu na itovo ni bula ka ra gadreva na itubutubu: na lomani ni Kalou kei ira na luvena, na dauvosota, sega ni nanumi koya ga vakaikoya, vakabauti Karisito, kei na yaloqaqa me digitaki na veika dodonu.

O Jisu Karisito e Vakarautaka Tu na Veitokoni mai na Nona Lotu

Noda sasaga me tarai cake na vakabauti Jisu Karisito e yavutaki e vale, ka vakanamata vua na tamata yadua. Ka tokoni mai na Lotu. Me ikuri ni ivolanikalou tabu kei na nodra vosa na parofita, na Lotu ni iVakabula e vakarautaka tu e vuqa na ivurevure me vukei ira kina na itubutubu kei na gone me ra vakayaco digidigi dodonu:

• Na Me iSakisaki ni iTabagone: iDusidusi ni Vakayaco Digidigi e sega ni solia vei iko edua na lisi ni veika me caka kei koya me kua. E vakavulica na vei dina tawamudu me veivuke ena caka digidigi ka yavutaki ena bula kei na ivakavuvuli i Jisu Karisito. Wilika vata kei iratou na luvemu. Laivi ira me ra veitalanoataka. Vukei ira me tiko vei ira na veidina tawamudu ka vakalou oqo me dusimaka na nodra digidigi.²²

• Na koniferedi ni Me iSakisaki ni iTabagone era ivurevure talei talega. Au nuitaka ni ra na tiko kina na vei itabagone taucoko. Au sureti ira na itabagone qase cake sega ni vakawati me ra veitomani ena vei koniferedi vakaoqo vaka-dauveituberi kei na daunivakasala. Au sureti ira na itubutubu me ra tomana na igu vakayalo era kauta mai ki vale na nodra itabagone mai na koniferedi ni Me iSakisaki ni iTabagone.

• O ira na gone kei na itabagone e Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e tiko na nodra qasenivuli, daunivakasala, kei na dauveituberi. Vakavuqa o na curu yani ki na nona bula e dua na itabagone ena dua na gauna bibi mo tara cake ka tokona na vakabauta kei na ivakadinadina. Eso vei kemuni o ni qase cake sega ni vakawati. Eso e sega na luvedra vakai ira. Na nomuni veiqaravi ena reki vei ira na luve ni Kalou e ka tabu e mata ni Kalou.²³

Kua ni Yalolailai ni na Sega na Cakamana

Oi kemuni na noqu itokani lomani, kemuni na taciqu kei na ganequ, na tarai cake ni vakabauta vua e dua na gone e via vaka na kena vukei e dua na senikau me tubu. Ena sega ni rawa ni o dreta cake na tolona me balavu kina. Ena sega ni rawa ni o basuka na sena me se kina vakatotolo. Ka o na sega ni rawa ni vakaweleweletaka na senikau ka namaka me tubu ka serau vakataki koya.

Na ka e rawa ka dodonu mo cakava me baleta na itabagone era sa tubu tiko mai sa ikoya na vakarautaki ni draki ni veilomani, ka vakayalo ka voleka ki na waidrodro vakalomalagi. Cavuta tani na co ca kei na cava ga na ka ena tabonaka na rarama ni matanisiga. Vakarautaka e dua na ituvaki vinaka duadua ni tubu. Qai vakatara ena vosota vei ira na itabagone ena gauna oqo me ra cakava na digidigi veivakauqeti, ka laiva na Kalou me vakayacora na Nona cakamana. Na vuana ena totoka ka rairai vinaka cake ka rekitaki vakalevu mai na dua na ka o rawata ga vakai iko.

Ena ituvatuva ni Tamada Vakalomalagi, na veiwekani ni matavuvale era sa nakiti me tawamudu. Oya na vuna, ni o dua na itubutubu, mo kakua ni soro, kevaka mada ga o sega ni marautaka na veika sa yaco oti.

Ena vukui Jisu Karisito, na Vuniwai Levu ka iVakabula, e sa rawa tikoga ni dua na itekitekivu vou; e dau solia o Koya na inuinui.

O Jisu Karisito e isakisaki ni matavuvale.

O Jisu Karisito e isakisaki ni itabagone.

O Jisu Karisito e nodra isakisaki na itubutubu.

Au vakadinadinataka oqo ena yaca i Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

1. “E voleka ni tiko vei ira na itubutubu kece na gagadre me ra vakavulica vei ira na luvedra na vei itovo savasava. Oqo sa tiki ni cakamana ni ituvatuva ni Tamada Vakalomalagi. E vinakati ira na Luvena o Koya me ra lako mai ki vuravura, me vaka na ituvatuva tawamudu ni matavuvale ka tiko mai lomalagi. Na matavuvale sa ra yavu ni isoqosoqo maucokona ena itikotiko vakalomalagi, ka sa nakita o Koya me ra sa yavu maucokona talega e vuravura. Dina ga ni ra sega ni taucoko sara na matavuvale e vuravura, era solia ki vei ira na luve ni Kalou na ituvaki vinaka duadua me ra kidavaki kina ki vuravura ena loloma duadua ga ka tu e vuravura ka volekata sara na ka eda a vakila mai lomalagi—na loloma vakaitubutubu. Na matavuvale sa sala vinaka duadua talega me ra maroroi ka vakadewataki kina na itovo savasava kei na ivakavuvuli dina ka ra na rawa ni muataki keda lesu tale ki na serau ni Kalou.”(Henry B. Eyring, “Vakasoqoni Vata na Matavuvale ni Kalou,” Liaona, Me 2017, 20).

2. Eda kila ni loma ni Kalou e sega ni dau yaco e veigauna e “vuravura me vaka sa caka mai lomalagi” (Maciu 6:10). Na bula vaka-itubutubu vakayago e duidui sara vakalevu ni vakatauvatani ki na ivakatagedegede va-Kalou. E kila vinaka tu o Koya. E na rairai tagicaka tu o Koya na vei ka rarawa kece kei na mosi ni yalo ena veiwekani vaka matavuvale. Ia, e sega ni vakatara o Koya me druka ena vuku ni matavuvale. Ena sega ni caka vakakina o Koya, baleta na ni tiko e dua na ituvatuva lagilagi na Kalou me baleta na nodra icavacava tawamudu na Luvena. E iusutu ni ituvatuva oqori na matavuvale.

3. Raica na Maciu 18:1–5; Mosaia 3:19.

4. Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba,” raica talega na Vunau kei na Veiyalayalati 68:25–28.

5. Raica “Na Vuli e Vale e Yavutaki ena Veimaliwai,” Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula: Me Baleti Ira Kece Era Veivakavulici ena Vuvale kei na Lotu (2022), 30–31; raica talega na Vunau kei na Veiyalayalati 109:8.

6. Moronai 7:48.

7. 1 Nifai 16:29; raica talega na Alama 37:6–7.

8. Raica na “Na vuli ena Vuvale e Lewena na Sasaga Lalai, Rawarawa, ka Sasaga ena Veigauna,” Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula, 31. O Peresitedi David O. McKay e vakavulica: “Me da kakua ni nanuma ni, baleta eso na [ka] … era rairai lailai ka tawayaga, [ni] ra sa sega ni bibi. Ia, na bula, era sa ikumuni ni veika lalai. Na noda bula, na vatukada, vakayago, era isoqoni ni tatuki lalai ni uto. Ni tu vakadua na tatuki lalai ni uto oqo, na bula ena vuravura oqo ena cava. Na matanisiga sa dua na kaukauwa cecere e vuravura, ia eda ciqoma na veivakalougatataki ni [kena] rarama baleta ni ra lako mai vei keda me vaka na rarama lalai, kevaka me tauri vata kece, e vakasinaita na vuravura taucoko ena rarama ni siga. Na bogi buto e yaco me ka talei mai nai serau ni veika ka vaka na kalokalo lalai; sa vakakina na bula dina va-Karisito e vakarautaki mai na veicakacaka lalai kece va-Karisito ka vakayacori ena auwa oqo, ena miniti oqo—e vale” (Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu: David O.McKay [2003], 219).

9. Raica na Ilamani 5:30.

10. Raica na 2 Tui 5:9–14.

11. Raica na Lako Yani 16.

12. Raica na “Vakarautaki Ira na Luvemu ki na Bula Taucoko e na Salatu ni Veiyalayalati ni Kalou” Lako Mai, Mo Muri Au—Me Baleti Ira na Tamata Yadua kei na Matavuvale: Veiyalayalati Vou 2023, ikuri ni vakamacala.(monalivaliva ga).

13. Raica na “Na vuli e Vale e Yavutaki ia e rawa talega ni yaco ni sega ni Yavutaki,” Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula, 31; 1 Pita 3:15.

14. Vunau kei na Veiyalayalati 64:32–33.

15. Raica na Maciu 2:13.

16. Raica na Alama 40:1; 41:1; 42:1.

17. Raica na 1 Samuela 16:7.

18. Raica na 1 Nifai 15:8.

19. Alama 5:13.

20. “Dou Veilomani,” Serenilotu94.

21. Raica na Ica 12:27

22. “Na ilesilesi ni soli ni veidusimaki ni bula savasava vei ira na gone e nodra itavi na itubutubu. Era kila vinaka na itovo, yalomatua, kei na kila-ka ni gone yadua. Era vakayagataka na itubutubu e dua na gauna ni bula taucoko me ra tauyavutaka ka taqomaka tiko kina na veitalanoa vinaka kei ira na luvedra yadua. Era tiko ena dua na vanua vinaka sara me ra vakayacora kina na veidigidigi bibi ni bula savasava ki na bula raraba kei na nodra tiko vinaka na nodra isolisoli” (James E. Faust, “The Weightier Matters of the Law: Judgment, Mercy, and Faith,” Ensign, Nove. 1997, 54).

23. E rua tale na ivurevure vinaka me tukuni: Na ivurevure ni ilavelave ena monalivaliva ni Lako Mai, Mo Muri Au ni yabaki oqo e tiko kina e dua na iwasewase vou ka vakatokai na “Vakarautaki Ira na Luvemu ki na Bula Taucoko e na Salatu ni Veiyalayalati ni Kalou.” E vakatututaka na veivakasama rawarawa eso ka yavutaki-e-vale ena nodra vukei na gone me ra vakavakarau ki na papitaiso kei na veiyalayalati kei na veicakacaka vakalotu tale eso. Ena ilavelave vou ni Veivakavulici ena iVakarau ni iVakabula e tiko kina e dua na iwasewase ka vakatokai na “iTikotiko kei na Matavuvale” ka vakamacalataka na sala e vakayagataki kina e vale na ivakavuvuli ni veivakatavulici va-Karisito (raica na tabana e 30–31).