2023
N Tua bwa e na Raoi Taari i Tanna
Turai 2023


Ana Iteraniba te Aono

N Tua bwa e na Raoi Taari i Tanna

Te Abamwakoro ae Tanna n te burowinti ae Tafea i Vanuatu, bon 45 te miniti kaeana n te kiba n te wanikiba—ke te mwananga iaon te booti n te tai ae rangi ni maan—nakon te Abamakoro ae Efate, te tabo are e tei iai ana mition aobiti Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira.

N tain te buti n aoraki ni kabuta te aonaaba, e kainaki man tianaki te mwamwananga nako Vanuatu, are e a karika te kangaanga nakon te Ekaretia n te aono ni kamwanangaia mitinare. N tokin te tai, ao ai akea mitinare aika a bwanin aia tai iaon te Abamwakoro ae Tanna ao te mwakuri ni mitinare e tabe ni keerikaki.

Ni moan 2022, ngkai e manga okira arona te maiu n aron are e taneiai te aba mai imwaaina, te beretitenti n te mition i Vanuatu, ae Mark Messick, e rootaki n te kukurei ngke e karekea ana bubuti te Beretitenti n te Mwakoro i Tanna: “Kanakomaiia mitinare n te tai ae waekoa!”

E ataia Beretitenti Messick bwa n te tai are akea iai mitinare aika a bwanin aia tai iaon Tanna, kaain te aro ao mitinare ake a bane aia tai ake a mena n te aba a teimatoa n taetaekina te euangkerio nakoia raoraoia ao kaain rarikiia, ao a karekeia tao e kaania 85 aomata aika a tauraoi nakon te Intawiu ao ni bwabetitoaki. N te tai naba anne ao e karaoa ana baronga Beretitenti Messick ni kamwanangaia Ana tia ibuobuoki nakon Beretitenti mitinare aika (APs) bwa a na nako Tanna.

E a taonaki te babaire ibukina ngkai te warekono ae maiu are iaon Tanna e a moanna n rootaki. Ngkanne, e a manga oreaki aon te aba n te angibuaka ae uarereke, are e a karika te urubwai ni kabuta te tabo—are e kamatoa nnen Vanuatu bwa te nambwa 1 iaon ana Rekooti te Aonaaba ibukin Kangaanga iaon kabuanibwai aika a karina n riki. Ngkai e tabe ni manga okira aron tamaroana te tabo ae Tanna man te angibuaka, manga waekoan butinakon te aoraki ae te COVID-19 e a kainii taabo ni kabane iaon Vanuatu, ao manga teuana riki te tai, e a kainaki ao n taburoroko aron te mwamwananga.

Tao bon nuukan Aokati ao n tokin te tai ao e a kona Beretitenti Messick ni kamwanangaia ana APs nako Tanna bwa a na karaoa te Intawiu ma aomata ibukin aia bwabetito ao ni katauraoiia ibukin kaainakin te Ekaretia. Man te tai anne, e raraoma te Beretitenti bwa tabeman mai buakoia a nang moanna ni bwarananoia imwiin te kakantaninga n te tai ae maan, ao a nang akea nanoia iai.

Ma ngke a roko Elder Silas Toa ao Brian Moses Nalin—n angabaiaki ma taian bwariko ni beeba ibukin te Intawiu n te bwabetito—a kunea bwa te bwai are kaitara e bon koaua. Tiaki tii 85 aomata aika a ingainga nanoia ni kan kaaina te Ekaretia, ma e rikirake te mwaiti man 29. Ngkai, 114 aomata aika a kakaonimaki ake a kakantaninga te Intawiu ao te bwabetito. Elder aikai a waaki iaon aia beku ni kawarii ana mwaanga te Ekaretia aika waniua iaon Tanna.

Imwiin tiaia n intawiuniia ao ni bwabetitoia waniman aomata n te moan mwaanga, a waekoa n nako Saetsiwi Elder Toa ao Nalin, n te tabo ae raroa nako ae mena iaon te maunga. Akea aia anga n reitaki ma te beretitenti n te mwaanga i Saetsiwi ma e ataia ae e kantaningaa rokoia n ae iai bukina, ngkanne ao a buti mitinare iaon aia turaki n aron are a kona ao ngkanne a rianna n te mwananga ae 3 te aoa manna. N tokin te tai ngke a roko, ao akea te beretitenti n te mwaanga ae a na kona n nooria ikekei. A tia n rianna Elder aikai ni moan mwanangaia ni karokoa tokina n ae e matebuaka.

Ngkanne e a bwaka te karau ae moan te korakora. A ataia aomata ni kabane ake a maeka i Saetsiwi bwa ngkana e moanna ni korakora bwakan te karau, e bon rang kakamaaku te ruo mai iaon te maunga. A kawaekoakoaia n okira aia kaa Elder Toa ao Nalin, n ataia bwa e ware teekan imwaain ae a iabubuti ranin taian karaanga ao e na kangaanga aron te mwananga iai. A roko n aia turaki iaon te tai ngke a buti rinanon te moan ao te kauoua ni karaanga, ma a ataia bwa te kateniua ni karaanga e a riki bwa te kangaanga teuana.

Ni kakoaua raoi, e bae aia kaa n tabeua kawai. A kataia ni kookia—ma a bon aki tekeraoi. A tareboonia te Beretitenti n te Mwakoro, ao e a roko buokaia n te tai ae waekoa, ma e a bon aki kona ni mwaing te kaa. E a iabubuti te karaanga ao e a raanga nako n te tai ae tawe are a riai taan ibuobuoki aikai n otinako ao ni mwaing bwa aonga ni mano. Ngkanne, iai te bwai ae e nooria Elder Nalin are e a riki bwa raraomana. E nooria bwa ranin te karaanga are imwiina—are e toma ma te karaanga aei—e rangi ni buaka man iabuti ao e kakamaaku te buti rinanona.

N ana iango, iroun Elder Nalin bwa te kairoro ae akea noorakina e tuuka te karaanga are te kateniua, are e karekea riki aia tai iai uakanne . . . ma e ataia bwa e na aki rangi ni maan. E birimwaaka raangan te ran.

Bon banna ni katooto raoi Elder Toa ao Nalin aika a rangi ni konabwai n te mwakuri mai buakoia ataeinimwaanen Vanuatu—n te mwiokoaki ao n aanga nako n te aro ae akea n ai arona. Irouia, te turaki bon te bwai ae kangaanga arona bwa e rangi ni bobuaka, ai moarara riki n te aba are e a kuri kangaanga naba irouia utu bwa a na kona ni kareireiia natiia, e karako ae kabooa ana kaa. A motikia Elder aikai bwa a kamanoa ana turaki te Ekaretia nakon aia kabanea ni konaa, ma e a roroko ieta te ran nakon bwain kaukan mataroan te turaki. A tareboniia te Beretitenti n te Mition. “Tera ae ti riai ni karaoia?”

E kangai ana kaeka Beretitenti Messick: “Kam rabwa ngkai kam tareboon. Ngkainaba otinako man te turaki ao kamanoi ngkami. I aki tabe ma te turaki; I tabe riki ma ngkami.”

Ngke a kawaekoaia n otinako man te turaki, e a tamwarake Elder Toa nakon te kaintekateka are mai ibuki bwa e na anai aia boki aika tabu ao beeba n Intawiu aika 114 ake a kainnanoi ibukin te bwabetito. Akea te tabo ae kona n nooria iai. Ngkanne iai te bwanaa ae takarua, “E a raanga te ran! Otinako man te turaki!” ao e waekoa n otinako Elder man te mataroa are mai ibukiu n te tai are e katikaki nako te turaki inanon te karaanga.

N te tai are a ataia Elder aika bwa aia boki aika tabu ao aia beeba n intawiu ae 114 mwaitina a bon mena iaon te turaki—are aki kona n nooraki ngkai—a kabongana mwaakan te nakoanibonga ao n tua nakon te turaki bwa e na kamanoi aia beeba aika a kakawaki ake iaona. “Anne te bwai ae ko kona ni karaoia ma te nakoanibonga,” a taku ataeinimwaane aikai imwiina, ma te onimaki ae matoa. “Ko kona n tua ma ni karaoaki nanon am taeka.”

A baireia Elder Toa ao Nalin bwa a na kararoaia bwa aonga ni mano, ao ikanne irarikin te karaanga, a katorobubua ao a tataro. Ngkai a tataro bwa e na kamanoaki te turaki ao a na aki mwaimwai aia boki aika tabu ma aia beeba n intawiu, iai te kakoaua ae rau ae a namakinna mitinare aikai bwa a na nakoraoi bwaai ni kabane. Ngkanne, a bon rianna ni kabanea kawaia n raroa nako man te maunga.

N te bong are imwiina, a tarebooniaki Mitinare aikai iroun te Beretitenti n te Mwaanga. Te beretitenti n te mwaanga ae Saetsiwi e a kunea aia turaki, 250 te miita raroana man te karaanga. Ngke a roko Mitinare aikai bwa a na kataia n nooria ngkana e okira arona are mai imwaaina, a kunea bwa bon akea naba te mwanuunu ke e na kakaraaki rabwatan te kaa, n aki ongea butina inanon te karaanga, ni kauntonu ma taian aroka, atiibu, ao maange.

Nanon te turaki e taraa n aki reke arona. E a ninima n ran nanona. E rootaki te intin man ana urubwai te iti, ao bwain nanon te cab ni kabane—booki aika a uarereke, booki n reirei, ao bon booki—a mara n te ran ao e riaon te konaa are a na kona ni katararaoaki teia . . . ma tii aia boki aika tabu Mitinare ma aia beeba n intawiu ae 114 mwaitina. A bon mena ikekei ao a kai nooraki nakon bwaai riki tabeua, a aki te roko ni mwaimwai.

Ngke e tabe ni karaoaki te turaki, Elder Toa ao Nalin a manga reita mwanangaia n rianna. N tikuia are imwiina, a intawiuniia ao ni bwabetitoia 48 aomata imwaain ae a reitanako kawaia nakon te Abamwakoro ae Tanna. “Ngkana ko a kua n nakonako,” temanna mairouia ae tuanga raoia ni mitinare, “Ko na nakonako ma nanom.”

Nanoia ao ana mwakuri ni kakai n te nakoanibonga e buokiia Mitinare aika a kakaonimaki aikai ni kawariia ao ni kairiia 114 aomata ma te kamanoaki nakon ana Ekaretia Iesu Kristo.

Boretiia