Liahona
Te mau pāpa’ira’a mo’a—te niu nō te fa’aro’o
Novema 2024


14:7

Te mau pāpa’ira’a mo’a—te niu nō te fa’aro’o

E’ita tā tātou e nehenehe e ha’afaufa’a ’ore i te faufa’a o te mau pāpa’ira’a mo’a i roto i te mau fa’afāriura’a ’e te ha’apa’o-maita’i-noa-ra’a i roto i te ’evanelia.

’Aita i maoro a’enei, ’ua ’ite māua tā’u vahine ’o Mary i te hō’ē piriaro ma te hōho’a o te hō’ē buka ’e teie parau i mua : « Te mau buka : Te taiha’a mau rima mātāmua. »

Te piriaro e poro nei ē<nb/>: «<nb/>Te mau buka<nb/>: Te taiha’a mau rima mātāmua.<nb/>»

’Ua māna’ona’o vau i teie parau ta’a ’ē, ’e te rahi o te mau taiha’a mau rima e rave rau i teienei. ’A feruri noa ai au, ’ua puta mai i roto iā’u ē, e’ita roa atu te hō’ē mātini, noa atu ā te ’a’apo ha’ahia [IA] i roto, e hau atu te faufa’a ’aore rā te fa’ahiahia i te arata’ira’a pae vārua e tae mai nā roto i te heheura’a a te Atua.

Te fāito pūtē ānei ’aore rā te nūmeri, e fa’afāna’o te Bibilia mo’a ’e te Buka a Moromona : Te tahi fa’ahou ’ite nō Iesu Mesia, i te arata’ira’a pae vārua ’e te ha’api’ira’a a Iesu Mesia, te Fa’aora o te ao nei. Tē poihere nei tātou i teie nā buka nō tō rāua maita’i rahi i te ha’apu’e i te parau nō te arata’ira’a te Atua i te mau peropheta ’e te feiā i tahito ra, nā reira ato’a te arata’ira’a tā rāua e fa’afāna’o nei nō tō tātou iho orara’a nei.

’Ia ’āmuihia i te mau ha’api’ira’a a te mau peropheta ora, e fa’afāna’o teie nā pāpa’ira’a mo’a i te ’avei’a nō tātou i teie nei ao. E mea pūai roa a’e teie mau pāpa’ira’a mo’a ’a hōro’a mai ai i te arata’ira’a, i te fa’atītī’aifarora’a, i te fa’aa’o ’e te tāmarūra’a i te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare e ’imi nei i te arata’ira’a a te Fatu.

’O te mau pāpa’ira’a mo’a, ’āmuihia i te fa’aurura’a pae vārua a te Vārua mo’a, te puna mātāmua ’o tē fa’a’ōhie i te fa’afāriura’a o te feiā e ’ā’au ’oto ’e te vārua ha’eha’a ’e te hia’ai ’ia pe’e ia Iesu Mesia. E tauturu te mau pāpa’ira’a mo’a ’ia patu i te hō’ē niu ’o tē nehenehe e pāto’i i te mau tauto’ora’a tāmau a te ’enemi nō te tōtōā i tō tātou fa’aro’o.

’Ua ha’amaita’i te mau melo fa’afāriu ’āpī i te ’Ēkālesia, ’e ’ua riro ’ei toto ora i te roara’a o te tua’ā’ai. E hi’ora’a tā’u e poihere ta’a ’ē nei. I te rirora’a vau ’ei ’episekōpo ’āpī, e piti tuahine misiōnare fa’ahiahia tei ha’api’i i te ’utuāfare o William Edward Mussman. Te metua tāne, e pāruru ’aravihi, e fa’aa’o nō te ture ïa nō te hō’ē taiete rahi. Tāna vahine itoito, ’o Janet, tē tauturu ra ïa i te ’utuāfare ’ia tūtava ’ia ora i te hō’ē orara’a huru Mesia a’e.

’E tā rāua tamaiti ’e te tamāhine fa’ahiahia mau, to’opiti e 20 ti’ahapa matahiti, tē ha’api’i-ato’a-hia ra. To’omaha tei fa’ari’i i te mau ha’api’ira’a ’e tē haere mai nei i te purera’a. ’Ua tūra’i nā tuahine misiōnare i te parau nō te tai’ora’a i te Buka a Moromona ’e te purera’a nō te ’itera’a pāpū o te reira pāpa’ira’a mo’a. Te mea fa’ahiahia, ’ua tai’o teie ’utuāfare i te Buka a Moromona ma te pure, e taime poto noa.

E mea ’āpe’e nā misiōnare titi ia rātou i te mau purera’a ’ōro’a, to’opiti e peresideni tahito nō te Sōtaiete Tauturu.

Tē piri ra te ’utuāfare i te bāpetizora’a, fa’ari’i ihora rātou i te tahi ha’apu’era’a pāpa’ira’a e fa’ahapa i te ’Ēkālesia. ’Aita ā te natirara, ’ua ’ī roa rā te hō’ē ’āfata rahi i teie mau pāpa’ira’a.

’Ua tītau manihini nā tuahine misiōnare iā’u, te ’episekōpo 34 matahiti tei pi’i-noa-hia nei, ’ia pāhono i te mau uira’a e uihia mai. I te putuputura’a mātou i roto i te piha fa’afa’aeara’a, tei rōpū maita’i i te piha te ’āfata rahi ’e te mau buka iti e fa’aha’apa i te ’Ēkālesia. ’Ua feruri na vau i teie ’ohipa nā roto i te pure. I te taime nō te pure mātāmua, ’ua muhumuhu mai te Vārua iā’u ē : « ’Ua ’ite a’ena ’oia e parau mau. » E mea faufa’a te reira. ’Ua ti’aturi nā tuahine misiōnare ē, e ’itera’a pāpū a’ena tō te toe’a o te ’utuāfare. ’Aita rā i pāpū nō te metua tāne.

I reira ra tō’u fa’a’itera’a iāna ē ’ua muhumuhu mai te Vārua iā’u ē e ’itera’a pāpū a’ena tōna. « E parau mau ānei ? » Hi’o ’āfaro mai nei ’oia iā’u ’e parau atu ra ē ’ua ha’apāpū te Vārua i te parau mau o te Buka a Moromona ’e o te ’Ēkālesia iāna.

Ui a’era vau e mea tītauhia ānei ’ia hi’ohi’a teie mau buka iti inaha e ha’apāpūra’a a’ena tā rātou nā te Vārua.

Pāhono mai nei te metua tāne ’aita e faufa’a. ’Ua pe’e ato’a te toe’a o te ’utuāfare i tāna pāhonora’a.

Parau mai nei ’oia e uira’a rahi tāna : Te tumu rātou i fa’ari’i ai i terā mau pu’era’a pāpa’ira’a e pāto’i i te ’Ēkālesia, nō te mea ïa e melo rātou nō te tahi atu fa’aro’o. Hau atu, ’ua parau fafau atu ’oia i te hō’ē tino moni rahi nō te tauturu i te patu i te hō’ē fare purera’a ’āpī nō terā fa’aro’o. Fa’a’ite mai nei ’oia ē ’ua ha’api’i nā tuahine misiōnare iāna i te faufa’a rahi nō te tuha’a ’ahuru, ’o tāna i fa’ari’i māite, tē uiui nei rā tōna mana’o e mea hape ānei ’ia ha’apa’o ato’a ’oia i te tino tāna i parau fafau atu. ’Ua ha’apāpū atu vau iāna ē e ’ohipa au roa ’e te tano te hōro’ara’a i terā moni.

Tē ’utuāfare Mussman.

’O Mussman mā ’e tā rāua tamaiti, te hunō’a vahine ’e te tamāhine.

’Ua bāpetizohia te ’utuāfare tā’āto’a. Hō’ē matahiti i muri mai, ’ua tā’atihia rātou ’ei ’utuāfare i te hiero nō Oakland (California, Marite). ’Ua fāna’o vau i te haere ato’a atu. ’Ua fa’aoti te tamaiti i tāna ha’api’ira’a ture ’e te hi’opo’ara’a nō te auha’avā nō California, ’e reva ihora e tāvini i te hō’ē misiōni ha’apa’o maita’i i te fenua Tāpōnē. I hi’o noa ana vau i te mau matahiti nō muri iho i te mau u’i nō muri mai tei ha’apa’o maita’i noa i te ’evanelia. ’Ua fāna’o vau i te fa’aterera’a i te tā’atira’a o te hō’ē o te mau mo’otua vahine.

Hō’ē ā fa’ahiahia te mau fa’afāriura’a e tupu nei i tō tātou nei mahana. I te ’āva’e Tiunu i ma’iri, ’ua paraparau māua te ta’ata fa’aineine ra ’o Andy Reid, te upo’o fa’aineine nō te pupu fa’ahoro pōpō Kansas City Chiefs, nā muri i te tahi ato’a mau pu’era’a tei ti’a nō tō rātou fa’aro’o, i te ’āru’i fa’aro’o rau i te fare purera’a ra Riverside Church i New York City. ’Ua tūra’i Reid tāne i te parau nō te fa’afāna’ora’a i te piti o te tāmatara’a ’e te ha’ara’a i mua i te mau tītaura’a ’e i te mau fāna’ora’a, ’o terā ato’a ho’i te ’evanelia a Iesu Mesia. ’Ia po’ipo’i a’e, ’ua haere mātou tā māua vahine, ’o Tammy Reid ’e ’o Mary, i te purera’a ’ōro’a i te pāroita piti nō Manhattan. E purera’a pūai i te pae vārua. E rave rahi melo fa’afāriu ’āpī i roto i te ’āmuira’a. E pae tei bāpetizo-noa-hia nei, e maha tāne ’e te hō’ē tamāroa i roto i te mau melo nō te Autahu’ara’a a Aarona tei ’ōpere i te ’ōro’a. Tē ’oa’oa nei au i te fa’a’ite atu ē, e tomora’a melo ’āpī mai te reira e tupu ra i roto i te ’Ēkālesia tā’āto’a.

E māuruuru rahi tō mātou nō te mara’ara’a rahi o te feiā e pāhono nei i te mau tītaura’a manihini mo’a, ’o tē taui nei i tō rātou orara’a ’e ’o tē fa’ari’i nei i te fāna’ora’a ’ia pe’e ia Iesu Mesia. Tē tomo nei rātou i te ’ē’a nō te fafaura’a nā roto i te fa’aro’o, te bāpetizora’a ’e te ha’amaura’a, mai tei ha’api’ihia i roto i te Bibilia mo’a ’e te Buka a Moromona.

E’ita tā tātou e nehenehe e ha’afaufa’a ’ore i te faufa’a o te mau pāpa’ira’a mo’a i roto i te mau fa’afāriura’a ’e te ha’apa’o-maita’i-noa-ra’a i roto i te ’evanelia. ’Ua ’ite te mau peropheta tahito tei vauvauhia i roto i te Buka a Moromona, i te parau nō te misiōni a Iesu Mesia ’e ’ua ha’api’i i tāna ’evanelia. E tauturu te Buka a Moromona ia tātou ’ia ha’afātata atu ā i te Atua ’a ’apo ai, ’a māramarama ai ’e ’a fa’a’ohipa ai i tā te reira mau ha’api’ira’a. ’Ua ha’api’i te peropheta Iosepha Semita ē : « E ha’afātata a’e te hō’ē ta’ata [’e te hō’ē vahine] i te Atua nā roto i te ha’apa’ora’a i te mau ha’api’ira’a [a teie buka], i tā te tahi ’ē atu buka. »

Nō te ’ite ē e parau nā te Atua te Buka a Moromona, tītauhia ia tātou ’ia tai’o, ’ia feruri, ’e ’ia pure nō ni’a i te reira ’a rave atu ai mai te au i tā te reira ha’api’ira’a. ’Ua parau fafau te peropheta Moroni ē, e heheu mai te Atua i te parau mau o te buka ia tātou, ’ia pure tātou ma te ’ā’au hina’aro mau, ma te mana’o pāpū, ’e ma te fa’aro’o i te Mesia. E mea faufa’a roa te tai’o-māite-ra’a i te Buka a Moromona nō te fa’afāriura’a tāmau.

’Ia hi’o tātou i te tā’amura’a i rotopū i te Bibilia ’e te Buka a Moromona ’ei taiha’a mau rima, e ui paha te tahi. ’Ia mana’o ’outou, e aha ra te tauturu ’e te auturuturu o nā buka mai te mea ’ua fa’a’ite te Fatu e tā’atihia ’e « ’ia riro ’ei hō’ē i roto i tō rima na » ? Terā tā te Fatu i parau nō ni’a i te « rā’au nā Iuda », te Bibilia, ’e te « rā’au nā Epheraima », te Buka a Moromona.

E rave rahi hi’ora’a, e fa’afāna’o te Buka a Moromona i te ha’api’ira’a tumu niu ’o tē ha’amaita’i ’e ’o tē patu i ni’a i te Bibilia. Te ha’api’ira’a tumu nō te tāra’ehara a Iesu Mesia, e hi’ora’a hōhonu ïa.

Tē hōro’a nei te Bibilia i te fa’ati’ara’a ’āfaro maita’i nō te tāvinira’a a Iesu Mesia i te tāhuti nei, mai tōna pohe ’e tōna ti’afa’ahoura’a. Tē fa’a’ite pāpū atu ā ra te Buka a Moromona i te parau nō te tāra’ehara a Iesu Mesia, e mea tā te mau peropheta i fa’ata’a hu’ahu’a hou tōna pohe.

Tē fa’a’ite nei te upo’o parau o te pene 42 nō Alama i te aura’a o te ha’api’ira’a tumu nō te tāra’ehara a Iesu Mesia.

Tē tai’o nei : « ’Ua riro te orara’a tāhuti nei ’ei taime tāmatara’a ’ia ti’a i te ta’ata ’ia tātarahapa ’e ’ia tāvini i te Atua—Nā te Hi’ara’a i fa’atae mai i te pohe pae tino ’e te pohe pae vārua i ni’a iho i te mau ta’ata ato’a—E tae mai te fa’aorara’a nā roto i te tātarahapara’a—’Ua riro te Atua iho ’ei tāra’ehara nō te mau hara a tō te ao nei—Nō te feiā i tātarahapa te aroha—’E te toe’a ra tei raro a’e ïa i te parauti’a a te Atua—’Ua tae mai te aroha nā roto i te Tāra’ehara. »

’Ua parau te peresideni Russell M. Nelson ē : « Tē parau fafau atu nei au ia ’outou ē, ’ia tuatāpapa ’outou i te Buka a Moromona nā roto i te pure i te mau mahana ato’a, e rave ïa ’outou i te mau fa’aotira’a maita’i a’e—i te mau mahana ato’a. » Tē parau fafau ato’a nei ’oia ē « ’ia utuhi ’outou ia ’outou i roto i te Buka a Moromona, i te mahana tāta’itahi, e nehenehe ’outou e pāruruhia i te mau ’ino o terā mahana. »

Mai tā’u i parau, ’ua feruri noa ana vau i terā mana’o nō te taiha’a mau rima mātāmua—’o te hō’ē buka. ’Ātīrā noa atu, tē ’ite nei au i te faufa’a rahi roa ’ino o te natirara nā te ao nei i teie mahana. E nehenehe tā te hō’ē taiha’a mau rima nō teie tau e hōro’a i te mau ha’amāramaramara’a tei fa’a’ī nā mua atu i te hō’ē vaira’a buka tā’ātoa. E māuruuru rahi tō tātou ’ia ora i te hō’ē tau mai teie nei. E māuruuru ta’a ’ē tō’u i te mea e ti’a i te mau buka mo’a ’e te mau mātēria a te ’Ēkālesia ’ia matara nūmeri mai. E mauiha’a pūai rahi te natirara nō te ha’api’i i te ’evanelia. I teienei, e rave rahi te ta’ata e fa’a’ite i te ’īrava pāpa’ira’a mo’a i te hoa maoti te rāve’a rorouira ’āpī. ’Ei hi’ora’a, te fa’aaura’a rorouira Buka a Moromona, e rāve’a fa’ahiahia ïa nō te fa’a’ite i te mau hoa e aha te Buka a Moromona, ’e e nehenehe ’ia nā reira ’e ’aita e huru-’ē-ra’a ’e mai terā noa, noa atu te vāhi tei reira ’outou.

Fa’aaura’a rorouira Book of Mormon [Buka a Moromona].

Tē fa’afāna’o nei te natirara e rave rahi ha’amaita’ira’a, te vāhi ’ino rā, mai te mau buka iti e fa’ahapa i te ’Ēkālesia tā’u i fa’ahiti nā mua atu, tē fa’a’ohipa-ato’a-hia nei te reira nō te fa’atupu i te fē’a’a ’e nō te tōtōā i te fa’aro’o nō ni’a i te mau parau tumu tao’a rahi o te ’evanelia. E nehenehe te reira e ō atu i roto i « te mau ’ino o terā mahana » tā te peresideni Nelson i fa’ahiti.

’Ua hāmani te ’enemi ’e rātou e tauturu nei iāna, ma te ’ite ’aore rā ma te ’ite ’ore, i ni’a i te natirara, i te ’aifāito o terā ’āfata tei ’ī i te mau pāpa’ira’a e fa’ahapa i te ’Ēkālesia tā’u i fa’ahiti a’e nei, nō te fa’aātea ia ’outou i te parau mau a te Atua.

Te mau fifi e fa’ahitihia nō te fa’atupu i te fē’a’a i te roara’a o te mau matahiti, hō’ē ana’e ïa. E māerehia te parau pāpū o te reira ’ia fa’aauhia tō tātou tau i te mau matahiti 1960, e 20 ti’ahapa matahiti ïa tō’u.

Tē ha’api’i nei te mau pāpa’ira’a mo’a ia tātou ’ia feruri maita’i ’e ’ia pa’ari tō tātou i roto i te mau mea ato’a. E nehenehe te natirara e fa’a’ohipahia ma te maita’i ’aore rā nō te vāvāhi.

Tītauhia i te mau melo maoro ’e tae noa atu i te mau melo ’āpī e ’imi nei i te ’evanelia, ’ia fa’aoti pāpū e aha tā rātou e hi’o. ’Eiaha te parura’a mātēria vi’ivi’i ’e te mana’o ’ino ’e te parauti’a ’ore. ’Ia nā reira ’outou, e nehenehe te mau fa’anahora’a rorouira e fa’ahe’e ia ’outou i ni’a i te ’ē’a ’o tē vāvahi i te fa’aro’o ’e ’o tē tū’ino i tō ’outou haerera’a mure ’ore i mua. E nehenehe ’outou e ravehia nā te maita’i ’aore rā nā te ’ino. ’A ’imi i te parauti’a ’e ’a ’ape i te mau ’āpo’o tupa pōiri o te natirara ’e te ’ai’aihā’āra’a i te parau ’āpī au ’ore. ’A fa’a’ī i tō ’outou orara’a i te mau mana’o maitata’i ’e te parauti’a ; ’a vai ’oa’oa ; ’a ’ārearea ’eiaha rā te ’ohipa ma’ama’a. E mea ta’a ’ē ïa. E arata’i fa’ahiahia te ’ahuru ma toru hīro’a fa’aro’o. Nā ni’a roa atu, ’a utuhi tāmau ia ’outou i roto i te Buka a Moromona, ’o tē fa’atae mai i te Vārua i roto i tō ’outou orara’a ma te tauturu ia ’outou ’ia hāro’aro’a i te parau mau ’e te hape.

Tā’u parau a’o ia rātou tei hahi ’ē noa atu i te ’ē’a nō te fafaura’a, e ho’i mai i te mau pāpa’ira’a mo’a, i te arata’ira’a a te peropheta, i te ha’apa’ora’a fa’aro’o i te fare, ’e i te pehe nō te fa’aro’o. E mea faufa’a te vairua tāta’itahi nō te Fatu. Tē hina’aro nei mātou ia ’outou ! Tē hina’aro nei te Fatu ia ’outou, ’e tītauhia oia nō ’outou ! E fa’ari’i-noa-hia ’outou. I te roara’a o tō’u mau matahiti tāvinira’a i roto i te ’Ēkālesia, ’ua poihere noa vau i te feiā fa’ahiahia tei ho’i mai i te ’ē’a nō te fafaura’a ’e tei tāvini ’e tei ha’amaita’i ia rātou ato’a tā rātou i here, ’aore rā, ’o tā rātou i fārerei.

E rāve’a rahi te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te mau peropheta ora nō te hō’ē Metua here i te ao ra, nō te ha’amatara i tāna fanahora’a nō tāna mau tamari’i ato’a.

Tē hōro’a nei au i tō’u ’itera’a pāpū nō te hanahana o Iesu Mesia, ’e te pāpūra’a o tāna tāra’ehara, i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Hi’o 2 Timoteo 3:16.

  2. Hi’o ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia : E arata’i nō te fa’a’ite i te ’evanelia a Iesu Mesia (2023), 28 ; hi’o ato’a 2 Nephi 2:7 ; 3 Nephi 12:19 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 20:37 ; Ezra Taft Benson, « A Mighty Change of Heart », Ensign, ’Ātopa 1989, 2–5.

  3. ’O Beverly Bridge ’e Cheryl Morgan nā tuahine misiōnare.

  4. ’Ua fa’aoti te tamaiti, ’o William E. Mussman III, i te tāna ha’api’ira’a i Stanford ’e tē haere ra i te ha’api’ira’a ture i te University of California, i San Francisco. Tē haere ra tōna tuahine, ’o Ann C. Mussman, i te ha’api’ira’a Stanford University.

  5. ’O nā tuahine Eleanor Mehr ’e Louise Johnson nā misiōnare titi.

  6. ’Ua fa’ahanahana te New York Latter-day Saint Professional Association (NYLDSPA) i te ’Orometua A. R. Bernard ’e te ta’ata fa’aineine ra ’o Andrew « Andy » W. Reid a te ’Ēkālesia ha’apa’ora’a ’āmui rahi nō Riverside i Manhattan. Tei reira ato’a te feiā fa’atere o tō tātou fa’aro’o ’e nō te tahi atu mau fa’aro’o e rave rahi, mai te ta’ata i noa’a te rē nā mua atu, ’o Rabbi Joseph Potasnik.

  7. Hi’o Tad Walch, « How Andy Reid’s Beliefs in Jesus Christ and a Second Chance for Michael Vick Guide the Kansas City Chiefs », Deseret News, 3 nō Tiurai 2024, deseret.com.

  8. ’Ua hau i te 198 000 melo fa’afāriu ’āpī tei bāpetizohia mai te 1 nō Tēnuare 2024 i te 30 nō ’Ātete 2024 (ha’amāramaramara’a tei hōro’ahia mai e te Tuha’a fa’atere misiōnare).

  9. Tē fa’ata’a nei te pene 5 o te ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia nō te aha e ’ōfa’i tua te Buka a Moromona nō tō tātou ha’apa’ora’a fa’aro’o.

  10. ’Ōmuara’a o te Buka a Moromona.

  11. ’Ua parau pāpū te peropheta Iosepha Semita ē e ha’afātata a’e te hō’ē ta’ata i te Atua nā roto i te ha’apa’ora’a i te mau ha’api’ira’a tei ha’api’ihia i roto i te Buka a Moromona i tō te tahi ’ē atu buka » (hi’o i te ’ōmuara’a o te Buka a Moromona).

  12. Hi’o Moroni 10:4.

  13. Hi’o Ezekiela 37:15–17 ; hi’o ato’a 2 Nephi 3:12.

  14. Nō te ta’o [reo peretāne] Atonement [Tāra’ehara], ’oia ho’i te tāra’ehara a Iesu Mesia, ’ua fa’ahitihia ïa i te hō’ē noa taime i roto i te Faufa’a ’Āpī (hi’o Roma 5:11). I roto i te Buka a Moromona, e 24 taime ’ua fa’ahitihia te ta’o Tāra’ehara. Tē fa’ata’a nei te 2 Nephi 2:10 i te ’oa’oa e tū’ati i te Tāra’ehara (hi’o ato’a index to the Book of Mormon, « Jesus Christ, Atonement through »).

  15. Russell M. Nelson, « Te Buka a Moromona : E aha te huru tō ’outou orara’a ’āhani ’aita te reira ? », Liahona, Novema 2017, 62–63.

  16. E feruri noa na i te ha’amaita’ira’a ’ia ha’api’i i te mau hepetoma ato’a mai roto mai i te Mai, pe’e mai nā ni’a i te natirara.

  17. E mau fifi, e ’ere roa atu i te parau mau. Vetahi tē rave i te mau ’ohipa i tupu ma te ha’amo’e i te heiparau. Vetahi e pa’epa’e nei i te mau ’ōpuara’a tōtiare e tū’ati ’ore i te Bibilia ’e i te Buka a Moromona. Tē vai ra tei ni’a i te paru ē ’aita ā te Fatu i hōro’a i te heheura’a.

  18. Te ’ai’aihā’āra’a i te parau ’āpī au ’ore [Doomscrolling], ’o te peu tāmau ïa ’e te onoono’a i te mā’imira’a i te mau parau ’āpī ’ino ’e te fa’aturumara’a i ni’a i te mau rāve’a tūreiara’a tōtiare ’e te mau ha’apararera’a parau ’āpī (hi’o Merriam-Webster.com Dictionary, « doomscroll »).

  19. ’Ua ’ite te ’Ēkālesia i te tupura’a fa’ahiahia ’e te taera’a mai rahi i te purera’a i te mau matahiti i ma’iri a’enei. E mea iti a’e te tai’o i ni’a i te hānere o te feiā e fa’aru’e nei i te ’Ēkālesia, i tei ’itehia i te mātāmua, ’ua hina’aro rā tātou i te mau melo ato’a.