Mësoni – Koha Maksimale: 45 Minuta

Diskutimi i Sotëm:

4 Kurseni dhe Investoni për Të Ardhmen

Harta e Suksesit për Kujdestarinë Financiare

Lexoni:Kur njerëzit dëgjojnë termin investim, ata mund të mendojnë për një sallë burse të zhurmshme dhe kaotike me njerëz që shesin aksione dhe bonde. Ndonëse mund të jetë pjesë e investimit, investimi është gjithashtu akti i dhënies së kohës, përpjekjeve ose parave për diçka dhe pritja e njëfarësoj fitimi. Në këtë kuptim, investimi është një element i mbështetjes te vetja.

Në këtë kapitull, ju do të zbuloni tri mënyra se si të investoni:

1. Kurseni para

2. Merreni parasysh pronësinë e shtëpisë

3. Kërkoni të arsimoheni

1. Kurseni Para

Përsiatni:Shpenzoni dy minuta për të menduar rreth pyetjes vijuese dhe hidhini në letër mendimet tuaja: Për çfarë do të më pëlqente më shumë që të kurseja?

Lexoni:Një nga mënyrat më të lehta për të investuar është të kurseni para. Ju keni punuar që të mblidhni një fond për raste të ngutshme, duke filluar me vlerën e shpenzimeve të një muaji dhe më pas duke e mbledhur që të arrijë vlerën e shpenzimeve të tre deri gjashtë muajve. Përfytyrojini mundësitë [që do të kishit] po të vazhdoni të kurseni edhe pas krijimit të një fondi të qëndrueshëm për raste të ngutshme.

Plaku L. Tom Peri dha mësim: “Paguajini vetes një shumë të paracaktuar për ta kaluar direkt te kursimet. … Për mua është e habitshme që kaq shumë njerëz punojnë gjithë jetën e tyre për pronarin e dyqanit, qiradhënësin, kompanitë elektro-energjetike, shitësit e makinave dhe bankën e prapëseprapë mendojnë kaq pak për vetë përpjekjet e tyre saqë nuk i paguajnë asgjë vetes” (“Becoming Self-Reliant”, Ensign, nëntor 1991, f. 66).

Siç u shpjegua më parë me shembullin e kavanozit, është shumë e rëndësishme të “paguajmë për veten” së pari duke vendosur para te kursimet. Kjo do t’ju ndihmojë të krijoni një siguri financiare.

Diskutoni:Harxhoni një minutë kohë për ta shqyrtuar përsëri shembullin me kavanozin. Çfarë është më domethënëse për ju rreth këtij shembulli? Si po e tregoni besimin me vepra duke ndjekur qasjen e mbështetjes te vetja?

2. Merreni Parasysh Pronësinë e Shtëpisë

Lexoni:Blerja e një shtëpie mund të jetë një mënyrë tjetër investimi. Pronësia e shtëpisë nuk është për këdo, sidoqoftë, dhe shpesh qiraja mund të jetë një mundësi më e mirë.

Veprimtaria (10 minuta)

Hapi 1: Ndahuni në grupe me nga dy ose tre njerëz dhe shpenzoni pak minuta duke shqyrtuar gjërat pozitive dhe negative që janë renditur më poshtë për pronësinë e një apartamenti kundrejt marrjes së një apartamenti ose shtëpie me qira. Shtoni edhe disa nga vetë idetë tuaja te listat më poshtë.

Hapi 2: Më pas mblidhuni sërish bashkë dhe diskutoni për pyetjet vijuese: Çfarë mësuat? Çfarë gjërash të tjera pozitive dhe negative hodhët në letër?

Gjërat Pozitive të Qirasë	Gjërat Negative të Qirasë
Kosto më të ulëta për mirëmbajtjen	Nuk e kam në “pronësi”
Më e lehtë të shpërngulesh	Qiraja mund të rritet

Gjërat Pozitive të Pronësisë	Gjërat Negative të Pronësisë
Shtëpisë mund t’i rritet vlera (vlerësimi)	Kostot për mirëmbajtjen
Ju filloni ta kini shtëpinë në pronësi	Mund të jetë e vështirë ta shesësh dhe të shpërngulesh

Lexoni:Për ata që po marrin parasysh pronësinë e shtëpisë, mbajini mend këto dy parime:

• Blini një shtëpi vetëm kur dhe ku t’ju duket e përshtatshme.

• Blini vetëm atë që mund ta përballoni lehtësisht.

Tani le të diskutojmë për disa faktorë që mund të ndikojnë te këto parime.

Veprimtaria (5 minuta)

Përgjigjuni në mënyrë të pavarur pyetjeve më poshtë. Nëse nuk mund t’iu përgjigjeni me “po” këtyre pyetjeve, marrja me qira në situatën tuaj aktuale mund të jetë një mundësi më e mirë sesa blerja.

A Ka më Shumë Kuptim për Mua që ta Blej, në Vend që ta Marr me Qira?
□ A jam i/e lirë nga borxhi konsumator?
□ A kam një fond 3 deri 6-mujor për raste të ngutshme?
□ A po jetoj sipas buxhetit dhe a e di se çfarë shume pagese mund ta përballoj lehtësisht?
□ A kam kursyer para mjaftueshëm për një pagesë paraprake?
□ A kam një vend punësimi të qëndrueshëm?
□ A planifikoj ta kem në pronësi shtëpinë për të paktën 5 vjet?
□ A mund t’i përballoj kostot shtesë për mirëmbajtjen dhe sigurimin e shtëpisë sime dhe pagimin e taksave për pronën?

Diskutoni:Përse janë të rëndësishme këto pyetje që t’ia bëni vetes përpara se të blini një shtëpi?

Lexoni:Shumë njerëz blejnë një shtëpi duke përdorur një hua që quhet kredi. Kjo kredi është një borxh dhe do t’ju kërkojë interes. Nga ju pritet që të bëni pagesat mujore dhe ta shlyeni huan.

Për një qëndrueshmëri financiare afatgjate, pagesa mujore për kredinë tuaj nuk duhet ta kalojë 25 përqind të të ardhurave tuaja mujore. Përdoreni këtë si udhërrëfim për atë që mund të përballoni ta paguani, në vend të asaj që huadhënësi është i gatshëm t’jua japë hua.

Veprimtaria për Llogaritje

Në Shtetet e Bashkuara, të ardhurat mesatare për familje në vitin 2013 ishin rreth 52 000 dollarë. Sa është shuma më e lartë e parave që duhet të shpenzojë çdo muaj për pagesën e kredisë një familje që fiton 52 000 dollarë në vit?

Si grup, vendoseni informacionin vijues te makinat tuaja llogaritëse. Ndaluni në çdo hap për t’u siguruar që çdokush të marrë të njëjtën përgjigje përpara se të kalojë në hapin tjetër.

Hapat	Llogaritjet
25% e 52 000 = shpenzimi vjetor për kredinë	.25 x 52 000 = 13 000
13 000 pjesëtuar me 12 muaj = shpenzimi mujor për kredinë	13 000 ÷ 12 = 1 083

Një familje me këto të ardhura do të bënte mirë të sigurohej që pagesa e tyre mujore për shtëpinë të mos e kalojë shifrën 1 100 dollarë.

Tani, në mënyrë të pavarur ose me bashkëshortin/en tuaj (nëse është e mundur), llogaritni 25 përqind të të ardhurave tuaja mujore duke ndjekur hapat më lart. Ju nuk keni nevojë t’ia tregoni këtë shifër asnjë tjetri në grup nëse nuk parapëlqeni ta bëni. Shkruajeni përgjigjen tuaj këtu .

Diskutoni:Çfarë do të thotë për ju të blini një shtëpi që mund ta përballoni lehtësisht?

Lexoni:Mbajeni në mendje se ka shpenzime të tjera për pronësinë e shtëpisë përveç kredisë. Kur keni në pronësi një shtëpi, ju jeni përgjegjës për mirëmbajtjen. Gjërat thyhen, vjetrohen dhe ndonjëherë kanë nevojë të zëvendësohen. Këshilluesit financiarë në përgjithësi rekomandojnë të kursehet të paktën 1 përqind e vlerës së shtëpisë suaj çdo vit për mirëmbajtje.

Çeqe Shpërblimi

Fill kur filluam të mësonim së pari rreth kujdestarisë financiare, unë fillova një punë të re që i paguante shpërblimet tremujore. Me ato para shtesë, ne vendosëm të përdornim një pjesë të tyre për të kursyer dhe pjesën tjetër për një pagesë kredie shtesë. Ne i bëmë përllogaritjet dhe kjo pagesë shtesë për çdo tremujor do të na kursejë mijëra dollarë interes!

Dilni nga Borxhi i Kredisë

Lexoni:Siç u shpjegua më parë, një kredi është një hua – është borxh – dhe ju kushton edhe shumën e interesit. Duke përsëritur mësimet e Presidentit J. Ruben Klark, Presidenti Ezra Taft Benson tha: “Secili nga krerët e familjes le të synojë të lirohet nga kredia e shtëpisë së vet” (“Prepare for the Days of Tribulation”, Ensign, nëntor 1980, f. 33). Shlyerja e kredisë sa më shpejt mund të kërkojë pak sakrificë, por sa më shpejt ta shlyeni aq më shumë para të paguara për interesin kurseni. Ka dy mënyra për ta paguar kredinë tuaj:

• Paguani shtesë

• Krijoni një hua afatshkurtër me një normë më të ulët interesi

Pagesa shtesë për shumën themelore mund t’ju kursejë shumë vite pagesash dhe dhjetëra mijëra dollarë interes. Për shembull, nëse keni pasur një kredi 30-vjeçare prej 150 000 dollarësh me një normë interesi 4,5 përqind, ju do të paguanit 123 610 dollarë interes gjatë gjithë kohëzgjatjes së huas. Shikoni tabelën më poshtë për të parë se sa kohë dhe para mund të kurseni duke paguar 100 ose 200 dollarë shtesë në muaj.

	100 dollarë shtesë në muaj	200 dollarë shtesë në muaj
Koha e kursyer	Pothuajse 7 vjet	Pothuajse 11 vjet
Paratë e kursyera	29 715	47 462

Një mundësi tjetër për ta shlyer kredinë më shpejt, është të merrni një kredi afatshkurtër. Kreditë afatshkurtra zakonisht vijnë me norma interesi më të ulëta. Pagesa juaj mujore është më e lartë por ju do të kurseni vite pagesash dhe mijëra dollarë për interesin.

Le ta krahasojmë të njëjtën kredi si më parë, por këtë herë me një hua 15-vjeçare. Shembulli i parë ishte një kredi 30-vjeçare prej 150 000 dollarësh me një normë interesi prej 4,5 përqind. Le ta krahasojmë atë me një kredi 15-vjeçare me normë interesi prej 3,5 përqind.

	Kredi 30-Vjeçare	Kredi 15-Vjeçare
Norma e interesit	4,5%	3,5%
Pagesa mujore	760	1 072
Totali i interesit të paguar	123 610	43 018
Koha për ta shlyer	30 vjet	15 vjet

Në këtë rast, një kredi 15-vjeçare do të thotë një pagesë mujore prej rreth 312 dollarë më shumë, por do t’ju kursente:

• 15 vjet pagesa kredie.

• Më shumë se 80 000 dollarë interes.

Diskutoni:Nga çfarë do të ishit i gatshëm të hiqnit dorë me qëllim që të paguanit shtesë për kredinë tuaj ose për të marrë një kredi afatshkurtër që të liroheshit më shpejt nga borxhi?

3. Kërkoni të arsimoheni

Lexoni:Arsimimi është një formë tjetër investimi. Zakonisht, trajnimet shtesë ose arsimimi do të kenë një kosto. Nëse do të investoni në arsimim, sigurohuni që t’ju çojë drejt një pune më të mirë, që të mund të merrni fitime të mira nga investimi juaj. Presidenti Gordon B. Hinkli këshilloi se “bota në masë të madhe do t’ju paguajë aq sa mendon se vleni dhe vlera juaj do të rritet ndërsa merrni një arsimim dhe zotësi në fushën që keni zgjedhur” (“A Prophet’s Counsel and Prayer for Youth”, Ensign, janar 2001, f. 4).

Ndonjëherë mund të jetë e përshtatshme që të hyni në borxh për të marrë një arsimim por ka edhe shumë mënyra të tjera për ta paguar shkollën. Shqyrtojini të gjitha mundësitë e tjera përpara se t’i drejtoheni borxhit. Nëse atëherë hyni në borxh për arsimimin, përpiquni ta shlyeni sa më shpejt të jetë e mundur.

Grupi i mbështetjes te vetja Arsimim për Punë më të Mirë mund të jetë një mundësi e shkëlqyer për ju kur të merrni parasysh që të investoni për arsimimin.

Diskutoni:Në ç’mënyrë arsimimi është një investim për ju?

Diskutoni për Kursimin e Parave, Synimin për Pronësinë e Shtëpisë dhe Investimin për Veten nëpërmjet Arsimimit në Këshillin Tuaj Familjar

Lexoni:Një nga zotimet tuaja të kësaj jave do të jetë të diskutoni për kursimet, pronësinë e shtëpisë dhe investimin për arsimimin tuaj gjatë këshillit familjar. Diskutoni për gjërat që do të donit të kurseni, nëse duhet të merrni me qira një shtëpi apo do ta blini atë (ose si mund të filloni ta shlyeni kredinë tuaj) dhe për çfarë synimesh për arsimimin, duhet të punoni nëse ka ndonjë. Ju mund të doni të përdorni përvijimin më poshtë “Model Diskutimi Në Këshillin Familjar”.

Model Diskutimi Në Këshillin Familjar

Sigurohuni që të filloni dhe të mbaroni me një lutje për ta ftuar Shpirtin.

Pjesa 1: Shqyrtoni

• Për çfarë do të donit të kursenit në një ditë të ardhme? Shqyrtojeni përgjigjen tuaj për pyetjen me përsiatje në faqen 167.

• Cilat janë disa nga gjërat pozitive dhe negative për pronësinë e një shtëpie kundrejt marrjes me qira? Shqyrtojeni veprimtarinë në faqen 169.

Pjesa 2: Planifikoni

• Si mund të kurseni për dëshirat tuaja në të ardhmen?

• Nëse nuk keni një shtëpi në pronësi aktualisht, a duhet ta merrni parasysh ta blini një të tillë? Apo duhet të vazhdoni ta merrni me qira për momentin?

• Nëse keni në pronësi një shtëpi aktualisht, si mund të punoni për ta paguar më shpejt kredinë tuaj? A do të jetë më e përshtatshme për situatën tuaj aktuale shitja e shtëpisë dhe marrja e saj me qira për një kohë?

• Për çfarë lloj arsimimi ose arsimimi shtesë, nëse ka ndonjë, duhet të investoni për të pasur një punë më të mirë?