Kapitulo 23

“Kamo Gikinahanglan nga Mopasaylo”

Pinaagi sa pagpasaylo sa uban, kita naghatag og kagawasan sa atong kaugalingon gikan sa palas-anon sa kasuko ug nag-andam sa atong kaugalingon alang sa kinabuhing dayon.

Gikan sa Kinabuhi ni George Albert Smith

Niadtong 1897, samtang usa pa ka batan-on, si George Albert Smith miapil sa Utah National Guard. Tungod sa pag-awhag sa pipila sa iyang mga kaubanan, midagan siya alang sa usa ka pinili nga katungdanan diha sa Guard, apan atol sa mga semana nga paingon na mag-eleksyon, ang kaatbang nga guardsman misugod sa pagpakatap og dili tinuod nga mga tsismis nga nagpasangil kang George Albert Smith mahitungod sa dili maayo nga mga binuhatan. Agi og resulta, si Sergeant Smith napildi sa eleksyon nga iyang gibati nga makadaug unta siya. Ang mas nakapalisud pa sa sitwasyon mao nga ang tawo nga mipakatap sa dili tinuod nga mga tsismis higala niya kaniadto.

Bisan og naningkamot siya sa paghikalimot niini, ang sayop nga binuhatan milukop sa kasingkasing ni George Albert Smith uban sa kasakit. Miadto siya sa simbahan pagkasunod Dominggo, apan dili maayo ang iyang gibati mahitungod sa pag-ambit sa sakrament. Nag-ampo siya alang sa panabang ug nakaamgo nga siya kinahanglan nga maghinulsol sa kasuko nga iyang gibati. Nakahukom siya nga pangitaon ang iyang higala ug makig-uli kaniya.

Si George Albert Smith midiretso og adto sa opisina niining tawhana ug miingon sa malumo nga tingog, “Akong igsoon, pasayloa ko sa pagkasilag kanimo nga anaa kanako sa miaging mga semana.”

Diha-diha dayon ang kasingkasing sa iyang higala nahumok. “Brother Smith, wala ka magkinahanglan og pagpasaylo,” miingon siya. “Ako ang nagkinahanglan og pagpasaylo gikan kanimo.” Naglamanohay sila, ug sukad niana nagpabilin sila nga managhigala.¹ [Tan-awa sa sugyot 1 sa pahina 301.]

Pipila ka tuig ang milabay, si George Albert Smith mihimo sa pagpasaylo sa uban nga usa sa iyang tibuok kinabuhi nga mga tumong sa dihang siya misulat sa iyang personal nga pamahayag sa gituohan: “Ako dili motuyo sa pagpasakit sa mga pagbati ni bisan kinsa, dili bisan kaniya kinsa nakahimo kanako og sayop, apan maningkamot sa pagbuhat kaniya og maayo ug mohimo kaniya nga akong higala.”²

Usa ka suod nga kauban ni Presidente Smith nakaobserbar nga ang abilidad sa pagpasaylo mao gayud ang usa sa iyang mahinungdanong mga kinaiya: “Tinuod gayud nga siya mipasaylo sa tanang mga tawo. Nasayud siya sa tibuok niyang kinabuhi mahitungod sa sugo sa Dios: ang Dios mopasaylo kinsa ang iyang pasayloon. Apan kita, gikinahanglan nga mopasaylo sa tanan nga mga tawo. Makahimo siya niana, ug dayon itugyan kana ngadto sa Dios. Ingon nga siya mipasaylo sigurado ko nga iyang kalimtan. Kon ang usa ka tawo kinsa nakapasaylo makahimo sa pagkalimot, nan sa tinuoray kanang tawhana usa ka talagsaon nga tawo, gani usa ka tawo sa Dios!”³

Mga Pagtulun-an ni George Albert Smith

Kon kita nakasabut sa ebanghelyo ni Jesukristo, kita mas andam nga mopasaylo sa uban.

Adunay usa ka butang nga mahimo natong paningkamutan og maayo nga maugmad, ug kana mao, ang kaandam sa pagpasaylo sa usag usa sa atong mga kalapasan. Ang diwa sa pagpasaylo usa ka hiyas nga kon wala kini dili gayud nato makab-ot sa hingpit ang mga panalangin nga atong gilauman nga madawat.⁴

Ang mga tawo sa kalibutan wala makasabut … kon unsa ang gibati sa Manluluwas nga diha sa paghingutas sa iyang kalag, siya nangamuyo ngadto sa iyang Langitnong Amahan, sa dili pagpanghimaraut ug paglaglag niining mga tawo nga mihunos sa iyang mortal nga kinabuhi, apan siya miingon:

“… Amahan, pasayloa sila; kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat.” (Lucas 23:34.)

Mao gayud unta kana ang kinaiya sa tanang mga miyembro sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Mao gayud unta kana ang kinaiya sa tanang anak nga mga lalaki ug anak nga mga babaye sa Dios ug mahimo kana, alang kanako, kon sila hingpit nga nakasabut sa plano sa kaluwasan. … Ang kasuko ug kasilag diha sa atong mga kasingkasing dili maghatag kanato og kalinaw ug kalipay.⁵

Ang Ginoo mihatag kanato og mahinungdanon nga kasayuran, mipadayag sa Iyang hunahuna ug kabubut-on ngari kanato, mitudlo kanato og mga butang nga wala mahibaloi sa kalibutan, ug, sumala sa kasayuran nga atong nadawat, Siya naghimo kanato nga maoy responsable ug naglaum kanato nga magpakabuhi sa mas halangdon nga kinabuhi, mas sulundon nga kinabuhi kay sa niadtong kinsa wala makasabut sa hingpit nga Ebanghelyo sama sa atong nahibaloan. Ang diwa sa pagpasaylo usa ka butang nga ipakita unta sa mas hingpit nga paagi sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw diha kanila. … Kinahanglan nga kita moabut sa usa ka kahimtang diin kita makapasaylo sa atong kaigsoonan.⁶ [Tan-awa sa sugyot 2 sa pahina 301.]

Kon kita mopasaylo sa uban, kita nagpakita og pasalamat alang sa kapasayloan nga gihatag sa Langitnong Amahan kanato.

Agi og sumpay kabahin niining butanga [sa pagpasaylo sa uban], akong basahon ang pipila ka mga bersikulo gikan sa ika-diseotso nga kapitulo sa San Mateo, sugod sa ika-baynte uno nga bersikulo. Mora og ang mga Apostoles kauban sa Manluluwas niining higayuna, ug si Pedro miduol Kaniya ug miingon:

“Ginoo, hangtud ba makapila makasala ang akong igsoon batok kanako, ug pasayloon ko siya? makapito ba?

“Si Jesus mitubag kaniya, Wala ako mag-ingon kanimo nga makapito, kondili kapitoan ka pito.” [Mateo 18:21–22.]

Dayon ang Manluluwas mihatag og usa ka sambingay … mahitungod sa duha ka mga lalaki. Usa sa mga lalaki nakautang sa iyang agalon og dakong kantidad sa kwarta, ug siya miduol ngadto kaniya ug misulti kaniya nga dili siya makabayad sa unsay iyang giutang, ug mihangyo nga unta mapasaylo ang iyang utang. Ang agalon niana nga sulugoon naluoy, ug gipasaylo ang utang niya. Dayon kining tawhana kinsa gipasaylo migawas ug nakasugat sa iyang isigka-ulipon nga nakautang kaniya og gamayng kantidad, ug mipugos kaniya sa pagpabayad. Ang kabus nga tawo dili makahimo sa pagtubag sa iyang obligasyon, ug mibawos og hangyo nga mapasaylo unta ang utang niya. Apan wala siya pasayloa; gipadakop hinoon siya ug gipabilanggo sa tawo kinsa gipasaylo sa iyang agalon. Sa dihang ang uban nga mga isigka-ulipon nakakita sa unsay gibuhat miadto sila sa agalon niining tawhana ug gisuginlan siya, ug siya nasuko ug gitugyan ang tawo kinsa iyang gipasaylo ngadto sa kasakitan, hangtud makabayad siya sa iyang tanang utang. Ang iyang kalag dili igo ang kadak-on aron sa pagpasalamat sa kalooy nga gipakita ngadto kaniya, ug tungod sa kakulang sa gugmang putli nawagtang kaniya ang tanan. [Tan-awa sa Mateo 18:23–35.]

Usahay makakita kita og ginagmayng mga problema nga motumaw taliwala kanato, ug atong makalimtan ang pagpailub sa atong Amahan sa Langit nga gihimo ngari kanato, ug atong gipadako diha sa atong mga kasingkasing ang gamayng butang nga tingali gibuhat o gisulti mahitungod kanato sa atong kaigsoonan. Kita dili kanunay nga mosunod niana nga balaod nga gusto sa Ginoo nga atong tumanon kalabut niining mga butanga. Atong nakalimtan ang sugo nga Iyang gihatag ngadto sa mga Apostoles diha sa mga pulong sa pag-ampo, diin sila giingnan nga mag-ampo nga sila mapasaylo sa ilang mga utang ingon nga sila usab makapasaylo sa mga nakautang kanila [tan-awa sa Mateo 6:12]. Akong gibati nga dako kaayo kita og makat-unan kalabut niini. Kita wala makatuman sa ingon ka hingpit nga maoy kinahanglan natong buhaton sa mga gikinahanglan sa atong Langitnong Amahan.⁷ [Tan-awa sa sugyot 3 sa pahina 301.]

Pinaagi sa pagpili nga dili masilo, atong malimpyohan ang atong mga kasingkasing sa tanang mga pagbati sa pagkadili mabination.

Gitudloan kita sa paghigugma sa atong mga kaaway, ug sa pag-ampo alang niadtong nag-among-among kanato ug namulong og dautan kanato [tan-awa sa Mateo 5:44]. … Kon kamo biay-biayon, ayaw og balos sa pagbiay-biay. Kon ang uban mosulti og dautan batok kaninyo, kaloy-i sila, ug pag-ampo alang kanila. Hinumdumi ang ehemplo sa Balaan nga Manluluwas, kinsa, sa dihang gilansang diha sa mapintas nga kahoy, miingon, “Amahan, pasayloa sila; kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat.”⁸

Usahay ang usa ka igsoon nga anaa sa katungdanan nakasilo, sa pipila ka paagi, sa usa sa mga miyembro sa Simbahan, tingali wala masayud nga siya nakasilo, ug kanang anak sa atong Amahan padayon nga mibati og kasakit sa hilum, imbis mohimo ingon sa gisugo sa Ginoo, moadto sa nakasilo nga tawo ug isulti kaniya, diha sa pagkamabination, ang mga pagbati sa iyang kasingkasing, ug hatagan kana nga igsoon og oportunidad sa pagsulti kaniya og, “Pasayloa ko nga nakasilo ko kanimo, ug nagtinguha ko nga ikaw mopasaylo kanako.” Ang resulta mao, sa pipila ka mga higayon, atong makaplagan ang usa ka masuk-anon nga pagbati mitumaw nga maoy gisulsolan ni Satanas.⁹ [Tan-awa sa sugyot 4 sa pahina 301.]

Kita walay lain nga mga pagbati ngadto ni bisan kinsa sa atong isigkatawo; kita walay panahon niana. Kon sila nasayop og sabut kanato, nasayop og sulti mahitungod kanato, ug molutos kanato, kinahanglan nga atong hinumduman nga anaa na sila sa mga kamot sa Ginoo. … Busa kon kita moambit sa sakrament sa Panihapon sa Ginoo, … atong limpyohan ang atong mga kasingkasing sa tanang mga pagbati sa pagkadili mabination ngadto sa usag usa ug ngadto sa atong mga kaigsoonan nga dili sama nato og tinuohan.¹⁰

Pinaagi sa pagpasaylo sa uban, kita nag-andam sa atong kaugalingon alang sa celestial nga gingharian.

Himoa nga ang matag usa kanato magpuyo sa paagi nga ang yawa walay gahum ibabaw kanato. Kon kamo adunay mga problema sa usag usa, kon adunay bisan unsa nga mga panagsumpaki tali sa inyong kaugalingon ug sa inyong mga silingan, sulbara kini dayon kutob sa inyong mahimo, ubos sa impluwensya sa Espiritu sa Ginoo, aron kon ang panahon moabut kamong duha ug ang inyong mga kaliwatan kinsa magsunod kaninyo maandam sa pagdawat sa usa ka panulundon didto sa celestial nga gingharian.¹¹

Diha sa Basahon sa Doktrina ug mga Pakigsaad atong makita ang pakisayran kalabut niining butanga mahitungod sa pagpasaylo, diin ang Ginoo mihatag og usa ka sugo; kini anaa sa ika-saysenta y kwatro nga seksyon, ug nagpasabut kanato niining adlawa. Kini mabasa sama sa mosunod:

“… Sa pagkatinuod Ako moingon nganha kaninyo, Ako, ang Ginoo, mopasaylo sa mga sala ngadto niadto kinsa mokumpisal sa ilang mga sala sa akong atubangan ug mangayo og pasaylo, kinsa wala makasala ngadto sa kamatayon.

“Ang akong mga tinun-an, diha sa karaan nga mga adlaw, nangita og higayon sa pakigbingkil batok sa usag usa, ug wala mopasaylo sa usag usa diha sa ilang mga kasingkasing, kay tungod niini nga sala sila gisakit, ug gipanton sa hilabihan.

“Busa Ako moingon nganha kaninyo, nga kamo kinahanglan gayud nga mopasaylo sa usag usa; kay siya nga dili mopasaylo sa iyang igsoon ang iyang mga kalapasan magpabilin nga gipanghimaraut sa atubangan sa Ginoo; kay magpabilin diha kaniya ang dakong sala.”

Ang bersikulo nga katapusang basahon mao ang akong hatagan og gibug-aton.

“Ako, ang Ginoo, mopasaylo kinsa Ako mopasaylo, apan kamo gikinahanglan nga mopasaylo sa tanan nga mga tawo;

“Ug kamo kinahanglan moingon diha sa inyong mga kasingkasing, himoa nga ang Dios mohukom tali kanako ug kaninyo, ug moganti kaninyo sumala sa inyong mga binuhatan.” [D&P 64:7–11.]

Kon ang atong kinabuhi ingon niana, kon kita nagkasumpaki sa atong silingan, imbis nga mopahimutang sa atong kaugalingon isip mga maghuhukom batok sa usag usa, kita sa matinuoron ug mainampingong paagi mohangyo ngadto sa atong Amahan sa Langit og moingon, “Ginoo, ikaw ang maghukom tali kanako ug sa akong igsoon; ikaw nasayud sa akong kasingkasing; Ikaw nasayud nga ako walay pagbati sa kasuko batok kaniya; tabangi kami nga makakita sa samang paagi, ug hatagi kami og kaalam nga unta kami motagad sa usag usa sa matarung nga paagi,” unsa ka gamay na lang unta sa problema, ug unsa ka hingpit nga kalipay ug mga panalangin ang moabut kanato! Apan, ang ginagmay nga mga problema motumaw matag karon ug unya nga makadisturbo sa kahapsay sa atong inadlaw-adlaw nga kinabuhi, ug kita padayon nga dili malipayon tungod kay kita nawili sa sayop nga impluwensya, ug walay gugmang putli. …

… “Karon Ako mosulti nganha kaninyo mahitungod sa inyong mga banay; kon ang mga tawo mohampak kaninyo, o sa inyong mga banay, sa makausa, ug kamo miantus sa tumang pagpailub ug dili mobatok kanila, ni magtinguha ug panimalos, kamo pagagantihan;

“Apan kon kamo dili moantus niini sa tumang pagpailub, kini isipon nganha kaninyo ingon nga gigahin nga makiangayon nga bayad nganha kaninyo.” [D&P 98:23–24.]

Kini mao usab ang pulong sa Manluluwas ngari kanato. Kon kita mosunod sumala niini nga balaod, kita motubo diha sa grasya ug kalig-on matag adlaw, ug diha sa pag-uyon sa atong Langitnong Amahan. Ang pagtuo molambo diha sa mga kasingkasing sa atong mga anak. Sila mahigugma kanato tungod sa pagkamatarung ug kaligdong sa atong kinabuhi, ug sila magmaya nga sila gipakatawo sa ingon nga mga ginikanan. Ako moingon kaninyo nga kini nga sugo wala gihatag nga walay basihanan; kay ang Ginoo namahayag nga dili Siya mohatag og bisan unsa nga balaod nga walay pagpakabana, apan ang matag balaod gihatag aron kini mahimong mahuptan ug atong pagatumanon.

Kita maanaa niini nga kalibutan sa mubo lamang nga panahon. Ang kinamanghuran ug kinalig-unan kanato nag-andam lamang alang sa sunod nga kinabuhi, ug sa dili pa kita moadto sa himaya sa atong Amahan ug motagamtam sa mga panalangin nga atong gilauman nga madawat pinaagi sa pagkamatinud-anon, kita kinahanglan nga motuman sa mga balaod sa pagpailub, ug mopakita og pagpasaylo ngadto niadtong nakalapas batok kanato, ug kuhaon gikan sa atong mga kasingkasing ang tanang mga pagbati sa kasuko ngadto kanila.

“Ug usab, kon ang inyong kaaway mohampak kaninyo sa ikaduha nga higayon, ug kamo dili moyubit batok sa inyong kaaway, ug moantus niini sa tumang pagpailub, ang inyong ganti mapilo-pilo sa kagatusan.

“Ug usab, kon siya mohampak kaninyo sa ikatulo nga higayon, ug kamo moantus niini nga mapailubon, ang inyong ganti mapilo-pilo nganha kaninyo sa makaupat.” [D&P 98:25–26.] …

Unta kita makabaton sa Espiritu sa Manluluwas nga magpuyo uban kanato, nga kita mopasaylo unta sa tanang mga tawo sama sa Iyang gisugo, mopasaylo, dili lamang sa atong mga ngabil apan sa kinahiladman gayud sa atong mga kasingkasing, sa matag kalapasan nga nahimo batok kanato. Kon kini atong buhaton sa tibuok kinabuhi, ang mga panalangin sa Ginoo maanaa sa atong mga kasingkasing ug sa atong mga panimalay.¹² [Tan-awa sa sugyot 5 sa ubos.]

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Ikonsiderar kini nga mga ideya samtang ikaw nagtuon sa kapitulo o samtang ikaw nangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–x.

Pamalandongi ang istorya diha sa pahina 293 ug basaha ang 3 Nephi 12:22–24. Sa imong hunahuna ngano nga ang Ginoo nagkinahanglan man nga kita makig-uli sa atong mga kaigsoonan sa dili pa kita makaadto Kaniya?
Sa mga pahina 294–95 si Presidente Smith mipasabut nga ang atong kahibalo mahitungod sa plano sa kaluwasan makatabang kanato nga mahimong mas mapasayloon. Sa imong hunahuna nganong ingon man kini niini? Sa unsang paagi nga kita“moabut sa usa ka kahimtang” (pahina 295) diin kita makapasaylo sa uban?
Samtang ikaw nagtuon sa seksyon nga nagsugod sa pahina 295, paghunahuna og usa ka higayon sa dihang ang Langitnong Amahan mipasaylo kanimo. Sa imong hunahuna ngano man nga ang kapakyas sa pagpasaylo sa uban makapahimo kanato nga dili takus sa kapasayloan nga atong gitinguha?
Basaha ang tibuok ikaduhang paragraph sa pahina 297. Unsa man ang makababag kanato sa pagpakig-uli sa usa ka lider sa Simbahan o sa usa ka tawo kinsa nakahibalo o wala makahibalo nga nakasilo kanato? Unsa ang atong mabuhat aron mabuntog kini nga mga problema?
Ribyuha ang katapusang seksyon sa mga pagtulun-an (mga pahina 298–301). Sa unsang paagi nga ang atong kaandam sa pagpasaylo nag-andam kanato alang sa celestial nga gingharian? Sa unsang mga paagi nga ang atong mga pamilya mapanalanginan kon kita mopasaylo sa uban?

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Mateo 5:23–24, 38–48; 6:12, 14–15; 7:1–5; 18:15; 1 Nephi 7:16–21; Doktrina ug mga Pakigsaad 42:88

Tabang sa pagtudlo: “Kon ang usa ka tawo mangutana, imbitara ang uban sa pagtubag imbis ikaw mismo ang motubag niini. Pananglit, makasulti ka, ‘Nindot kana nga pangutana. Unsay inyong hunahuna ani?’ o ‘Aduna bay makatabang niini nga pangutana?’” (Pagtudlo, Walay Labaw ka Mahinungdanon nga Tawag, 64).

Hinumdumi ang ehemplo sa Balaan nga Manluluwas, kinsa, sa dihang gilansang diha sa mapintas nga kahoy, miingon, “Amahan, pasayloa sila; kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat.”

“Kon adunay bisan unsa nga mga panagsumpaki tali sa inyong kaugalingon ug sa inyong mga silingan, sulbara kini dayon kutob sa inyong mahimo, ubos sa impluwensya sa Espiritu sa Ginoo.”