Kapitulo 9

Ipahayag ang Imong Pagbati ngadto sa Ginoo diha sa Pag-ampo

Pinaagi sa personal ug pamilya nga pag-ampo, atong bation ang impluwensya sa Langitnong Amahan diha sa atong kinabuhi ug diha sa atong mga panimalay.

Gikan sa Kinabuhi ni George Albert Smith

Ang pag-ampo usa ka importante nga bahin sa panimalay diin nagdako si George Albert Smith. “Ang tago ug pamilya nga mga pag-ampo gihimo sa matag sakop sa pamilya,” miingon siya. “Akong nakat-unan sa sayo sa kinabuhi nga ang Ginoo motubag sa pag-ampo kay Siya mitubag sa akong pag-ampo ug sa daghang mga pamaagi Siya mihatag kanako og pamatuod sa Iyang mabinantayong pag-amuma.”¹

Bisan sa kaulahian sa iyang kinabuhi, si Presidente Smith nahinumdom uban sa kahimuot kon giunsa sa iyang inahan, si Sarah Farr Smith, pagtudlo kaniya sa pag-ampo:

“Gibansay ko sa usa ka Santos sa Ulahing mga Adlaw nga inahan. Usa sa unang mga butang nga akong nahinumduman mao ang higayon nga iyang gikuptan ang akong kamot ug giagak ko sa hagdanan paingon sa taas. Sa lawak adunay duha ka higdaanan, ang higdaanan diin ang akong mga ginikanan matulog, ug ang gamay nga malukot nga higdaanan sa pikas bahin. Ako makahinumdom niini nga ingon og kagahapon lang. Sa dihang didto na kami sa taas, milingkod siya sa akong gamay nga malukot nga higdaanan. Gipaluhod ko niya sa iyang atubangan. Gikiyugpos niya ang akong mga kamot ug iyang kining gigunitan, ug mitudlo kanako sa akong unang pag-ampo. Dili ko gayud kini hikalimtan. Dili ko gusto nga malimot niini. Usa kini sa labing maanindot nga mga handumanan nga akong nabatunan sa kinabuhi, usa ka buotan nga inahan nga naglingkod kilid sa akong higdaanan ug nagtudlo kanako sa pag-ampo.

“Kadto usa lamang ka yano nga pag-ampo, apan … kana nga pag-ampo miabli alang kanako sa mga bintana sa langit. Kana nga pag-ampo mipadangat ngari kanako sa kamot sa akong Amahan sa langit, kay siya mipasabut ngari kanako kon unsa gayud ang ipasabut niini kutob sa masabtan sa usa ka gamay nga bata. Gikan nianang adlawa hangtud karon, samtang akong nalukop ang kalibutan sa pagbiyahe sa gibana-bana nga minilyon ka mga kilometro taliwala sa ubang mga anak sa atong Amahan, matag adlaw ug matag gabii, bisan asa man ako, kon mohigda ko sa akong higdaanan o mobangon gikan niini, akong gibati nga ako duol sa akong Langitnong Amahan. Siya dili layo.”²

Sa tibuok niyang kinabuhi, si Presidente Smith nagsalig sa pag-ampo dili lamang isip usa ka paagi nga mas maduol sa Dios apan sa pagpangayo usab Kaniya og tabang panahon sa panginahanglan. Usa ka adlaw samtang naglangoy sa Pacific Ocean, tabok sa baybayon sa California, siya aduna sa mosunod nga kasinatian:

“Ako gikonsiderar nga usa ka maayo nga swimmer ug nalingaw gayud kaayo sa maong dula. Niini gayung adlawa dako kaayo ang taub ug paspas kaayo. Sa akong pagbiya sa baybayon ug milangoy paingon sa lawud, misalom ko agi sa dakong mga balud samtang kini molapaw ug motabon kanako. Ang akong tumong mao ang dako nga nag-ulbong mga balud nga naa sa unahan, diin makapahimutang ko sa akong likod ug mosakay pataas ug paubos sa dako nga nag-ulbong mga balud.

“Samtang miapil niining makapainteresado nga sport, usa sa dako kaayo nga balud milapaw ug nabungkag sa wala pa ko makapahimutang sa akong kaugalingon human sa pagsawom agi sa nag-una pa niini. Naapsan ko sa ikaduha ug milabay kanako ngadto sa kinaubsang bahin sa dagat. Akong mabati ang akong kaugalingon nga giguyod sa sulog sa ilawom. Niining partikular nga higayon daghang mga balud ang miabut nga paspas kaayong nagsunod-sunod ug wala nako mapahimutang ang akong kaugalingon sa wala pa ko kasalom gikan sa usa ngadto sa lain. Nakamatngon ko nga dali kong nawad-an og kusog, nga kinahanglan na gayud nako nga mangita og paagi nga matabangan. Samtang minunot ko sa ibabaw sa usa ka dakong balud, akong nakit-an ang mga haligi sa pantalan nga duol ra, ug naghunahuna ko nga kon maningkamot ko og maayo makaabot ko sa lig-on nga mga haligi nga makahimo ko sa pagluwas sa akong kinabuhi.

“Hilum kong mihangyo sa akong Langitnong Amahan sa paghatag kanako og kusog nga makaabot sa akong tumong. Samtang gibanlas ko ngadto sa igong gilay-on sa pantalan, mituyhad ko ug migakus sa usa sa mga poste. Naputos kini og hait nga asul nga mga sisi, ug samtang akong gilikus ang akong mga bukton ug mga bitiis libut niini, nasamdan niini ang akong dughan, mga bitiis ug mga paa. Nagpadayon ko og kupot kutob nga maagwanta pa nako ang kasakit ug nagbantay sa usa ka dakong balud nga moabut sa akong nahimutangan nga ako untang malutawan ug makaadto sa usa ka haligi nga mas duol sa baybayon. Matag higayon uban sa pag-ampo sa akong kasingkasing naningkamot ko sa pagbalhin gikan sa usa ka haligi ngadto sa lain uban sa tabang sa nagtuyok nga dakong balud.

“Sa hinay-hinay apan sa siguradong paagi ug sa hilabihan kalisud, nakaabut ko sa baybayon diin ang tubig mabaw ra alang kanako sa paglakaw ngadto sa beach. Sa dihang nakaabut ko nga luwas sa init nga balas, natumba ko, sa kakapoy. Hilabihan ko ka luya, nga hapit gayud malumos nga wala na ko makahimo sa paglakaw pauli sa balay hangtud nga nakapahulay ko og dugay-dugay. Naghigda sa balas uban sa kainit ug kaluwas niini, naghunahuna ko sa makalilisang nga kasinatian nga bag-ohay pa lang nakong nalahutay ug ang akong kasingkasing napuno sa pasalamat ug kamapaubsanon nga ang Ginoo … miluwas sa akong kinabuhi.”³ [Tan-awa sa sugyot 1 sa pahina 118.]

Mga Pagtulun-an ni George Albert Smith

Ang pag-ampo nagtugot kanato sa pagpakig-istorya sa atong Langitnong Amahan nga ingon og anaa Siya sa atubangan.

Kini usa ka talagsaon nga panalangin nga atong natagamtaman niining mga panahon sa kahasol ug kawalay kasigurohan nga mobati nga sigurado alang sa balaan nga paggiya, nga makabaton og hingpit nga pagtuo sa usa ka personal nga Dios kinsa interesado kanato ug kinsa maminaw ug motubag sa atong mga pag-ampo.⁴

Daghang katuigan ang milabay … nakadungog ko kabahin sa [usa ka] nuybe anyos nga lalaki, usa ka ilo, kinsa gidali og dala ngadto sa ospital, diin human sa pag-eksamin nakita nga kinahanglan siyang operahan diha-diha dayon. Nagpuyo siya uban sa mga higala kinsa mihatag kaniya og panimalay. Ang iyang amahan ug inahan, (sa dihang buhi pa sila) mitudlo kaniya sa pag-ampo; busa, sa dihang siya miabut sa ospital, ang butang nga iyang gusto mao nga tabangan siya sa Ginoo.

Ang mga doktor nakahukom sa pagpahigayon og usa ka konsultasyon. Sa dihang gidala na siya ngadto sa operating room, mitan-aw siya sa iyang palibut ug nakita ang mga nurse ug ang mga doktor kinsa mikonsulta sa iyang kahimtang. Nasayud siya nga grabe kini, ug miingon siya ngadto sa usa kanila, samtang nag-andam sila sa paghatag kaniya og anestisya: “Doktor, sa dili pa kamo mosugod sa pag-opera, palihug mahimo ba nga mag-ampo kamo alang kanako?”

Ang doktor, nga daw naulaw, nangayo og pasensya ug miingon, “Dili ko makaampo alang kanimo.” Dayon ang batang lalaki mihangyo sa uban nga mga doktor, mao gihapon ang resulta.

Sa katapusan, adunay talagsaon kaayo nga butang ang nahitabo; kining gamay nga bata miingon, “Kon dili kamo makaampo alang kanako, palihug mahimo ba ko ninyong hulaton samtang mag-ampo ko alang sa akong kaugalingon?”

Ilang gitangtang ang hapin, ug miluhod siya sa operating table, giduko ang iyang ulo ug miingon, “Langitnong Amahan, usa lamang ako ka ilo nga bata. Masakiton kaayo ko. Palihug mahimo ba ko nimong ayohon? Panalangini kining mga tawhana kinsa maoy mo-opera nako nga mahimo nila kini sa sakto. Kon imo kong ayohon, maningkamot ko nga magdako nga usa ka maayong tawo. Salamat, Langitnong Amahan, sa pag-ayo kanako.”

Paghuman niya og ampo, mihigda siya. Ang mga mata sa mga doktor ug mga nurse napuno sa luha. Dayon miingon siya, “Andam na ko.”

Ang operasyon gipahigayon. Ang gamay nga bata gidala og balik ngadto sa iyang lawak, ug sa pipila ka adlaw sila mikuha kaniya gikan sa ospital, maayo na ug padulong na sa hingpit nga pagkaayo.

Pipila ka adlaw human niana, usa ka tawo nga nakadungog kabahin sa insidente miadto sa opisina sa usa sa mga nag-opera ug miingon, “Sultihi ko mahitungod sa operasyon nga inyong gipahigayon pipila ka adlaw ang milabay—ang operasyon sa usa ka batang lalaki.”

Ang nag-opera miingon, “Naka-opera ko og pipila ka batang mga lalaki.”

Ang lalaki midugang, “Kining batang lalaki gusto nga adunay moampo alang kaniya.”

Ang doktor seryoso kaayo nga miingon, “Adunay usa ka kaso nga ingon niana, apan sa akong hunahuna kana nga butang hilabihan ka sagrado nga butang alang kanako nga istoryahan.”

Ang lalaki miingon, “Doktor, kon sultihan ko nimo, tagdon ko kini nga may pagrespeto; gusto ko nga makadungog niini.”

Dayon ang doktor misaysay sa istorya sama sa akong gisaysay og usab dinhi, ug midugang: “Naka-opera na ko og gatusan ka mga tawo, mga lalaki ug mga babaye kinsa nagtuo nga sila adunay hugot nga pagtuo nga mamaayo; apan wala pa gayud sukad hangtud nga ako nagbarug tupad nianang batang lalaki nga akong gibati ang presensya sa Dios sama sa akong gibati nianang higayuna. Kanang batang lalaki miabli sa mga bintana sa langit ug nakig-istorya sa iyang Langitnong Amahan sama sa usa ka tawo nga nakig-istorya ngadto sa lain nga nag-atubang. Gusto ko nga mosulti kaninyo nga nahimo kong mas maayo nga tawo tungod niining kasinatian nga mobarug ug maminaw sa usa ka batang lalaki nga nakig-istorya ngadto sa iyang Amahan sa langit nga ingon og anaa siya sa atubangan.”⁵ [Tan-awa sa sugyot 2 sa pahina 118.]

Magpakabuhi kita sa ingon nga sa matag gabii kon kita moluhod sa pag-ampo ug matag buntag kon kita moyukbo atubangan sa Ginoo sa pagpasalamat, anaa kanato ang gahum sa pag-abli sa kalangitan aron ang Dios maminaw ug modungog sa atong mga pag-ampo nga kita masayud nga kita Iyang madawat.⁶

Kon kita magpakabuhi nga duol sa atong Langitnong Amahan, kita pagadasigon nga mahibalo kon unsa ang angayang i-ampo.

Ang akong amahan isip usa ka batan-on [hapit] mamatay didto sa Provo River. … Ang iyang amahan, kinsa didto sa Siyudad sa Salt Lake, gibati nga gidasig sa pag-adto sa usa ka lawak nga gilain alang sa pag-ampo. Siya … miluhod … ug miingon, “Langitnong Amahan, gibati nako nga adunay dautang mahitabo sa akong pamilya didto sa Provo. Ikaw nasayud nga dili ko makaadto nila didto ug maania dinhi. Langitnong Amahan, palihug panalipdi ug bantayi sila. …”

Nianang higayuna nga siya nag-ampo, sa hapit sama gayud nga oras, ang akong amahan nahulog sa suba. Panahon kadto sa tingbaha. Ang mga kahoy ug mga bato nangaanod gikan sa canyon, ug wala na siyay mahimo. Kadtong kinsa anaa sa duol nakakita sa iyang kahimtang, apan dili sila makatabang kaniya. Ang sulog sa tubig kusog kaayo nga walay tawo ang makasungasong niini. Nagbarug lang sila sa kalisang. Gibuhat ni Papa ang tanan kutob sa iyang mahimo aron mapabilin ang iyang ulo ibabaw sa tubig, apan nalabay siya pataas ug paubos ug naparok sa mga bato ug mga troso. Sa kalit lang gialsa siya sa usa ka balud gikan sa tubig ug gilabay siya ngadto sa daplin. Kadto usa ka direkta nga tubag sa … pag-ampo.⁷

Kinahanglan atong buhaton ang atong personal nga mga pag-ampo. Kita kinahanglang magpakabuhi nga duol kaayo ngadto sa atong Langitnong Amahan nga kon kita moyukbo sa iyang atubangan kita mahimong masayud nga ang butang nga atong gipangayo makapahimuot kaniya, ug kon dili kini ihatag sa paagi sa atong pagpangayo niini kita mahimong masayud nga ang panalangin moabut kanato nga kita adunay katungod niana ug kana usa gayud ka panalangin.⁸ [Tan-awa sa sugyot 3 sa pahina 118.]

Ang pag-ampo usa ka gamhanang impluwensya sa atong personal nga kinabuhi, sa atong mga panimalay, ug sa atong mga komunidad.

Ang Ginoo … mipasabut kanato kon sa unsang paagi nga mahimo natong madawat ang mga panalangin pinaagi sa pag-ampo. Daghang mga tawo sa kalibutan nga wala makaamgo sa tinuod nga mga kaayohan sa pag-ampo. Ang pag-ampo usa ka gahum. Kini adunay impluwensya nga mora og pipila lamang ka mga tawo ang nakasabut. …

… Pila man kabuok dinhi niini nga Simbahan ang wala masayud nga sila adunay katungod, hingpit nga katungod, sa pag-ampo ngadto sa ilang Amahan sa langit, ug sa pagpangayo Kaniya nga kuhaon gikan kanila ang ilang mga kasakit ug giyahan sila ngadto sa katagbawan ug kalipay?⁹

Dili kini maayo nga ang bisan kinsa nga miyembro sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglan pa nga awhagon sa pag-ampo, ug sa gihapon adunay pipila ka mga tawo nga wala mag-ampo sa tago o maghimo sa ilang pamilya nga mga pag-ampo. Apan gawas kon kita mag-ampo mawala kanato ang proteksyon nga mahatag sa pag-ampo.¹⁰ [Tan-awa sa sugyot 4 sa pahina 119.]

Gusto nakong hatagan kini og gibug-aton: Ako nanghinaut nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw dili mapakyas sa paghimo sa ilang mga pag-ampo, sa ilang personal nga mga pag-ampo ug sa ilang pamilya nga mga pag-ampo. Ang mga anak nga nagdako sa mga panimalay diin sila walay pamilya nga pag-ampo ug personal nga mga pag-ampo dako kaayo ang mawala, ug nahadlok ko nga taliwala sa kasamok sa kalibutan, sa pagdali-dali ug saba nga mga kalihokan, daghang mga higayon nga ang mga panimalay gibiyaan nga walay pag-ampo ug walay mga panalangin sa Ginoo; kini nga mga panimalay dili makapadayon sa pagkamalipayon. Kita nagpuyo sa usa ka panahon nga gikinahanglan nato ang atong Langitnong Amahan sama nga sila nagkinahanglan gayud Kaniya sa bisan unsa nga panahon.¹¹

Ayaw isalikway gikan kaninyo ang gahum sa Dios. Ipabilin sa inyong mga panimalay ang mga impluwensya sa pag-ampo ug pagpasalamat, ug himoa nga ang pagpasalamat moabut ngadto kaniya kinsa mao ang tigpasiugda sa atong pagkatawo ug ang tighatag sa tanan nga maayo.¹²

Himoa nga ang atong mga panimalay mahimong dapit nga anaa ang pag-ampo ug pagpasalamat. … Atong i-ampo ang bantugan nga mga lalaki ug mga babaye sa kalibutan kinsa nagkinahanglan sa Ginoo apan wala makasabut sa iyang tinguha kanila. Pag-ampo alang sa … atong mga gobernador, atong mga mayor sa mga siyudad, sa mga tawo kinsa adunay impluwensya sa politika sa atong nagkalainlaing mga komunidad, nga sila mobuhat unta sa mga butang nga mas makaayo alang kanatong tanan ug mas makalipay kanato, ug makapahimuot sa atong Langitnong Amahan. Kana ang atong pribilehiyo. Moingon ko kaninyo nga ang gahum sa pag-ampo usa ka butang nga dili masukod.¹³

Ang pamilya nga pag-ampo nagdala og panaghiusa ngadto sa mga pamilya.

Kita [isip mga sakop sa pamilya] dili sa kanunay magkauyon; ang mga lalaki dili sa kanunay morason sama sa ilang mga asawa ug mao usab ang asawa sa ilang mga bana, apan kon kamo manag-uban sa pag-ampo, nga adunay tinuod nga tinguha nga mahiusa, ako makasulti kaninyo, magkasinabut ra kamo sa tanang importante nga mga butang.

Ako nakamatikod … sa usa ka karatula [billboard]: “Ang pamilya nga manag-uban sa pag-ampo manag-uban sa pagpuyo.” Wala ko masayud kon kinsa ang mibutang niini didto, apan gusto ko nga mosulti nga kon hunahunaon ninyo kini sa makadiyot kamo masayud nga kini tinuod. Ako moawhag kaninyo nga manag-uban sa pag-ampo ngadto sa Ginoo, ug wala ko magpasabut niana nga basta mag-ampo lang, wala ko magpasabut sa … pagbalik-balik og sulti sa mga butang, apan himoang bukas ang inyong mga pagbati ngadto sa Ginoo isip mga bana ug mga amahan sa inyong panimalay, ug paapila ninyo ang inyong mga asawa ug mga anak. Pasalmota sila. Dayon diha mosulod sa panimalay ang usa ka impluwensya nga inyong mabati kon kamo moadto didto.¹⁴

Isip usa niadtong kinsa gisugo sa Ginoo sa pagtudlo, ako nangamuyo kaninyo sa pagpahimutang sa inyong panimalay diha sa kahusay. Ayaw og ibaliwala ang daghang mga butang. Ayaw pagpadala sa mga kabuang ug mga kahuyang sa kalibutan. Panalipdi ang inyong mga pamilya sa matag paagi nga posible. Ihiusa sila ubos sa impluwensya sa pag-ampo. … Pagkagamhanan sa pag-ampo nga mipabilin kanato diha sa dalan sa kinabuhing dayon ug modala kanato ngadto sa celestial nga gingharian!¹⁵ [Tan-awa sa sugyot 5 sa pahina 119.]

Mga Sugyot alang sa Pagtuon ug Pagtudlo

Ikonsiderar kini nga mga ideya samtang ikaw nagtuon sa kapitulo o samtang ikaw nangandam sa pagtudlo. Alang sa dugang nga tabang, tan-awa sa mga pahina vii–x.

Diha sa “Gikan sa Kinabuhi ni George Albert Smith” (sa mga pahina 109–11), tan-awa kon sa unsang paagi nga ang sayo nga mga kasinatian ni Presidente Smith sa pag-ampo nakaimpluwensya kaniya sa tibuok niyang kinabuhi. Unsa ang pipila ka epektibo nga mga paagi sa pagtudlo sa mga anak mahitungod sa gahum sa pag-ampo?
Ribyuha ang istorya mahitungod sa nuybe anyos nga batang lalaki (sa mga pahina 112–14). Ngano nga ang atong mga pag-ampo usahay dili mabati nga usa ka inatubangay nga pakig-istorya uban sa Langitnong Amahan? Hunahunaa kon unsay imong mabuhat sa imong personal nga mga pag-ampo aron mabati ang Iyang presensya sa kanunay.
Samtang ikaw namalandong sa mga pagtulun-an ni Presidente Smith diha sa mga pahina 114–16, paghunahuna og higayon nga imong gibati nga giaghat sa pagpangayo og usa ka butang diha sa pag-ampo. Unsa man ang imong isulti ngadto sa usa ka tawo kinsa mibati nga ang iyang mga pag-ampo wala matubag?
Ikonsiderar ang pamahayag ni Presidente Smith, “Gawas kon kita mag-ampo mawala kanato ang proteksyon nga mahatag sa pag-ampo” (pahina 116). Sa unsang mga paagi nga imong gibati ang gahum ug proteksyon sa pag-ampo? Ikonsiderar ang pagpakigbahin sa imong pagpamatuod sa gahum sa pag-ampo niadtong imong bisitahan isip home teacher o visiting teacher.
Si Presidente Smith mitudlo nga ang pag-ampo “mopabilin kanato diha sa dalan sa kinabuhing dayon” (pahina 118). Ngano kaha sa imong hunahuna nga ingon man niini? Unsa man ang mabuhat sa mga pamilya aron pagsiguro nga sila mag-ampo sa makanunayong paagi? Hunahunaa kon unsay imong mabuhat aron sa paghimo sa personal nga pag-ampo nga mas makahuluganon nga bahin sa imong kinabuhi.

May Kalabutan nga mga Kasulatan: Mateo 6:7–13; 7:7–11; 2 Nephi 4:35; Alma 34:18–27; 37:37; 3 Nephi 18:20–21; Doktrina ug mga Pakigsaad 88:63–64

Tabang sa pagtudlo: “Busa ang estudyante mao ang palihokon. Kon ang usa ka magtutudlo maoy magpasulabi, mahimong bida sa klase, maoy pirming nagsulti, ug mohimo sa tanang kalihokan, sigurado kaayo nga makapugong siya sa pagkat-on sa mga miyembro sa klase” (Asahel D. Woodruff, diha sa Pagtudlo, Walay Labaw ka Mahinungdanon nga Tawag, 61).

“Kini usa ka talagsaon nga panalangin nga atong natagamtaman … nga mobati nga sigurado alang sa balaan nga paggiya, nga makabaton og hingpit nga pagtuo sa usa ka personal nga Dios kinsa interesado kanato ug kinsa maminaw ug motubag sa atong mga pag-ampo.”

“Kita kinahanglang magpakabuhi nga duol kaayo ngadto sa atong Langitnong Amahan nga kon kita moyukbo sa iyang atubangan kita mahimong masayud nga ang butang nga atong gipangayo makapahimuot kaniya.”

“Panalipdi ang inyong mga pamilya sa matag paagi nga posible. Ihiusa sila ubos sa impluwensya sa pag-ampo.”