Wase 15

Na Kaukauwa ni Yalododonu ni Tina

E na rawa vakaevei me ra vakataucokotaka o ira na tina na nodra itavi ni veivakavulici kei na nodra susugi na luvedra?

iVakamacala Taumada

E a tukuna e liu sara o Peresitedi Harold B. Lee ni dua na tina e masia tiko na iyaya siliva e na kena vakarautaki e dua na soqo e na yakavi. “E na loma sara ga ni nona vakavakarau, e a lako mai na luvena gone tagane lailai yabaki walu kei na nona kisi ni peni ka vakatakarakarataki e na vuaka ka tukuna vei tinana, ‘Nau, o sauma tiko vakaevei na nomu ikatini?

“Ka ni edaidai ni gauna taucoko ni sega ni vinakata me tarovi oqo na gauna oya, ia e qusia na ligana ka dabe sobu e ra ka rau kuretaka na peni, kei na siliva mai na kisi ni peni ka vakatakarakarataki e na vuaka ka sa qai vakamacalataka na ivakarau ni nona saumi ikatini. Ni sa oti, e mokota na domo i tinana ka tukuna ‘Oi, vinaka vakalevu, Nau e na nomu vukei au; edaidai au sa kila na ivakarau me’u na sauma kina na noqu ikatini.”

E vakamacalataka na ka e sotava, na tina e tukuna e so na ka ni “sa rui bibi vei keda taucoko. … Na tina me da nanuma, Ia, e na noqu bula taucoko e na tu ga na noqu gauna me’u masia kina na iyaya siliva, ia oqo e sa kena gauna sara ga oqo me’u vakavulica kina na luvequ e na ivakavuvuli ni ikatini.”¹

E a vakavulica o Peresitedi Harold B. Lee “ni tutu vakatina e rawata na ka taucoko ni kena tosoi edaidai na veiyabaki kei na veika tawamudu.”² E vakabibitaka ni dua na inaki lagilagi ni tina “na kena vakadavori na yavu ni dua na vale e na vuravura tawamudu.”³

iVakavuvuli nei Harold B. Lee

E na rawa vakaevei vei ira na tina me tu vei ira e dua na kaukauwa ni dodonu me baleti ira na luvedra?

Na yalewa e tu vua na kaukauwa ni veibuli e na veitokoni ni nona turaga rau sa vakamau e ke, ka vauci vata e na vakamau silesitieli, ka me rawa ni tubu tawamudu e na bula sa bera mai. Na yalewa sa dauveiqaravi e na nona vale ka dua na ivakaraitaki kivei ira na nona kawa e ra na sosomitaki koya. Sa dau ni veivuke na yalewa vua na watina ka rawa ni cakava me dodonu sara o koya mai na kena e rawa ni cakava ga. Na nodra kaukauwa na yalewa e rawa ni kalougata kina na itikotiko se vanua kina kena levu ka sa vakatubura o koya na nona kaukauwa vakayalo e na salavata na isolisoli e soli mai lomalagi kei na ka sa sucu vata kaya mai o koya. E na veiyabaki e na rawa ni vakatetea na maravu kei na kena vakamakaretaki na veika me ra na marautaka nona kawa mai muri na gauna me tubu kina na nodra veika vakayalo kei na veika vakayago e ra sucu kaya mai.⁴

E ra bulia na ivakarau e vale o ira na tina ka vakayacora e levu na ka me vakarautaki kina na kaukauwa ni nodra yavutaki na luvedra tagane kei na luvedra yalewa, me vakarautaka vei ira na ka-ukauwa ni ra sa biuta mai na kaukauwa mai vale.⁵

E ra tiko ga e vale na tina. E na vica na gauna sa oti, Au a tiko e na koniferedi vakavulatolu ni dua na iteki. …Aua tukuna vua na peresitedi ni iteki, … E tu eke eso na tina, e dua na tina sa qase sara, ka dua tiko na nona vuvale levu ka marautaka na nona raica na nodra vakamau o ira yadua na nona vuvale e na valetabu?

E a raici ira yani na vakarorogo tu ka tukuna, “Io, e ra tiko eso na taciqu (Au na kacivi koya me o Sister Jones) e ratou lewetinikadua na lewe ni nona vuvale ka ra sa vakamau taucoko e na valetabu.

Ka vaka e tucake tu e yasaqu e na gusu ni vosavosa na tina ulu vulavula totoka oqo, Au a tukuna, “O na vakatautauvatataka na nona bula kei na dua na ivola. Tukuna vei keda na veika o sotava. Na cava o a sa vakayacora mo yacova na veika uasivi oqo?”

Ka sauma, “Au na solia vei iko e rua na vakasama. Na kena imatai, na gauna e ra sa tubu tiko kina na noda vuvale, Au dau tikoga e vale, na vanua e ra dau sota ka qito kina na gone, ni ra sa dau lakova se lako tani mai kina e vale na gone. Ka kena ikarua, na cava ga keitou vakayacora keitou vakayacora vata me vaka e dua na vuvale. Keitou qito vata, keitou masu vata, keitou cakacaka vata keitou cakava vata na ka kecega. Au kila ni oqori taucoko na ka au rawa ni nanuma.

Au a tukuna vua, “Edaidai o a sa vunautaka e rua na ivunau lelevu.”⁶

Maroroya tiko na tina ni nomu vuvale e vale. E ra sa levu na ka rerevaki edaidai me vaka na kavoro ni vuvale e na vu ni veitemaki me ra bacani kina na tina me ra vakaweleweletaka na nodra tiko e vale me vaka na nodra lako mai se lako tani mai vale na leweni noqu vuvale. Edaidai, au sa kila na kena yaga vei ira eso na tina na nodra gadreva me ra rawata na kakana me baleti ira na nodra vuvale. Ia eke, na peresitedi ni iSoqosoqo ni Veivukei kei na bi sopi me ra qarauna me ra kakua ni guce na solia na veivuke taucoko e rawa kivua na tina ni gone lailai ka me vukei koya kevaka e rawa e na kena tuvanaki na ivakarau se mataqali cakacaka se na tekivutaki ni gauna. Na ka taucoko qo e davo koto e yasana ni iSoqosoqo ni Veivukei e cakacaka vata kei na vuvale.⁷

Edaidai au vakila ni o ira na marama e ra sa yaco me na tamata coko e na veika totolo ni bula e na gauna oqo. Sa ikoya na kena tarai na nodra lomasoli vakatina ka ni uasivi na nodra veivolekati kei ira na luvedra ni ra sa rawa ni veikilai e na nodra veiyawaki na luvedra ka me ra tomika cake na imatai ni vakatakilakila ni dredre, ni rerevaki kei na rarawa.⁸

Au a wilika tale e na siga oya na nona vosa na tina ni Parofita o Josefa Simici yalododonu e na bogi ni a la’ki kauta mai na peleti. Au a wilika na nona volavola:

“E na bogi ni [Sepiteba 21] Au a moce bera…. Au a sega ni moce me yacova ni sa oti na tinikarua na kaloko e a lako mai vei au o Josefa ka tarogi au kevaka e dua na noqu kato kei na kena loka kei na ki. Au a kila e na gauna sara ga oya na cava e a vinaka kina, ka ni sega ni dua au sa kidroa sara vakalevu, me vaka ni’u a vakasamataka ni a rawa ni dua na ka e bibi. Ia, o Josefa, na nona kunea na noqu nuiqawaqawa, e tukuna ‘Veitalia ga, Au rawa ni cakava vakavinaka me baleta edaidai e na sega—o vakacegu—sa donu taucoko.’

“Ni oti ga vakalailai na nona lako sivia na rumu o wati Josefa kei na nona isala kei na ivinivo ni vodo ose, ka e na vica ga na miniti rau sa biuta vata, rau vakayagataka na ose kei na qiqi levu nei Mr Knight. Au yadra e na bogi ka masulaka e na yalomalumalumu ka kerea na Kalou, e na vuku ni nuiqawaqawa ni noqu vakasama e vakavuna me’u sega ni moce rawa kina…” [Lucy Mack Smith, History of Joseph Smith, ed. Preston Nibley (1958), 102.]

Au a tukuna vei kemuni na tina, kevaka e tu na luvemuni tagane kei na yalewa ka vakacava na kedra lelevu e dodonu me ra tu kina e vuravura, e na sega ni kena yalayala lalai me veiganiti ki na dina ni o ira na luvemuni e dua tiko na tinadra ka sa dau tekiduru e na veibogi me masu, masulaka vua na Kalou me ra kua ni guce na luvena yalewa kei na tagane. Au nanuma na veiyabaki lialia ni noqu bula vagone, e a lako mai vei au o tinaqu kei na nona vakaraitaka ka vakasalataka na vakasama e sega ni bibi vaka e vakayacora e dua na gone doce. “Oi, tinaqu, e sese oqori,” Au a tukuna, qai loma ga ni dua na vula, me tucake ka veirai mata vata na veitemaki e a vakasalataka o tinana. Au sega ni doudou me’u lesuva tale ka tukuna vua na nona dodonu, ia au sa vakatawana tiko ni sa vakasalataka e dua—na tinaqu.⁹

Dua na vuvale e tu kina o noqu bubu, o tinaqu kei na rua se tolu na gone lalai ni ra a dabe toka e na matani katuba e dola tu, vakaraica tu na kena vakaraitaki na veika dau kacabote e vuravura vaka e dua na cava sa cudru volekata na ulunivanua e na vanua e tiko kina na neitou vale. E dua na tibi ni liva e a muria mai e dua na isabi rogo levu ni kurukuru e vakaraitaka ni yaco vakavoleka na livaliva.

Au a tucake e na matanikatuba qai biliraki au o tinaqu e na nona a sega ni vakasalataki au ni’u davo vakatadraicake sara ga e matanikatuba, E na gauna sara ga oya, e dua na isogo ni livaliva e muria sobu mai na ikuvukuvu ni sitovu e valenikuro, e tautuba tale e na kena muria na katuba sa dolavi tu, ka vakacaca e dua na vunikau mai cake ki ra e na katuba sa dolavi tu, Au na sega ni vola na italanoa oqo nikua.

E a sega ni rawa ni vakamacalataka o tinaqu na ikarua ni nona vakatulewa. Na ka au kila ni sa vakavotaki na noqu bula e na vu ni totolo ni nona vakasama kei na ivalavala ni lomana.

E na veiyabaki e muri, ni’u sa raica na titobu ni mawe e na vunikau levu e na neitou vale makawa, Au rawa wale ga ni tukuna mai na yalo vakavinavinaka: Vinaka vakalevu Turaga e na vukuni loloma talei e rawati e na levu na kena ivakarau vei tinaqu ka vei ira tale na tina yalodina, ni sa i lomalagi e na rawa ni voleka e na gauna ni leqa.¹⁰

E na rawa vakaevei vei ira na tina me ra vakataucokotaka na nodra itavi e na vakavulici ni kosipeli vei ira na luvedra

Na yalo ni dua na tina sa koronivuli ni dua na gone. Na ivakasala e ra ciqoma na gone mai vei ira na tina kei na nodra lesoni na itubutubu e salavata kei na daulotu se na vakadonui koya va kaikoya kei na kamikamica ni veika e nanumi e na soqo ni rara se yasa ni buka, e sega ni bokoci mai na yalo taucoko sara.

E dua e a tukuna ni koronivuli vinaka ni veivunauci sa ikoya na vale, ni bula vakavuvale sa nona ivakarau na Kalou kei na nodra vakavulici na gone, kei na veivale sa vakacava na kena levu e na nodra cakava na tina.¹¹

Na cava na itavi nei tina, e na gauna koya, ni veiqaravi levu ni matanitu? Na imatai ni nona itavi ka bibi duadua me nanuma na vakavulici ni kosipeli e na vuvale.¹²

[Au via vagolea kina] itutu ni marama ena vakavulica na nona vuvale…. Na Turaga e tukuna:

“Raica au sa kaya vei kemudou; e ra sa vakabulai na gone lalai mai na ivakatekivu kei vuravura, e na vukuna na noqu Le Duabau ga;

“E ra sa sega ni ivalavala ca; raica sa sega ni soli vei Setani na kaukauwa me temaki ira na gone lalai, me yacova na gauna era sa kila kina ka vinaka mai na ka ca.

“Raica sa yaco vei ira me vaka na noqu lewa; ia me ra vakayacora na qase na nodra itavi vei ira na gone.” (V&V 29:46–48.)

Na veika levu cava soti ni Kalou e gadrevi vei ira na tama ni luvedra (ka wili tale ga kina o ira na tina.) e na gauna oqo e se qai tekivu yaco na gone me ra kila na ka vinaka mai na ka ca e mata ni Kalou?… E ra sa vunauci na itubutubu me ra papitaisotaki na luvedra ni ra sa yabaki waliuka me ra vakavulici e na ivakavuvuli taumada ni kosipeli. Me ra papitaisotaki na luvedra ni ra sa yabaki walu, me bokoci kina na nodra ivalavala ca; io e ra na vakalougatataki e na veitabaki ni liga. Me ra vakavulici ira tale ga na luvedra me ra daumasu, ka caka dodonu e na mata ni Turaga.

E levu na ka e gadrevi me ra vakayacora na tama kei na ira na tina ni se bera ni tu na kaukauwa vei Setani me temaki ira na gone lalai. Sa itavi ni itubutubu me ra vakadavora e dua na yavu dei ena kena vakavulici na ivakarau ni Lotu ena ivakaraitaki kei na ivosavosa.

Kivei ira na marama, e kena ibalebale mo ni vakayacora e dua na itavi vakatina, Me ra kakua ni laiva e dua na ka me sosomitaka na itavi oqori.¹³

Au a rogoca wale ga oqo e dua na vosa ni a vosa kina e dua vei ira na luvequ yalewa vei ira e dua na ilawalawa tina kei ira na luvedra yalewa. E a tukuna o koya na veika a sotava vei na luvena tagane ulumatua o koya ka tekivu vakavulici tinana me baleta na itavi e dodonu me tu vua me vaka e dua na tina. E a tukuna, “Vuqa na yabaki sa oti ni a se gone tagane lailai kina na luvequ tagane qase, E na dua na bogi katakata ni oti na vakayakavi e na noqu rarawataka tiko na noqu tovolea me’u vakaotia na kena tawa itavayataki e so na vuanikau.” Au vakadeitaka ni rawa ni o ni raitayaloyalotaka na veitina gone na ka o ni raica rawa. Na veika taucoko e a yaco e na siga oya me tarovi iko mai na nomu inaki oqori ka ni o tovolea mo vakaotia. Oqo ni sa moce vakavinaka na gone e na bogi kei na watimu sa gole kina nona bose e na kena gauna, o iratou na lalai yabaki tolu kei na va e ra sa vakarau daramaka vakaoti na noratou isulu ni moce ka sa vakarau la’ki moce. Mo nanuma vei iko, “Io, nikua au na vakaotia na kena tawani tavaya na vuanikau.”

[E a kuria na luvequ yalewa:] “Oqo sara ga na itutu au tu kina e na bogi me vaka ni’u sa tekivu vocia ka biuta na vuanikau, ni rau sa basika e na valenikuro o irau na luvequ tagane lalai ka rau vakraitaka ni rau sa cabora na nodrau masu.” Ia ni… sega ni vinakata me tarovi, e a tukuna yani vakatotolo vei rau na luvena tagane,” Na cava na vuna drau sega ni cici wale ga oqo ka cabora taurua ga na nomudrau masu ka cakacaka tiko ga o Nau e na nona tawana na vuanikau. O tevita, o koya e qase, e buturaka na yavana vakaukauwa e mataqu ka taroga e na loloma, Ia, Nau, na cava e bibi vakalevu, na masu se vuanikau? E lailai sara na ka au a taura e na gauna koya me vaka e du a na tina gone kei na dua na yalewa vakawati osooso oqori ena bula sa tu mai liu ni na levu na veisau e sega ni taleitaki me vaka na noqu a vakayacora na itavi qo ni yalewa vakawati ka tina e na noqu vale.”

Oqori e dua na bolebole ni o ikemuni na tina me vaka me ra sa vakaukauwataki kemuni tu o ira na luvemuni mo ni tu e yasadra ka vukea na nodra tubu.

Kemuni na tina, ni ra sa tekivu tarogi kemuni o ira na luvemuni e na so na taro, ke baleta sara mada ga na veika taleitaki ni bula, kakua ni vagolei ira tani. Taura na gauna mo vakamacala taka ki na nodra vakasama vagonegonea, se vaka ni ra na tubu cake, ki na gauna sa matua kina nodra vakasama. E dua na tina e rawata vakavinaka na nona itavi sa ikoya ka na sega ni vakaweleweletaki ira na luvena tagane kei na yalewa me ra lako mai ka wasea nodra marau kei na nodra rarawa vata kei[tinadra].¹⁴

Au masuta na veivakalougatataki ni Turaga me nomuni [na ganequ lomani]. E tu vei kemuni e levu na kaukauwa e na welfea ni Lotu oqo mai na kena tu vei iko e so na vakanananu. Mo ni na vakayacora vakaevei na nomuni itavi vakatina, e na qai vakatau ena toso na Lotu. Ni Turaga e rawa ni vukei kemuni e na kena vakayacori ka tarai cake e na yavu kaukauwa ni vuvale, sa noqu ivakadinadina malumalumu ni tiko e na Lotu i Jisu Karisito e so na ivakavuvuli e rawa ni ra kune ka yavutaki e na veika ni noda vuvale e rawa ni maroroi ka taqomaki, ka ni’u wase na ivakadinadina oqori e na yaca ni Turaga o Jisu Karisito.¹⁵

Veivakasama me Vulici ka Veivosakitaki

Na solibula cava e vakayacora e dua na tina e na vukudra na luvena? Na veivakalougatataki cava e muria mai na mataqali soli bula vakaoqori?
E na veisala cava soti e ra na rawata kina na itutu vakatina na ka taucoko edaidai me ra kalougata kina na kawa mai muri me tawamudu?
Na cava na kena ibalebale me ra dau tiko ga kina e vale? Na cava na vuna e bibi kina vei ira na tina me ra dau tiko ga e vale ka qaravi ira na luvedra?
E dauveisautaki vakaevei mai na nodra veiinaki tabu na marama e na so na gauna e na totolo ni kena veivakayarayarataki na ivakarau ni bula ena gauna oqo? E na rawa vakaevei me vakalailaitaki na veivakayarayarataki oqo?
Na cava e vakavulica na kedrau italanoa o tinai Josefa Simici kei na tinai Peresitedi Lee me baleta na nodra na rawata vakaevei na kaukauwa dodonu vei ira na luvedra?
Sa vakalougatataka vakaevei na nomu bula na veimasu kece nei tinamu? Sa vakaevei na nomu masu me vaka e dua na tina sa vakalougatataki ira na luvemu?
E na sala cava so e rawa kina vei ira na turaga ka tama me vukei ira na tina me ra vakataucokotaka na nodra itavi e vale? E rawa vakaevei me ra veivuke na iliuliu ni matabete kei na iSoqosoqo ni Veivukei?
Na cava na vuna e soli kina vei ira na tina na itutu cecere me liutaka na nodra itavi me vakavulici na kosipeli e na vuvale? E ra na rawa ni vakayacora vakaevei na ka oqo?
E na sala cava so e rawa kina vei ira na itubutubu me ra vakrautaki ira na luvedra yalewa mera tina vinaka?

Mai na nodra dauloloma kei na sasaga e sega ni veivakaocai na veitina yalodina e vuravura taucoko me ra vakayacora kece na ka e ra rawata me vakadeitaki kina ni nodra kawa “e ra na qai marautaka na gauna me tubu ne kena vakayacori e na kena ivakatagedegede taucoko sara.