Nodra iVakavuvuli na Peresitedi ni Lotu
Wase 3: Na Lami sa Vakamatei mai na iVakatekivu kei Vuravura


Wase 3

Na Lami sa Vakamatei mai na iVakatekivu kei Vuravura

Evakadruka vakacava na Lutu i Atama ka rawata vei keda na lesu tale ki na nona iserau na Tamana na nona Veisorovaki o Jisu Karisito?

iVakatekivu

Ea vakavulica o Peresitedi Harold B. Lee ni dodonu me da kila na Lutu ni tamata qai rawa kina ni da kila na nona Veisorovaki na iVakabula, ka vakadruka na Lutu ka me rawa kina na bula tawamudu. E a kaya kina, “Sa rui bibi sara … me da kila na Lutu, ka vakavuna na Veisorovaki—oqori na nona ilesilesi na Turaga o Jisu Karisito.”

E dau vakadinadinataka vakawasoma o Peresitedi Lee na nona ilesilesi vakalou na iVakabula, ke a sega o koya ke na sega ni rawa me da sereki mai na mate kei na ivalavala ca. E kacivaka kina: “Na Luve ni Kalou … e tu vua na kaukauwa me cakava na vuravura, me liutaka. E lako mai i ke me vaka na Luvena e Duabauga me mai vakayacora e dua na ilesilesi me vaka na Lami sa Vakamatei mai na iVakatekivu kei Vuravura, me rawata ki na na veivakabulai ki na kawa tamata. E na nona solia na Nona bula sa dolava kina o Koya na katuba ni tucake tale ka vakavulica na sala me rawa kina na bula tawamudu, kena ibalebale eda lesu tale ki na nona iserau na Tamana kei na Luvena. Oqori o Jisu e na Nona itutu dokai.”1

Na wase oqo e veivosakitaki kina na lutu i Atama kei Ivi, Na Veisorovaki ni iVakabula ka vakadruka na lutu, kei na noda itavi kevaka me da na ciqoma na veivakalougatataki taucoko ni Veisorovaki.2

Na iVakavuvuli nei Harold B. Lee

E rawa vakacava na veivakalougatataki ni bula oqo mai na Lutu i Atama kei Ivi?

Erau sa vakayagataka o Atama kei Ivi na nodrau galala ni digidigi ka kania na vuanikau e na nodrau lewa ga, na vuanikau ka a vakaroti me rau kakua ni kania; e na vuku ni ka oqori erau sa okati kina ki na lawa i Setani. E na talaidredre oqori, sa vakarau kina na Kalou me vakatauca kivei rau e dua na lewa. Me rau na vulica ni sa Tama dodonu talega na Kalou, me vaka ga ni nona Tama dau loloma, me vaka ni rau sa voroka na lawa erau sa tu kina me rau na totogitaki ka rau sa vakasavi tani kina mai na were totoka ko ya. Ka sa sobuti rau kina na veilecayaki kecega ni bula oqo. Erau sa na vulica ni e na vuku ni nodrau talaidredre erau sa sotava kina na totogi ni dua na vakatulewa dodonu. Erau sa vakasaurarataki me rau na rawata na kedrau kakana e na buno ni yadredrau, e na gauna oqo me rau sa yaco me tamata.

… E sa muri rau kina na mosi, yaluma kei na mate, ia mai na mosi oqori, me vaka na veika eda dau sotava mai na gauna ko ya ki na gauna oqo, e sa yaco mai kina na vuku kei na kila ka ka na sega beka ni da na rawata ke sega na mosi …

… Me vaka na kena tara na nodrau bula o Atama kei Ivi na Lutu, ka yaco kina kivei rau na veisau, sa la’ki tara kina na nodra bula na veika bula kecega na veisau oqori, na ibulibuli kecega vakalou, sa yaco na veisau ki na manumanu, na kau—kei na veika bula kecega. E sa na yaco ki na vuravura na mate … se na yaco vakacava e sega ni dua e vakamacalataka rawa, kevaka e dua e na via vakamacalataka e sa na lako sivita sara kina na veika e sa bau tukuna vei keda na Turaga. Ia sa yaco na veisau ki na veika buli kecega, ka me yacova mai na gauna ko ya a se bera kina ni lewai me ra na mate. Mai na gauna ko ya ka lako yani e na veika kece ka a buli era se tu e na dua na itutu me ra na ca ga mai ka oti yani me yacova ni sa qai yaco mai na gauna ni mate, ni oti ko ya e sa na qai gadrevi e dua na veivakalesui ki na itutu ni tucake tale …

E dua na ivunau cecere, au vakabauta na ivunau lekaleka taudua beka me vunautaka e dua na tamata, a vunautaka na tinada o Ivi …

“Kevaka keirau a sega ni talaidredre ke a sega na luvei keirau, ka keirau a sega talega ni kila na ka vinaka mai na ka ca, io ke keirau a sega ni rekitaka na neirau vakabulai, kei na bula tawamudu sa solia na Kalou vei ira kecega sa vakabauta.” (Mosese 5:11.)

E sa dodonu beka me da rekitaka vata kei Ivi na Lutu, ka a yaco rawa kina me da kila na vinaka mai na ca, ka yaco rawa kina na nodra tadu mai ki na bula oqo na isolisoli, ka yaco rawa kina na kena rekitaki na veisorovaki kei na bula tawamudu ka sa isolisoli ni Kalou vei keda kecega.

Ia ko Atama me vakakina, sa vakalougatataki e na isolisoli ni Yalo Tabu, “A sa vakasinaiti na yalo i Atama ka vakarokorokotaka na Kalou; a sa tekivu me tukuna na veika me baleti ira na lewe ivuravura ka vaka: ni vakarokorokotaki tiko ga na yaca ni Kalou; raica na noqu talaidredre sa rai rawa kina na mataqu; io me’u kila na marau e na bula oqo, ka raica tale na Kalou e na yagoqu ga oqo.” (Mosese 5:10) …

Me solia mada vei keda na Turaga na Nona kila ka me baleta na kalougata cecere sa yaco vei keda, ka me da rokova e na noda vakanananu kei na noda ivakavuvuli na isolisoli cecere erau sa solia vei keda o Atama kei Ivi, mai na veika erau sotava, kei na nodrau vakayagataka na nodrau dui galala ni digidigi, erau kania kina na vuanikau ka solia kivei rau na sore ni bula oqo ka rau a qai soli a kivei keda, na nodrau kawa e na veitabagauna kecega, na kalougata cecere ko ya ka rawa kina vei keda me da na rekitaka na noda vakabulai, ka vakakina me da raica na Kalou e na yagoda ka rawata na bula tawamudu.3

E vakadruka vakacava na lutu mai na nona veisorovaki na iVakabula?

E vakasavi Atama tani mai na Were o Iteni na Turaga na Kalou me baleta na nona talaidredre. Sa yaco kina vua na mate vakayalo … Ia au sa kaya vei kemudou: ni sa yalataka vei Atama na Turaga na Kalou ni na sega mada ni mate e na mate vakayago me yacova ni sa tala mai ko Koya na nona agilosi me ra vunauci ira me ra veivutuni e na yaca ni Luvena e Duabau ga, me rawa kina me vakaduri ki na bula tawamudu e na nona sa mate, (Raica V&V 29:41–43?). … Ni sa vakatalai tani mai na were ko Iteni, sa yaco kina vua na mate vakayalo sa ikoya na tawasei tani mai na nona iserau na Turaga.4

Na cava e vakatalai mai kina i vuravura na iVakabula? E sauma na taro oqo na iVakavuvuli vakataki koya e na gauna ni nona kaulotu, e kaya kina: “Ni sa sega ni tala mai na Luvena ki vuravura na Kalou me cudurvi ira na kai vuravura; me bula ga ko ira na kai vuravura e na vukuna.” (Joni 3:17)…

Me bula mai na cava? Me vueti mai na cava? Ia, taumada, na vakabulai mai na mate vakayago e na tucake tale mai na mate. Ia e na dua tale na kena vakasama eda sa vakabulai vakakina mai na nona isoro ni veivakaduavatataki. Eda sa vakabulai mai na ivalavala ca.5

Vei ira na Yalododonu Edaidai, na vakabulai e kena ibalebale na nodra sereki mai na veivakabobulataki kei na isau ni ivalavala ca mai na veivagalalataki vakalou, na veivueti mai na ivalavala ca kei na cudruvi tawamudu e na vuku ni nona Veisorovaki na Karisito.

Au nanuma ni sega ni dua na vanua eda sa bau veitalanoataka vakamatata na ituvatuva ni Veisorovaki me vaka e na volavola i Jekope, kune e na iVola i Momani, 2 Nifai, e na ikaciwa ni wase. O koya au sa kerei kemuni kina mo ni la’ki wilika ka wilika tale vakavinaka sara na ivakamacala talei ko ya:

“A ka levu vakaidina na nona loloma na noda Kalou, na Yalosavasava ni Isireli! Sa vakabulai ira na nona tamata mai na manumanu rerevaki ko ya na tevoro, ko mate kei eli, kei na drano bukawaqa kei na sulifure, sa ikoya na rarawa tawamudu.”

A ka levu vakaidina na nona yalododonu na noda Kalou! Sa kila na ka kecega; a sa sega ni dua na ka me sega ni kila.

Ia e na lako mai ki vuravura me vakabulai ira na tamata kecega kevaka era na vakabauta na nona vosa; a sa colata ko koya na rarawa ni tamata kecega, ia na rarawa ni veika bula kecega, na tagane kei na yalewa kei na gone; ko ira na kawa i Atama.”

Ia sa vosota na ka kecega oqo me ra rawata kina na tucake tale mai na mate na tamata kecega, ko ira na tu e matana e na siga ni veilewai.

A sa vakaroti ira na tamata kecega me ra veivutuni ka papitaiso e na yacana, ka vakabauta vakaidina na Yalosavasava ni Isireli; kevaka e sega era na sega ni rawata na matanitu ni Kalou.

Ia kevaka era na sega ni veivutuni ka vakabauta na yacana, ka papitaiso e na yacana ka vosota me yacova na ivakataotioti, era na cudruvi, sa kaya na Turaga na Kalou na Yalosavasava ni Isireli. [2 Nifai 9:19–24]

E vakamacalataka eke—na noda vakabulai yadudua, e na yaco mai vei keda yadudua me vakatau ki na nona ivalavala kei na nona bula. Ia e tiko (talega) na veika eda vakatoka me (veivakabulai) raraba, na kena ka na yaco vei ira na tamata kecega, se ra vinaka se ra ca, vutuniyau se dravudravua ni ra sa bula—e na sega ni dua na kena duidui. Era na rawata kece na kalougata ni veisorovaki kei na kalougata ni tucake tale ka soli wale vei ira me baleta na nona isoro ni veivakaduavatataki na iVakabula.

E sa tukuni kina vakamatata e na ivakavuvuli taumada oqo ni na mate na tamata kecega e na vuku i Atama, e na vakabulai keda talega e na vuku i Karisito ka sega ni dua e vakuwai kina. O ira sara mada ga na luve ni veivakarusai ka ra cakava na ivalavala ca e sega ni bokoci rawa era na tucake tale vata kei ira na vo ni kawa nei Atama … E tu na itukutuku kacivaki oqori e na Yavu ni vakabauta: “Keimami vakabauta ni na vakabulai na tamata kecega e na isoro nei Karisito, kevaka eda sa muria na ivunau kei na ivakavuvuli ni itukutuku vinaka.” (Yavu ni Vakabauta 1:3.)6

E na rawa vakacava me da rawata na veivakalougatataki kece sara ni Veisorovaki mai na noda vakabauti Jisu Karisito ka talairawarawa?

Na dina o ya me baleta na kena yaga me kilai na nona ilesilesi vakalou na iVakabula a vakadeitaka e na dua na gauna na iVakavuvuli e na nona kaya vei ira na Farisi ka ra a soqoni vakavolivoliti koya, me vaka e dau nodra ivakarau me ra tovolea me ra vakamaduataki koya se me ra tudaitaki koya, “A cava dou lewa e na vuku i Karisito?” (Maciu 22:42)…

E na gauna ni nona kaulotu era s tu eso era sega tu ni vakabauta ka ra dau vosa me baleta na iVakavuvuli. E na nona vanua e Nasareci era kaya e na veivakalialiai:

“Sa sega li ni luve ni matai ko koya oqo? sa sega li ni yaca i tinana ko Meri? Kei na tacina ko. Jemesa kei Josefa, kei Saimoni kei Jutasa? … A ra sa tarabe e na vukuna.” (Maciu 13:55, 57.) …

E na kena veibasai, … era kacivaka kina ko ira era dau muria koya e na yalodina me vakataki Pita na nona iapositolo liu: “Oi kemuni na Karisito na luve ni Kalou bula” (Maciu 16:16)—ka vakakina mai vua na nona dau yalodina o Marica, “… Io na Turaga: au sa vakadinata ni sa Karisito koi kemuni, na luve ni Kalou, ko koya sa dodonu me lako mai ki vuravura.” (Joni 11:27.) … Ka vakakina e dua tale na nona tisaipeli ni sa raica ka tara na Turaga sa vakaturicake, E a vakadinadinataka o Tomasi e na vosa rawarawa oqo: “Noqu Turaga, ka noqu Kalou!” [Joni 20:28]…

Au vakasamataka tiko oqo e rua na ka duidui ka a yaco. E dua na itokani lomani e na nona ciqoma na itukutuku ni leqa: “Keitou rarawa me keitou vakaraitaka vei iko ni sa mai leqa e na vanua ni veiraravui na nomu cauravou.” Au a gole ki na nona itikotiko ka raica na vuvale kasere oqo, ka ratou taukena tu na veika kece e rawa ni voli e na ilavo—na iyau, na itutu, na veika e dau vakatoka ko vuravura me veika dokai, ia eratou sa toka oqori ni sa kasere wavoliti iratou na nodratou vakanuinui kei na nodratou tatadra, ka ratou sa vakayamoca e dua na ka eratou a sega ni namaka me ratou rawata ka mai na gauna ko ya me lako yani, e kena irairai ni ratou a sega ni rawata. Na vakacegu ka rawa me ratou kila e sega e kea.

Au vakaduiduitaka oqo mai na dua na ka au a raica ka vakadinadinataka e na valenibula ni LDS rauta ni ono na vula mai na gauna oqo, e na nona sa mate yani kina vakamalua e dua na noda peresitedi ni tabana ni kaulotu yalodina. E sotava tu na mosi vakaitamera, ia e yalona e reki tu baleta ni kila ni dau vulica na tamata na talairawarawa e na nona dau rarawa vakawasoma, ka vakakina na nona na rawata me rau veiwekani vakavoleka sara kei koya ka sotava na rarawa ka levu cake sara mai na rarawa kecega a sotava na tamata. E kila talega o koya na kaukauwa e tu vua na Turaga a vakaturi cake tale.

Me da tarogi keda ni kua e na taro a tarogi ira kina e na nona gauna na iVakavuvuli, “A cava dou lewa e na vuku i Karisito?” E dodonu me da taroga me vaka eda na tukuna e na gauna oqwo, “Na cava eda lewa e na vuku i Karisito?” ka qai cakava me ka ni tamata yadua qai taroga, “Na cava na noqu lewa e na vuku i Karisito?” Au na nanumi koya baleta ni Dauniveivueti ni yaloqu? Au nanumi koya beka ka sega tale ni lomalomaruataka ni a rairai vua na Parofita o Josefa Simici? Au vakabauta ni a tauyavutaka na nona lotu e na dela ivuravura. Au ciqomi koya beka me iVakabula ni vuravura oqo? Au sa dina beka ki na noqu veiyalayalati, o koya e na wai ni veipapitaisotaki, kevaka au kila tiko, e kena ibalebale ni’u na vakadinadinataki koya e na veigauna kecega, e na veika kecega, kei na veivanua kecega, au sa tiko kina, me yacova na mate?7

E na vakalougatataki keda na Turaga ki na ivakatagedegede ni noda muria na Nona ivakaro. E kaya … o Nifai:

“Ia eda sa cakacaka vagumatua me da vola na veika oqo, me da vakauqeti ira kina na noda kawa kei ira talega na wekada me ra vakabauti Karisito ka veivinakati tale kei na Kalou; ia eda sa kila ni da sa vakabulai e na loloma walega, ka segai e na vuku ni cakacaka.” (2 Nifai 25:23.)

E na veivakabulai vei keda na dra ni iVakabula, ia e na gauna walega eda sa vakayacora kina na veika kece eda rawata me da vakabulai keda kina e na muria na Nona ivakaro. Na ivakavuvuli kece ni kosipeli era ivakavuvuli ni yalayala ka tevuki kina vei keda na nona ituvatuva o koya sa Cecere sara.8

Me cakava na tamata yadua na veika kece e rawata me vakabulai koya kina mai na ivalavala ca; ka na qai rawa vua me namaka na veivakalougatataki ni nona veivueti na Yalosavasava ni Isireli, “ni na vakalougatataki na tamata kecega e na isoro nei Karisito, kevaka eda sa muria na ivunau kei na ivakavuvuli ni itukutuku vinaka.

A sega ni sorovaka walega o Jisu na talaidredre i Atama ia na ivalavala ca talega ni kawa tamata. Ia na sereki mai na ivalavala ca yadua e vakatau mai na sasaga yadua, ka da na lewai yadua me vaka na noda ivalavala.

Era sa vakamatatataka na veivolanikalou ni na yaco na tucake tale vei keda kece, ia o ira ga era talairawarawa vei Karisito era na rawata na veivakalougatataki rabailevu ni bula tawamudu. Ni tukuni Jisu tiko, e vakamacalataka o Paula vei ira mai Iperiu ni “sa yaco me vu ni bula vei ira kecega sa talairawarawa vua.” (Iperiu 5:9.)

Sa noqu masu e na yalo malumalumu me ra kila vakavinaka na tamata kecega e veivanua na bibi ni nona veisorovaki na iVakabula ni kawa tamata, o koya sa solia vei keda na yavu ni veivakabulai ka na kauti keda yani ki na bula tawamudu, ki na nona itikotiko na Kalou kei na Karisito.9

Veivakasama ni Vuli me Veivosakitaki

  • O na sauma vakacava na taro “A cava dou lewa e na vuku i Karisito?”

  • Na cava e tukuni kina na iVakabula me “Lami sa vakamatei mai na ivakatekkivu kei vuravura”? (iVakatakila 13:8).

  • E na sla cava e veivakalougatataki ka ka ni veivakatovolei talega kina vei Atama kei Ivi na Lutu? E na sala cava talega e ivurevure kina ni reki kei na yaluma vei keda?

  • Na veimataqali vuku kei na kila ka cava beka e na rawati walega e na noda vosota na veivakatovolei kei na dredre ni bula oqo?

  • Na cava na mate vakayalo? E na vakadrukai vakacava na mate vakayalo?

  • Na veivakalogatataki cava ni Veisorovaki e na yaco mai ki na kawa tamata me vaka e dua na isolisoli soli wale? Na cava me da cakava yadudua me da marautaka taucoko kina na veivakalougatataki ni Veisorovaki?

  • Na cava e vakavulica vei keda na italanoa e rua nei Peresitedi Lee me baleti ira na tamata era sa vakarau mate e na bibi ni noda vakabauti Jisu Karisito?

  • Na veika cava soti o sa sotava e na nomu bula e sa vaqaqacotaka na nomu ivakadinadina me baleta na nona veisorovaki na iVakabula?

  • E na rawa vakacava me “kauti keda yani ki na bula tawamudu, ki na nona itikotiko na Kalou kei na Karisito?”

iTukutuku Leleka

  1. “Fall of Man,” na vosa vei ira na vakailesilesi ni semineri kei na yavulotu e na Brigham Young University, 23 ni June, 1954, Historical Department Archives, Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, 6.

  2. Vosa e na lotu ni itabagone e Long Beach, California, Epereli 29, 1973, Historical Department Archives, Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, 24.

  3. “Fall of Man,” 15, 17, 19–20.

  4. Vosa ki na soqoni ni semineri mai Joritani, 26 ni Feperueri, 1947, Historical Department Archives, Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, 4.

  5. In Conference Report, Okotova 1956, 61.

  6. “The Plan of Salvation,” na vosa vei ira na vakailesilesi ni semineri kei na yavulotu e Bringham Young University, 1 Julai, 1954, Historical Department Archives, Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, 4–6.

  7. In Conference Report, Okotova 1955, 54–56.

  8. Stand Ye in Holy Places (1974), 246.

  9. “Me Oti Kina na Mosi ni Yalo,” Ensign, Epereli 1973, 5.

Na droini oqo ni iVakabula e dau taleitaka sara o Peresitedi harold B. Lee ka dau lili toka e na nona valenivolavola.