Wase 23

Na Tucake Tale, Na iKelekele Vakayalo

E vaqaqacotaki keda vakacava na ivakadinadina ni tucake tale mai nei Jisu Karisito na noda vakatovolei ena vuravura oqo kei na noda dui tucake tale.

iVakamacala Taumada

OPeresitedi Harold B.Lee e tiko na nona ivakadinadina tudei ni nona tucake tale o Jisu Karisito, ka qai mai vakaukauwataki tale e na nona sa kacivi ki na kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua e na Epereli, 1941. A nanuma lesu “E dua vei iratou na Lewe Tinikarua a lako mai vei au ka kaya, “Keitou gadreva mo na vosa e na bogi ni Sigatabu. Oqo e Sigatabu ni Tucaketale. Me vaka ni ko ni sa iapositolo lumuti, o sa dua na ivakadinadina ni nona cakacaka, kei na Tucaketale ni iVakabula o Jisu Karisito” O koya na ka levu ka veivakurabuitaki e na veika kece e yaco.

Au sogoti au e na dua na rumu ni Vale ni Volavola ni Lotu,taura mai na iVolatabu. Au wilika mai na va nai vola ni Kosipeli, vakabibi e na wase ni vola ni nona lauvako, mate kei na tucake tale na Turaga; ia ni’u sa wiliwili tiko, au sa vakila ni sa dua na ka veivakurabuitaki sa yaco tiko. Sa sega niu wilika wale tikoga e dua nai talanoa, au sa vakila ni sa dua na ka dina sa yaco tiko ka’u sa donuya sara tiko ga. E na bogi ni Siga Tabu, au sa wasea na noqu itukutuku e na vakarokoroko, ka tukuna, “Ia oqo, o au e dua na iotioti ni apositolo e na vuravura oqo ni kua, au wasea vei kemuni na noqu ivakadinadina, ni’u kila e na vuni yaloqu taucoko, ni ko Jisu na iVakabula kei Vuravura, ke a bula, ka mate, qai tucake tale e na vukuda.

Au a sa kila dua nai vakadinadina ka yaco mai vei au e na loma ni macawa koya. A qai tarogi au e dua, “O kila vakacava? O sa raica?” Au rawa ni kaya eke, ni kaukauwa sara mai na ka e raica na matada, na kaukauwa ni vakadinadina ni Yalo Tabu e lomada, ni ko Jisu na Karisito, na iVakabula kei vuravura.¹

Na iVakavuvuli nei Harold B Lee,

E yaco vakacava na dina ni tucake tale “me yalayala talei”.

Ia e nai matai ni siga ni wiki, e na mataka caca sara, eratou sa lako mai ki na ibulubulu. … Eratou sa raica ni sa vaqiqici tani na vatu mai nai bulubulu. Ia ni ratou sa curu, eratou sa sega ni kunea na yago ni Turaga ko Jisu. A ratou sa kurabui vakalevu kina, raica e lewe rua na tamata sa tu voleka vei iratou ena isulu lumilumisa: ia ni ratou sa rere ka vakacuva sobu na matadratou kina qele, erau sa kaya vei iratou, E na cava dou sa vakasaqarai koya sa bula ena kedra maliwa na mate? Dou kakua ni rere, se taqaya; au sa kila ni dou sa vakasaqarai Jisu na kai Nasareci, ka lauvako ena kauveilatai.

Sa sega e ke ko koya, sa tucake tale me vaka na nona vosa. Drau lako mai mo drau raica na yasana ka koto kina.

Ia dou lako, ka tukutuku vei ira na nona tisaipeli, vei Pita talega ni sa tucake mai na mate ka sa liu kai Kalili. Ka dou na raici koya e kea. Dou nanuma na nona vosa vei kemudou mai Kalili ka kaya. E na soli yani na Luve ni tamata ki na ligadra na tamata ca, ka na vakoti ki na kauveilatai, ka na tucake tale e na ikatolu ni siga, Oqo au sa tukuna vei kemudou”. (Luke 24:1–7; Maciu 28:5–7; Marika 16:5–7.)

O ira na vola na kosipeli nei Maciu, Marika kei Luke éra vola na itukutuku rogo levu taudua ena veika e yaco e vuravura, na kena mai yaco dina vakatamata na tucake tale ni Turaga ko Jisu Karisito, na iVakabula ni tamata taucoko. A mai vakaraitaka talega na kena cecere taudua na kaukauwa vakalou vua e dua na luvena vakatamata. E na nona tukuna vua na marama sa rarawa, o Maca ni sa mate na ganena ko Lasarusa. “Koi au na tucake tale kei na bula; o koya sa vakabauti au, e dina ni sa mate, ia sa bula ga.” (Joni 11:25).

Vei ira na Jiu, na yalodra ka dau laba, a matata sara na nona itukutuku baleta na kaukauwa Vakalou.” E dina e dina au sa kaya vei kemudou, sa lako mai na kena gauna, ia sa yaco edaidai me ra rogoca na domo ni luve ni Kalou ko ira na mate, ia ko ira na rogoca era na bula.

“Me vaka sa bula vakaikoya ga na Tamana; sa solia talega vua na Luvena me bula vakaikoya ga.”

“A sa lesi koya talega me ia na lewa e na vuku ni sa Luve ni tamata” [Joni 5:25–27]

E veimuri sara mai vakatotolo na nona tucake tale, na ivakadinadina ni kaukauwa cecere duadua, ni tucake tale mai na ibulubulu, sega ni o koya o ira na so tale “Dina ga ni ra sa mate, e ra vakabauti koya” E vakamatatataka o Maciu na itukutuku dina oqo ni nodra tucake tale na yalododonu mai na mate. [Maciu 27:52–53.]

Se sa i koya beka oqo na iotioti ni kaukauwa ni veivakabulai lagilagi ni Luve ni Kalou. E na veiyabaki, ena veitabatamata kece sara, sa dau yaco mai na yalayala rekitaki: “Ni sa qai mate kecega e na vuku i Atama, e na vakabulai kece talega e na vuku i Karisito,” (1 Korinica 15:22), “… ko ira sa ivalavala vinaka, era na tucake tale me ra na bula; ia ko ira sa ivalavala ca, era na tucake tale me ra na cudruvi.” (Joni 5:29.) Sa totolo sara tiko na toso ni gauna ki na vakacavari ni nona cakacaka vakalou.

Kevaka me kilai vakavinaka e na gauna oqo na taucoko ni veika yaga ka veivakayavalati a yaco e na kena gauna, me vaka era a tukuna taumada na parofita: Era sa vakavakarau na ivalavala ca me ra vakamatei ira na tamata ca; ka “io e ra na rere na tamata kecega.” (V&V 63:33), na kila oqo e na vakavuna e levu na rere kei na taqaya o koya ka lawavaka na tamata kei na veimatanitu. E dina sara kevaka eda “rerevaka na Kalou ka vakarokorokotaka na tui” (raica 1Pita 2:17) e na rawa ni da rawata na lagilagi ni yalayala ni iVakavuvuli: “Kevaka dou sa muduka sara na nomudou vuvu kei na taqaya, dou na raici Au” (raica V&V 67:10)²

Na inaki ni bula sa ikoya me yaco kina na tawamate rawa kei na bula tawamudu (raica Mosese 1:39). Ia oqo, na tawamate rawa e kena ibalebale ni kena itinitini ga e na rawati ni yago e na sega ni na qali ki na momosi vakayago, e na sega ni qali ki na dua tale na mate vakayago, ka na sega ni na vakarusai tale, na veika kece mai liu ka sa takali yani.³

E na tokoni keda tiko beka vakacava e na gauna ni rarawa se gauna ni mate na noda kila na tucake tale mai na mate?

Ko sa bau vakila mada vakataki iko ni vakarusai iko vakayalo na rarawa e sega ni vakacegui rawa?

Me’u kauti kemuni mada ki na dua na ka tabu e raici ka vakatakarakarataka e dua e sa vaka me sisi tani tiko mai na nona itautauri ka laiva mo ni vakila na nomuni kaukauwa e na auwa rerevaki oqori. E na ruku ni kauveilatai e duri galugalu tu kina e dua na tinanigone uabula ka totoka ka ubi vinaka tu na uluna kei na tabana e na ndua na isulu sipi. E na kauveilatai e a cake e rube vakaloloma toka kina na luvena tagane ulumatua. E rawa ni dua e vakila na malumalumu kei na bibi ni rarawa ni yalo i Meri na tinana. Sa sota kaya oqo na dina ni lolovira ni ka a tukuna, “Ka me ivakatakilakila e na vosa vakacacataki; Ia e na laubasikata na yalomu talega na i seleiwau.” (Raica Luke 2:34–35).

Na cava beka e a tokoni koya tiko e na gauna a sotava kina na veika rarawa? E sa kila tu o koya ni dina ni tiko tale e dua na bula e na daku ni bula vakayago oqo. A sega beka ni rau veivosaki kei na dua na agilosi, na italai ni Kalou? E sega ni vakatitiqataka ni a rogoca na iotioti ni masu nei na luvena e a volai ni bera na Nona solia yani me vaka a vola ko Joni: “Ia oqo, Tamaqu,” a masu o koya, “ni vakarokorokotaki au me daru tiko vata ni sa sega ni caka o vuravura.” (Joni 17:5) Na tina yalododonu oqo e lolou na uluna ka rogoca na iotioti ni Nona masu ni a osivaka mai na kauveilatai e na tebe ni gusu ni rarawa: “I Tamaqu, au sa solia na yaloqu ki na ligamuni,” (Luke 23:46) io e vakayavalati koya e na veivakacegui kei na ivakadinadina ni veivakadeitaki ni na sega ni dede sa duavata kei Koya vata kei na Kalou na Tamana Vakalomalagi. E sega ni qai yawa mai lomalagi o koya, e na rarawa titobu, ka rai tu e na yalodei ki na siga lagilagi ni tucake tale.⁴

E tiko li e dua na veivakadeitaki ni duavata tale kei na vakayacori ni noda tatadra e na bula sa bera mai? Sa i koya oqori na tagi ni dua na tina rarawa ni sa laki vakadavora tani na luvena gonelailai ni sa mate. E vaka e dua na vakasolokakana ia e dau wasoma me sega ni rogoci na nodra vakatataro na tauvimate kei na qase e na gauna e sa totolo sara tiko e na toso ni gauna. Na kaukauwa kei na vakacegu cava e na yaco kivua mai na veika e yaco oqo, o koya e rogoca na yalayala lagilagi ni Turaga:

“E na bula ko ira na nomu mate, ia ko ira na noqu mate era na tu cake tale. Dou yadra ka sere, koi kemudou ka tiko e na kuruni-soso, ni sa vaka na tegu e na co na nomu tegu, ia na qele e na biuti ira tani na mate.” (Aisea 26:19.)

Na bibi ni rarawa e kauta mai ko mate sa yaco me mamada, na sole ni mate loaloa e suwaka ka rui mosimosi na kena mavoa e sa vakamalumutaki ni sa laveti keda cake na vakabauta me sivita na ca ni veivakatovolei kei na rarawa ni bula vakayago ka solia tu na raivotu ni veisiga serau kei na marau levu e rairai mai, me vaka e vakaraitaki, ni “Kalou e na tavoya tani kecega na wai ni mata mai na matadra; ia ena sega tale na ciba, se na rarawa, se na tagi, ka na sega tale na vutugu: ni sa takali tani na ka makawa” (iVakatakila 21:4) io e na veisorovaki ni Turaga ko Jisu Karisito. E na mataqali vakabauta kei na kila ka ko na rawa ni kacivi mo laki tagi ka rawa mo lagasere me vaka e sa volai: “Sa guce ko mate, a sa muduki sara. Ko iko mate, sa evei na nomu bati gaga? Ko iko bulubulu, sa evei na nomu gumatua? (I Kor. 15:54–55.)⁵

O iko talega, e rawa mo kila ni bula tiko na nomu Dauveivueti, me vakataki Jope e na lomadonu ni nona temaki me “vakacacataka na Kalou, ka mo mate ga,” [raica Jope 2:9; 19:25] ka kila talega ni ko iko, e rawa mo dolava na katuba ka sureti Koya mai “ka vakayakavi vata kaya.” [Raica Vakatakila 3:20.] Mo raici iko talega ni o na tucake tale e na dua na siga; o na vakaraitaka yani nomu veiwekani kivua o Koya ka a solia nona bula, me rawata kina na tamata vakayago na isau ni nodra mai bula vakatovolei kei na veika era mai sotava, me ra laki tauca kina e na itagede vakatamata ga me vakadrukai kina na cakacaka kece ni bula oqo.⁶

Na sala cava e vakadei kina ni yaloda na noda kila ka ni tucake tale?

Me da raica mada na ivakaraitaki nei Pita, [o koya] … a cakitaka vakatolu na iVakavuvuli e na bogi e a soli yani kina. Vakatauvatana na taqaya nei Pita oqo kei na doudou a tu vua e liu ka vakaraitaki vakalailai ga mai ki muri ni bera ni ra vakaukauwataka ko ira era lotu vata ga me vakamatei ko Jisu. E a vakatokai ira me ra daulaba ka vakaroti ira me ra veivutuni, e ra a bala ki na valeniveivesu, ia e muri e a lako yani ka sega ni rerevaka me vakamatei.

Na cava sara mada e veisautaki koya? E dua o koya e ivakadinadina vakaitaukei ki na veisau e a yaco ki na ramusu ni yago e kovuta na mosi e a kau tani mai na kauveilatai, ki na yago e lagilagi ni sa tucake tale. Na isau ni taro e rawarawa dina sa i koya ni o Pita e a sa tamata veisau baleta ni kila o koya na kaukauwa ni Turaga e sa tucake tale. Sa na sega tale ni na qai tiko taudua e na matasawa e Kalili, se e na valeniveivesu, se e na mate. E na dautiko volekati koya na nona Turaga.⁷

Au kila … na cava na ibalebale ni vakalolomataki e yaco vakasauri baleta na galili ni kau tani e dua na noda daulomani. E na vuqa na yabaki sa oti yani, au dau lesi me’u tovolea me’u vakacegui ira era rarawa, ia me yacova ni’u sa tokaruataka na veika vata oqori vei au ka’u dau tukuna vei ira na so tale, e keri ga au na qai kila kina ni dau na ka e yawa sivita na veivosa, ni dodonu me da vakila se sotava e na vuni yaloda ni bera ni dua e solia na veivakacegui dina. Mo na raica mada e dua na tikimu ni sa buluti e na ibulubulu. Mo na raica e dua na nomu daulomani ni mate ka mo qai tarogi iko—Ko vakabauta li na ka ko vakavulici ira tiko kina na tani? Ko sa kila dina ka vakadeitaka ni bula tiko na Kalou? Ko vakabauta li na Veisorovaki ni Turaga na iVakavuvuli—ni dolava o Koya na katuba ki na tucake tale e na bula e lagilagi vakalevu cake? E na so na gauna ni da tu duadua ka luvawale ka sega soti ni rui taleitaki, e keri sa qai dautubu ka titobu na noda ivakadinadina kevaka eda sega ni vakamalumalumutaki ka lutu yani e na tutu ni sala.

Me vaka na wati … i Jope a kaya, “Mo vosa vakacacataka na Kalou, ka mo mate ga.” [Raica Jope 2:9.] Ia e na rarawa vakaturaga i Jope, e a solia tiko e dua na ivakaraitaki ki na dua na ka au kila ni sega ni dua na lotu ni mate e na taucoko me na sega ni na tokaruataki. A kaya o koya, “Ni’u sa kila ni sa bula tiko na noqu iVakabula, E na tu talega e vuravura e na siga mai muri; ia ni sa rusa sara na kuliqu oqo, ka’u na kunea ga na Kalou e na yagoqu: ko Koya ka’u na raica dina sara ko i au, … ka sega ni dua tani ni sa vakarusai oti e lomaqu na noqu.” [Jope 19:25–27.] Kemuni na wekaqu nikua, kevaka ko ni kila ni ko ni sa kelea na yalomuni e na ivakadinadina Vakalou ni bula tiko o Koya e na gauna mai muri me da veitata kei Koya e na matana votu—kevaka o kila ni, veitalia ga na cava ko bolea kei na itavi, kei na veileqa cava ga— kevaka mo tara na nomu vale e na dela ni vatu, ko na sega ni na qai bale. Io, ko na lakova na rerevaki ni veika ko sotava e na rarawataki ni sa yali e dua na nomu daulomani, ia ko na sega ga ni bale, e na kena itinitini ga ko na salavata kei na vakabauta e levu sara me vaka ko sa sega ni bau rogoca e liu.⁸

Na levu ga ni vereverea ni noda bula kei na ituvaki ni vuravura e yaco mai, e na bibi cake kina vei keda me da qarauna vinaka na veinaki kei na ivakavuvuli ni kosipeli i Jisu Karisito. E sega ni itavi ni Lotu me sauma na veitaro kece me baleta na savasava ni matanitu ni Kalou e na maliwa lala, ia e na solia nona kaukauwa e dua, e na vakabauta me lako yani ka sotava na veitaro e sa sega mada ni bau kunea na kena isau e na itutu ni nona bula e na gauna oqo.⁹

Ni kua e ivakananumi ni qaqa vakaitamera e na vuravura. Au sureti kemuni na yalodina e lomamuni e an veivanua kecega e na yalomalua titobu mo ni tubu me sivia na nomuni rere kei na veilecayaki vakatamata ka reki me vaka na iapositolo vei ira na veimatanitu tani “Me da vakavinavinaka vua na Kalou, o Koya sa solia vei keda me da gumatua sara e na vuku ni noda Turaga ko Jisu Karisito.” (1 Kor. 15:57.)¹⁰

Veivakasama ni Vuli me Veivosakitaki

Na cava e vakaibalebaletaka na iVakabula e na Nona kaya, “Oi au na vu-ni-tucake tale, kei na vu-ni-bula”? (Joni 11:25). Na cava ko vakila e na gauna ko vakananuma kina na Tucake tale ni iVakabula?
E dautara beka vakacava na nomu bula ni veisiga ni kilai ni dina ni taucake tale?
Na sala cava beka e rawa ni vakaukauwataki keda kina na noda ivakadinadina ni tucake tale e na gauna e mate kina e dua eda daulomana. E na veituvaki cava tale beka e kauta mai na vakacegu me vukei keda me da vakamalumalumutaka na rere na noda i vakadinadina ni tucake tale?
Na cava e rawa ni da cakava me da rawata kina vakalevu na noda kila kei na ivakadinadina ni tucake tale?

Na iVakabula sa tucake tale ka rairai vei Meri mai na ibulubulu. E na ivakadinadina ni Yalo Tabu, eda rawa ni rawata na vakacegu e veivakadeitaki ni iVakabula e sa tucake tale mai na mate ka sa sereka kina na ivau ni mate vei ira na tamata kecega.