2016
Maminyo pag-usab: Usa ka Adventure sa Pagpailub ug Gugma
Pebrero 2016


Maminyo pag-usab: Usa ka Adventure sa Pagpailub ug Gugma

Ang tagsulat nagpuyo sa Norway.

Ang pagsagol sa duha ka pamilya nagkinahanglan og doble nga pailub. Apan mahimo usab nga kaduhaon ang gugma nga mamugna niini.

Photo of Heidi Eljarbø Morrell Andersen family.

Ang diborsyo wala gayud sa akong bokabolaryo hangtud nga kini tinud-anayng nahitabo ngari kanako. Sulod sa dugay nga panahon mibati ko og kaulaw sa pulong sa matag higayon nga pangutan-on ko bahin sa kahimtang sa akong kaminyoon. “Usa ko ka diborsyada.” Ingon og lisud kaayo litukon og kusog ang mga pulong—nga daw militok ko sa bati nga mga pulong.

Bisan pa niana, mao kini ang kahimtang sa akong kinabuhi, ug naglisud ko sa pagpahiangay. “Makatagbo ra ka og usa ka tawo,” maoy isulti sa akong mga higala. Apan dili ko interesado ug wala nay tinguha nga maminyo pag-usab. Igo na ang akong ka-busy sa akong upat ka anak.

Hangtud sa usa ka adlaw, wala lang damha o planoha ang umaabut, akong nahimamat si Arnfinn, ug sa akong katingala nga maayo kaayo ang among panag-istoryahanay ngadto-ngadto nalingaw kaayo ko sa iyang pakig-uban. Siya utokan, ambungan, ug mahiligon sa dula. Sa dihang siya mitanyag, wala ko kahibalo unsay anaa sa umaabut, apan kahibalo ko nga gusto nako kana nga umaabut nga uban kaniya. Migahin kami og panahon aron sa “paghapsay sa mga kalisud,” sumala pa sa tawag niini ni Arnfinn, ug nagminyo mi didto sa Stockholm Sweden Temple sa tinglarag sa 1997.

Ang bag-ong makasal nga hapit na 40 anyos dili sama sa unang higayon nga maminyo. Ang paghigugma sama gihapon ang talagsaon nga kahinam, ug ang kalipay sa bag-ong pakigrelasyon susama ra gihapon, apan karon duha na ang among kanhi kapikas, usa ka badlungon nga iro, saba nga langgam ug siyam ka mga anak, nag-edad og 3 ngadto sa 17. Swerte lang nga, ang kabag-o sa among gugma igo na nga makapalahutay kanamo sa mahagiton nga mga adlaw sa unahan.

Ang Yawe sa Pagsinabtanay

“Maingon og kami dili kanunayng managsama ang mga opinyon kabahin sa mga butang,” si Arnfinn miingon sa usa ka adlaw. Kwarenta ka tuig nga mga kinaiya ug sa pagbuhat sa mga butang sa imong kaugalingon nga paagi maoy mohimo niana. 19 pa lang ko sa unang higayon nga naminyo, ug ang mga naandan ug mga tradisyon naumol paglabay sa panahon. Nahibaloan ni Arnfinn ug nako nga ok lang ug gani mas maayo nga dunay labaw sa usa ka opinyon. Wala kini nagpasabut nga ang usa husto ug ang lain sayop. Ang mga opinyon mahulma pinaagi sa daghang butang sa kinabuhi, ug pagtahud ug pagpaminaw nahimong importanteng mga pulong sa pagsabut sa ubang tawo.

Nasulayan usab namo nga ang pagsabut unsaon paghiusa sa among kinabuhi—asa mamuyo, unsaon sa pag-atubang sa ekonomiya sa pamilya, ug unsa nga mga tradisyon sa holiday ang sundon. Aduna pay pipila ka kalisdanan nga angay hapsayon sa umaabut, apan ang nahitabo, ang uban ingon og dili na importante karon. Ang panag-uyon ug gugma sa panimalay mao ang among gipontariya.

Ang pagbaton og lain nga mga inahan nga maapil sa among pamilya lisud alang nako. Ang kanhi asawa ni Arnfinn usa ka talagsaon nga inahan ug nagpakabana sa kaayohan sa iyang mga anak. Mga pagbakasyon ug sa katapusan sa semana iyang giplano, ug usahay mibati ko nga wala koy ikasulti sa akong kaugalingong kinabuhi.

Apan ang mga kausaban tingali mas mahagiton sa habig ni Arnfinn, kinsa mitipon ngadto sa panimalay uban sa upat ka anak, duha kanila mga batan-on na—ang mga bata mas sabaan kaysa naandan nga lahi ang pagkamatuto.

Lain-laing mga Dalan, Managsama ang mga Tubag

Dayon usa ka gabii, lawom nang gabii nga dili nako makahunahuna og tarong, si Arnfinn mihagit kanako og IQ test. Milingkod siya sa pikas bahin sa lamesa ug misugod sa paghimo og mga mathematical nga pormula aron matubag ang mga pangutana. Diha ko sa pikas bahin sa lamesa nagdrowing ug mga hulagway sa pagsulbad sa mga problema nga gipresentar. Nahuman namo ug gitandi ang among mga tubag sa pasulit, nasuta namo nga ang among mga tubag managsama ra. Diha nako nakaamgo nga ang pasulit sama ra sa among mga kinabuhi.

Tuguti ko sa pagpasabut: Buhaton niya ang mga butang sa usa ka paagi, ug ako mobuhat niini sa lain. Apan managsama ra ang among tumong, bisan og managlahi sa pamaagi. Pagkab-ut nianang tumong sama sa pasulit sa IQ: samtang naghimo siya so mga equation ug nagdrowing ko og mga hulagway, nakuha gihapon namo ang samang tubag.

Nasayud ko nga dili ko kahimo sa iyang trabaho isip abogado, ug sigurado ko nga lisuran siya sa akong linya sa trabaho nga usa ka manunulat ug artist sa water-color. Ang mga nakaayo nga nindot siyang tan-awon kon magbuhat siya sa mga butang sa lahi nga paagi kaysa mapungot. Ang kalainan mahimong makalingaw nga kasinatian kon ato kining itugot. Akong giingnan si Arnfinn usa ka adlaw, “Kon imoha kong tudloan sa ubang butang ug tingali matudloan ko ikaw sa uban, usa ka adlaw OK nata.” Kaming duha kinahanglan katudloan, ug kini usa ka padayon nga proseso. Ang pagdayeg nahimong usa ka importanteng pulong.

Kon si Mama ug Papa managlahi sa daghang paagi, sigurado gayud nga ang duha ka parisan nga mga anak mahimong dagko usab og kalainan. Mihukom mi nga motrabaho og maayo ug atubangon ang mga problema kada adlaw sa nagkalain laing kinaiya sa pagpangaon, estilo sa panamit, pagpangtulog, ug mga gimbuhaton, sa paghisgut sa pipila. Sulod sa dugayng panahon sa mga bata nga giulohan og “akoa” ug “imoha” ug dili kanunayng gihunahuna nga ang pagsagol sa duha ingon diay niana ka nindot.

Ang kinamagulangan mipahibalo nako nga sa dili madugay siya maglain na ug gusto niya nga malipay ko; ang sunod nga duha ka babaye dili ganahan sa usag usa; ug usa sa mga lalaki mihatag sa iyang kwarto ug adto matulog sa sofa inig tapos sa semana kon moabut ang iyang mga igsoon sa gawas nga mga lalaki. Wala gayud siya magreklamo mahitungod niana, panalanginan ang iyang kasingkasing.

Pagtagana og Lugar alang sa Niadtong Atong Gimahal

Kanunayng adunay usa nga lugar niadtong inyong gimahal. Among gihan-ay pag-usab ang parlor sunod sa sala isip usa ka dangpanan ug ang sa taas ang mga kwarto sa mga bata. Ang duha ka telebisyon ug duha ka banyo nahimong panginahanglan imbis luho [luxury]. Pipila ka adlaw lang kausa sa usa ka tuig alang sa mga ginikanan nga bag-ong minyo usa usab ka importante nga puhunan sa among umaabut isip usa ka pamilya.

Ang katapusan sa semana ug ubang mga kalihokan nga giplano nang daan; mga kalan-on, mga dula, ug mga kalihokan kinahanglan nga ipahiangay sa kadaghanan sa mga anak. Lima sa mga anak ni Arnfinn nagpuyo uban sa ilang inahan sa kada adlaw, ug gusto nakong respetuhon ang iyang pangandoy ingon man usab sa pagsiguro nga ang mga bata malingaw sa ilang pagbisita sa ilang papa. Kana nagpasabut nga kinahanglan nga magpakahilom bahin sa ginagmayng kapungot ug magtutok hinoon sa unsay mas importante aron malingaw sila sa ilang pag-istar. Migamit ko og pailub ug gugma—dayon dugang pailub, agig dugang sa usa ka baldi nga pasiaw.

Ang kasamok sa buntag sa Dominggo usa ka dakong pagsulay. Naningkamot mi nga magpahiluna ang kahimtang uban sa maanindot nga klasikal nga musika samtang magiya sa mga bata sulod ug gawas sa duha ka banyo sa dili pa tingbagting alang sa lamian nga pamahaw. Pagsulay lang gihapon, ang pagpagawas sa tanan ug pagpasakay ngadto sa minivan aron makaabut sa simbahan sa hustong oras usa ka pagsulay sa paghupot sa espiritu sa Igpapahulay kada Domiggo. Inig pangabut na sa balay ug natagamtam na ang lami nga panihapon, makalma na mi igo nga malingaw nga magdula-dula.

Adunay daghang kaalam sa mga programa ug mga leksyon nga natudlo kanamo sa simbahan. Pag-ampo sa pamilya, family home evening, ug sa paghisgot sa mga baruganan sa ebanghelyo mao ang angay ug paningkamutan. Ang ebanghelyo naghatag kanamo og kalipay ug nakatabang kanamo nga makasabut kon unsa ka mas importante ug kabililhon ang mga pamilya.

Nakahimo mi og daghang bag-o nga mga tradisyon apan gipadayon usab ang uban nga gikan sa kanhi nga mga kinabuhi. Matag summer dad-on namo ang kutob sa madala ngadto sa Stockholm Sweden Temple. Moistar mi sa kampinganan sa habagatan nga bahin sa templo. Nahimo na kining usa ka tradisyon nga among nalingawan ug bisan ang mga anak nga minyo na gihimo kini ngadto sa ilang mga pamilya.

Kon ang among mga anak karon moduol aron magpatambag mahitungod sa pakig-date ug kaminyoon, ako mosulti kanila nga dili importante kon ang usa ka tawo ganahan og jogging ug ang lain ganahan og sayaw nga ballet. Ang labing importante nga butang mao nga ang samang kadasig alang sa pagserbisyo sa atong Manluluwas ug determinasyon sa pagpaningkamot ngadto sa tumong nga mahimong mahangturong pamilya.

Photo's of Heidi Eljarbø Morrell Andersen family.  The parents are helping small children use a bubble blowing kit.

Pagpaburot og bula uban sa tulo sa among mga apo. Ang among mga anak nagtubo ug mibalhin, apan sila nasayud nga sila anaa kanunayng welcome sa pagbisita.

Doble ang Pagpailub, Doble ang Panalangin

Kon ako makahimamat og mga magtiayon kinsa adunay oportunidad sa kaminyoon, mahimuot ko alang kanila, malipay nga sila makabaton og kauban ug suod nga higala nga ikauban. Apan nakahinumdom usab ko nga sa unang pipila ka tuig ang pagpahimutang sa duha ka pamilya dili gayud pulos kalipay ug kamaya. May kantidad kini, ug dunay mga adlaw maghunahuna mi nganong mahagiton man kaayo.

Karon, ang among mga anak nga babaye kinsa wala gayud ganahi sa usag usa isip mga tin-edyer ang duha mga inahan na ug nalingaw sa pagtandi sa ilang mga gipangsulat atol sa mga panihapon sa pamilya ug gani migahin pa og panahon sa pagbakasyon diha sa family cabin. Makadasig nga mga sulat gipadala ngadto sa mga lalaki nga nagserbisyo sa mga misyon ug ang pipila sa among mga anak nakabisita sa usag usa samtang namuyo sa gawas sa nasud. Kanunay silang malingaw nga mag-abut alang sa dakong panihapon sa holiday ug magmaya kon adunay bag-ong ipahibalo nga bag-ong pag-umangkon nga babaye o lalaki.

Si Arnfinn nalang ug ako ang naa sa balay karon. Aduna mi makalingaw nga iro ug usa ka bag-ong langgam nga gamay. Ang mga bata kanunayng naa sa ilang kwarto taliwala sa pag-eskwela ug pagtukod og bag-o nga mga panimalay. Sila nasayud nga sila kanunay nga welcome ug mapakaon ug panggaon kon sila mohapit.

Pagsagol sa duha ka pamilya nagkinahanglan og doble nga paghigugma ug doble nga pagpailub. Adunay panagluto ug daghan labhanan, apan angay lang kini. Gihigugma namo ang among dakong pamilya. Ang mga panalangin sa pagbaton og kaduhaon kadaghan nga tawo nga higugmaon kaduhaon usab ang kanindot.

Ug ang among pamilya nagtubo pa. Adunay bag-o nga henerasyon sa matahum nga mga bata, ug sila among mga apo!