Joseph Smith: Kalig-on Gikan sa Kahuyang
Ni Elder Marcus B. Nash
Sa Seventy
Gikan sa usa ka pakigpulong, “Out of Weakness He Shall Be Made Strong,” gihatag didto sa 70th Annual Joseph Smith Memorial Devotional sa Logan, Utah, USA, niadtong Pebrero 10, 2013.
Kon kita, sama ni Joseph Smith, makaila sa atong kahuyang ug moduol ngadto sa Ginoo pinaagi sa hugot nga pagtuo, kita mahimo usab nga malig-on.
Detalye gikan sa The Purpose of Life, ni Joseph Brickey
Liboan ka mga tuig ang milabay, nanagna si Jose sa karaan, “Sa ingon miingon ang Ginoo ngari kanako: Usa ka pinili nga manalagna ako mopasanay gikan sa bunga sa imong kaliwat; … ug ngadto kaniya ako mohatag og gahum sa pagdala sa akong pulong … ug gikan sa kahuyang siya pagalig-unon” (2 Nephi 3:7, 11, 13).
Naintriga ug nadasig ko niini nga panagna nga “gikan sa kahuyang siya pagalig-unon.” Ingon og dili logical nga ang Ginoo motawag sa huyang aron sa pagtuman sa usa ka dakong buhat. Apan kadtong kinsa makaila sa ilang kahuyang mahimong makalihok pinaagi niana nga kahuyang sa pagtinguha sa kalig-on sa Ginoo. Kadtong kinsa magpaubos sa ilang kaugalingon pinaagi sa hugot nga pagtuo Iyang pagalig-unon kinsa aduna sa tanang gahum sa langit ug sa yuta (tan-awa sa Mateo 28:18; Mosiah 4:9).1
Gikan sa panahon sa iyang pagkabatan-on, miduol si Joseph Smith sa Ginoo niini nga mga kondisyon. Sa dihang si Joseph nag-edad og 15 anyos, nagtinguha siya og kapasayloan sa mga sala ug buot nga makahibalo unsa nga simbahan ang sakto. Misulat siya, “Bisan ang akong mga pagbati lawom ug sa kasagaran makatandog, … dili mahimo alang sa usa ka batan-on nga tawo nga sama kanako, nga walay kasinatian sa mga katawhan ug sa mga butang, aron pagkab-ut sa usa ka piho nga paghukom kinsa ang tinuod ug kinsa ang sayop” (tan-awa sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:8).
Hingpit nga nakahibalo niini nga kahuyang, miadto siya sa Sagrado nga Kakahoyan aron makahibalo asa niya makit-i ang Simbahan sa Dios. Nangutana siya aron nga siya makahimo og butang bahin niini, aron siya makaapil niana nga simbahan (tan-awa sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:18). Agig tubag sa iyang mapainubsanon, sinsero nga pangamuyo, ang Dios Amahan ug ang Iyang Anak, nga si Jesukristo, nagpakita ngadto ni Joseph. Sa pagbuhat sa ingon, Giluwas Nila siya gikan sa gahum sa dautan ug miandam sa paagi alang sa Pagpahiuli (tan-awa sa Joseph Smith—Kasaysayan 1:14–19).
Wala si Joseph Smith makiglalis nga siya usa “sa mahuyang nga mga butang sa kalibutan” (D&P 1:19; 35:13). Paglabay sa pipila ka tuig nakigsulti ang Ginoo kaniya niini nga paagi: “Tungod niini nga katuyoan Ako mipasanay kanimo, aron Ako unta makapakita sa akong kaalam pinaagi sa mga huyang nga mga butang sa yuta” (D&P 124:1).
Wala Mailhi nga Bata nga Lalaki
Gihulagway ni Joseph ang iyang kaugalingon isip usa ka “wala mailhi nga bata nga lalaki … kansang kapalaran mao ang pagpangita sa mga ginagmay nga kabuhian pinaagi sa iyang inadlaw nga pagtrabaho” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:23). Natawo siya nga ubos ang sosyal nga kahimtang ug limitado ang pormal nga edukasyon. Ang iyang unang pagsulay sa pagsulat sa iyang kasaysayan nagpasabut sa huyang nga pagkabutang diin siya gitawag sa pagtrabaho.
“Natawo ko sa lungsod sa Charon [Sharon] sa Estado sa Vermont North America sa ikakawhaan ug tulo nga adlaw sa Disyembre AD 1805 sa buotan nga mga Ginikanan kinsa naningkamot pag-ayo sa pagtudlo nako sa kristohanon nga relihiyon[.] Sa edad nga mga diyes anyos ang akong Amahan nga si Joseph Smith Seignior mibalhin ngadto sa Palmyra Ontario County sa Estado sa New York ug tungod sa kahimtang sa ka pobre napugos kami sa pagtrabaho og maayo alang sa pagsuporta sa dakong Pamilya sa siyam ka anak ug nagkinahanglan sa tanang paningkamot aron makahatag og bisan unsa nga tabang sa pagsuporta sa Pamilya busa kami wala makaeskwela nga ako makaingon nga gitudloan lang ko sa pagbasa ug pagsulat ug sa sukaranan nga mga lagda sa Arithmetic.”2
Gibati ni Joseph nga nakahibalo sa iyang kakulang sa edukasyon nga siya sa makausa nagbangutan nga nabilanggo “sa gamay nga prisohan nga hapit wala gyuy hibangkaagan sa pagsulat ug yabag nga pinulongan.”3 Bisan pa niini, ang Ginoo mitawag kaniya sa paghubad sa Basahon ni Mormon—ang tanan 588 ka pahina nga orihinal nga gimantala—nga iyang gihimo nga wala kaabut og 90 ka adlaw.
Si bisan kinsa nga tawo kinsa makahunahuna og sakto moingon nga imposible alang sa walay edukasyon nga si Joseph sa pagtuman sa mao nga butang sa iyang kaugalingon, ug ang mga pamahayag nga hinimo himo lisud nga tuohan kay sa tinuod nga pamahayag: siya usa ka propeta kinsa mihubad pinaagi sa gasa ug gahum sa Dios.
Saksi ni Emma
Sa ulahing bahin sa iyang kinabuhi, si Emma Smith nahinumdom nga sa higayon nga ang iyang bana mohubad sa bulawanon nga mga palid, siya “dili makasulat ni makadiktar og klaro ug maayong pagkahan-ay nga sulat; unsa pa kaha ang pagdiktar sa usa ka libro sama sa Basahon ni Mormon. Ug, bisan ako aktibo nga partisipante sa mga talan-awon nga nahitabo, talagsaon kini kanako, ‘usa ka kahibulongan ug katingalahan,’ ingon man ni bisan kinsa.”4
Uban sa konteksto niini nga kasaysayan, makapaikag ang pagtan-aw sa unang pahina sa unang journal ni Joseph, pinitsahan og Nobyembre 27, 1832 (gipakita sa tuo). Gisulat niya kini mga tulo ug tunga ka tuig human niya matapos ang paghubad sa Basahon ni Mormon. Timan-i nga siya misulat ug dayon gibadlisan ang mosunod nga mga pulong:
“Joseph Smith Jrs—Record Book Baught alang sa pagsulat sa tanang mga sirkumstansya nga moabut sa akong pag-obserbar.”
Samtang naggunit ko niini nga diary ug mibasa niining gibadlisan nga mga pulong, akong gihanduraw si Joseph nga naglingkod sa usa ka hilit nga lugar sa utlanan sa America, nagsulat sa sinugdanan nga sentence ug dayon naghunahuna, “Dili, dili kana sakto; sulayan nako pag-usab.” Mao nga iyang gibadlisan ang sentence ug misulat, “Joseph Smith Jrs Book alang sa Record Baught niadtong ika-27 sa Nobyembre 1832 alang sa katuyoan sa paghimo og asoy sa tanang mga butang nga moabut sa akong pag-obserbar &c— —”
Sa katapusan, tingali wala matagbaw sa hingpit sa hiwi, nagduha-duha nga pinulongan nga bag-o lang niyang gisulat, misulat siya, “O akong Dios ihatag nga ako magiyahan sa akong tanang mga hunahuna O panalangini ang imong Sulugoon Amen.”5 Akong nasabtan niini nga sentence ang gibati ni Joseph nga iyang kakulangan ug kahuyang, ug nagtawag sa Dios pinaagi sa hugot nga pagtuo sa paggiya niya sa tanan niyang buhaton.
Karon, itandi kanang sulod sa journal sa kopya sa orihinal nga manuskrito sa Basahon ni Mormon nga gisulat niadtong Abril ug Hunyo 1829 (gipakita sa sunod nga pahina).
Mga litrato sa Unang Basahon ni Mormon ug manuskrito sa maayong kabubut-on sa Church History Library
Tan-awa ang dagan sa mga pulong—walay punctuation, walay binadlisan. Dili kini usa ka komposisyon! Gidiktar ni Joseph ang kada pulong samtang siya mitan-aw sa mga instrumento nga giandam sa Ginoo alang kaniya, lakip sa Urim ug Thummim ug usahay ang bato sa manalagna, naggamit og kalo sa pagtabon sa iyang mga mata gikan sa grabing kahayag aron sayon nga makakita sa mga pulong nga mogawas (tan-awa sa 2 Nephi 27:6, 19–22; Mosiah 28:13). Sa inyong nakita adunay dakong kalainan tali sa hubad sa Basahon ni Mormon ug sa sulod sa journal: usa mao ang produkto ni Joseph Smith, ang propeta, manalagna, ug tigpadayag; ang lain mao ang produkto ni Joseph Smith, ang tawo. Kon tan-awon ninyo pag-ayo kining orihinal nga manuskrito sa hubad, mabasa ninyo ang mga pulong nga nakapaawhag ni Joseph:
“Ug nahinabo nga ako, si Nephi, miingon ngadto sa akong amahan: Ako moadto ug mobuhat sa mga butang nga ang Ginoo nagsugo, kay ako nasayud nga ang Ginoo dili mohatag og mga sugo ngadto sa mga katawhan, gawas kon siya moandam og paagi alang kanila nga sila unta makatuman sa butang diin siya misugo kanila” (1 Nephi 3:7).
Sa wala pa kini nga mga pulong, nahubad na niya ang mosunod: “Apan tan-awa, ako, si Nephi, mopakita kaninyo nga ang malumo nga mga kalooy sa Ginoo anaa ibabaw sa tanan kinsa siya mipili, tungod sa ilang hugot nga pagtuo, aron mahimo sila nga malig-on maingon ngadto sa gahum sa kaluwasan” (1 Nephi 1:20).
Oo, usa ka tema sa Basahon ni Mormon—ug sa kinabuhi ni Propeta Joseph—mao nga ang huyang kinsa mapainubsanong magtinguha sa Ginoo pinaagi sa hugot nga pagtuo himoon nga lig-on, gani gamhanan, diha sa buhat sa Ginoo. Kining paglig-on mahitabo bisan sa gagmay nga mga butang.
Pananglitan, si Joseph, dili kamao nga mo-spelling, mikorihir sa spelling sa pangalan nga Coriantumr (tan-awa sa Helaman 1:15) sa iyang nag-unang tigsulat, nga si Oliver Cowdery. Sa unang higayon nga gidiktar ni Joseph ang pangalan ngadto ni Oliver, si Oliver misulat Coriantummer. Resonable ra kini tungod kay walay Iningles nga mga pulong nga nagtapos sa “mr.” Hinoon, si Joseph—kinsa dili gyud makamao nga mo-spelling sa pagdawat sa gihatag sa Ginoo kaniya—mikorihir sa spelling atol sa paghubad. Nasayud na kita karon nga bisan kini dili kasagaran nga spelling sa Iningles, sakto kaayo kini nga spelling sa Egyptian ug haum kaayo sa panahon sa Daang Kalibutan. Wala unta makahibalo si Joseph niini kon dili pa pinaagi sa pagpadayag.6
Mahimo Kitang Malig-on
Ang milagro sa paghubad sa Basahon ni Mormon mao ang usa ka ehemplo kon giunsa ni Joseph, nga gikan sa kahuyang, nahimo nga malig-on. Adunay lain, mas personal nga leksyon: kon kita, sama ni Joseph, makahibalo sa atong kahuyang ug moduol pinaagi sa hugot nga pagtuo ngadto sa Ginoo uban sa atong tibuok kasingkasing, determinado sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on, kita usab mahimong lig-on gikan sa kahuyang. Wala kini magpasabut nga ang kahuyang mawala sa mortalidad—apan kini nagpasabut nga ang indibidwal himoong lig-on sa Dios.
Mapainubsanong gidawat ni Joseph ang iyang pagkadili hingpit. Misulti siya nga sa iyang pagkabatan-on siya “nagpakita sa kahuyang sa kabatan-on, ug kahilayan sa tawhanon nga kinaiya” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:28). Unya sa kinabuhi gisultihan niya ang mga Santos sa Nauvoo nga siya “Usa lamang ka tawo, ug kinahanglang dili sila maglaum [kaniya] nga usa ka perpekto; kon sila naglaum og pagka perpekto; … apan kon ilang sabton ang akong mga kahuyang ug ang mga kahuyang sa mga kaigsoonan, [siya] mosabut sa ilang mga kahuyang.”7
Wala gayud magpakaaron-ingnon si Joseph nga perpekto o walay sayop, apan miila siya sa gahum sa Dios nga nakita pinaagi kaniya sa dihang naglihok siya nga usa ka propeta: “Kon ako mamulong isip usa ka tawo si Joseph lamang ang namulong. Apan kon ang Ginoo mamulong pinaagi kanako, dili na si Joseph Smith ang namulong; apan ang Dios na kini.”8
Mao nga, gikan sa kahuyang, si Joseph nahimo nga lig-on—may igong kalig-on sa pagbuhat pa og “daghan, gawas lamang ni Jesus, alang sa kaluwasan sa mga tawo” (D&P 135:3) kay ni bisan kinsa nga propeta sa tibuok kasaysayan.
Ang atong dili mausabon nga Dios mohimo usab ninyo ug nako nga malig-on gikan sa kahuyang—kon kita moduol ngadto Kaniya pinaagi sa hugot nga pagtuo uban sa hingpit nga katuyoan sa kasingkasing, sama ni Joseph.
Pag-ampo ug Pagpaubos
Sumala sa Iyang celestial chemistry, ang Ginoo mohatag nato og kahuyang aron mapahigayon ang atong pagkalig-on sa bugtong paagi nga importante karon ug sa kahangturan—pinaagi Kaniya. Miingon Siya: “Ug kon ang mga tawo moduol ngari kanako, Ako mopakita ngadto kanila sa ilang kahuyang. Ako mohatag ngadto sa mga tawo og kahuyang nga sila mahimo nga magpaubos; ug ang akong grasya igo alang sa tanan nga mga tawo nga magpaubos sa ilang mga kaugalingon sa akong atubangan, kay kon sila magpaubos sa ilang mga kaugalingon sa akong atubangan, ug magbaton og hugot nga pagtuo ngari kanako, niana Ako mohimo sa mahuyang nga mga butang nga mahimo nga malig-on ngadto kanila” (Ether 12:27).
Sumala niini nga kasulatan, gihatagan kita og kahuyang aron kita magmapainubsanon. Kadtong kinsa mopili nga magpaubos sa ilang kaugalingon ug mogamit og hugot nga pagtuo diha Kaniya himoon nga lig-on. Ang atong pagkamapainubsanon sa atubangan sa Dios, usa ka importante nga butang alang sa kalig-on ug sa gahum sa Dios nga mapakita sa atong kinabuhi.
Adunay mga tawo kinsa “naghunahuna nga sila maalamon, ug sila dili mopatalinghug ngadto sa tambag sa Dios, kay sila misalikway niini, nagdahum nga sila nasayud sa ilang mga kaugalingon, busa, ang ilang kaalam mga binuang ug kini dili mapahimuslan kanila” (2 Nephi 9:28). Ang tambal niini nga garbo mao ang “pagkonsiderar sa [atong] kaugalingon nga mga buang sa atubangan sa Dios, ug magpaubos ngadto sa kinahiladman sa pagkamapainubsanon” (2 Nephi 9:42).
Gikan sa panahon sa iyang pagkabatan-on, nakasabut si Joseph nga ang importante nga yawe sa pag-ugmad og pagkamapainubsanon mao ang pagtinguha sa atong Langitnong Amahan pinaagi sa sinsero, kinasingkasing nga pag-ampo. Si Daniel Tyler, usa sa unang miyembro sa Simbahan, nakahinumdom sa usa ka panahon didto sa Kirtland sa dihang daghan ang misupak sa Propeta. Si Brother Tyler, nga didto sa usa ka miting diin ang Propeta nag-ampo uban sa kongregasyon alang sa tabang sa Ginoo, mihulagway sa kasinatian niini nga mga pulong:
“Nakadungog ko sa mga lalaki ug mga babaye nga nag-ampo … , apan wala sukad ako makadungog og tawo nga nakig-istorya sa iyang Magbubuhat nga ingon og Siya anaa ra diha naminaw isip usa ka mabination nga amahan nga maminaw sa mga kasubo sa masulundon nga anak. Si Joseph nianang higayuna walay kinaadman, apan kana nga pag-ampo, may igong gibug-aton alang niadtong kinsa nag-akusar kaniya nga nahisalaag … , nakaambit sa kahibalo ug gahum sa langit. … Alang nako ingon og, kon gikuha pa ang tabil, akong makita ang Ginoo nga nagbarug nga nag-atubang sa Iyang labing mapainubsanon sa tanang mga sulugoon nga sukad akong nakita.”9
Gikan sa Kahuyang, Kalig-on
Sa nag-edad na si Joseph og 17, si Moroni misulti kaniya nga ang “Dios adunay ipabuhat kanako; ug nga ang akong ngalan pagagamiton alang sa maayo ug sa dautan diha sa tanan nga mga kanasuran, mga kaliwatan, ug mga pinulongan, o nga kini pagalitukon sa maayo ug sa dautan taliwala sa tanan nga mga katawhan” (Joseph Smith—Kasaysayan 1:33).
Masaligon ko nga nianang higayuna, daghan ang naghunahuna nga ang mao nga pagtuo ebidensya sa kahalangdon sa sayop, apan sa kalibutan karon nga aduna nay internet, ang pangalan nianang wala mailhi nga mag-uuma nga batan-on maoy nailhan sa tibuok kalibutan, ug kaniya gisulti ang maayo ug dautan.
Sa wala pa sila si Joseph ug Hyrum Smith mamatay didto sa Carthage, Illinois, gibasa og kusog ni Hyrum ngadto ni Joseph ug sa uban diha sa bilanggoan nga uban nila ug dayon mipilo sa pahina nga aduna niining mosunod nga mga pulong:
“Ug nahinabo nga ako nag-ampo ngadto sa Ginoo nga siya mohatag ngadto sa mga Hentil og grasya, nga sila unta makaangkon og gugma nga putli.
“Ug nahinabo nga ang Ginoo miingon ngari kanako: Kon sila walay gugma nga putli dili igsapayan nganha kanimo, ikaw nagmatinud-anon; busa ang imong mga saput pagahimoon nga limpyo. Ug tungod kay ikaw nakakita sa imong kahuyang, ikaw himoon og malig-on, gani ngadto sa paglingkod sa dapit diin Ako nag-andam diha sa mga mansyon sa akong Amahan” (Ether 12:36–37).
Sa tinuod nga pagsabut kini gikan sa kahuyang nga si Joseph nahimong lig-on. Nadasig tungod sa iyang kahuyang, nagtinguha siya sa tabang sa Dios pinaagi sa hugot nga pagtuo, determinado sa pagbuhat sumala sa Iyang kabubut-on. Miduol siya sa atong Amahan sa Langit niining mga paagiha sa iyang tibuok kinabuhi. Isip resulta, nasinati niya ang Unang Panan-awon, mihubad sa Basahon ni Mormon, nakadawat og mga yawe sa priesthood, miorganisar sa gipahiuli nga Simbahan ni Kristo, ug midala sa kahingpitan sa ebanghelyo ni Jesukristo dinhi sa yuta. Milambo ang kalig-on ni Propeta Joseph; wala siya mahimong gamhanan diha-diha dayon. Miabut kini kaniya, ug kini moabut kaninyo ug kanako, “pagtulun-an human sa usa ka pagtulun-an, lagda human sa usa ka lagda, diyutay dinhi ug diyutay didto” (D&P 128:21; tan-awa usab sa Isaias 28:10; 2 Nephi 28:30).
Mao nga ayaw pagpakawala og paglaum; ang proseso aron mahimong lig-on hinay-hinay ug nagkinahanglan og pailub uban ang makanunayon nga determinasyon sa pagsunod sa Manluluwas ug pagtuman sa Iyang kabubut-on, bisan unsa pay mahitabo.
Ang Gasa Mibalik Na
Si William Tyndale, kinsa mihubad ug mimantala sa Biblia sa Iningles niadtong ika-16 nga siglo, namahayag ngadto sa usa ka maalamon nga tawo nga supak nga ihatag ang Biblia ngadto sa mga kamot sa ordinaryong mga tawo, “Kon lugwayan sa Dios ang akong kinabuhi, og daghang mga tuig akong siguroon nga ang batan-ong lalaki nga nagdaro mas daghan og mahibaloan sa kasulatan kay kanimo.”10
Sa usa ka susama nga hitabo paglabay sa mga 300 ka tuig, si Nancy Towle, usa ka inila nga nagbiyahian nga tigsangyaw niadtong 1830, mibisita sa Kirtland aron personal nga mag-obserbar sa “Mormons.” Sa pagpakigsulti uban ni Joseph Smith ug sa ubang mga lider sa Simbahan, bangis siyang misaway sa Simbahan.
Sumala sa rekord ni Towle, walay gisulti si Joseph hangtud siya miduol ngadto kaniya ug midemanda nga siya manumpa nga usa ka anghel ang nagpakita kaniya kon asa makit-an ang bulawan nga mga palid. Buotan siya nga mitubag nga wala siya sukad makapanumpa! Napakyas nga makapasuko kaniya, misulay siya sa pagpakaulaw kaniya. “Wala ba ikaw maulaw sa maong pagpaka-aron-ingnon?” nangutana siya. “Ikaw, nga usa ka ignorante nga batan-ong mag-uuma sa atong yuta!”
Kalmang mitubag si Joseph, “Ang gasa, mibalik na, sama sa kanhiay nga panahon, ngadto sa walay kabangkaagan nga mga mangingisda.”11
Busa ang mga pulong ni Tyndale mapanagnaon: usa ka mag-uuma nga batan-on mas daghan og nahibaloan sa kasulatan kay ni bisan kinsa nga tawo nga nakapuyo sukad, gawas sa Manluluwas.
Sa tinuod, ang gipahiuli nga Simbahan ug ang ebanghelyo ni Jesukristo dili trabaho ni Joseph Smith, nga usa ka “mag-uuma nga batan-on” sa kayutaan sa America. Hinoon, kini trabaho ni Ginoong Jesukristo nga gipahiuli pinaagi ni Joseph Smith, ang Propeta. Samtang siya namalandong sa iyang kinabuhi, tingali si Joseph nakapalanog sa naobserbahan ni Jacob nga “ang Ginoong Dios mipakita kanamo sa among kahuyang aron kami masayud nga pinaagi sa iyang grasya, ug sa iyang walay katapusan nga pagpakig-angay ngadto sa mga katawhan, nga kami adunay gahum sa pagbuhat niini nga mga butang” (Jacob 4:7).
Nasayud ko nga si Joseph Smith kaniadto ug karon usa ka propeta sa Dios, nahimong lig-on gikan sa kahuyang. Miingon si Presidente Brigham Young (1801–77): “Akong gibati nga kasinggiton og Hallelujah, sa tanang higayon, kon ako maghunahuna nga ako nakaila ni Joseph Smith, ang Propeta.”12 Bisan ako wala niana nga pribilehiyo sa pagka-mortal, Mibati ko og kalinaw nianang balaknon nga saad nga “minilyon ang makaila ni ‘Brother Joseph’ pag-usab.”13 Mapasalamaton kaayo ko alang sa Propeta ug sa iyang pagkamapainubsanon sa atubangan sa atong Dios, kinsa mihimo niya nga lig-on. Nadasig usab ako niini nga kasaysayan ug sa doktrina nga ang Ginoo mohimo sa matag usa nato nga malig-on gikan sa kahuyang kon kita magpaubos usab sa atong kaugalingon sa Iyang atubangan ug mopakita og hugot nga pagtuo diha Kaniya uban sa makanunayon nga determinasyon sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on.