Batan-ong mga Hamtong [Young Adults]

Pagpakig-date ug Pornograpiya

Pinaagi sa mga kawani sa Liahona ug sa Family Services

Tabang ug paglaum sa pag-atubang sa pornograpiya sa mga relasyon sa pagpakig-date.

Mga litrato ug mga icon gikan sa Getty Images, gamiton alang sa usa ka paghulagway nga mga katuyoan, gibarugan sa mga modelo

Mubo nga sulat sa Editor: Tungod kay ang “pagpakig-date” nagpasabut og lain-laing mga butang sa lahi nga mga kultura, alang sa mga katuyoan niini nga artikulo, kita nagpasabut sa pagpakig-date, subay sa mga sumbanan sa ebanghelyo, aron makaila sa usa ka tawo, ug magpalambo og relasyon uban kanila nga posibleng mahimo nga mosangput sa kaminyoon.

Isip batan-ong mga hamtong, kitang tanan nasayud nga ang pagpakig-date mahimong makahinam, makahadlok, makatagbaw ug maka-tensyon sa samang higayon. Samtang kita magsugod sa pagpakigsulti sa usag usa, natural lang gusto kitang mahibalo pa mahitungod sa usag usa, ug ang nagkadako nga daw matintal importante sa pagtukod ug paglig-on sa mga relasyon. Unsa ang atong mga damgo, mga kahadlok ug mga gituohan? Unsa ang atong gibati mahitungod sa kaminyoon ug pamilya? Unsa nga mga hagit ang atong giatubang sa atong nangagi o karon nga kinahanglan kitang mopakigbahin sa usag usa?

Bisan kon hadlok ang pagsulti (o pagpangutana) mahitungod sa mga problema sa pornograpiya mahimong, ang dili paghisgut bahin niini mosangput sa makaguol nga mga problema sa dili madugay. Ang matag problema sa pornograpiya sa indibidwal talagsaon ug mahagiton, ug kamo wala gani masayud kon kini usa ka isyu o unsaon sa pagsugod og istorya niini sa tawo nga inyong ka-date, busa importante nga kamo mangayo og giya sa Espiritu. Walay usa ka solusyon alang sa matag sitwasyon, apan niini nga artikulo, motanyag kami og pipila ka mga sugyot alang kaninyo kinsa tingali naglibog:

• Sa unsang paagi nga ako makasugod sa hilisgutan sa pornograpiya uban sa tawo nga akong ka-date? Ug kanus-a kini angay nga ipangutana/isulti?

• Unsaon nako pagkahibalo kon ako kinahanglang magpadayon sa relasyon tali sa usa ka tawo kinsa adunay usa ka kasaysayan sa paggamit sa pornograpiya?

• Sa unsang paagi nga kita magtinabangay sa pagbuntog sa pornograpiya?

Alang Niadtong Kinsa Nanlimbasug o Nakigbisog

Kon kamo nakigbisog sa pornograpiya sa nangagi o kon kamo sa kasamtangan nanlimbasug, ang paghunahuna sa pagpakig-date makadala kaninyo og pagbati sa kawalay paglaum o kabalaka. Apan kon kamo adunay sinsero nga tinguha sa pagtangtang sa pornograpiya gikan sa inyong kinabuhi (o natangtang na kini), sayud nga sa inyong kaugalingong mga paningkamot ug tabang gikan sa Langitnong Amahan ug ni Jesukristo, ang usa ka himsog, malungtarong relasyon posible alang kaninyo. Ikonsiderar ang mosunod nga mga pangutana samtang kamo mopadayon og relasyon.

1. Kinahanglan Ba Gayud nga Kita Maghisgot Niini?

Usa ka komon nga pangutana mao, “Angay ba gyud nga ipakigbahin ang akong kasaysayan sa paggamit sa pornograpiya uban sa tawo nga akong ka-date, bisan kon nakahinulsol na ko niini?” O “Nagkinahanglan ba ko nga hisgutan ang kasamtangang mga problema sa pornograpiya uban sa tawo nga akong gika-date?” Sa kinatibuk-an, kini kinahanglan gyud nga hisgutan—sa saktong panahon ug sa usa ka sensitibo nga paagi. Samtang kamo anaa niining panag-istoryahanay, ibutang sa hunahuna ang pipila ka importante nga mga baruganan:

• Tayming—Ang panag-istoryahanay kinahanglang mahitabo kon ang relasyon nag-uswag ngadto sa usa ka seryoso nga kahimtang nga natural lang nga nagkinahanglan niini.

• Pagkamatinuoron—Ang mga relasyon kinahanglan nga ibase sa pagsalig ug pagkamatinuoron. Bisan tuod nga ang tawo nga inyong ka-date mahimong mopili sa pagtapos sa relasyon, kinahanglan sila nga makasabut sa kinaiyahan sa problema, ang inyong kasamtangang pag-uswag sa pagtubag niini, ug ang inyong plano alang sa pag-atubang niini kon moabut kini pag-usab sa umaabut.

• Kapasayloan—Ang pagkamatinuoron mahitungod sa inyong paggamit sa pornograpiya uban sa tawo nga inyong ka-date wala magpasabut nga inyong gikinahanglan idetalye kon maghisgot niini. Kon kamo nakahinulsol ug mobati nga kamo napasaylo na, kamo dili na angayang mobati nga sad-an mahitungod niini. Ang Ginoo dili mahinumdom sa atong mga sala kon kita nakahinulsol na kanila (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 58:42), mao nga ang inyong diskusyon uban sa tawo nga inyong ka-date minos ang mahitungod sa “pagkumpisal” ug mas kabahin sa pagpalambo sa pagsalig, pagpakigbahin sa inyong mga plano alang sa padayon nga pagkaayo, ug pag-angkon sa ilang suporta.

• Pagkaayo—Bisan kon kamo nakahinulsol na, ang taas o grabe nga paggamit og pornograpiya adunay malungtarong biological, psychological, sosyal ug espiritwal nga mga epekto. Ang proseso sa pagkaayo malisud ug dugay, apan ang hingpit nga pagkaayo ug tinuod nga pagkaayo posible. Niana nga proseso, nagkinahanglan kamo og tukmang tabang ug suporta, nga naglakip sa inyong potensyal nga kapikas.

2. Andam Ba Ako alang sa Seryoso nga Relasyon?

Usa sa pinakadako nga kalainan tali sa usa ka tawo kinsa andam na alang sa usa ka seryoso nga relasyon ug sa tawo nga dili mao ang ilang pagkaandam nga mahimong dayag uban sa tawo nga ilang ka-date. Kon kamo nanlimbasug sa pornograpiya, mahimo ninyong tugutan ang kahadlok nga maoy mopasulabi sa inyong relasyon nga mahimong hinungdan sa walay pagsalig o mogamit og hugot nga pagtuo sa pag-atubang og dungan sa mga hagit.

Bisan tuod kini mahimong dili komportable ug makahadlok sa pagpakigbahin sa inyong kasaysayan sa pornograpiya, ang paglikay niini mahimo lamang makapalambo sa inyong mga pagbati sa kahadlok ug kaulaw. Ang inyong kahadlok nga mawala kana nga tawo tingali gani makahimo kanimo sa paglimud o paglikay sa pagpakigbahin sa tibuok istorya, nga moputol sa pagsalig ug makaguba sa inyong relasyon sa dili madugay.

Sa laing bahin, kon kamo motahud sa kabubut-on sa tawo nga inyong ka-date, tahuron ninyo ang ilang pagpili nga magpabilin diha sa relasyon pagkahibalo sa positibo ug sa negatibo. Tingali kamo mahadlok gihapon sa resulta, apan importante ang pag-ila nga, gihatagan sa tanan nga impormasyon, ang laing tawo mahimo usab nga makatabang kaninyo sa inyong mga paningkamot ug tinguha nga motangtang sa pornograpiya gikan sa imong kinabuhi. Apan bisan o wala ang relasyon molambo, uban sa tabang sa Dios, kamo makapadayon sa dalan sa pagkaayo.

Alang Niadtong Kinsa Nakipag-date sa usa ka Tawo Kinsa Nanlimbasug

Tungod kay ang kasagaran nga edad sa unang paggamit sa pornograpiya anaa sa edad nga 11 ug sayon kaayo kini makit-an, kadaghanan sa mga batan-on nakasinati og pornograpiya sa edad nga 18. Kini makapabalaka kon kabahin na sa pagpakig-date. Apan ang pagkasulay dili sama sa pagkaadik, ug adunay mga managlahi nga ang-ang sa kalambigitan sa pornograpiya (tan-awa sa Dallin H. Oaks, “Nagpaayo gikan sa mga Lit-ag sa Pornograpiya,” Liahona, Okt. 2015, 50–55). Ang maayong balita mao nga ang Pag-ula ni Jesukristo makahatag og kalig-on ug pag-ayo sa tanan nga magtinguha niini. Ania ang pipila ka mga pangutana nga ikonsiderar samtang nag-uswag ang inyong relasyon.

1. Kanus-a ug Unsaon Nako Pagpangutana kabahin sa Pornograpiya?

Ang pagdesisyon kon kanus-a ug unsaon sa pagsugod niini ngadto sa tawo nga inyong ka-date mahimong usa ka butang nga hisgutan uban sa inyong mga ginikanan, mga magulang nga igsoon, mga lider sa Simbahan, o ni bisan kinsa kamo makasalig nga mohatag og maayo nga tambag. Pangita og paagi nga gibati nga husto alang ninyo ug dayon pakig-istorya sa tukma nga panahon, samtang kamo nahimong ekslusibo walay laing uyab o mas seryoso sa inyong relasyon.

Kana wala magpasabut nga kinahanglang sugdan ang unang pagpakig-date sa usa ka pangutana ngadto sa ilang nangagi, apan samtang ang inyong relasyon nag-uswag, makatinguha kamo sa inspirasyon sa Espiritu aron sa pagtabang kaninyo nga masayud kon kanus-a ug unsaon sa pagpangutana mahitungod sa ilang kasaysayan sa pornograpiya.

2. Unsaon nako sa Pagtubag?

Kon kamo ug ang tawo nga inyong ka-date magsugod sa pagpakigbahin sa inyong matinuoron nga mga pagbati, kini makahatag og pag-ayo. Importante nga makahibalo sa inyong kaugalingong mga hunahuna ug mga pagbati samtang ang paggamit sa pornograpiya gipadayag—kini makahimo kaninyo nga mahimong manaway, masuko, walay mabati, o mobati nga malingla. Apan sa samang higayon, ang ilang pagpadayag usab makapalambo sa pagsalig, kapuangod, gugma, ug kalooy tali kaninyo. Hunahunaa ang ilang mga pagbati ug ang inyong kaugalingon kon kamo motubag.

3. Unsaon Nako Pagpadayon sa Unahan?

Ang pagdiskobre nga ang tawo nga inyong ka-date nakigbisog sa pornograpiya kinahanglan nga maoy hinungdan sa pagpakabana, apan ayaw pagluib sa ilang pagsalig pinaagi sa pagpakigbahin sa ilang kaugalingong mga problema sa ubang mga tawo. Ang pagpakigsulti nga naay pagsalig sa usa ka bishop o therapist, o, uban sa pagtugot sa tawo nga inyong ka-date, uban sa usa ka higala o kasaligan nga lider mahimong makatabang usab.

Ang pagdesisyon kon ipadayon ba o dili ang relasyon, kinahanglan kamo kanunay motinguha og giya gikan sa Espiritu. Apan ang mosunod nga mga sugyot mahimong makatabang usab:

• Pangutan-a sila kon unsa ka dako ang impluwensya sa pornograpiya sa ilang kinabuhi ug asa na sila sa proseso sa pagkaayo. Gikinahanglan nila nga ipakita ang ilang tinguha sa pagwagtang sa pornograpiya gikan sa ilang kinabuhi pinaagi sa paghimo og tukma nga mga aksyon nga gikinahanglan.

• Ilha nga pipila sa matang sa paggamit sa pornograpiya (sama pananglit sa, pornograpiya sa bata) mao ang usa ka dakong timailhan nga ang tawo nagkinahanglan og propesyonal nga tabang ug mahimo nga peligro.

• Hibaloi nga ang gahum sa Pag-ula sa Manluluwas tinuod. Mahimo kang mopasaylo, ug mahimong mamaayo sila.

• Pagdesisyon nga ikaw dili mosugot bisag diyotay gawas lamang sa hingpit nga pagkamatinuoron diha sa inyong relasyon ug katakus sa pagminyo sa templo.

• Sabta nga ang kaayuhan ug pagkaayo nagkinahanglan og panahon. Ang pagkahibalik mahitabo, ug niadtong kinsa naningkamot nga maayo nagkinahanglan og suporta. Kini naglakip sa pagsabut sa ilang mga makapasiugda (mga butang nga makahimo nila sa pagbalik ngadto sa pornograpiya) ug sa pagsuporta o pagtabang sa pag-establisar og tukma nga mga pag-amping.

• Kon ang inyong relasyon naglambo padulong sa kaminyoon, siguroa nga kamong duha nagkauyon nga ang pornograpiya dili madawat ug nagpakita og dili himsog nga sekswal nga relasyon.

Ang labing importante nga bahin sa pagpadayon mao ang pagsalig unsa ang giaghat sa Espiritu Santo kanimo sa pagbuhat, nga mahimong bisan unsa nga gikan sa pagpadayon sa relasyon uban sa pagsabut nga hunungon ang paggamit sa pornograpiya ngadto sa pagtapos sa relasyon apan magpadayon sa pagsuporta sa ilang paningkamot nga mag-usab. Bisan unsa pa ang inyong desisyon, ang tawo nga inyong ka-date kinahanglang makasabut nga ang mga butang mausab depende sa ilang kalamboan o kakulang sa kalamboan sa pagbuntog sa pornograpiya.

Magtinabangay sa Pagbuntog sa Pornograpiya

Ang pagbuntog sa pornograpiya mogahin og panahon ug pagkugi, apan kini posible. Ug sa katapusan, ang paglihok sa pagbuntog niini nga dungan makapalig-on sa inyong relasyon samtang kamo makaangkon og mas lawom nga pagsabut sa Pag-ula ni Jesukristo ug pagkat-on sa pagsuporta sa usag usa diha sa kalisdanan. Ikonsiderar ang mosunod samtang kamo maningkamot sa pagbuntog niini og dungan:

• Ang web page sa Simbahan overcomingpornography.ChurchofJesusChrist.org nagtanyag og daghan nga mga kapanguhaan (lakip ang impormasyon sa addiction recovery program diha sa Simbahan) nga makatabang kaninyong duha paglatas niini nga proseso sa pagkaayo.

• Ikonsiderar ang usa ka piho nga dapit ug panahon sa paghisgot sa pornograpiya aron nga kini dili mahimo nga maoy tutokan sa inyong relasyon. Kon kamo maghisgot niini, ayaw pagdaut o matamayon. Ang inyong relasyon kinahanglan nga usa ka luwas nga dapit diin kamong duha mobati nga gihigugma ug gisuportahan, dili sukitsukiton o ipakaubos.

• Ang espirituhanon nga mga pamaagi makatabang sa paghatag og usa ka panalipod batok sa tintasyon. Awhaga ang usag usa aron magpabilin ug mapalig-on ang regular nga espirituhanong mga kinaiya—lakip ang makahuluganong pagtuon sa kasulatan ug sa pagsimba sa templo (kon mahimo), ang pagsunod sa adlaw nga Igpapahulay, pagserbisyo sa uban, kanunay nga pagpuasa, ug kinasingkasing nga pag-ampo—uban ang dugang tinguha sa paglig-on sa inyong relasyon uban sa Manluluwas ug sa Langitnong Amahan. Niana nga relasyon makatabang nga makunhoran ang impluwensya sa pornograpiya sa inyong kinabuhi. Ang pagkadisipulo usa ka tibuok kinabuhi nga pagpaningkamot, ug ang kalig-on nga atong maangkon isip nga sumusunod ni Kristo makatabang kanato nga mabuntog ang atong mga hagit sa kinabuhi, dili lang sa pornograpiya.

• Kon ang inyong kaugalingong mga paningkamot dili malampuson, ayaw kahadlok o maulaw sa pagpangita og tabang sa usa ka gibansay nga mental health propesyonal sa area sa sekswal nga pagkaadik. Sila mahimo nga makatabang kaninyo nga makakuha og dugang nga panabut sa pagtagad sa paggamit sa pornograpiya ug pagsulbad sa nagpahipi niining mga hinungdan.

• Hinumdumi nga gilibutan kita sa dili angay nga media nga motintal kanato sa pagpakasala. Kon ang tawo nga inyong ka-date mobalik, kon unsa ka dali pagbalik nila sa saktong dalan mao ang usa ka maayo nga timailhan sa ilang pasalig nga makalikay sa pornograpiya sa ilang kinabuhi. Apan kon kamo magsugod nga mobati nga mas madasigon nga makita ang kausaban kay kanila, kinahanglang ikonsiderar ninyo ang dili pagpadayon sa inyong relasyon sa pakig-date.

• Ang inyong impluwensya sa tawo nga inyong ka-date mahimong kusog kaayo, apan dili kini ang nag-unang rason sa ilang kausaban sa kinaiya. Ang ilang tinguha nga mag-usab kinahanglan moabut gikan nila, dili gikan kanimo.

Labaw sa tanan, tinguhaa ang giya gikan sa Langitnong Amahan ug hinumdumi nga adunay paglaum kanunay pinaagi sa Manluluwas. Iyang grasya igo nga moayo ug mousab kanato. Ang Iyang Pag-ula anaa alang kaninyong duha aron mohatag kaninyo og kalig-on ug pagtabang kaninyo sa pagpasaylo. Hinoon, ang tawo nga nanlimbasug sa pornograpiya nagkinahanglan nga mahimong aktibong magtinguha sa tabang sa Manluluwas sa pagbuntog niini. Walay laing makahimo niini alang kanila. Pagbaton og hugot nga pagtuo, ug salig sa Langitnong Amahan. Siya mogiya kaninyo sa inyong talagsaon nga sitwasyon.