Pag-awhag sa Nagtubo nga Henerasyon
Ang tagsulat nagpuyo sa Utah, USA.
Ania ang upat ka mga paagi sa pagtabang sa inyong mga anak sa paghimo ug pagtuman og makahuluganon nga mga tumong nga molambo sama sa gibuhat sa Manluluwas.
Mga paghulagway ni David Green
Isip mga ginikanan ug mga lider, kita buot nga motabang sa kabataan ug kabatan-onan nga mahimong tibuok kinabuhi nga mga disipulo ni Jesukristo kinsa nadasig sa kaugalingon sa pagserbisyo sa Ginoo ug sa pagtuman sa ilang personal nga mga misyon.
Ang Kabataan ug Kabatan-onan mao ang usa ka yano apan gamhanan nga hugpong sa mga kapanguhaan aron matabangan ang kabataan ug kabatan-onan nga motubo sa espiritwal, sosyal, pisikal ug intelektwal nga paagi, sama sa gibuhat sa Manluluwas (tan-awa sa Lucas 2:52). Kini mahimong mahitabo samtang nagkat-on sila ug nagpuyo sa ebanghelyo ni Jesukristo, nag-apil sa makahuluganon ug makalingaw nga serbisyo ug mga kalihokan, ug naghimo ug nagtuman sa ilang kaugalingon nga mga tumong. Sama sa mga ginikanan sa istorya nga naa sa ubos, hinoon, kita mahimong mobati nga nabug-atan na kaayo nga wala magdugang og mga tumong sa laing tawo sa atong lista. O tingali kita mabalaka nga ang atong mga anak dili motubo gawas kon gipugos.
Panagsultihanay mahitungod sa Paghimo og tumong, Ehemplo 1:
Si Alana, 15, naglingkod uban sa iyang inahan, si Raquel, nagpakli sa lista nga ilang gihimo sa potensyal nga mga tumong nga matrabaho ni Alana. Ang papa ni Alana, si Jeff, miagi. “Hain niini ang kinahanglan kong buhaton, Pa?” Nangutana si Alana.
Si Jeff mitan-aw sa iyang relo, nagkulismaut og gamay, ug mitan-aw sa lista. “Um, kining usa ingon og sayon. Unsa kaha kon ‘Magmemorya og himno’? Makahuman ka niana og dali. Unsa pa ang murag sayon?”
Misagbat si Raquel, nahinumdom kon giunsa ka nagdikidiki si Alana sa pagsulay alang sa team sa lumba sa eskwelahan. “Sa tinuod, tingali kinahanglan kang mosulay og usa ka butang nga lisud! Unsa kaha kon usa ka butang nga may ehersisyo?” misugyot siya.
“Ugh,” yamyam ni Alana, nagkuha sa iyang telepono. “Nagtuo ko nga nahuman na ko.”
Sa Unsang Paagi ang mga Ginikanan ug mga Lider Makatabang?
Ang mga ginikanan ug mga lider makahimo og daghan aron sa pagtabang sa kabataan ug kabatan-onan nga madasig sa ilang kaugalingon sa pagbaton og maayo nga mga hiyas, paghimo og maayo nga mga pagpili, ug sa pagtagamtam sa ilang pag-uswag ug sa ilang mga kalampusan.
Paghunahuna og higayon nga ikaw nadasig sa hilabihan sa pagtrabaho paingon sa usa ka tumong. Unsa ang nakapadasig kanimo? Malagmit makakita ka og oportunidad o kahanas nga imong gusto o usa ka problema nga kinahanglan nga imong sulbaron. Ang ehemplo ug suporta sa uban nakapadasig kanimo sa pagsulay.
Sa samang paagi, ang kabataan ug kabatan-onan mas magmadasigon sa ilang kaugalingon kon sila (1) mainampuong modesisyon kon unsa ang ilang gusto (dili lamang kon unsay gusto sa uban alang kanila), (2) maghimo og plano alang sa paghuman niini, (3) dili kaayo maimpluwensya sa mga ganti o mga silot, ug (4) mobati nga ang mga ginikanan ug ang mga lider anaa sa ilang kiliran.
1. Tabangi ang kabatan-onan sa paghunahuna kon unsay ilang labing gusto
Ang tanan gusto og usa ka butang: nga madawat sa team, makakuha og dugang katulog, mobati nga wala kaayo mingawa, mahimong mas maduol ngadto sa Dios. Ang Ginoo ug ang Iyang mga mensahero kasagaran mangutana sa mga tawo, “Unsa ang imong gitinguha?” (tan-awa sa Marcos 11:24; 1 Nephi 11:1–2; Alma 18:15; 3 Nephi 27: 1–2; Ether 2:23–25). Apan ang mahibalo kon unsay atong labing gusto, dili lamang kon unsay atong gusto karon dayon, nagkinahanglan og kasinatian ug kaugalingon nga pagpamalandong.
Samtang maghunahuna ka og usa ka bata o batan-on nga gusto nimong tabangan, pangutan-a ang imong kaugalingon:
-
Sa unsang paagi akong mapaila-ila sila ngadto sa bag-ong mga kasinatian, mga hiyas, ug mga ideya diha sa konteksto sa positibong mga relasyon ug paglingawlingaw?
-
Ipasinati ko ba kanila ang mga sangputanan sa dili maayo nga mga pagpili aron sila mohimo og mas maayo nga mga pagpili?
-
Kanus-a ako makapangutana kanila mahitungod sa unsay ilang gituohan ug gihatagan og bili? (Tan-awa ang nag-uban nga lista, “Mga Pangutana nga Makatabang sa Pagdiskubre.”)
-
Unsaon nako pagpakita sa ilang mga kalig-on? (Sulayi: “Nakita ko ikaw nga maayo kaayo sa __________. Unsaon nimo paggamit niana aron sa pagserbisyo sa Ginoo?”)
2. Tabangi ang kabatan-onan sa paghimo og plano
Sa higayon nga sila napahimutang na sa usa ka tumong, ang kabatan-onan kasagaran maayo kaayo sa paghimo og usa ka plano. Ang gagmay nga kabataan nagkinahanglan og dugang pa nga mga ideya. Idugang lamang ang imong mga sugyot kon sila dili na makalihok. Apan pagmadasigon, dili magpanagana, kon sila ganahan sa ilang mga ideya nga mas maayo kay sa imo!
Aron matabangan ang uban sa paghimo og plano, mahimo kang mangutana:
-
Unsay imong tumong? (Ang dili makita nga mga tumong sama sa “Pagminaayo” mga lisud nga ihulagway gawas kon kini naglakip og piho nga mga lihok sama sa “Pagdayeg og usa ka tawo matag adlaw” o “Mangayog pasaylo kon ako masuko.”)
-
Nganong importante kini nga tumong nganha kanimo? (Sa unsang paagi kini makatabang kanila sa pagpuyo sa ilang mga hiyas o mahimong mas mahisama sa Manluluwas?)
-
Kini ba maayong panahon sa pagtrabaho niini nga tumong? (Ngano o nganong dili?)
-
Unsa ang usa ka gamay, sayon nga lakang nga makahimo ka sa pagsugod? (Pahinumdumi sila nga ang paglihok nagmugna og pag-awhag. Tabangi sila sa pagsugod, o sa pagsugod pag-usab, uban sa usa ka butang nga gagmay ug yano.)
-
Sa unsang paagi ikaw makapahimutang og mga butang aron sa pagsuporta sa imong plano? (Ikonsiderar ang paghimo og mga pahinumdom, pagbutang og mga pulong sa pagdasig, paghimo og tsart o eskedyul sa panahon nga buhaton ang usa ka butang [timetable] aron masubay ang pag-uswag, pagtangtang sa mga tintasyon, pagkuha sa eksaktong mga himan, o sa pagpangayo og tabang.)
-
Unsa kaha nga mga babag ang moali sa imong dalan? Unsaon nimo pagsulbad niini? (Tabangi sila sa paghinumdom sa ilang plano, pagpakisayud mahitungod sa unsay nasayop, pagpraktis pa og dugang sa lisud nga mga bahin, pagsulay og bag-ong paagi, o ipahiangay ang tumong.)
Aron sa pagtabang sa uban diha sa mga problema, mahimo kang makigbahin og mga kasinatian gikan sa imong kinabuhi o sa pamilya mahitungod sa mga tawo nga nag-atubang og mga pagsulay ug nagpakalig-on. Sulayi usab ang pagpangutana:
-
Unsay imong nasulayan? Unsa pa ang imong masulayan?
-
Kinsa ang makatabang? Unsaon nako pagtabang?
-
Unsa nga mga ideya ang moabut sa hunahuna samtang ikaw nag-ampo mahitungod niini?
3. Pagbantay sa mga ganti o mga silot
Ang ginagmay nga mga ganti makatabang sa mga tawo sa pagsulay og usa ka butang nga bag-o, paghimo sa lisud nga buluhaton nga mas makalingaw, ug sa pagsaulog sa kalampusan. Kon masobrahan, hinuon, ang ganti sa pagkatinuod makapahuyang sa pag-awhag. Ang mga tawo kinsa nakapahimulos na sa usa ka buluhaton sa kasagaran hinay nang motrabaho niini, dili mas kusog, kon nagantihan na sila sa pagbuhat niini, nagtapos nga kini dili angay nga buhaton tungod lamang sa ganti. Ug samtang ang kabataan kinahanglan nga magsinati sa mga sangputanan sa dili maayong mga pagpili, sila makakat-on sa pagkahadlok ug paglikay sa mga tawo kinsa mosilot kanila kaysa magkat-on sa pag-angkon og maayong mga hiyas.
Sa tinuod, ang mga tawo nagpaabut nga bayaran sa pagtrabaho, diin ang mga bonus o pasidungog makahatag usab og makatabang nga feedback. Apan kon moabut ang pagsunod sa ebanghelyo ug pagkab-ot sa personal nga mga tumong, ang kaugalingong tiunay nga mga ganti sa pagbuhat [internal rewards] mao ang labing makapadasig nga mga ganti sa kadugayan. Kaugalingong tiunay nga mga ganti naglakip sa:
-
Pagbati sa Espiritu.
-
Pagbati nga may kalabutan sa mga ginikanan, mga lider, ug mga higala.
-
Pagsunod sa ilang mga hiyas.
-
Pagkat-on, pagsulay og bag-o nga mga butang, ug pagsulbad og mga problema.
-
Paglingaw-lingaw.
-
Paghimo og kalainan alang sa kaayohan.
Pagtabang sa mga batan-ong mga tawo sa pag-ila ug paghatag og bili niining tiunay nga mga ganti. Ug paghatag usahay og ginagmay nga ganti nga may kalabutan sa trabaho aron sa pagpasidungog sa usa ka trabaho nga maayong pagkabuhat!
4. Tabangi ang kabatan-onan nga mobati sa imong gugma
Ang mahigugmaong mga relasyon mao ang usa sa labing importante nga mga paagi sa pag-impluwensya sa uban nga mga hiyas, mga tumong ug pag-awhag. Sa unsang paagi ang mga tawo mipahayag nganha kanimo nga sila sa pagkatinuod nahigugma ug nagpangga kanimo? Unsaon nimo paghukom kon kinsa ang tinuod nga kasultihan mahitungod sa imong mga sayop o mga panglimbasug? Kon ikaw wala gayud mobati og paghigugma sa panimalay, unsa sa imong hunahuna ang imong gikinahanglan nga wala nimo makuha?
Ang imong mga tubag makatabang kanimo nga masayud unsaon sa pagpakigsulti sa batan-ong mga tawo nga sila gimahal ug luwas uban kanimo.
Uban sa pagbansay ug sa tabang sa langit, kita makatabang sa pag-awhag ug sa pag-impluwensya sa nagtubo nga henerasyon.
Panagsultihanay sa Paghimo og Tumong, Ehemplo 2:
Alana, 15, naglingkod uban sa iyang inahan, si Raquel, nagpakli og lista sa mga tumong nga mahimong lihokon ni Alana sa dihang ang papa ni Alana, si Jeff, milabay. “Hain niini ang kinahanglan kong buhaton, Pa?” Nangutana si Alana.
Si Jeff mitan-aw sa iyang relo, nagkulismaut og gamay, ug mitan-aw sa lista. “Um, kining usa ingon og sayon. Unsa kaha kon ‘Magmemorya og himno’? Makahuman ka nianang usa og dali. Unsa pa ang murag sayon?”
Mihunong og kadiyut si Jeff. Usa ka butang nga dili husto, busa siya migahin og panahon sa paghunahuna kon unsa kini.
Ma-late na ko, siya naghunahuna. Gusto lang kong humanon kini. Ako dili kaayo maayo niining butang nga pagkaginikanan. Hmmm. Gitan-aw niya ang iyang anak nga babaye ug dayon nakaamgo nga siya mibati usab og laing mga pagbati. Paglaum. Kahimuot. Kini dili lamang mahitungod sa pagpapas sa mga butang diha sa lista. Kini mao ang mahitungod sa iyang pagtubo. Ug kini mao ang usa ka kahigayunan sa pagkonektar ngadto kaniya. Usa ka pahiyom nadayag sa iyang nawong.
“Mohunong ta ug maghunahuna mahitungod niini,” miingon siya. “Unsa kaha kon matag usa kanato mosulat unsay giaghat kanato nga trabahoon bag-ohay lang?”
“Um, OK,” miingon si Alana. Si Rachel nakakita og mga lapis ug papel, ug sila migahin og pipila ka minutos sa paghunahuna ug pagsulat.
“OK,” miingon si Rachel. “Karon unsa man?”
Si Alana nahinumdom, “Tingali kinahanglan kitang mag-ampo mahitungod niini ug dayon magpili og usa ka tumong ug maghimo og plano. Apan Pa, nagtuo gyud ka nga ang Langitnong Amahan nagpakabana mahitungod sa unsa nga tumong ang akong pilion?”
Naghunahuna si Jeff. “Daghan ka og maayo nga mga ideya, tingali gusto lamang sa Langitnong Amahan nga mopili ka og usa nga masugdan. Apan ako sigurado gyud kaayo sa usa ka butang. Ang Langitnong Amahan naghunahuna kanimo.”
“Nasayud ako nga gusto nimong gamiton ang imong mga gasa aron makahimo og kalainan,” midugang si Rachel, “busa kon ang usa niini mas importante, ako sigurado nga ang Langitnong Amahan motabang kanimo nga mobati niana.”
Si Alana mipahiyom, dayon nahinumdom, “Si Presidente Nelson mihangyo sa kabatan-onan sa paghimo og hingpit nga pagtimbang-timbang sa ilang mga kinabuhi. Makahimo ba akong mokuha sa unsay akong gisulat?”
“Sigurado!” miingon si Jeff, nagpahiyom. Gitan-aw niya pag-usab ang iyang relo. “Oops, kinahanglan na kong mobiya. Pangitaa kon unsa ang imong gisulat ug mag-istorya ta sa panihapon, OK? Aduna koy mga pangutana nga tingali makatabang.”
“Maayo kaayo!” miingon si Alana, nagpahiyom. “Ug, Pa? Ma? Salamat.”