Rongorongo ni Kairiiri man te Aono
Taratara ma Mata aika Boou, Ongo ma Taninga aika Boou, Taetae ma te Newe ae Boou
Unimwaane Marvin J. Ashton man te Kooram n te Tengaun ma Uoman e taku, “Kanikinaean ae te kabanea n tamaroa ao ni mataata n aron rikirakera ao rokora nakon Iesu bon man arora are ti karaoia nakoia aomata tabeman.”1
Ngkana ti karekea taraakin moan Kristo ni moara ao n nooria tabeman n ana taratara Kristo, ti na karekea te konabwai ae korakora n nora banan Kristo ni moaia tabeman. Aio e na tabeki riki nanora ni katamaroai arora nakoia tabeman.
Ti riai ni maiuakina are iaon riki are ti kona n nooria—ao ni maiuakina are e riaon oin ara taratara ao ara kantaninga bwa tina taraia riki tabeman n te taratara ae boou.
Ngkai ti kona n kina ao n iangoi kawai aika a boou n tabeakiniia aomata, ti na kona n titirakiniira: ti noora ara Koria bwa a rang korakora n okinakoaki ke n tokanikai iaona; ke ti taraia n aron are e noria Tawita—n rinanon ana taratara te Atua—bwa Koria e rang bubura ao ti aki kona n ae ti na aki nooria?
Ma te kakao bwa ti na ‘ingainga ni kabaeaki’ ni katamaroa riki arora n tabeakiniia tabeman au kantaninga bwa ti na aki rang ingainga ibukin kanakoraoa riki are ti kainnanoia ni karaoi inanon maiura. Taiaoka Uringnga, bwa mwaitin riki arora n nakoraoi, e na mwaiti riki ae e raoiroi are tina konaa n nooria irouia tabeman.
1. Arora n taetae ao arora nakoira ibon imarenara bon aron naba taetaera ao arora nakon Kristo. Bon akea te kaokoro.
Ti bon bane n reitaki ao ni kaotii ara namakin n aanga aika a kakaokoro ma tina taratarai kawai aika kaokoro n ‘taraakiia’ tabeman aika a tamaroa riki n reitaki iai ma ngaiia.
Kona tai un. Ngkana ti eti, ti aki riai n un, ao ngkana ti kairua, ti bon aki kona n ae tina karekea bwa unra.
Unimwaane Lynn G. Robbins man te Itingaun e taku, “Te un bon te rinerine. Bon taekan te inaomata n rinerine. N ai aron te babaire are ti rineia. Ti riai n iangoia ni kabanea ara konaa n rineia n aki un. Te un iai tarina ae e uarereke bwa te aki rauaki, ao ai tarin te un bon te marakinnano ke te aki ngongongoo, ao tarin te un ae te ikawai bon te urarake.”2
Eng, ti bon bane ni kairua, ma tera arora n raoiakiniira ibon imarenara ibukin ara bure? E tamaroa riki ngkana ti karabaa ana bure raora n rabunna n te tangira ae itiaki, bwa ti na kona ni kainnanoa te ooning ae bubura n rabuna ara bure.
Mataio 25:40 e kangai: “E koaua ae I a tuangngkami ba ngke kam karaoi baikai nakon temanna ae moan te mangori ibuakoia tariu aikai, ao kam karaoi naba nako Iu.”
Ngaia are, ngkana ti un ke ti kabuburai bwanaara ke iai tangin bwanaara ae e aki raoiroi n ara taetae, ke ngkana ti riibuaka, ti aki tii karaoi katei akanne nakoira imarenara, ma ti karaoia naba nakon te Uea Iesu Kristo. Ti aki kona n taekinna bwa ara tangira nakon Kristo bon titebo ma ara tangira nakon te aomata are ti aki rang n tatangiria.
2. E kanga aron Timon, Te Baretaio, n tabeakina Iesu Kristo ni kaokoro ma aron tabeakinan te aine n te taeka ni kaikonaki are e koreaki n Ruka mwakoro Itiua?
Unimwaane James E. Talmage e reirei: “Bon te katei n te tai arei bwa kona karinea te iruwa ae rine n te anua aika ana nooraki; ni butimwaea ma te kaboria, katauraoa te ran bwa tebokan waena, ao te kabira ibukin kabiraniran atuna ao buaina.”3
Timon bon te Baritaio; kain te bootaki n aro ake a rang ni matoatoa n ana tua Moote. Te tia tarau n te taeka ni kaikonaki are e taarau 50 te bene bon Timon (Ruka 7:41–47).
Timon e aki angan Iesu te ran bwa e na teboki waena, e aki kaboria ma ngaia, e aki kabiria n te kabira. Timon e tangiria ti teutana. E ngae n anne, ti na Uringnga bwa Timon e kainnanoa naba kabwaraan ana bure, n ai arora ngaira ni kabane.
Te aine, ae te tia bure, e taarau 500 te bene n te taeka ni kaikonaki aei. E kaitiaka waen te Tia Kamaiu n rannin matana ao e kaoia n irannatuna; e reitinako ni kaboria ma waena ao e kabiria n te bwaa ma te kabira. E korakora ana tangira nakoina.
Ngkana ti kaota te tangira ao te kakaonimaki nakon te Uea Iesu Kristo, ti na kona ni karekea kabwaraan ara bure mai irouna. Ngkai ti karekea kabwaraan ara bure mairoun te Uea, ti na kairaki ma te nano n tangira ao ni beku riki Ibukina. Kristo e kabwara ana bure te aine ni kabane ao E tangiria naba n ae bwanin. Ana bure, aika a rang ni mwaiti, a kabwaraaki. (kibu 48).
Ngkana ngaira aomata ti kabwarabure n ae uarereke, ti bon tii tangira n ae uarereke.
3. Ngkana ti aki kona ni kabwarai aia bure tabeman te Atua e aki kona ni kabwarai ara bure (Mareko 11:24–26).
Te kabwarabure e matoatoa, e kakamaaku ao e kakukurei.
-
E matoatoa ibukin anuara n aomata,
-
E kakamaaku ibukina bwa e kairoroira n anai tibwanga ibukin taai aika a na roko, ao
-
E kakukurei ibukina bwa e kainaomataira bwa ti na riki n arora ae tamaroa.
E a tia n taekinaki: aki kabwaraan te bure ai aron bon itinakira n te biotin ao tataningan maten te aomata temanna.
Ngaia are—tera arora ae ti na kaotia ngkana iai temanna ae e karaoa ae bure?
Reirei ao Berita aika Tabu 121:43–44 e anga mwaneka aika a na iraki ngkana ti mwakuri ma ana bure temanna?
-
Taekinan te bwai ae riki [bure] ni waekoa ao ni mataata. E kakaawaki riki bwa kona matoa ao ni booraoi.
-
Kaeka ni kabongana mwaakan te Tamnei ae Raoiroi; tiaki ni unim.
-
Kaota te tangira ae rikirake.
-
Ara kouru e aki otinako n tiringiia tabeman, oreiia ke ni kammarakiia. Ma ti na kakaonimaki nakon te Atua, ao n kakaonimaki ao ni kawakinan te aomata ae e a tia ni karaoa te kairua.
Te kabwarabure bon tiaki ti kabwaraan ana bure temanna ae e a tia ni bure ke ni kammarakiira, ma bon kabwaraan aia bure naba tabeman ake a tuai karaoi ke te bwai are ti namakinna bwa a riai ni karaoi.
Aomata, rao, ao utu a na kona ni kauniira ao ni kataorikakiira n te tai teuana ma teuana, ma tera ara namakin ibukiia, ao tera arora nakoia, e na katiteboaki n arora are ti namakinna ao arora nakon Iesu Kristo. E na riki naba bwa te kataaki nakoira bwa antai raoi ngaira.
Tariu ao Mwaneu, te tirewa ao te koora bon akea irou ma n aran Iesu Kristo I kaoira ni kabane bwa ti na teirake ao n nooriia natin te Atua ma mata aika a boou . . . ongo ma taninga aika boou . . . ao n taetae ma neewe aika boou, bwa ti aonga ni kaotaki n arora n taetae ao arora n tabeakiniia tabeman bwa ti rairaki ni koaua nakon Kristo.