2020
Paghulagway sa mga Pioneer didto sa India
Hulyo 2020


Paghulagway sa mga Pioneer didto sa India

Ang pakighimamat sa pioneer nga mga miyembro sa Simbahan sa India nakapausab sa akong paghulagway sa mga pioneer.

Suvarna and Sarala Katuka

Ang mga igsoong Suvarna ug Sarala Katuka mipasakop sa Simbahan niadtong 1984 ug sa wala madugay miserbisyo og mga misyon.

“Sa matag higayon nga maghunahuna ko mahitungod sa mga pioneer,” sama sa kanta sa Primary, “Maghunahuna ko sa maisug nga mga babaye ug mga lalaki.”1 Ang mga istorya sa mga pioneer nga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa matinud-anong mibuhat og mga butang nga wala pa mabuhat sa uban kanunay midasig kanako. Isip usa ka batan-ong inahan, ang mga istorya sa pioneer nga mga babaye mipahinumdom kanako sa akong mga panalangin sa ulahing mga adlaw. Mahimo kong manganak sa usa ka ospital kay sa usa ka kariton!

Ang kahulugan sa pioneer mao ang “usa ka tawo kinsa mag-una aron sa pag-andam o pagbukas og agianan aron mosunod ang uban”2 naghulagway sa mga pioneer nga Santos sa Ulahing mga Adlaw diha sa mga agianan sa karomata ug kariton nga nagpundok ngadto sa Zion. Apan kini naghulagway usab sa moderno nga mga pioneer ug sa matinud-anong mga desisyon nga gibuhat nila sa tibuok kalibutan.

Niadtong ang akong lima ka anak na-enroll na sa eskwelahan, misugod ko sa graduate studies sa relihiyosong kasaysayan. Mipili ko sa pagsiksik sa Ang Simbahan ni Jesukirsto sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa India isip hilisgutan alang sa akong PhD dissertation. Ang akong pagsiksik sa India nakapausab sa akong paghulagway sa mga pioneer.

Mga Haligi sa Simbahan

Sa mga tuig nga milabay, isip usa ka batan-ong estudyante sa kolehiyo niadtong 1986, mibiyahe ko sa Habagatang Asya uban sa Brigham Young University Young Ambasadors. Usa kadto ka makapausab sa kinabuhi nga kasinatian nga naglakip sa paggahin og usa ka adlaw sa Calcutta (karon gitawag og Kolkata) uban ni Mother Teresa. Samang makapahinam usab ang pakighimamat sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinsa mao ang mga modernong pioneer sa India ug Sri Lanka.

Usa niini nga mga miyembro mao si Raj Kumar, kinsa nakakaplag sa Simbahan sa dihang mitambong siya og usa ka pasundayag sa BYU Young Ambassadors niadtong 1982. Niadtong nahimamat namo siya, bag-ohay lang siyang miuli gikan sa iyang misyon didto sa Fresno, California, USA. Gisul-ob gihapon niya ang iyang name tag isip misyonaryo ug mipadayon sa pagtudlo ni bisan kinsa nga maminaw sa Delhi. Si Raj mao ang usa sa mga 600 ka mga miyembro sa India niadtong panahona, apan alang kanako sama siya sa usa ka nag-inusarang Santos sa Ulahing mga Adlaw sa gatusan ka minilyon nga mga tawo.

Taunalyn and Raj

Niadtong 1986, akong nahimamat si Raj Kumar human sa iyang misyon. Nagsul-ob gihapon sa iyang misyonaryo nga name tag, siya mipaambit sa ebanghelyo ngadto ni bisan kinsa nga maminaw.

Nadasig ko sa ehemplo ni Raj Kumar samtang mipili ko sa pagserbisyo og usa ka misyon. Si Raj usab matinud-anong mihimo og mga butang nga wala pa mabuhat sa uban alang sa pipila sa unang lumad nga Indian nga mga misyonaryo sa pagserbisyo sa nasud. Si Suvarna Katuka ug ang iyang mga isig ka misyonaryo nakadawat og pagbansay sa misyonaryo sa Chennai. Ang ilang presidente sa misyon, nga nahimutang sa Singapore, mi-assign ni Raj sa paghatag kanila og dugang nga pagbansay sa Delhi.

Nahinumdom si Suvarna Katuka kon sa unsang paagi nausab ang ilang misyonaryo nga buhat tungod sa ehemplo ug pagbansay ni Raj Kumar. Napulihan nila ang ilang mga pagbati sa kahadlok sa mas dakong pagtuo ug kaisug. Mipasabut si Suvarna, “Mao siguro kadto ang pagsugod sa akong tinuod nga pagkakabig. Mibati ko sa Espiritu Santo, ug mao kadto nga nakahukom ko nga motabang sa pagtukod sa gingharian dinhi sa India.”3

Nagpasakop si Suvarna sa Simbahan didto sa Rajahmundry. Siya, kauban ang lima ka mga igsoong lalaki ug usa ka igsoong babaye, nabunyagan niadtong 1984. Sa adlaw sa iyang bunyag, si Suvarna gi-orden nga usa ka pari ug gi-set apart isip ang ikaduhang magtatambag sa kapangulohan sa branch. Gisaaran usab siya sa usa ka panalangin nga kon magpabilin siyang matinud-anon, mahimo siyang usa ka “haligi sa Simbahan sa India.”

Ang igsoong babaye ni Suvarna, si Sarala, miserbisyo usab og usa ka misyon. Sa wala pa siya mobiya, siya mipaila sa ebanghelyo ngadto sa iyang higala nga si Swarupa. Sa dihang mibalik si Suvarna gikan sa iyang misyon, napanalanginan siya pinaagi sa misyonaryo nga buhat sa iyang igsoong babaye ug giminyoan si Swarupa. Ang kadtong gamay nga branch sa Rajahmundry nahimong usa ka stake na karon. Daghang mga returned missionary gikan sa Rajahmundry nahimong mga lider sa Simbahan sa tibuok India.

Nahimamat nako ang mga anak ni Suvarna ug Swarupa Katuka samtang nagtudlo sa BYU niadtong 2014. Si Josh Katuka bag-ohay lang nakahuman sa pagserbisyo og misyon sa Bangalore, India, ug ang iyang igsoong babaye, si Timnah, bag-o lang nakadawat sa iyang tawag sa samang misyon. Sa dihang nangutana ko nila ni Timnah ug Josh kon nakaila ba sila ni Raj Kumar, miingon sila, “Oo, siya ang among tiyo!” Giminyoon ni Raj Kumar si Sarala.

Mapasalamaton ko sa mga Katuka sa pagpaila-ila nako ngadto sa pipila ka mga pioneer samtang mitabang sila nako sa pagbiyahe sa India. Daghan kanila makasubay sa ilang pioneer nga gigikanan balik ngadto sa gugma ug ehemplo sa pamilyang Katuka. Sa usa ka higayon, si Suvarna ug Swarupa adunay oportunidad nga molalin ngadto sa Canada. Apan wala sila mipadayon niini tungod kay mibati sila nga ang Ginoo nagkinahanglan kanila nga magpabilin sa India ug motukod sa gingharian sa Dios didto. Ang ilang mapahinungurong pagserbisyo tinud-anay nga mihimo nila nga mga haligi sa Simbahan.

The Ponds with Michael Anthoney

Gipaila ni Delwin Pond (tunga) si Michael Anthoney ngadto sa Simbahan niadtong 1981.

Pioneer nga mga Miyembro sa Bengaluru ug Hyderabad

Atol sa katapusang katunga sa ika-20 nga siglo, ang Simbahan naestablisar sa nagkalain-laing mga siyudad sa India pinaagi sa pioneer nga mga miyembro.4 Ang matag istorya nagsaksi kon sa unsang paagi ang Ginoo nagdala og mga tawo ngadto sa gipahiuli nga ebanghelyo.

Si Michael Anthoney, usa ka pioneer nga miyembro sa Bangalore (karon Bengaluru), milagrusong nakonektar sa usa ka miyembro sa Simbahan niadtong 1970. Sa dihang si Delwin Pond, usa ka bishop sa Utah, miadto sa usa ka chiropractor tungod sa sakit sa likod, nakakita siya og artikulo sa magasin sa opisina sa chiropractor alang sa usa ka dili pangnegosyo nga organisasyon nga nag-sponsor og mga estudyante sa India. Mibati siya og usa ka kusog nga pagdasig nga mosuporta sa usa sa mga estudyante niini. Kini misangpot sa 10 ka tuig sa wala mailhi nga komunikasyon nga natapos sa pagkontak sa mga Pond kang Michael ug sa pagpaambit sa ebanghelyo kaniya. Si Michael nabunyagan niadtong 1981 ug miserbisyo og misyon sa Siyudad sa Salt Lake niadtong 1982. Miuli siya og sayo tungod kay ang iyang inahan grabe nga nasakit, mao nga siya mialagad sa katapusang tulo ka bulan sa iyang misyon sa Bangalore, diin gitudloan niya ang pipila sa iyang mga higala ug ubang mga tawo nga nahimong mga miyembro sa unang branch didto.5 Karon adunay mga plano na sa pagtukod og templo sa Bengaluru.

Si Elsie ug Edwin Dharmaraju mipasakop sa Simbahan sa Samoa ug gitawag ni Presidente Spencer W. Kimball sa pagbalik sa ilang panimalay sa Hyderabad isip mga misyonaryo ngadto sa ilang pamilya. Niadtong 1978, 22 ka mga sakop sa pamilya sa Elsie ug ni Edwin nabunyagan, ug gikan niini nga sinugdanan ang unang stake sa nasud naorganisar sa Hyderabad niadtong 2012.6

Ang mga miyembro karon sa Stake sa Hyderabad naghulagway sa ilang mga kaugalingon isip mga pioneer sa ulahing mga adlaw. Ang ilang mga pagsaulog sa stake sa Adlaw sa Pioneer naghinumdum sa panaw sa nahaunang mga pioneer ingon man usab sa mga panaw sa modernong pioneer. Ang ilang mga pagsaulog naglakip sa eskwala nga pagsayaw, paghinumdum nga mga pag-hike, ug gani mga pagsakay sa kariton.

members pulling a handcart

Si Annapurna ug John Murala, kinsa pioneer nga mga miyembro sa Hyderabad, gipakita dinhi nga mitabang uban sa subling pag-akto sa usa ka panaw sa kariton ug sa adlaw nga sila nabugkos didto sa Hong Kong Temple.

Sa ilang 2014 nga pagsaulog sa Adlaw sa Pioneer, mibutang sila og usa ka laray sa mga bloke nga yelo sa luyo sa simbahan ug midapit sa mga miyembro sa pagtangtang sa ilang mga sapatos ug sa paglakaw latas sa yelo, nga naghunahuna mahitungod kon sa unsang paagi ang nahaunang mga pioneer milatas sa mikaging nga mga suba. Sa pagtapos sa ilang pagsaulog, ang mga miyembro sa stake sa Hyderabad giawhag sa paghinumdom sa diwa sa nahaunang mga pioneer ug nga “silang tanan mga pioneer alang sa ilang mga pamilya.”7

Naminaw usab sila ni John Santosh Murala, kaniadto nagserbisyo sa kapangulohan sa misyon, nga naghisgut kon sa unsang paagi ang iyang tiya nga si Elsie ug tiyo nga si Edwin Dharmaraju miadto sa Hyderabad sa pagtudlo sa ilang pamilya sa ebanghelyo. Si John mao ang kinamanghuran sa 22 ka pioneer nga mga miyembro nga nabunyagan niadtong 1978.

Sa dihang mibisita ko sa Hyderabad niadtong 2014, si John Murala misugilon kanako sa iyang istorya ug daghan sa kasaysayan sa Simbahan nga makugihon niyang gipundok. Mipaila usab siya kanako sa iyang asawa, si Annapurna, kinsa misugilon kanako sa usa sa labing gamhanang mga istorya sa pioneer sa Ulahing mga adlaw nga akong sukad nadungog.

Si Annapurna nag-edad og 12 anyos niadtong 1991 sa dihang ang iyang igsoon nga lalaki nga si Murthy natudloan sa ebanghelyo pinaagi sa duha ka mga misyonaryo sa Hyderabad. Ang mga ginikanan ni Annapurna wala mitugot kaniya sa pagpaminaw sa mga misyonaryo o sa pagtambong sa simbahan. Hinoon, si Murthy mihatag kaniya og usa ka Basahon ni Mormon ug usa ka padayong suplay sa literatura sa Simbahan aron basahon niya. Sulod sa pito ka tuig, si Annapurna nagtuon sa ebanghelyo sa iyang kaugalingon ug nakaangkon og lig-on nga pagpamatuod sa kamatuoran niini. Nangandoy siya nga mabunyagan, magserbisyo og misyon, ug maminyo sa templo apan walay pagtugot gikan sa iyang mga ginikanan.

Nag-atubang si Annapurna og lisud nga desisyon sa iyang kinabuhi sa dihang gipaila-ila siya ngadto ni John Murala. Si John nagpabiling lig-on sa iyang pagpamatuod sukad sa iyang pagpabunyag niadtong 1978 ug nangita og usa ka miyembro sa Simbahan nga minyoan. Human sa usa ka mubo kaayo nga miting diin si Annapurna mipaambit sa iyang pagpamatuod sa ebanghelyo, nakombinser si John nga iya nang nahimamat ang iyang umaabot nga asawa. Nasayud si Annapurna nga kon minyoan niya si John, mahimo siyang mabunyagan ug usa ka adlaw mabugkos sa templo. Apan, sa samang higayon, ang mga ginikanan ni Annapurna nagplano sa pagpakigsabut og usa ka kaminyoon alang kaniya.

Si Annapurna mihimo sa lisud nga desisyon nga mobiya sa panimalay ug makigminyo ni John. Mibati siya nga kini lang ang bugtong nga paagi nga siya mahisakop sa Simbahan. Miingon siya nga siya “nagmagul-anon gayud” nga mobiya sa iyang mga ginikanan. Apan bisan gani karon siya mipamatuod, “Alang sa kaluwasan sa tanan, … alang sa akong kaliwatan ug alang sa akong mga ginikanan ug sa ilang mga katigulangan, sa paghimo sa ilang buhat sa templo, kinahanglan nakong himoon kadto nga lakang.”8

Artist rendering of the Bengaluru India Temple

Ang mga miyembro sa stake sa Hyderabad, nagsaulog sa Adlaw sa Pioneer pinaagi sa kanta, sayaw, ug gani sa mga pagsakay sa kariton.

Mapasalamaton si John ug Annapurna nga ang iyang mga ginikanan midawat na karon sa ilang kaminyoon. Daghang mga miyembro sa India ang mihimo og mga sakripisyo, sama sa nahaunang mga pioneer, aron mahimong mga miyembro sa Simbahan. Apan kini nga mga Santos mipadayon sa unahan uban sa hugot nga pagtuo tungod kay sila naghulagway sa ilang mga kaugalingon isip mga pioneer ug sumpay alang sa ilang mga pamilya sa duha ka habig sa tabil. Akong gimahal ang daghang mga istorya sa pagtuo, sakripisyo, ug kaisug nga akong nadungog gikan sa mga miyembro nga matinud-anong mihimo og mga butang nga wala pa mabuhat sa uban diha sa bag-ong mga utlanan sa ebanghelyo. Naghunahuna gihapon ko mahitungod sa mga pioneer nga mibira sa mga kariton ug milabang sa mikaging nga mga suba, apan akong mahulagway na karon ang modernong mga pioneer didto sa India ug sa tibuok kalibutan.

Sa katapusan, ang tanan nga matinud-anong mga pagpili nga wala pa mabuhat sa uban gibuhat sa mga indibidwal nga nagsunod sa mga tunob sa Manluluwas nga si Jesukristo. Diha sa Bag-ong Tugon, si Kristo gitawag og “mag-uugda sa [atong] kaluwasan” (tan-awa sa Mga Hebreohanon 2:10). Si Jesukristo miandam sa agianan alang kanato nga makabalik sa atong langitnong panimalay. Ang tinuod nga mga pioneer mosunod ug nagtudlo kanato ngadto kang Kristo, kinsa mao ang nangulo niining kahibulongan nga buhat ug katingalahan sa ulahing mga adlaw.

Mubo nga mga sulat

  1. “Whenever I Think about Pioneers,” Children’s Songbook, 222–23.

  2. Oxford English Dictionary (1971), “Pioneer.” Tan-awa usab sa Thomas S. Monson, “Gigiyahan sa Espiritwal nga mga Pioneer,” Liahona, Ago. 2006, 3.

  3. Suvarna Katuka, interbyu sa giasoy nga kasaysayan pinaagi ni Taunalyn Rutherford, Mayo 2014, Delhi, India.

  4. Daghan sa mga istorya sa mga pioneer nga gikan sa India makita sa Church History nga seksyon sa Gospel Library ubos sa “Global Histories.”

  5. Tan-awa sa “A History of the Church in India,” comp. Jerry C. Garlock (unpublished, 1995), 49–50.

  6. Tan-awa sa “I Will Establish a Church by Your Hand,” history.ChurchofJesusChrist.org.

  7. Tan-awa sa “Hyderabad Stake Pioneer Day Activity,” lds.org.in/hyderabad-stake-pioneer-day-activity.

  8. Annapurna Guru Murala, interbyu sa giasoy nga kasaysayan pinaagi ni Taunalyn Rutherford, Hyderabad, India, Mayo 7, 2014. Tan-awa usab sa Rochelle Welty ug Jan Pinborough, “Ang Dios Adunay Iyang Kaugalingong mga Plano alang Kanako,” Liahona, Abr. 2003, 30–32.