2023
E Dua na Haka kei na iVola iMomani
Janueri 2023


Noda Tabana

E Dua na Haka kei na iVola iMomani

Ena itekivu ni 2022, au a lesi ki na yasana o Huntly, e Waikato e Niu Siladi. Ena gauna sa voleka tiko ni yabaki dua na noqu kaulotu, sa kerei sara meu tuberi noqu itokani, o Elder Kafalava, ni se qai curu vou ga mai ena kaulotu.

Dua na siga, e dua se qai papitaiso oti ga o Baraca Tengu a vinakata me keitou lai kaulotu vata tu. Au se bera sara ni se kilai Baraca Tengu vakavinaka ena gauna o ya, au kila ga ni se qai vula va tiko nona lewena na Lotu ka dau taleitaka na iVola i Momani. A sega ni levu na neitou soli lesoni ena siga o ya, ka keitou sa mani tukituki ga ena vale eso.

Keitou a laki yaco sara ki na vale ni dua na turaga, e kai Maori. A dolava mai na katuba, kau nanuma ni vaka me rairai . . . duatani toka. Ia keitou sa mani vosa yani vua, a vosa lesu mai o koya.

A kaya vei keitou ni sega ni vakabauta na Kalou. “Au vakabauta ga na uataletale ni rorogo kei na kena veilutuki,” a kaya ka vakaraitaka sara na veimataqali iyaya ni ivakatagi a cakava ka cokota vata ena kedra veiwirini vakaitaube.

Ni oti o ya au sa yalolailai, kau vakasamataka, “Isa, sa tavutu na veika kece.” Ia o Elder Kafalava a vosa tiko ga vei koya na turaga oqo e katuba ka tu voleka e yasadrau o Baraca Tengu, ka taura toka e dua na iVola i Momani.

Vakasauri ga, a yaco vei au e dua na veivakauqeti kaukauwa meu sa cibitaka na haka vei koya na turaga oqo. “Haka yani vua?” au a dredre lo e lomaqu. “Sega tale au na sega ni cakava!” Ia sa sega niu valuta rawa na veivakauqeti, kau sa mani kerea vua na turaga oqo, “Kemuni. E rawa beka meu na haka yani?”

A wawa vakalailai o koya, ka taleitaka sara. “Io e rawa. Cakava, Bro. Io!”

“Ni bera ga niu haka yani,” au a kaya, “meu tukuna mada na kena ibalebale.” Au a vakamacalataka ni oqo na neimami haka ni kaulotu, e tukuna tiko vei keimami na vuna keimami vunautaka tiko kina na kosipeli. E tukuna tiko ni keimami na daukaulotu sa mataivalu ni rarama, sa taqomaki ena kaukauwa ni Kalou ni gauna keimami wasea kina na itukutuku tabu ni bula tawamudu.

Ni oti noqu cavuqaqataka na kena ivakadewa Vakavalagi, au sa tekivu sara . . . au sa matanataka e kea, au duadua ga ena varada—na cauravou qo mai Salt Lake City, Utah—sa qumia vakadodonu na lomalagi ka dreta sobu mai ki serequ niu sa cibitaka na haka ni kaulotu vei koya na kai Maori o ya.

Au kila ni o ira era tiko voleka e kea era na vakataroga se cava sa yaco tiko. A se ka vou sara vei Elder Kafalava me kila na haka oqo, a qai veitokoni toka ga mai, ia niu tomana meu tavia na sagaqu ka kaila, au raici Baraca Tengu sa dulaka mai cake na nona iVola i Momani—se dedeka mai na ligana damele, me vakadodonu ki liu—ki vua na turaga e tu ena katuba.

Au raici koya se qai papitaiso vou ga, kau vakasamataka, “Na cava o sa cakava? O sa vakacacana na noqu haka.” Au raica sara ni sa vesuki na yaloi koya na turaga e tu ena katuba, sega niu vakavuna, ia mai na iVola i Momani.

E dina sara, ni sa oti na noqu haka, a deguvacu na tagane o ya ka kaya, “Io, na ivola cava qo?” Sa tekivu me cavuta sara o Baraca Tengu na nona ivakadinadina kaukauwa. A tukuna na butobuto sa veicavilaki tiko ka a solegi tu kina o koya e liu ka a voleka sara ni vakamatei koya ga. A tukuna na gauna cecere a kerei koya kina e dua na nona itokani e koronivuli ke vinakata me sotavi rau na daukaulotu.

A vakamacalataka o Baraca Tengu na nona vakavinavinaka vei rau na daukaulotu o ya, ia a kaya ni iVola i Momani—ka se dulaka cake tikoga yani vua na turaga o ya—a muataki koya yani ki na rarama. A vakadinadinataka ni iVola i Momani a sauma na nona vakatataro kecega, ka kauta mai vua na bula vakacegu . . . “Au a vakabulai kina!”

Ena qoroqoro, a dedeka mai na ligana na tagane oqo e tu ena katuba ka taroga, “Rawa niu tara?” Ni sa tara na waqana, e veivakurabuitaki, a tekivu me masulaka na iVola i Momani.

Keitou a solia vua na ilavelave o ya, ka draiva yani, kau qoroya kina na kena duatani na siga o ya. Kevaka e sega tale na ka me yaco mai ena veika o ya, sai koya beka ga na itukutuku cecere me volai ena ivolaniveisiga!

Ni keirau laki sikovi koya tale ni oti e dua na macawa, ka kacivi keirau mai, “Isa, au via tarogi kemudrau na baraca: Meu na papitaiso beka vakacava?”

Au sukunu sara ga. Na ka a yaco, a wilika o koya na ivola taucoko ni Alama, ka a vakamacalataka vakalevu kina o Alama na veika e baleta na papitaiso. Ia oqo, “Au sa vinakata meu sa papitaiso,” a kaya mai, “kau vinakati iko mo papitaisotaki au.”

Au railesuva ena qoroqoro na veika a yaco o ya. Keirau a iyaya walega ni cakacaka ena liga ni Kalou, a salamuria mai na veivakauqeti ni Yalo Tabu me caka na tukituki ena dua na katuba, me keitou dolava na gusui keitou ka cibitaka na haka vua e dua na turaga.

Me kena isau, a vakauqeti kina me wilika na iVola i Momani ka saumaki mai ki na kosipeli i Jisu Karisito. Na iVola i Momani sa dau veisautaka dina na tamata. Sa dau bulia na vakabauta.

Na tagane ena katuba a qai papitaiso ni oti e rua na vula. Ka se qai ciqoma oti ga na nona Matabete i Eroni. Oqo na ivakadinadina kivei au ni saumaki mai sa dua na cakamana.