Pi’ira’a nō te pāroita ’e te ’āma’a
Te hia’ai māha ’ore


« Te hia’ai māha ’ore », Te mau mātēria tauturu nō te fa’aa’o i te ta’ata (2020).

« Te hia’ai māha ’ore », Te mau mātēria tauturu nō te fa’aa’o i te ta’ata

Te hia’ai māha ’ore

Te hia’ai māha ’ore ’o te tītīra’a tāmau ïa i te hō’ē huru fa’atupu māuiui ’aore rā i te hō’ē tao’a. Te hia’ai māha i te hō’ē mea, ’o te vaira’a ïa i raro a’e i te tītīra’a a te hō’ē tao’a ’aore rā te hō’ē huru. E nehenehe te mau hia’ai māha ’ore e arata’i i te mara’a-’ore-ra’a i te ravera’a i tāna mau hōpoi’a rahi i te ’ohipa, i te fare ha’api’ira’a ’e ’aore rā i te fare. E nehenehe te reira e fa’ahope’a i ni’a i te ha’avarera’a ’e te fa’ati’ara’a i tāna mau mā’itira’a ’ino. E rave rahi o rātou ’o tē ’aro i te mau hia’ai māha ’ore e nā roto i te hepohepo rahi ’e te ti’aturi ’ore.

’Imi ’ia hāro’aro’a

E mea huru fifi ’ia ’āparau nō ni’a i te hia’ai māha ’ore, e tupu paha te mana’o pāruru ’ore ’e te ha’amā. ’A paraparau ai ’outou i te mau ta’ata, ’a ha’amāuruuru ia rātou nō tō rātou itoito i te anira’a i te tauturu. ’A ’imi ’ia fa’a’ite i te here ’e te au maita’i mai tā te Fa’aora e nā reira.

’A feruri nā roto i te pure ’ia ui i te mau uira’a mai teie ’aore rā ’ia paraparau nō ni’a i tō rātou vaira’a, nō te tauturu ia ’outou ’ia māramarama maita’i a’e i te hia’ai māha ’ore o terā ta’ata ’e tōna mau hina’aro.

  • ’A parau mai na iā’u i te ’ohipa e tupu ra.

  • Nāhea teie fifi i te ha’amatara’a mai ?

  • E aha te fifi rahi roa a’e nō te upo’oti’ara’a i ni’a i teie hia’ai māha ’ore ?

  • E aha te mau tauto’ora’a tā ’oe i rave nō te upo’oti’a i ni’a i teie fifi ? E aha te mea i tauturu ē tae roa mai i teienei ?

  • Nāhea te Fatu e nehenehe ai e tauturu ia ’oe ’ia upo’oti’a i ni’a i tō ’oe hia’ai māha ’ore ?

  • ’O vai atu ā tei ’ite i te reira ’e e aha te huru pāturura’a tā rātou e hōro’a mai nei ia ’oe ?

Tauturu i te ta’ata

’A tauturu ai ’outou i te ta’ata ’ia rave i te ’ohipa nō te upo’oti’a i ni’a i teie fifi, e nehenehe e fa’a’ohipa i te tahi o te mau mana’o tauturu i muri nei. Ha’apāpū ē e fa’a’ite noa ’outou i te here ’e te aupuru ’a rave ’āmui ai ’outou i te ’ohipa.

Tauturu i te ta’ata ’ia fa’aineine i tāna fa’anahora’a nō te ’ape ’aore rā nō te ’ite e aha tē rave i te mau taime pāruru ’ore i mua i te fa’ahemara’a. Hi’o tāmau noa i tāna fa’anahora’a.

Ha’api’i iāna i te ha’api’ira’a tumu nō te ti’amāra’a ’ia mā’iti ’e tauturu iāna ’ia māramarama ē ’aita te hia’ai māha ’ore e taui i tō tātou hīro’a mure ’ore.

  • Ha’api’i iāna ē e nehenehe te mau hia’ai māha ’ore ato’a e upo’oti’ahia nā roto i te Fa’aora o Iesu Mesia maoti tāna tāra’ehara.

  • Tauturu iāna ’ia māramarama nāhea te Fa’aora e nehenehe ai e fa’ati’a i te hō’ē ta’ata ’ia upo’oti’a i ni’a i te mau tāmatara’a.

  • Tauturu iāna ’ia māramarama nāhea te Fa’aora e nehenehe ai e fa’ati’a i te hō’ē ta’ata ’ia upo’oti’a i ni’a i te mau tāmatara’a.

  • Tauturu i te ta’ata ’ia ’ite i tōna hīro’a ’ei tamari’i nā te Atua ’e ’ia ’ite i tōna iho mau pūai, mau tārēni, ’e mau ’aravihi.

Tauturu i te ta’ata ’ia fa’a’ite mai i te mau ’ohipa mātaro e fa’arahi i te fa’ahemara’a (mai te mau ’ohipa e fa’atupu i te mau mana’o ’e te mau hina’aro e tūra’i i te hia’ai māha ’ore).

  • Hi’opo’a i te mau mana’o e tū’ati i te reira mau ’ohipa (’ei hi’ora’a, te mau mana’o ha’umani, te mo’emo’e, te riri, te urupu’upu’u, ’aore rā te rohirohi).

  • Feruri i te vāhi, te taime, ’e te huru tupura’a o te ’ohipa tāta’itahi.

Ani i te melo ’ia ’āmui i te hō’ē pupu pāturu nō te Fa’anahora’a fa’aorara’a hia’ai māha ’ore (ARP) o te fenua ’aore rā i te tahi atu mau rurura’a fa’aorara’a hia’ai māha ’ore nā roto e 12 tuha’a.

Fa’aitoito i te ta’ata ’ia vai matara noa ’e ’ia ha’avare ’ore nō ni’a i te hia’ai māha ’ore i tōna hoa fa’aipoipo, te mau metua, ’aore rā te tahi atu mau melo o te ’utuāfare.

Tauturu i te melo i te ’imira’a i te tauturu i pīha’i iho i te hō’ē ta’ata tāna e ti’aturi.

Turu i te ’utuāfare

E ha’afifi te hia’ai māha ’ore i te mau melo o te ’utuāfare mai te ta’ata iho. ’A paraparau ai ’outou i te mau melo o te ’utuāfare i roto i te fifi, ’a ha’apāpū ato’a ’ia fa’a’ite i te here ’e te au maita’i mai tā te Fa’aora e nā reira. Hi’o i te hōpe’ara’a i ni’a i te hoa fa’aipoipo o terā ta’ata ’aore rā i ni’a i te ’utuāfare ’e ’a ’āparau i te reira mau fifi.

’A ha’amata nā roto i te tauturura’a i te mau melo o te ’utuāfare ’ia ’ite ē ’ua here ’e ’ua fa’aro’ohia rātou. E nehenehe tā ’outou e parau ē, « E ’ohipa fifi teie e haerehia nei. E aha tō ’oe huru ? »

’A hi’o i te mau huru mata’u ato’a, te mau ha’ape’ape’ara’a, te fa’ahapara’a iāna iho, ’aore rā te ’erera’a te ti’aturira’a i te ta’ata.

’A ani i te hoa fa’aipoipo ’aore rā i te mau melo o te ’utuāfare ’ia tuatāpapa i te mau parau tumu i roto i te Support Guide: Help for Spouses and Family of Those in Recovery [Arata’ira’a tauturu : Tauturu nō te mau hoa fa’aipoipo ’e te ’utuāfare o te feiā tē ora mai ra tōna ma’i].

’A ani i te mau melo o te ’utuāfare ’ia ’āmui i te pupu pāturu nō te Fa’anahora’a fa’aorara’a hia’ai māha ’ore nō te hoa fa’aipoipo ’e te ’utuāfare ’aore rā i te tahi atu pupu tauturu mai teie te huru.

’A tauturu i te mau melo o te ’utuāfare ’ia māramarama nāhea te Fa’aora e nehenehe ai e tauturu ia rātou ’ia fa’aora ia rātou iho i teie māuiui, ma te hi’o ’ore i te upo’oti’ara’a tei herehia i te hia’ai māha ’ore (hi’o Alama 7:11 ; Mataio 11:28–30).

Fa’a’ohipa i te mau rāve’a tauturu a te pāroita ’e a te titi

E nehenehe e ani i te feiā fa’atere o te pāroita ’aore rā i te tahi atu mau ta’ata e nehenehe e ti’aturi nō te hōro’a i te pāturura’a ’e te arata’ira’a ’e te tauturu. ’A ani i te parau fa’ati’a a te ta’ata hou ’a tāu’aparau ai i tōna vaira’a i te tahi atu mau ta’ata.

E nehenehe te ’episekōpo ’e te ta’ata iho ’ia ’imi i te hō’ē ta’ata e nehenehe e ti’aturi ’ia riro ’ei arata’i no te ta’ata iho, i muri iho e fa’aitoito atu ai ia rāua to’opiti ’ia ha’amau i te mau fā ’e ’ia fa’aineine i tā rāua fa’anahora’a nō te rohi ’āmui.

  • E mea ti’a i te ta’ata arata’i ’ia riro ’ei ta’ata e au mai terā ta’ata, ’e te mea hau roa atu ’o te hō’ē ïa ta’ata ’o tei fa’aruru ato’a i teie huru fifi.

  • Mai te mea e tamari’i terā ta’ata, e ti’a i te ’episekōpo ’ia paraparau i te mau metua, nō te fa’ariro iāna ’ei ta’ata arata’i.

’A haere i ni’a i te tahua natirara nō te Fa’anahora’a fa’aorara’a hia’ai māha ’ore (addictionrecovery. ChurchofJesusChrist.org) nō te ’ite mai i te hō’ē vāhi putuputura’a ’ia nehenehe teie ta’ata ’ia ’āmui atu. Mai te mea ’aita e vai ra, ’a fārerei i te peresideni titi nō te ani iāna ’ia ha’amau i te hō’ē vāhi rurura’a.

’A ’imi i te mau rāve’a tauturu a te fenua iho ’o tē hōro’a i te mau ’ohipa e au i te mau parau tumu o te ’evanelia.

  • I roto i teie mau rāve’a tauturu e nehenehe e ’itehia te mau tahu’a fa’aa’o, te mau fa’anahora’a rapa’aura’a, ’e te mau pū a te hau.

  • E tītauhia ato’a paha nō terā ta’ata te tahi atu tauturu a te taote. E nehenehe e fāri’i i te hi’opo’ara’a ’aravihi a te hō’ē taote nō te fa’ata’a i te fāito aupuru tano.

Nene’i