Pi’ira’a nō te pāroita ’e te ’āma’a
Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni

« Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni », Te mau mātēria nō te fa’aa’o i te ta’ata (2020).

« Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni », Te mau mātēria nō te fa’aa’o i te ta’ata.

Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni

E nehenehe te tahi mau melo e fāri’i i te mana’o fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’aore rā, e ’ite iāna iho ’ei māhū, ’ei vahine māhū, ’aore rā, e tāne e ta’oto i te vahine ’e i te tāne. ’Ia ’imi ana’e ’outou i te arata’ira’a a te Vārua Maita’i ’e ’ia rave i te taime nō te ha’api’i ia ’outou iho nō ni’a i te mau hina’aro o te mau tamari’i a te Atua e fa’atupu nei ia rātou i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’aore rā, te fa’arirora’a ia rātou ’ei māhū, e fa’ananea ’outou i te aroha, ’e i reira tō ’outou ’aravihi nō te aupuru e fa’arahihia ai.

Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’aore rā, te mā’itira’a ’ia fa’a’ohipa i te hō’ē tāpa’o ti’ara’a herehere (mai te māhū, te vahine māhū, ’aore rā, e tāne e ta’oto i te tāne ’e te vahine) e ’ere te reira i te hara, ’e ’aita te reira e ’ōfati ra i te fa’aturera’a a te ’Ēkālesia. Te mau ta’o mai te māhū ’e te vahine māhū e aura’a ta’a ’ē tō te reira nō te mau ta’ata ta’a ’ē. Te fa’ati’ara’a iāna iho ’ei māhū, e nehenehe e parau ē, e mana’o fa’ahina’arora’a tō te melo i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, terā rā, ’ua mā’iti ’oia ’eiaha e fa’a’ohipa i te reira mau mana’o. E nehenehe ato’a te reira parau e fa’ata’a ē, nāhea rātou ’ia paraparau i te pae ’āehuehu, i te pae tino, i te pae herera’a, i te pae ta’otora’a, ’aore rā, i te pae poritita. ’Eiaha e parau ē, tē ’ōfati ra te hō’ē ta’ata i te ture nō te vi’ivi’i ’ore nō te mea tē fa’a’ohipa ra rāua i te hō’ē parau nō te ti’ara’a herehere.

’Ua parau ’o Elder M. Russell Ballard : « Tē ti’aturi nei Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei ē, ’te ’ohipa nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’o te hō’ē ïa ’ohipa fifi mau nō te mau ta’ata e rave rahi. E ’ere te fa’ahina’arora’a i te hara, ’o te fa’a’ohipara’a rā i te reira, e hara ïa. Noa atu ē, ’aita te mau ta’ata i mā’iti ’ia fa’atupu i te reira mau fa’ahina’arora’a, ’ua mā’iti rātou e nāhea ’ia pāhono i te reira. Nā roto i te here ’e te hāro’aro’a, e toro te ’Ēkālesia i te rima i te mau tamari’i ato’a a te Atua, tae noa atu [ia rātou e fa’ahina’aro i te ta’ata nō te rātou iho ’āpeni] » (« ’A fa’aea noa na ma te hau ’e ’a ’ite mai ’ē o vau nei te Atua » [Purera’a a te fa’anahora’a ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia nā te feiā ’āpī pa’ari, 4 nō Mē 2014], broadcasts.ChurchofJesusChrist.org.)

Te feiā e fa’atupu i te mau mana’o fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō te tōno iho ’āpeni ’o tei fafau e ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua, e nehenehe rātou e fāri’i i te mau pi’ira’a o te ’Ēkālesia, e tāpe’a i te parau fa’ati’a nō te hiero, ’e e fāri’i i te mau ’ōro’a nō te hiero.

Te ’ohipa faufa’a roa a’e tā ’outou e nehenehe e rave i muri a’e i tō te hō’ē ta’ata fa’a’itera’a i te mau mana’o fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’o te fa’aro’ora’a ïa iāna ’e te tauturura’a iāna ’ia ’ite ē, e fāri’i-maita’i-hia ’oia.

E rave rahi mau parau tumu nō ni’a i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, e tano ato’a te reira nō te feiā tei ro’ohia i te « hīro’a ’āpeni » [mana’o pe’ape’a ’e te au ’ore i tōna ’āpeni] ’aore rā, tē ’itera’a ia rātou iho ’ei feiā nō te ’āpeni ta’a ’ē i tei tō rātou fānaura’ahia. Terā rā, e mea ta’a ’ē roa te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’e te « hīro’a ’āpeni ». Te feiā e fa’aruru nei i te hīro’a ’āpeni e nehenehe rātou ’aore rā, ’aita e fa’atupu i te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’e te rahira’a o te feiā e fa’atupu i te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’aita rātou e hina’aro e taui i tō rātou ’āpeni.

Nō te mau ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia nō ni’a i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, te mau uira’a e ui pinepinehia, ’e te tahi atu mau ha’amāramaramara’a maita’i nō te feiā fa’atere, nō te mau ’orometua ha’api’i, nō te mau metua, ’e nō te mau ta’ata, ’a hi’o Tuha’a nō te tauturu i te orara’a ’e Te mau tumu parau o te ’evanelia i ni’a ChurchofJesusChrist.org.

’Imi ’ia māramarama

E nehenehe te feiā e fa’atupu te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni e ’ite te ha’amā ’aore rā, te ti’amā ’ore, noa atu ē ’aita roa atu rātou i fa’a’ohipa i te reira mau mana’o. E riro rātou i te ri’ari’a ’o tē fa’aru’e ’outou ia rātou nō teie mau mana’o, ’e e nehenehe rātou i te ’ore e ’ite nāhea ’ia fa’atū’ati i tā rātou ’ohipa i te mau parau tumu o te ’evanelia.

’Ia a’o ana’e ’outou i te mau ta’ata e fa’atupu i te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, e mata na ’outou i te ’ite i tō rātou fa’aro’o ’e te itoito i te ’āparaura’a i teie mau mana’o i mua ia ’outou. ’A ha’apāpū ia rātou i te here o te Atua. ’A fāri’i ē, ’aita paha ’outou e māramarama hope roa nei i te mau mea tā rātou e fa’aruru nei. Fa’a’ite ia rātou ē, te here nei ’outou ia rātou ’e te hina’aro nei ’outou ’ia māramarama. ’A fa’a’ite i tō ’outou hina’aro pāpū ’ia hōro’a i te hō’ē pāturura’a i te pae ’āehuehu ’e i te pae vārua.

Nā roto i te vārua pure, ’a feruri i teie mau uira’a i muri nei nō te māramarama maita’i atu i te huru tupura’a. ’A ha’apa’o maita’i ’e ’a ha’apae i te titorotoro pāpū roa atu :

  • E nehenehe ānei ’oe e fa’a’ite mai ā nō ni’a i te mea tā ’oe e fārerei nei ?

  • Nāhea teie mau mana’o i te tupura’a i ni’a i tō ’oe orara’a ? Nāhea te reira i te tupura’a i ni’a i te orara’a o tō ’oe mau hoa ’e tō ’oe ’utuāfare ?

  • Nāhea e ti’a ai iā’u ’ia tauturu ia ’oe ?

  • E hina’aro ānei ’oe ’ia fārerei tāmau noa tāua nō te ’āparau i te reira ?

  • E aura’a ta’a’ē tō te mau parau nō terā ’e terā ta’ata. E aha te aura’a nō ’outou te ta’o māhū (’aore rā, pā’i’a vahine māhū, ta’ata e here i te tāne ’e te vahine, te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’e tē vai atu ra).

Tauturu i te ta’ata

’Ia a’o ana’e ’outou i te mau ta’ata e fa’atupu te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’aita e tītauhia ia ’outou ’ia hāro’aro’a hope roa i te fifi. Nā tō ’outou hina’aro ’ia māramarama ’e ’ia tauturu ’e fa’ati’a ia ’outou ’ia fāri’i i te mau a’ora’a a te Vārua, ’ia here ’e ’ia fa’aro’o ana’e ’outou.

’A tauturu i te mau ta’ata ’ia ’ite ē, e nehenehe te mau mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni e riro ’ei hō’ē huru nō tō rātou ’itera’a i te tāhuti nei, e’ita rā te reira mau mana’o e taui i tō rātou hīro’a ta’ata mure ’ore ’e te hanahana ’ei mau tamari’i nā te Atua.

  • ’A tauturu i te mau ta’ata ’ia ’ite i tō rātou iho mau pūai, tā rātou mau tāreni ’e tō rātou mau ’aravihi. ’A fa’aitoito ia rātou ’ia ’imi nō te ’ite i te ’ōpuara’a a te Atua ’e ’ia ’ite, nā roto i te Vārua Maita’i, te arata’ira’a o tō rātou haere’a pāpū ’e nō te ta’ata hō’ē.

  • Mai te mea ’ua rave te ta’ata i te peu hereherera’a māhū, ’a ha’api’i i te tātarahapara’a ’e te fa’a’orera’a hapa nā roto i te tāra’ehara a te Fa’aora o Iesu Mesia.

  • ’A hōro’a tāmau i te mau a’ora’a ’e te pāturura’a ’ia ’ore te ta’ata ’ia vai mo’emo’e i roto i teie tere.

  • ’A ha’apae i te fafau nō te fa’aitira’a ’aore rā, nō te fa’a’orera’a i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni ’ei ’aitauira’a nō te ha’apa’o maita’i.

  • ’Eiaha e fa’aitoito i te fa’aipoipora’a ’ei rāve’a nō te fa’a’ore ’aore rā, no te fa’aiti i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni.

’A ani i te ta’ata ’ia rōtahi i ni’a i te fa’atupura’a ’aore rā, i te tāpe’ara’a i te huru orara’a mā.

  • E mata na ’outou ’ia ’ite i te mau pūai pae vārua o tē nehenehe e fa’ananeahia, ’aore rā, tei oti a’ena i te fa’ananeahia, nā roto i te pāhonora’a ma te fa’aro’o i te mau mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni.

  • ’A tauturu i te ta’ata ’ia ’imi i te mau rāve’a nō te rave i te mau hōro’ara’a pāpū i tōna ’utuāfare ’e i te pāroita nā roto i te mau pi’ira’a ’e te tahi atu mau rāve’a tāvinira’a.

’A fa’aitoito i te ta’ata ’ia fa’ananea i te mau autā’atira’a mā, te herehere-’ore-ra’a ’e te ta’ata nō tōna iho ’āpeni e ti’aturihia. E tauturu i te ta’ata :

  • ’Ia ’imi i te fārerei tāmau i te hō’ē mentor ’aore rā, i te hō’ē hoa ti’aturihia nō te paraparau i te mau ’ōpuara’a ’e te haerera’a i mua.

  • ’Ia fa’a’ite i te mau mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni i te feiā e ti’aturihia. Te fa’a’itera’a i teie mau mana’o ma te feruri māite, ’aita te reira e riro noa ’ei mea maita’i, e nehenehe ato’a rā te reira e pāruru i te ta’ata i mua i te hepohepo ’aore rā, i te tāpūpūra’a iāna iho.

  • ’A ’imi i te ha’apūai i te mau aura’a ’e te mau melo e ti’aturihia o te ’utuāfare, te mau hoa, te mau ta’ata tupu, ’e te mau hoa ’ohipa.

E riro te tahi mau ta’ata e fa’aruru nei i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, i te rave a’e nā ’ia au i te reira mau mana’o, ma te ’ōfati i te ture o te vi’ivi’i ’ore :

  • Mai te mea tē fa’aruru nei te hō’ē ta’ata i te parau nō te hōho’a faufau, e tītoitoi nei, ’aore rā, te tahi atu mau peu ’āpenira’a ’aita e tano i te ture nō te vi’ivi’i ’ore, ’a pāturu i tāna mau tauto’ora’a nō te upo’oti’a i ni’a i teie mau tāmatara’a. ’A hi’o i te tuha’a te « ’Arora’a i te hōho’a faufau » i ni’a ChurchofJesusChrist.org nō te tauturu i te mau fifi o te hōho’a faufau.

  • ’A ’imi i te mau huru tupura’a mātarohia ’o tē arata’i atu i te peu rave hara.

  • ’A hāro’aro’a i te mau mana’o e hunahia i muri mai i taua mau huru tupura’a (mai te vai mo’emo’era’a ’aore rā, te pāto’ira’a).

  • E tauturu i te ta’ata ’ia fa’atupu i te mau pāhonora’a mono.

E nehenehe te tahi mau ta’ata e ora nei i te parau nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, e ’imi i te arata’ira’a a te hō’ē ta’ata tōro’a a’o. E nehenehe te rapa’aura’a e ha’apūai i te mau huru maita’i o te orara’a. ’A feruri i teie i muri nei :

  • I te tahi mau taime, e riro ’ei mea fifi nō te mau ta’ata ’ia hi’o pāpū ia rātou iho. Te fāri’ira’a i te mana’o o te hō’ē ta’ata tōro’a fa’aa’o tei au i te mau parau tumu o te ’evanelia, e nehenehe te reira e tauturu i te mau tuha’a e rave rahi o te orara’a, tae noa atu i te mau huru fa’aturumara’a ’e te ahoaho, te mau peu tu’utu’u ’ore, te mau hope’ara’a o te hāmani ’ino, ’e te tahi atu mau fifi i te pae ’āehuehu. Mai tā Elder Jeffrey R. Holland i parau, e nehenehe te tauturu a te ta’ata tōro’a i te tahi taime e riro ’ei mea faufa’a mai te tauturu pae vārua (hi’o « Mai te au’a i pararī ra », Liahona, Novema 2013, 41).

  • Te ’imira’a i te mana’o, o te hō’ē ta’ata tōro’a fa’aa’o, e tāpa’o te reira nō te pūai ’e te ha’eha’a. Mai te mea e fa’aoti te hō’ē ta’ata ’ia ani i te reira huru tauturu, e ti’a ia vetahi ’ē ’ia fa’atura i tōna ti’ara’a ’ia fa’ata’a i te mau hope’ara’a e hina’arohia. E tītau te ’Ēkālesia i te mau ravera’a o tē fa’atura i te « fa’aotira’a a te hoani iho ».

  • Te aura’a, e ti’ara’a tō te ta’ata ’ia fa’ata’a i te mau hope’ara’a e hina’arohia, ’e e ti’a i te feiā rapa’au ’e te feiā a’o ’ia fa’atura i tōna mau hina’aro. Nō te hō’ē ta’ata e fa’atupu i te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’aore rā, e fa’ahōho’a iāna mai te māhū, e nehenehe te ’āparaura’a e tauturu i te ta’ata ’ia fa’a’ohipa i tōna ’āpenira’a ma te mā ’e te ruperupe a’e. Terā rā, e ’ere te mau ta’ata ato’a tē hina’aro i te ’āparaura’a ’e te rapa’aura’a.

  • Noa atu e nehenehe e tupu ’e tē tupu nei te tahi mau tauira’a o te ’āpenira’a nō te tahi mau ta’ata, e mea ti’a ’ore ’ia rōtahi te rapa’aura’a a te ta’ata tōro’a i ni’a i te hō’ē mana’o ē, e tupu ’aore rā, e ti’a ’ia tupu te hō’ē tauira’a i roto i te parau nō te ’āpenira’a.

    Mai te mea tē vai ra, ’a fārerei atu i te Pū tāvinira’a ’utuāfare nō te mau ha’amāramaramara’a ’aore rā, nō te hō’ē fārereira’a.

Pāturu i te ’utuāfare

Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, e pēpē ato’a te mau melo o te ’utuāfare ’e te mau ta’ata. ’A fa’ata’a i te pēpēra’a i ni’a i te ’utuāfare o te ta’ata ’e ’a ’imi ’ia fa’a’āfaro i te reira mau fifi.

  • ’A pāturu i te mau melo o te ’utuāfare, tae noa atu i te hoa fa’aipoipo, ’a fa’aruru ai rātou i te mau mana’o pe’ape’a, te māuiui, te riri, te tāvirira’a, ’e te fa’ahapara’a iāna iho.

  • ’A tauturu i te mau metua, te mau hoa fa’aipoipo ’aore rā, te tahi atu mau melo o te ’utuāfare ’eiaha e fa’ahapa ia rātou iho ’aore rā, ’ia fa’ahapa ’ia nehenehe ia rātou ’ia rōtahi maita’i a’e i ni’a i te mau aura’a ’utuāfare.

  • E fa’aitoito i te mau melo o te ’utuāfare ’ia here i te melo o te ’utuāfare ’e ’ia fāri’i i te reira ta’ata.

  • E fa’aitoito i te mau melo o te ’utuāfare ’ia ’imi i te pāturura’a ’e te a’ora’a a te hō’ē ta’ata tōro’a, mai te mea e hina’arohia.

  • E fa’aitoito i te mau melo o te ’utuāfare ’ia ’imi i te mau ha’amāramaramara’a i roto i te mau mātēria tauturu a te ’Ēkālesia, mai te Mau tumu parau o te ’evanelia ’aore rā, te tuha’a Tauturu i te orara’a i ni’a i te ChurchofJesusChrist.org.

Fa’a’ohipa i te mau mātēria tauturu a te pāroita ’e a te titi

’A feruri e ani i te feiā fa’atere o te pāroita ’aore rā, i te tahi atu mau ta’ata ti’aturihia ’ia hōro’a tāmau i te pāturura’a, te arata’ira’a, ’e te tauturura’a. ’A ani i te parau fa’ati’a a te ta’ata hou ’a paraparau ai ia vetahi ’ē i te huru tupura’a.

’A fa’ata’a e nāhea i te aupuru maita’i a’e i te feiā e fa’atupu nei i te mana’o nō te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni.

  • ’A ha’amau i te hō’ē arutaimāreva ’e te hō’ē ta’ere ’ia ti’a i te mau ta’ata ato’a ’ia fāri’i i te mana’o fāri’i-maita’i-hia ’e te herehia.

  • ’A feruri ’ia paraparau i te reira fifi i roto i te ’āpo’ora’a pāroita ’aore rā, i roto i te hō’ē ha’api’ira’a pae o te sābati. ’A fa’a’ohipa i te mau mātēria i roto i te tuha’a Tauturu i te orara’a i ni’a i te ChurchofJesusChrist.org ’e « Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni » i roto i te mau tumu parau o te ’evanelia nō te fa’aineine i te mau ha’api’ira’a ’aore rā, te mau ’āparaura’a.

  • ’A ’aro i te mau hōho’a ’ōhie ’e te ’ā’ai ha’avare nō ni’a i te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni. Mai te mea ē, ’aita te mau ta’ata nō tā ’outou pāroita, ’aore rā, ’āma’a, e hāro’aro’ara’a i niuhia i ni’a i te ’evanelia nō teie fifi, ’a fa’a’ite ia rātou i te tuha’a Tauturu i te orara’a i ni’a ChurchofJesusChrist.org ’e « Te fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni » i roto i te mau tumu parau o te ’evanelia.

  • ’A tauturu i te mau ta’ata ’ia māramarama ē, ’ia hā’atihia rātou e te mau ta’ata e rave nei i te peu fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, e ’ere ïa te reira te aura’a ē, e rave ato’a rātou i te peu fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni, ’e ’aita te peu fa’ahina’arora’a i te ta’ata nō tōna iho ’āpeni e fa’a’ā’ano atu i te tupura’a ’o te peu fa’ahina’aro i te tamari’i.

’A ’imi i te mau ta’ata a’o ’aore rā, te mau mātēria tauturu i ni’a i te natirara, ’o tē hōro’a i te mau tāvinira’a ’ia au i te mau parau tumu o te ’evanelia.

’A feruri ’ia fārerei i te Pū tāvinira’a ’utuāfare, mai te mea ē, tē vai ra, nō te ’imi i te mau mātēria tauturu.

Nene’i