Xnaq’ uhej re ilok ut xikej re ab’ink

Xb’aan li Elder Kim B. Clark

Re li Setenta

Wi noko’ilok wan wi’ li Kristo ut naqate xnaq’ li qu ut li qaxik, li Santil Musiq’ej toorosob’tesi rik’in rilb’al chanru naq li Jesukristo nak’anjelak sa’ li qayu’am.

Sa’ lix k’anjel sa’ ruchich’och’, k’a’jo’ xninqaleb’ ru li sachb’a-ch’oolej re k’irtesink kixb’aanu li Jesus ut k’a’jo’ xwankilal ut wankilal lix k’utum, jo’kan ut naq naxye li loq’laj hu: “Kiwulak resil li Jesus sa’ chixjunil Siria … ut kitaaqeek xb’aaneb’ li k’iila tenamit.”¹

Junjunqeb’ li ke’ilok re chi k’irtesink ut ke’ab’in re chi k’utuk ke’xtz’eqtaana. Jalaneb’ chik ke’taaqenk re chiru jarub’aq kutan, a’b’an chirix a’an ink’a’ chik ke’xtaaqe.² Li Qaawa’ Jesukristo kiwan aran chiruheb’, a’b’an ink’a’ ke’ril ani tz’aqal a’an. Mutz’muukeb’ li ru, ut ke’xsik’ ru elk chiru. Chirixeb’ a’an, li Jesus kixye:

“Kinchal rik’ineb’ li we, ut eb’ li we moko kine’xk’ul ta”.³

“Xe’jipo’k sa’ xxikeb’ ut xe’xtz’ap xsa’ ruheb’ ”.⁴

A’b’anan, wankeb’ naab’aleb’ li winq ut ixq, jo’kaneb’ ajwi’ lix tiik aj Apostol, li ke’xk’e A’an xb’een wa sa’ xyu’ameb’.Us ta ke’xyal xq’e rik’in li sachok b’e re li ruchich’och’, rik’in li sachk chirix li kixk’ut A’an, jo’kan ajwi’ rik’in li xiw, toj ke’xpaab’, ke’xra, ut ke’xtaaqe A’an.

Chirixeb’ a’an, li Jesus kixye: “A’b’an us xaq reheb’ xsa’ lee ru xb’aan naq neke’ilok; us xaq reheb’ lee xik xb’aan naq neke’ab’ink”.⁵

Naq taahaye’q xk’ulb’al li rahilal sa’ Getsemani ut sa’ li Kalvario, li Jesus kixk’e jun li xnimal ru yeechi’ihom reheb’ lix tzolom: “Ani napaab’ank we, a’an ajwi’ tixb’aanu li xninqal b’aanuhom li ninb’aanu laa’in, ut q’axal ninqeb’ chik chiruheb’ a’in tixb’aanu, xb’aan naq xik we rik’in li Yuwa’b’ej”.⁶

Li Jesus kixtz’aqob’resi li yeechi’ihom a’an: kitikla sa’ lix kutankil li Pentecostes naq ke’osob’tesiik li tzolom rik’in li kub’iha’ re xam ut re li Santil Musiq’ej.⁷ Rik’in li paab’aal chirix li Kristo, li jalb’a-k’a’uxlej, ut li ab’ink chiru, li Santil Musiq’ej ki’ok jo’ rochb’eeneb’, kixjal li raameb’, ut kirosob’tesiheb’ rik’in jun xnawom ch’oolej nakana chirix li yaal.

Eb’ li maatan ut osob’tesink a’an ke’xkawresiheb’ lix tzolom li Qaawa’. Us ta ke’wan sa’ jun kutan wan wi’ li xiwxiw ut li sachk, ke’xk’ul li maatan re li musiq’ej re xnaq’ uhej re ilok ut xikej re ab’ink. Xb’aan lix wankilal li Santil Musiq’ej, ke’xtikib’ rilb’al lix yaalil li k’a’aq re ru jo’ tz’aqal chanru, a’ tz’aqal chirix li Qaawa’ Jesukristo ut lix k’anjel sa’ xyanqeb’.⁸ Li Santil Musiq’ej kixkutanob’resi lix na’leb’eb’, ut ke’rab’i li xyaab’ xkux li Qaawa’ chi saqen chik. Lix evangelio li Jesukristo ki’ok sa’ xchamaleb’ xch’ool.⁹ Xaqxookeb’ chi kaw ut ke’ab’ink chiru.¹⁰ Ke’xjultika li evangelio chi kaw xch’ooleb’ ut rik’in wankilal ut ke’xwaklesi li rawa’b’ejihom li Dios.¹¹ Ke’wan xsahil xch’ool rik’in li Qaawa’ Jesukristo.

Naab’al wan k’a’ru juntaq’eet qe rik’ineb’ li tiik aj winq ut ixq a’an sa’ xjachleb’aal ru li kutan. Laa’o ajwi’ wanko sa’ jun li kutan b’ar wi’ li Qaawa’ Jesukristo naxb’aanu li sachb’a-ch’oolej sa’ qayanq—jo’ xk’irtesinkileb’ li yaj, xch’ajob’resinkil qu chirix li maak, xjalb’al li qach’ool, ut xteeb’al li kole’k choq’ reheb’ li ralal xk’ajol li Dios sa’ xka’pak’al li tz’apleb’ t’ikr. Sa’ li qakutan, wankeb’ ajwi’ li yo’yookil profeet ut apostol, lix wankil li tijonelil, eb’ li maatan re li musiq’ej, ut li nimajwal osob’tesink re li k’ojob’anb’il k’anjel re li kolb’a-ib’.

Li qakutan xiwxiw ajwi’—jun kutan re li nimla maa’usilal ut li aaleek, jun kutan re sachk ut choqink. Sa’eb’ li xiwxiw aj kutan a’in, lix profeet li Qaawa’ sa’ li ruchich’och’, li Awa’b’ej Thomas S. Monson, nokoxb’oq chixsik’b’aleb’ li ani toch’b’ileb’ sa’ musiq’ej,¹² chixkolb’al rix li yaal rik’in kawil ch’oolej,¹³ ut chixwaklesinkil li rawa’b’ejihom li Dios.¹⁴ A’ yaal jo’ chanru xnimal li qamusiq’ejil, qapaab’aal, ut qab’ihom chiru wan qe anajwan, moko tz’aqalaq ta re li k’anjel toj chalel. Aajelaq ru xkomon chik li saqen ut wankilal sa’ musiq’ej. Aajel ru li xnaq’ uhej re rilb’al chi saqen naq li Kolonel yoo chi k’anjelak sa’ li qayu’am ut xikej re rab’inkil lix yaab’ xkux sa’ li qach’ool.

Li xnimal ru osob’tesimk a’in nawulak naq naqate li qaam ut naqak’ul,¹⁵ naqak’ul chi yaal, li Qaawa’ Jesukristo, lix tzol’leb’, ut lix Iglees sa’ li qayu’am. Moko tento naq tz’aqalaq qe qu, a’b’an tento naq chaab’ilaqo ut yooqo chi chaab’ilo’k. Tento taqayal qaq’e xyu’aminkil li kok’ yaal moko nimob’resinb’il ta re li evangelio. Wi naqak’ul sa’ qab’een lix k’ab’a’ li Kristo, nokok’anjelak rik’in li qapaab’aal chirix A’an re xjalb’al qak’a’uxl chirix li qamaak, noko’ab’in chiru lix taqlahom, ut junelik naqajultika A’an, taqak’ul li rochb’eenihom li Santil Musiq’ej sa’ xk’ab’a’ li ruxtaan ut li rusilal li Jesukristo.

Li ab’ink chiru naxk’am chaq li Musiq’ej sa’ li qach’ool. Sa’ li qajunkab’al, nokotijok rik’in paab’aal, naqatzol li loq’laj hu, ut naqoxloq’i li hilob’aal kutan. Sa’ li qach’utamil kab’l, nokotz’aqon sa’ li loq’laj wa’ak ut naqab’aanu li santil yeechi’ink re li qaChoxahil Yuwa’ sa’ xk’ab’a’ li Kristo. Sa’eb’ li santil ochoch, nokotz’aqon sa’ li santil k’ojob’anb’il k’anjel choq’ reheb’ li qas qiitz’in wankeb’ chixjunpak’al li tz’apleb’ t’ikr. Sa’ li qajunkab’al ut sa’ li qak’anjel k’eeb’il xb’aan li Qaawa’, naqatenq’aheb’ jalan, xwaklesinkileb’ li riiq ut xb’oqb’aleb’ chi chalk rik’in li Kristo.

Ex was wiitz’in, ninnaw naq wi naqab’aanu a’in, li Santil Musiq’ej taachalq! Took’iiq sa’ musiq’ej ut taqak’ul qana’leb’ rik’in li Santil Musiq’ej, ut A’anaq li qochb’een. Wi noko’ilok wan wi’ li Kristo ut naqate xnaq’ li qu ut li qaxik, li Santil Musiq’ej toorosob’tesi rik’in rilb’al chanru naq li Jesukristo nak’anjelak sa’ li qayu’am, ut chi jo’kan taakawob’resiiq li qapaab’aal chirix A’an ut rik’in xk’ojob’ankil qach’ool ut chi k’utb’ilaq chiqu. Rajlal chik taqileb’ li qas qiitz’in jo’ naq li Dios narileb’, rik’in rahok ut toq’ob’ank-u. Taqab’i lix yaab’ xkux li Kolonel sa’eb’ li loq’laj hu, sa’ lix hasb’ li Musiq’ej, ut sa’eb’ li raatin li yo’yookil profeet.¹⁶ Taqil lix wankil li Dios li wan sa’ xb’eem lix profeet ut sa’ xb’eeneb’ chixjunil laj jolominel re lix tzaq’al yaal ut yo’yookil Iglees, ut taqanaw chi tz’aqal naq a’in lix santil k’anjel li Dios.¹⁷ Taqil qib’ ut taqataw qib’ ut taqataw ru li ruchich’och’ jo’ naxb’aanu li Kolonel. Toowulaq xtawb’al li k’a’ru kixk’ab’a’in li apostol Pablo jo’: “xk’a’uxleb’aal li Kristo”.¹⁸ Taawanq xnaq’ qu re ilok ut qaxik re ab’ink, ut taqawakles li rawa’b’ejihom li Dios.

Sa’ li yu’amej, wan naq wan li ch’a’ajkilal, li sachk, li rahilal, ut li kub’enaq ch’oolej. Nink’e xnawom lin ch’ool naq, rik’in li rochb’eenihom li Santil Musiq’ej, lix saqen lix evangelio li Jesukristo tixq’ax ru li sachk, li rahilal, ut li q’ojyin. Taawulaq tana’ jo’ xnimal pumb’ak malaj jo’ jun eek’ahom timil, a’ut li xnimal ru musiq’ejil wankilal a’an tixnujob’resi li ani jab’il ut toch’enaq xch’ool rik’in rahok nak’irtesink ut k’ojob’ank ch’oolej; taarisi li q’ojyin rik’in li saqen re li yaal; ut taarisi li kub’enaq ch’oolej rik’in li yo’onink sa’ li Kristo. Taqil chi wulak li osob’tesink a’in, ut taqanaw rik’in xch’olob’ahom li Musiq’ej naq li Jesukristo yoo chi k’anjelak sa’ li qayu’am. Relik chi yaal, li qach’a’ajkilal taakanaaq “chi sub’b’il rib’ sa’ sahil ch’oolejil chirix [laj Tojol qix]”.¹⁹

Jun li yu’amink li kixnumsi lin na’ ut lin yuwa’ naab’al chihab’ chaq anajwan naxk’ut lix aajelil ru ut li xnaq’ uhej re ilok ut li xikej re ab’ink. Sa’ li chihab’ 1982, ke’b’oqe’ inna’ inyuwa’ chi k’anjelak sa’ li Mision Filipinas Davao. Naq lin na’ kixte li hu ut kiril b’ar ke’b’oqe’, kixye re lin yuwa’: “Ink’a’! Tento taab’oqeb’ ut taaye reeheb’ naq ink’a’ tooruuq chi xik aran Filipinas. Neke’xnaw naq ink’a’ jwal nakakuy li musiq’ak”. Lin yuwa’ kiwan lix ch’a’ajkilal a’an ak naab’al chihab’ chaq, ut lin na’ q’axal ki’ok xk’a’uxl chirix a’an.

Junjunq q’ojyin chik chirix a’an, lin na’ kirajsi lin yuwa’ sa’ 2:30 re eq’la ut kixye re: “Merlin, ma xawab’i lix yaab’ kuxej a’an?”

“Ink’a’, maak’a’ nawab’i”.

“Us, laa’in oxib’ sut ak xwab’i lix yaab’ kuxej a’an chiru li q’ojyin a’in, ut kixye: ‘K’a’ut naq yoo laa k’a’uxl? Ma ink’a’ tab’i’ nakanaw naq laa’in ninnaw naq ink’a’ jwal nakatru chi musiq’ak? Tink’aak’ale a’an, ut tatink’aak’ale laa’at. Kawresihomaq eerib’ re k’anjelak aran Filipinas’”.

Lin na’ ut lin yuwa’ ke’k’anjelak aran Filipinas ut chaq’al ru li ke’xnumsi chaq. Li Santil Musiq’ej ki’ochb’eenin chaq reheb’, ut ke’osob’tesiik ut ke’k’aak’aleek. Lin yuwa’ maajun wa kich’a’ajkilaak xb’aan lix yajel re musiq’ak. Kik’anjelak jo’ xb’een aj tenq’ aj k’ehol na’leb’ re li mission ut a’an ut lin na’ ke’xkawresiheb’ naab’al cieent chi misioneer ut naab’al mil chi aj tiikil Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan, choq’ re xk’uub’ankileb’ li teep ut oqech sa’ li isla Mindanao. Ke’osob’tesiik rik’in xnaq’ uhej re ilok ut xikej re ab’ink.

Ex was wiitz’in, ninch’olob’ xyaalal li Jesukristo. Ninnaw naq A’an yo’yo. A’an aj Kolol qe ut aj Tojol qix. Ninnaw naq wi naqak’ul sa’ li qayu’am ut naqayu’ami li kok’ yaalil moko nimob’resinb’il ta re lix evangelio, taqayal xsahil li rochb’eenihom li Santil Musiq’ej. Taawanq li xnimal ru qamaatan re xnaq’ uhej re ilok ut xikej re ab’ink. Ninch’olob’ xyaalal a’in sa’ lix santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.