Naq junelik taajultiko’q a’an reheb’

Xb’aan li Elder Claudio R. M. Costa

Re li Setenta

Jwal nawulak chiwu xtzolb’al ut xk’oxlankil xyu’am a’an, li ani kixk’e chixjunil choq’ we ut choq’ qe chiqajunil.

Jwal nawulak chiwu lix b’ich re li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al li naxye:

Ye we resil li Jesus, twaj rab’inkil,
Ye li k’a’ru raj tixye wi raj tinwil.
Eb’ li aatin xye sa’ li b’e,
Resil xyu’am, a’an raj taaye.1

Nink’oxla naq xyeeb’aleb’ li resilal lix yu’am li Jesus chiru li qalal qak’ajol ut li qajunkab’al, a’an jun na’leb’ tz’aqal xchaq’al ru re roxloq’inkil li hilob’aal kutan sa’ qochoch.

Relik chi yaal naq a’in tixk’am chaq jun li chaab’il musiq’ej sa’ li qochoch ut tixk’e sa’ li qajunkab’al li reetalil li Kolonel.

Jwal nawulak chiwu xtzolb’al ut xk’oxlankil xyu’am a’an, li ani kixk’e chixjunil choq’ we ut choq’ qe chiqajunil.

Jwal nawulak chiwu rilb’al sa’eb’ li loq’laj hu chirix lix yu’am chi maak’a’ xmaak, ut chirix rilb’al ru li k’a’ru kixk’ul sa’ xyu’am, ninmutz’ li wu ut ninyal xk’oxlankileb’ li santil hoonal a’an li nikine’xtzol ut neke’xkawresi lin musiq’.

Eb’ li hoonal jo’:

Naq kichuub’ak sa’ li ch’och’ ut kixyiib’ li sulul rik’in lix chuub’, kixyul li ru li mutz’ rik’in li sulul ut kixye re: “Ayu chi ch’ajok sa’ li ha’ Siloe”. Ut li mutz’ ki’ab’in chiru, “koxch’ajoq chaq ut na’ilok chik naq kisutq’iik chaq”.²
Naq kixk’irtesi li ixq li nakub’e xkik’el ut kixch’e’ li raq’ xb’aan naq kixpaab’ naq ka’ajwi’ rik’in xch’e’b’al taak’iraaq.³
Naq kixk’utb’esi rib’ chiruheb’ lix tzolom, yoo chi b’eek sa’ xb’een li palaw.⁴
Naq yoo chi xik rochb’eeneb’ lix tzolom sa’ xjayal Emaus ut kixch’olob’ chiruheb’ li loq’laj hu.⁵
Naq kixk’utb’esi rib’ chiruheb’ li tenamit sa’ li ch’och’ America ut kixye reheb’ naq te’chalq rik’in ut te’xch’e’ lix k’ob’olal li klawx sa’ li ruq’ ut li roq, re naq te’xnaw naq a’an “lix Dios laj Israel, ut lix Dios chixjunil li ruchich’och’, ut [kikamsiik] choq’ re lix maak li ruchich’och’ ”.⁶

Nasaho’ inch’ool rik’in xnawb’al naq wankeb’ li na’b’ej yuwa’b’ej li neke’xseraq’i li resilal li Kristo reheb’ li ralal xk’ajol. Nink’e reetal a’an naq nawileb’ li kok’al sa’ li Iglees, sa’ li Tzoleb’aal reheb’ li Kok’al ut sa’ jalan chik li hoonal.

Ninb’antioxi reheb’ inna’ inyuwa’ naq ke’xk’ut chaq resilal li Kristo chiwu. Toj nawil chanru li reetalil li Kolonel naxtenq’a lin raarookil ixaqil ut laa’in sa’ xtzolb’aleb’ li qalal qak’ajol.

Li waam nanujak rik’in sahil ch’oolejil naq nawileb’ lin kok’al xseraq’inkil resilal li Kristo rik’ineb’ li wimam. A’an naxjultika we jun li raqal sa’ li loq’laj hu. Wan sa’ li 3 Jwan ch’ol 1, raqal 4, li naxye: “A’an a’in li xnimal xsahil lin ch’ool, naq laa’in nawab’i naq eb’ li walal ink’ajol yookeb’ chi b’eek sa’ li yaal” ut k’a’ut naq eb’ li wimam ink’a’ ajwi’?

Naweek’a’ li b’antioxink choq’ reheb’ laj jolominel qe li junelik neke’k’utuk chiqu chirix li Kristo, chirix roxloq’inkil li hilob’aal kutan, ut chirix li tz’aqonk sa’ li loq’laj wa’ak rajlal domingo re xnimankil ru li Kolonel.

Qayalaq xsahil chi us li hilob’aal kutan ut li loq’laj wa’ak rik’in xtzolb’aleb’ li seraq’ chirix li Kristo. Sa’ xb’aanunkil, nawaklesiman li b’aanuhom li naxkawresi li qapaab’aal ut lix nawom qach’ool, ut naxkol ajwi’ rix li qajunkab’al.

Wiib’ oxib’ xamaan chaq, naq yookin chixtzolb’al wi’chik li raatin li Awa’b’ej Russell M. Nelson li kixye sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ xnume’, ut naq yookin chixk’oxlankil sa’ inch’ool li hilob’aal kutan, kiweek’a xnimal b’antioxink xb’aan li osob’tesink wan qe re tz’aqonk sa’ li loq’laj wa’ak. Choq’ we laa’in a’an jun xchaq’al ru hoonal, sant ut musiq’ejil. Naweek’a’ xsahil inch’ool chi numtajenaq sa’ li ch’utam re li loq’laj wa’ak.

Naq yookin chi k’oxlak, kintz’il rix chi timil timil li rosob’tesinkil li kaxlan wa ut li ha’. Kiwil ru ut kintz’il rix sa’ inch’ool chi timil timil li osob’tesink ut li k’ojob’anb’il k’anjel re li loq’laj wa’ak. Kin’ok xtz’ilb’al rix ut xk’oxlankil sa’ lin k’a’uxl ut sa’ li waam li k’a’ru wan rilom rik’in li loq’laj wa’ak.

Rik’in musiq’ej re tz’ilok-ix, kintz’il rix li kutan a’an, li xb’eenil kutan re li ninq’e re li wa ink’a’ yuub’il, naq li Jesus, re xsumenkil xpatz’omeb’ lix tzolom chirx b’ar te’xkawresi li Paswa, kichaq’ok ut kixye reheb’, “Ayuqex sa’ li tenamit, sa’ rochoch li winq a’an, ut teeye re: Lin hoonal nach’ chik wank; sa’ laa wochoch tinninq’ehi li Paswa wochb’eeneb’ lin tzolom, chan laj Tzolonel”.⁷

Kinyal rilb’aleb’ li tzolom sa’ ink’a’uxl naq yookeb’ chixloq’b’al li wa ut chixkawresinkil li meex chi chaab’il re naq te’wa’aq rik’in A’an sa’ li xnimal ru kutan a’an: jun meex choq’ reheb’ oxlaju chi kristiaan, A’an ut eb’ lix kab’laju chi tzolom, a’ li kixraheb’.

Kinyaab’ak naq kink’oxla li Kristo chi wa’ak rik’ineb’ a’an, naq kixye: “Relik chi yaal ninye eere naq jun eere taaq’axtesinq we”⁸.

Kink’oxla lix rahileb’ xch’ool lix tzolom naq ke’xpatz’ re: “Malaj laa’inin, at Qaawa’?”⁹

Ut naq laj Judas kixpatz’ asjwi’ re li patz’om a’an. A’an kixye re chi timil, “Laa’at xaye aawib’ ”.¹⁰

Kinru chirilb’al chanru naq eb’ li uq’ej li ke’k’irtesink, ke’k’ojob’ank ch’oolej, ke’waklesin, ut ke’osob’tesin, yookeb’ chixxjachinkil li kaxlan wa naq li Jesus kixye: “K’ulumaq, wa’omaq; a’an a’in lin tz’ejwal”.¹¹

Toja’ naq kixchap jun li sek’ nujenaq rik’in viin, kixb’antioxi ut kixk’e li sek’ reheb’, xyeeb’al: “Uk’umaq chejunilex li xsa’ li sek’ a’in; xb’aan naq a’an a’in lin kik’el re li sumwank, hoyb’il sa’ xk’ab’a’ chixjunileb’ re xkuyb’al xsachb’al lix maakeb’ ”.¹².

Sa’ ink’a’uxl kiwileb’ li tzolom chi junjunq ut kiwil sa’ ruheb’ lix k’a’uxleb’ chirix li Tzolonel, li ani jwal ke’xra. Chanchan ta wi’ naq chunchuukin raj chaq aran, rilb’al chixjunil. Kiweek’a jun xnimal xrahil li waam, nujenaq rik’in ch’a’ajkilal ut rahilal xb’aan li k’a’ru tixnumsi A’an choq’ we.

Li waam kinujak rik’in jun atawom q’axal nim chi wank chi chaab’ilaqin chi us. Rik’in jalb’a-k’a’uxlej ut rahilal, kiwaj xchaqihob’resinkil ut xramb’al b’ayaq lix kik’ kixtz’eq sa’ li Getsemani.

Chirix a’an kintz’il rix li loq’laj wa’ak li nokotz’aqon wi’ rajlal xamaan re xjultikankil A’an. Rik’in li na’leb’ a’an sa’ ink’a’uxl, kintz’il rix li junjunq li raatinul li rosob’tesinkil li kaxlan wa ut li ha’. Kintz’il rix chi us li aatin “ut junelik chixjultikankil a’an” sa’ li rosob’tesinkil li kaxlan wa ut “naq junelik taajultiko’q a’an reheb’ ” sa’ li rosob’tesinkil li ha’.¹³

Kintz’il rix k’a’ru naraj naxye “junelik chixjultikankil a’an”.

Choq’ we naraj naxye:

Xjultikankil lix yu’am naq maji’ nayo’la, naq kiyoob’tesiik lix chaq’al ru ch’och’ a’in xb’aan A’an.¹⁴
Xjultikankil lix tuulanil yo’lajik sa’ xna’ajeb’ li xul aran Belen re Judea.¹⁵
Xjultikankil chanru, naq toj kab’laju chihab’ wan re, kik’utuk ut kijultikank chiruheb’ laj nawol chaq’rab’ sa’ li santil ochoch.¹⁶
Xjultikankil naq A’an kirisi rib’ sa’ li yamyookil ch’och’ re xkawresinkil rib’ choq’ re lix k’anjel sa’ ruchich’och’.¹⁷
Xjultikankil naq A’an kijaltesiik ru chiruheb’ lix tzolom.¹⁸
Xjultikankil naq kixk’ojob’ li loq’laj wa’ak sa’ li wa’ak sa’ roso’jik rik’ineb’ lix tzolom.¹⁹
Xjultikankil naq xko’o sa’ li Awimq Getsemani ut kixnumsi li rahilal q’axal nim sa’ xk’ab’a’ li qamaak, qarahilal, ut qayajel toja’ ut naq ki’el xkik’el ruuchil xtiqob’.²⁰
Xjultikankil naq, chirix chixjunil li nimla rahilal, toj wan sa’ li Getsemani, kiq’axtesiik rik’in jun li tz’ub’ xb’aan jun reheb’ lix tzolom li ani kixk’e jo’ ramiiw.²¹
Xjultikankil naq A’an kik’ame’ chiru laj Pilato ut laj Herodes re te’xraq aatin chirix.²²
Xjultikankil naq A’an ki’eetz’uuk, kitzaje’, kichuub’aak, ut kirapleek rik’in jun li tz’uum li kirisi lix tz’uumal.²³
Xjultikankil naq rik’in xuwajel metz’ew kik’ehe’ jun li koroon k’ix sa’ lix jolom.²⁴
Xjultikankil naq A’an kiriiqa lix krus toj sa’ Golgota ut naq A’an kik’ehe’ chiru li krus aran rik’in klawx, b’ar wi’ kireek’a’ xnimal rahilal sa’ tib’elej jo’ajwi’ sa’ musiq’ej.²⁵
Xjultikankil naq chiru li krus, chi nujenaq rik’in li tz’aqal rahok, kirileb’ li ani ke’xk’e chiru krus ut kixtaqsi li rilob’aal sa’ choxa, chixtz’aamankil, “At inYuwa’, chakuyeb’ xmaak xb’aan naq ink’a’ neke’xnaw k’a’ru yookeb’ chi xb’aanunkil”.²⁶
Xjultikankil naq A’an, rik’in xnawb’al naq ak kixb’aanu lix k’anjel re xkolb’al li winqilal, kixkanab’ lix musiq’ sa’ ruq’ lix Yuwa’, li qaYuwa’.²⁷
Xjultikankil lix waklijik chi yo’yo, li naxq’axtesi qe laa’o li qawaklijik chi yo’yo ut naxk’e naq tooruuq chi wank rik’in A’an chi junelik q’e kutan, a’ yaal jo’ chanru li qab’aanuhom.²⁸

Ut rik’in a’an, sa’ xtz’ilb’al rix li rosob’tesinkil li loq’laj wa’ak ut li aatin jwal chaq’aleb’ ru sa’ li tij naxjultika we naq k’a’jo’ xchaab’ilal xk’ulbal li yeechi’ihom, chiru li rosob’tesinkil li loq’laj wa’ak, naq junelik taajultiko’q qe a’an ut taqak’ul lix musiq’, junelik taawanq lix Musiq’ qik’in.²⁹

Nink’oxla naq li Qaawa’ wan lix hoonal naq naxk’e li k’utb’esinb’il na’leb’ qe. Kintaw ru a’an chi saqen naq yookin chixtz’ilb’al rix li Eclesiastes 3:1, 6, li naxye:

“Ak xq’ehil li junjunq chi k’a’aq re ru nak’ulmank sa’ ruchich’och’, wank xhoonalil chixjunil …

“Xq’ehil li sik’ok, xq’ehil li sachok; xq’ehil li xokok, ut xq’ehil li tz’eqok”.

Li loq’laj wa’ak a’an ajwi’ jun li hoonal sa’ wi’ li Qaawa’ nak’utuk chiqu chirix lix Tojb’al rix li Maak xb’aan lix Raarookil Alal—laj Kolol qe, li Jesukristo—ut re naq laa’o taqak’ul li k’utb’esinb’il na’leb’ chirix a’an. A’an xhoonalil re “chexb’oqoq chire kab’l ut tehe’q cheru”,³⁰ re xpatz’b’al ut xk’ulb’al li nawon a’in. A’an xhoonalil xpatz’b’al rik’in oxloq’ li nawom a’an re li Dios. Ut wi naqab’aanu, ninnaw naq taqak’ul li nawom a’in, li taarosob’tesi li qayu’am chi naab’al.

Jwal nawulak chiwu li hilob’aal kutan, li loq’laj wa’ak, ut lix yaalalileb’. Ninra li Kolonel chi anchal li waam. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.