Bił T’áá łá’í Nidlį́go Diyin God Bi’adziil Shóideediiłt’eeł
T’áá łá’í idlį́ bika’iit’íígo, Diyin God bi’adziil wodahdee biká sodadidiiłzį́į́ł áko binééldzilígíí yidíísį́į́d dooleeł.
Gordon bimá ábidííniid ninaanish ałtso iinlaago, bii’sitłé’é na adiishłííł. Ayóo bił łíkonígíí. T’áá bit’ee ba’. Gordon binaanish ła’yidoolííłgo yidiishnish, dóó bimá bii’sitłé’é toas’nii’ yik’ina’ałmas. Bádí Kathy dóó bik’is hooghan goné yił yah’íí’áázh. Bii’sitłé’é yiyiiłts’ą dóó ła’ halgizh jííkeed hó dóó hak’is bá’.
“Dooda,“ Gordon hodííniid, “éí shí shibii’sitłé’é.“ Shima’ shá yist’é, dóó shí biká nishishnish.
Kathy bits’ilí yichį́ bá’hoochįd. T’áá shít’éí nisin dóó doo biłhadłeeda. Ha’át’áosh díí t’áá’at’é t’áá sáha hó doolééł?
Dikwii ahée’álkidgo Kathy chidi bidádiłkał ąą’áyiila bik’is hooghangoo yiłnídít’ááshgo, nidee chidí biyi’ bik’i dah’asdáhí bikáagi naatsǫos bee’ádít’oodí naki aghą́ą́hníil’á, naki bíla’tá’i bikáá sinil, dóó naki bii’sitłé’é nit’eelgo łeets’aa’ bee siką. Kathy dii yaahaadzíį́’ Gordon ájídingo bá álah siidlį́į’go éí hatsilí t’áá bí ííniizį́įgo łahgo ádzaa dóó t’áá heishíí yaajoozba’ azhą́ doo yoosbą́ą́da ndi.
1842 yę́ę́dąa’, Sodizin atah daniłinę́ę Nauvoo Diyin Bighan woołibee yindaashnish. Relief Society bee hahoołzhiizh bikidji’ Wóozhch’į́į́d biyí, Diyin yahałne’í Joseph Smith t’áá aghą’ áłah nijídleehgo haanáhdááhgo báhdahásti’íí yee nináhonitį́į nt’ę́ę’, Diyin bił ałha’dit’aah ahił’ídłį́ Diyin Bighaan góne’ ádaal’į́ dooleełgo bichį́ hoolzhishgo.
Ya’iishjááshchilí náhást’éí góne’, Diyin Yahałne’í “ajooba’ bee na’nishtin dooleeł dííniid[.] Jesus Christ dóó [éí] bándaal’a’ii haa’at’íída shíí baa dahoneeni ádaat’éii doo bił daniłį́į́goo, áko haashą’ ádeenééh? Jiiníba’ dooleeł dóó t’įįhdígo adat’éii t’áádóó bánáhodit’iní.” President Smith yaałt’ih, “Baa shíní’ ajooba ádingo—t’áá łah jilt’éhéh ti’hoojoonííhgo t’áá ájiłtso hodiłnah—łá’í iidlį́go Diyin God Bił adziil shóideediiłt’eeł.” 1
Éí saad tįhdigo beeha’oodzii’ iini’ nahaalingo shíí’hadíílwod. Bił T’áá łá’í Nidlį́go Diyin God Bi’adziil Shóideediiłt’eeł. Díí nahaasdzaan doo kwit’éeda dooleeł nisin yę́ę doo akwiteeda. Lą’ígoo bee hasht’e’diishłiił nisin dóó t’áá yá’á’t’ééhiigo ádiishłiił nisin. Dóó t’áá aníí, laanaa nisin ę́ę lą’ígoo bits’ą́ą́jí áhoonííł, dóó łahda doo bichį́’ sidziilda łeh. Ánįį, ádił yáshti’go na’ídíshkid shił ééhodoozįįł biká: Haash yit’éego shinaagóó kéédahat’íníí hazhó’ó béédahodeesį́į́ł? Heet’éego “ahiłídlį́” hólǫ́’ ádiishłííł t’áá áníiltso ał’ąą áníít’éego. Diyin God bi’adziił heet’éhígíí choidiishį́įł t’áá shǫǫ t’į́hdigo ndi shinaadę́ę́’ bił t’áá ła’i danishłį́į́go. Shijei biyi’dę́ę́’ baa nts’éskeesgo, táa’go niłchíhonish’aah. Éí shíí ałdó’ níká ádoojah.
Dajiinoba’
Jacob 2:17 aní, “[Nihikis dóó nihilah] t’áá nihí nahalingo baants’idaakees, dóó t’aheeshį́į́ t’áá ałtso baa ákwinosin dóó nihin naadeełii baa yodłeeh, áko t’áá nigi’ át’áo da’atį́į dooleeł.” Saad bidiníná álnééh bee áhodoonį́į́łii bił ajooba’—baa nidlee’ ni’ajooba’ áko nigi’át’áo da’atį́į dooleeł.
Bee áhodoonįįłii éí ch’iyaan doodaii béeso át’éegoo baańts’idiikǫs łahda ndi shį́į́ éí Diyin k’ehgo aná’áwo’ ajooba bił ayisii bídiníídlį́’.
Aníí shíí Relief Society aląají’ dahsidahígíí ání: “Át’éehígíí éí shí … bee ádeehadíisdzíí’… éí nishį́’ baa áhashyąą dooleeł. … Nániist’ééhgo ts’ídí yá’á’t’ééhíí niłį́į́go ninísh’į́į́doo. Saad doo bee ajooba’ígíí doo bee nahadiisdzí’da, éí doo bee hasihgo nika’adoołwoołda. Shíído’ t’áá akwidt’ao shani’tsinkeesdooleeł haala’ bąą shił hooyeeh, doo haadeet’éehgo doo nidiishłoda.”
Joseph Smith saaní kwiidíínįįd Ya’iishjááshchilí 1842 yę́ę́dą́ą́’:
“T’áá háiida shaajoozba’go t’ííhdígo ndi dóó ayóí’ashóhnįįǵo, shíni’ yidííłná. …
“… The nearer we get to our heavenly Father, the more are we dispos’d to look with compassion on perishing souls—[we feel that we want] to take them upon our shoulders and cast their sins behind our back. [Bee hasdziihígíí bá át’é] t’áá ałtso díí dahikahagíí—Diyin niha jooba’ dooleeł nosinígíí, ałhaadajiinoba’.” 2
Díí nanitin Relief Society íiyisíí bá át’é. T’áadoo oołch’į́į́d bee ahańdeiit’į́ní doodaii’ saad bik’eda’ashch’íí’ii. Nihízhi’ ałhá baa sédzid dooleeł dóó ajooba’ baa yiidłeedoo. 3
Nihi tsinnaa’ééł Nídíbał
1936 yę́ę́dą́ą́, nida’ałeełí doo ́beehodilzingo University Wasingtondee Germanygoo ałkeehiikago Olympic Games at’ądanilíígo akoonaskai. Great Depression Naalyééhé ádasdįįd biih dą́ą́. hada’agéedjí dóó ni’ííjííhji nidaałnishígíí béeso adayííznił biyazhí ahidayii’ą’ díí ashiiké Berlingoo diiskego yah éí nidaalnishíí danilíígo. Ahaadahóneehdi t’áá ałtsojí’ bits’ąąji azt’ąą, ndi hashį́į́ hoodza ałghadikááhdi. Nida’a’eeł bił haząąjí, “nídíbał” deełníh. Dii deisołts’ąą naałtsoos biihdéé yaahalne’ Éí Ashiiké Tsinaa eeł biyi’dee:
ÁKó hoot’įihgo éí yéigo nanitła’ ákwohanéhgo dóó ayoo nanitłágo beediit’į́. Éí “nídíbał” deełní. Éí t’áá ájiłtso bee na’aał’eełí tsi’dá t’áá aghąąh chodajooł’į́ doo ła’ t’áá sahdíí da.
Nida’ áłeełíí ałhííjí ádaboodziił yee ádaat’į́ dóó t’áá ahąąh t’ááłá’í sizínígo ts’ida yíníílą yighągo. Ałghazhdikááh doo t’áá ałhidajit’éehígíí bee dahozhniłnééda. Nidahoniłneehígíí ał’ąą’ádaat’é—háíshį́į́ alą́ąjį́ oo’ishgo, háíshį́į́ akéédę́ yaa’ahályą́ągo, háíshį́į́ aki’iiyeed yee dííst’įįd, háíshį́į́ k’énáháłeeh. Doo ła’ na’ał’eełí náánáła’ yilááh ílį́’da, t’áá ałtso tsinaa’eeł binaalye’é dajilį́, ákó ndi yá’á’t’ééhgo nida’jiłeełdooleełgo, t’áá łá’í nazínígo áłká’ańdaałwo’ dóó’ ła’ yídéehgahígíí bik’éhgo—bi’gaan ádaałts’íísígíí t’ah násídi yeeniłtso’doo, bi’gaan daninéézígíí t’áh t’ą́ą́’ádayosingo.
Ał’ąą’ adajit’éehígíí t’áá ákónéehee ha’át’eego ádazhdoolííł naníłtł’ahgo éí dooda. Áko’indída tsinaa’eeł t’áá bíyi’oł nahalindoo. Áko’indída diniih ałtso hadaałt’é yaa’ádidoot’aał. Nizhoní “nídíbał” saad ndach’ąąhí gi’at’éego. 4
Wódahgoo ádinoontł’ahii yadadiitłin bina’jį’, díí tsina’eeł yee ałghahdika nizhóní nídíbał yééda’deeztą́ dóó dahoneesná. Olympic gold ayóo baahoneeni, ndi t’áá ła’í nizínígo nida’ał’eełí t’áá ła’í’idłį́ dee díísin éí náásgóó yéédaalniihgo dahiná ńt’ę́ę́’.
Bąąhágí ’át’éii Nahjį’ Kójiiłįįh t’áá Tsįįłgo Áko Yá’á’t’ééhii Dinoséeł
Ayoi ánoolningo hane’ yee na’nitin Jacob 5 biyi’, Diyin chilna’átło’íí dá’ák’eh bee Bóhółníihii tsin yá’á’t’ééhi k’iidííla ni’ yá’á’t’ééhiigi, ndi hodeeshzhiizhgo yíchxǫ’ dóó bineest’ą’ doo yá’á’t’ééhígíí bąą hazlį́į́’. Diyin chilna’átło’íí dá’ák’eh bee Diyin Bóhółníihii tseebíídi kódííniid: “T’óó Bik’édí nishłį́ [kǫ́ǫ́] dii tsin yíchxǫ’ígíí.”
Naala’í chilna’átło’íí dá’ák’eh bee Diyin Bóhółníihii ííłní: “Yisdá’ninííł [díí tsin] t’óó kónígháníjį’. Dóó Diyin Bóhółníihii adiiniid: Aoo’, tóó kónígháníjį’ yisdá’ninííł.” 5
Dóó kad éí bee na’ntin t’áá áníit’é bik’ehgo bee nidadiiłnish dóó neestą’ yá’á’t’ééhii hadadiit’į́į́’ dooleeł nihi da’ák’eh dahayazhígoo: “Bąąhágí ’át’éii nahjį’ kójiiłįįh áko yá’á’t’ééhii dinoséeł.” 6
T’áá ła’í’idłį́ doo t’áá bíni’dii ánééhda; bina’anishgo t’éiyá. T’óó baa’ih, łahda doo nihił ákót’éęda łe’, dóó t’áá kóódígo áhoonį́į́ł bąąhágí ’át’éii nahjį’ kójiiłįįhgo t’áá tsįįłgo áko yá’á’t’ééhii dinoséeł.
T’áá ła’í ídlį́ bee akee nijikaahgo doo t’áá sáhí jilį́į́da. Jacob 5 continues, “The servants did go and labor with their mights; and the Lord of the vineyard labored also with them.” 7
T’áá ániiltso t’áá íiyisíí nihijéí bee tídahwiidii’nih, t’áadoo ákódii’nííłgo. T’áá ła’í niizínígo ałdó’, łahda ádaahodzoodlí dóó aláahdi ádaanitsííkeesgo yá’át’ééhgo í’iil’į́į́h yę́ę yiłchxǫǫh. Ákondi Jesus Christ nihiYisda’iiníiłii nilį́ t’áá ałtsojį’. Be’adziil yéego baandahóókaadígíí bidéíłní dóó biká ádii’niihgo baa’ííníídlį́įgo nihíká’adoolwoł. T’áá ánííłtso hojooba’ deinyínííkeed ni’iilzííh dóó bi’oh siidlį́’ígíí. T’áá jíík’eh yee nihik’ijídlí. Dóó Anihiłní t’áá ákót’éego háida baa jiinohba’ dóó ałhaa ákónóhsin.
Jesus t’áá k’éhózdónígo ání: “T’ááłá’í nohłį́; dóó t’ááłá’í nohłínígo dóó shíí’ nohłį́į da.” 8 Ákondi t’ááłá’í niidlį́įgo—bii’astłé’í baa yiidlee’ doo doodaii’ ha’át’ííshį́į́ bee niheeho’dilzinígíí áko t’áá ałhąąh ádáát’íigo tsin naa’eeł nizhónígo dahnaabaał doo—áko Bił niidlį́į doo. Dóó nihíkáá’adoolwoł bąąhígi át’éii nihá nahjį’ kwííłį́ t’áá bíighah yá’át’ééhii noosééł.
Diyin Yá Yáłti’í Ádeehadadoodzíí’
Dóó ániit’éhígíí shį́į́ doo niidzinígíí át’ée da, dóó honiidlónígi doo k’ad nihá át’ée da. T’áá nihí łahgo a’diilnééhígíí dóó háíshį́į́ bił nideildeehígíí éí t’áá a’oh doo nisin dóó aláahdi’ígíí éí t’áá ákwííjį́ ák’idiit’įįh dooleeł. Ha’t’I biniina? Zion ádeilnééh biniinaa—ła’ diné “bijéí dóó binitsékees yee t’ááłá’í danilį́.“ 9
Diyin bił ałhada’diit’ą́ sáanii daniidlį́, lą’í be’iina’ łahgo ádiilnííł. Éí t’áá ákwííjį́ oolkił biyi’ é’iilnééh nihik’is da bił ohwiil’ááhgo, áłchíní biniiljeehgo, chidí łitsxo’í biyi’ nihííghah dahsidahígíí bił ałch’į yeilti’go, bee óhoo’aahígíí ła’ bił hasht’eilnééhgo. Ak’ijį́ ntsáhákees nahjį’ kódiilnííł dóó ahiłídlį́ ádiilnííłgo bííníígah.
Relief Society sáanii dóó Young Women chíkęęh dóó t’óó íhoo’aah át’ée da. Áda’ał’ínígíí doo baa hiyoo’nééh da sáanii t’áá ałtso ałąąh ádaat’é éí tsin naa’eeł t’ááłá’í yiih doojah dóó nizhónígo da’íłeeł doo t’áá ałhąąh yich’į’ ndaaldzil doo nídíbał bił béédahodoozįįł. Díí nihíínishkeed: iiná nizhónígo łahgo álnééh yee dahyiikahígíí átah nohlį́į doo. Diyin bił ałha’diit’ą́ éí Diyin bik’ehgo áká’aná’áwo’ nihaadeit’ą́, bigaan yaa adaat’éhígíí de’ádáohłe’, diné tidahooníhígíí deiyínółjiid doodaii’ nihighaan bee dóó deiyínóhjááh. Ádiilníłígíí doo nanitł’ah da, ndí t’áá nihí t’éiyá ádaańtsííkeesígíí biniinaa doo yídíneil’náa da, dóó yéego íít’į́į doo. Sodizinjí sáanii atah danilínígíí lą’ígóó áká’adoojahgo iiná łah ádeidoolííł yídeiyíghah. Shi’sizíinii bee ha’íínishní áko, éí t’ááłá’í ídlį́ biká íít’į́įgo Diyin God be’adziil deidííkił áko ádeilínígíí hadaałt’ée doo.
Sodizinjí 1978 yę́ędą́ą́’ Diyin be’adziil nihił ííshją́ą́ ályaa, President Russell M. Nelson bidziilgo Diyin yá haadzíí’: “Díí shisodizin dóó ak’ihojídlí éí t’áá ánółtso da’íísołts’ą́ą́’ígíí ałk’ijį’ádlį́ doo yá’áshóonii dóó yá’át’ééhgo Diyin God bił nohłį́į doo—dóó ahił—k’é hadaałt’éego dóó ahił’ádlį́ bee.” 10
Díí Diyin yá yáłti’ii nihá sodoolzinígíí dóó t’áá łah diniilt’éhí dóó ahił ndeilnishgo adahwiis’áago ahił ídlį́ dínóosééł. Diyin Bóhólníihii Jesus Christ bina’nitin jooba’ doo ninít’i’go yee haadzi’ígíí she’oodlą’ bee ádíshní: “Áko t’áá át’é t’ááłá’í danilį́į doo; Diyin Azhe’é nilíiniigi’ át’áo, ni shił honílónígíí át’áó, dóó shí nił honishłónígi’ át’áó, áko bí ałdó’ t’ááłá’í danilį́į dooleeł.“ 11 Jesus Christ bízhi’ bináhjį’, áamen.