Me da Dau Vosota Vata
E sa ituvatuva ni tabanalevu me na dau qarava na nodra leqa o ira era na sotava na leqa ni veivakatovolei dredre sara ka vakamosiyalo.
Ena vica na yabaki sa oti a vola e dua na daunivosa ena dua na niusipepa e dua na itukutuku bibi ka veivakayavalati. Meu na tukuna mada na ka a volai: “Ni ko dua na lewe ni vakabauta vaka-Momani gugumatua e Utah sa kena ibalebale ni na bula ni veimaliwai vata kei ira na lewe ni nomu tabanalevu ena vakatoka oqo, ni voleka ni veika kece ena yaco era na kila na lewe ni ivavakoso taucoko ena loma ga ni lima na miniti.”
A tomana tale o koya: “Na bula veimaliwai vata vakaoqo ena rawa me na dau veivakasosataki… . Sa ikoya talega e dua na ka eda na qaqaco vinaka kina.”
A tomana tale vakaoqo o daunitukutuku o ya, “Au cakacaka tiko ena siga Tusiti, kau a sarava sara ena retioyaloyalo na itukutuku kaburaki ena sigalevu. E a kabibi sara vakaca e dua na lori ni a coqa. Eratou a vukataki yani e dua na tina kei na rua na gone ki valenibula ena elikopta kei na lori ni valenibula me ratou laki qaravi kina vakatotolo… . Ni oti toka e vica na auwa au a qai kila ni motoka o ya e nodrau na veiwatini gone o Eric kei Jeana Quiley ka rau tiko ena tai kadua ni gaunisala au tiko kina e Herriman.
“E sega walega niu dau raici rau na veiwatini na Quigley e valenilotu, … keitou a vakayakavi vata ena dua na kanavata ena bogi ni bera na coqa o ya. Eratou a veiqitori vata tiko kina na makubui keirau kei na luvedrau yalewa o Bianca kei Miranda… .
“A mavoa sara vakaca na ului Miranda ka se vula 14 tiko ka a laki leqa ena Primary Children’s Hospital ni oti ga e tolu na siga.
“Sa qai yaga eke … na tiko veimaliwai vaka o ya. E dina ga ni a yaco na vakacalaka ena vica toka na maile mai vale, ia ni se qai oti ga vakalailai na coqa sa kele yani e dua na lewe ni tabanalevu ka sa saga me dreti iratou mai tuba. Era sa kila kece sara na ka oqo o ira na lewe ni tabanalevu ni bera ni ra yaco mai na ovisa kei ira mai valenibula.
“Era a gole yani na lewe ni tabanalevu ki na valenibula e tolu, era a qiriti Eric e valenicakacaka, ka ra veilesiyaki ki na veiqaravi eso. O ira era bera yani ena vanua ni coqa me ra laki veivuke kina era sa maqusa me ra veivuke talega ena veika e tarava me caka.
“Ena loma ga ni 48 na auwa, sa kotivi sara na nodratou matanivale na Quigley, samaki na loma ni vale, sava na isulu, tawani na kato ni waililiwa, era vakani na weka ka dola e dua na akaude ni ilavo maroroi ena dua na baqe. Keimami a rawa talega ni vakasilima na nodratou koli kevaka me tiko e dua.”
A qai tinia vakaoqo o dauvolaivola ena vosa momona oqo: “E tiko ena noqu tabanalevu e dua na ituvatuva ni yavu ni bula vakaivavakoso vakaoqo … : Na ka ena yaco ki na vica ga na tamata ena yaco talega ki na tamata kece sara” (“Well-Being of Others Is Our Business,” Salt Lake Tribune, 30 ni Julai, 2005, t. C1).
Na yalo ni loloma kei na veivuke era a vakayacora o ira na lewe ni tabanalevu dauveikauwaitaki oqo ena vuku ni vakacalaka o ya e sega ni ka vou. E a vakamacalataka o Alama na parofita ena iVola i Momani kivei ira era via muria na Karisito: “Ia me vaka dou sa gadreva mo dou curu ki na lomanibai ni Kalou, ka vakatokai me nona tamata, ka sa lomamudou mo dou veivuketaka na nomudou icolacola me mamada kina; mo dou tagi vata kei ira sa tagi; ka vakacegui ira sa rarawa” e a qai kaya kina o Alama, ni ra sa tu vakarau me ra papitaiso (raica Mosaia 18:8–9). Na ivolanikalou oqo e vakadavora na yavu ni veiqaravi vakalotu kei na veikauwaitaki ena loloma e uasivi duadua.
E sa ituvatuva ni tabanalevu me na dau qarava na nodra leqa o ira era na sotava na leqa ni veivakatovolei dredre sara ka vakamosiyalo. Sa na dau tu vakarau o bisopi me vaka ni dau kilai tu me “tama” ni tabanalevu, me na veivakasalataki ka veivuke. Ia era na veivuke talega kina o ira na iliuliu ni Matabete i Melikiseteki kei na matabete i Eroni, na mataveiliutaki ni iSoqosoqo ni Veivukei, dauveituberi ni matavuvale, kei ira na lewe ni tabanalevu—ena veigauna o ira tikoga na lewe ni tabanalevu. Era sa maqusa vata me ra veivakacegui ka vakaraitaka na nodra loloma ena veigauna e gadrevi kina.
Ena vanua veivolekati mada ga au tiko kina e dau yacovi keimami talega na veileqa vakacalaka eso e kavoro kina na yalo. Ena Okotova ni 1998, e a mate ena dua na coqa vakacalaka o Zac Newton yabaki 19, ka vakaitikotiko ena ikatolu ni vale ena tokalau ni neitou itikotiko.
Ni oti toka ga e rua na yabaki ena Julai, a laucoqa mate o Andrea Richards yabaki 19, ka vakaitikotiko veidonui kei iratou na Newton ena tai kadua ni gaunisala.
Ena dua na yakavi ni Vakarauwai ena Julai ni 2006 erau a mate ena dua na coqa vakacalaka vakadomobula o Travis Bastian, yabaki 28 ka se qai kaulotu oti ga, kei Desiree na ganena yabaki 15, ka rau vakaitikotiko ena tai kadua ni gaunisala ena ikarua ni vale ena vualiku ni neitou itikotiko.
Ni oti ga e dua na vula, ena Okosita ni 2006, a mate dole kina o Eric Gold yabaki 32, ka a susu cake ga ena nodratou vale toka tikivi keitou. Kei ira tale eso era vakaitikotiko veivolekati e kea era a sotava talega na veika rarawa levu ka ra sega tu ni dau vakaraitaka ka ra kila ga o ira kei na Kalou.
Ena nodra sa mai mate oqo e lima na itabagone, ena rairai nanuma beka e dua ni sa vakatani na iwiliwili ni veika rarawa e yaco ki na dua na itikotiko lailai. Au nanuma ni rogorogo levu wale tu ga na kena iwiliwili ka ni baleta ga, ni sa tiko e dua na tabanalevu ka ra kila vakavinaka tu na lewenilotu na leqa dina ka gadrevi kina vakatotolo na veivuke. Oqo e dua na tabanalevu ni lewenilotu era sa bulataka tiko na ivakasala nei Alama kei na iVakabula—sai ira na lewenilotu era veikauwaitaki ka veilomani ka veivuketaka na nodra icolacola bibi, sai ira na lewenilotu era tagi vata kei ira era sa tagi, sai ira na lewenilotu era lomasoli me ra vakacegui ira era rarawa, sai ira na lewenilotu era vosota vata.
Ena veileqa yadua oqo eda raica kina na sovaraki vakalevu ni yalololoma, veiqaravi, kei na lomasoli ka sa veivakauqeti ki na tamata kecega. Era yaco mai na bisopi, o ira na dauveituberi ni matavuvale kei na dauveisiko ka ra maqusa sara ena veivuke, ka ra vakaitavi na kuoramu ni Matabete i Melikiseteki kei na Matabete i Eroni kei na vei-Soqosoqo ni Veivukei me ra qarava na veivuke vakayalo kei na ka vakayago. Era tawani na kato ni waililiwa, samaki na vale, koti na matanivale, vakatautauvatataki na veikau lalai, boro na bai, vakayacori na veivakalougatataki ka ra tiko o ira me ra vakacegua na yalo rarawa. Era sa tu na lewenilotu ena veiyasana kece sara.
Ena veileqa yadua oqo, era sa vakaraitaka ni sa tubu cake na nodra vakabauta o ira na matavuvale e mate e dua na nodra daulomani, era sa lomana cake vakalevu na iVakabula, vakavinavinakataka cake vakalevu na Veisorovaki, ka ra vakacaucautaka vakalevu na isoqosoqo ka dodoliga mai ki na nodra rarawa levu kei na leqaleqa vakayalo ni lewenilotu. Era sa mai cauraka tiko na veimatavuvale oqo na sala era sa mai kila kina na Turaga o ya mai na veika vakatani era sotava. Era talanoataka na veika talei era sa mai sotava oqo ena loma ni nodra vakaleqai. Era vakadinadinataka ni ena veika rarawa e rawa ni sotavi kina na kalougata. Era sa mai vakacaucautaka kina na Turaga ka rawa me ra cavuta eke na vosa nei Jope, “ Sa solia ko Jiova, ka sa kauta tani ko Jiova, me vakavinavinakataki ga na yaca i Jiova” (Jope 1: 21).
Mai na neimami veivuketaka vakalewe ni tabanalevu na neimami veileqa lelevu, keimami sa vulica kina e vica na ivakavuvuli oqo:
-
Na isoqosoqo ni Turaga sa vakaiyautaki vakavinaka tu me na kila ka vukei ira era laki vakaleqai sara ena rarawa levu kei na leqa vakayalo.
-
Na veika ni leqa ena rawa ni kauti keda yani vakavoleka vua na Kalou ena dua na yalo vou ni vakavinavinakataka ka vakacaucautaka na masu kei na Veisorovaki ka sa mai kovuta oqo na mosi kei na rarawa ena kena veimataqali kecega e dau yaco.
-
O ira yadua na lewenilotu era sotava sara ga na rarawa era na dau vakila na cakamana ni loloma, lomasoli, kei na kila vakavinaka. Era na yaco me ra imatai, ka itinitini, ka vakavuqa me dau totolo sara na nodra veivuke ena veivakacegui kei na vakaraitaki ni loloma vei ira na tani.
-
Ena veivolekati sara e dua na tabanalevu, kei na matavuvale, ni ra bula duavata tiko ka ra vosota vata tiko—na veika e yaco vua e dua ena yaco vei ira na kena vo.
-
Kei na kena e bibi cake beka, ni sa rawa me da dauloloma ka veikauwaitaki, ena vuku ga ni da sa votai yadua talega ena veivakatovolei kei na veika eda sotava me da vuli kina. Sa rawa me da dau vosota vata.
Au marautaka me’u okati tiko ena dua na isoqosoqo dauloloma ka veikauwaitaki. E sega tale ni dua e kila vakavinaka cake na veivuketaki ni icolacola bibi, tagi vata kei ira era sa tagi, ka vakacegui ira era gadreva tu me ra vakacegui. Au digitaka ka vakatoka “me da dau vosota vata.” Ni sa yaco e dua na ka vua e dua sa yaco vei keda kece. Me da vosota vata tiko.
Sa noqu masu me da yaco me da iyaya ni cakacaka ni kena vakamamadataki na nodra icolacola bibi na tani, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.