Na Veika Era Uasivi Kina Na Marama Yalododonu Edaidai: Tudei ka Dredre ni Yavalati

Julie B. Beck

Peresitedi Raraba ni iSoqosoqo ni Veivukei

Sa dodonu me da tudei ena vakabauta, kaukauwa ka dredre ni yavalati ena veika me baleta na matavuvale, ka tudei ka dredre ni yavalati ena veivukei.

Kemuni na taciqu lomani, au vakanamata ki na itavi vakasakiti oqo ena dua na masu ena lomaqu. E tiko vei au e dua na ivakadinadina ni kosipeli dina vakalesui mai oqo nei Jisu Karisito. Sa noda iliuliu, daunivakaraitaki vinaka, noda uluvatu, ivurevure ni kaukauwa, noda dauniveisorovaki na noda iVakabula. Na itavi cava ga au rawa ni vakayacora meu vukei Koya kina kei na Nona parofita lumuti sa na ka ni veivakalougatataki ena noqu bula. E dau tu vei au na loloma levu kei na veidokai vei kemuni na marama lewe ni isoqosoqo oqo kau nanuma ni ko ira na marama ni Lotu oqo era uasivi, ka nuitaki taudua ena vuravura. Au kerea mo ni kila na noqu lomani kemuni—na marama totoka ni Lotu oqo.

E a tukuna ko Peresitedi Hinckley ena dua na soqoni ni vuli veiliutaki e vuravura raraba: “Au vakadinata ni sega tale ni dua na isoqosoqo ena dua na vanua me lewe rua kaya kei na iSoqosoqo ni Veivukei ni Lotu oqo. Era lewena e sivia e lima na milioni na marama e vuravura raraba. Kevaka me ra duavata ka domovata ena sega ni vakarautaki rawa na nodra kaukauwa… . E sa rui ka bibi sara me ra tudei ka dredre ni yavalati na marama ni Lotu oqo ena veika e dodonu ka veiganiti kei na Nona yavu na Turaga.”¹

Au vakasamataka vakatitobu ka vulica na itavi veivakauqeti oqo kau sa vakasaqara na isau ni taro se me ra vakataucokotaka vakacava na marama ena Lotu oqo na bolebole kei na yalayala nei Peresitedi Hinckley. Ena rawa vakacava me ra domovata ka tudei ka dredre ni yavalati ena veika e dodonu ka veiganiti? Ena loma ni Nona yavu na Turaga, e tu vakatabakidua eso na veika ka dodonu me ra vakayacora na marama lewe ni Lotu baleta ni ra luvena yalewa na Kalou, ka ra digitaki me ra lako mai ki vuravura ena dua na gauna ka vakatokai “me dua na draki dredre sara ena itukutuku makawa kei vuravura.”²

Me da rawa ni vakayacora na noda itavi vakamarama ena Nona yavu na Turaga, sa dodonu me da tudei ena vakabauta, kaukauwa ka dredre ni yavalati ena veika me baleta na matavuvale, ka tudei ka dredre ni yavalati ena veivukei. E dodonu me da uasivi sara ena tolu na tabana bibi oqo me da kilai tani kina ni da tisaipeli ni Turaga. Eda vakatovotovotaka na noda tisaipeli nei Karisito ena iSoqosoqo ni Veivukei. Eda vulica na veika e vinakata o Koya me da vulica, vakayacora na veika e vinakata ko Koya me da vakayacora, ka da yaco me da vaka na ka e vinakata vei keda o Koya. Ena yaga sara na itavi ni iSoqosoqo ni Veivukei ni da soqoni vata ena vakanananu oqo, se vakacava sara na keda ituvaki: se ko yabaki 18 se 88, goneyalewa se vakawati, vakaluveni se sega, se ko vakaitikotiko e Bountiful, Utah, se Bangalore, Idia.

Tudei ka Dredre ni Yavalati ena Vakabauta

iMatai, o ira na na marama Yalododonu Edaidai e dodonu me ra tudei ka dredre ni yavalati ena vakabauta. E rawa ka dodonu me ra uasivi sara ena nodra bulataka ka wasea na nodra ivakadinadina ni Turaga ko Jisu Karisito kei na Nona kosipeli vakalesui mai. Ena vakayacori rawa oqo ke da:

Cakava ka maroroya na veiyalayalati vata kei Koya.
Kilikili ka sokalou ena Nona valetabu.
Vulica na Nona ivunau ena ivolanikalou kei na nodra vosa na parofita.
Kilikili kaya, dau kidava, ka muria na Yalo Tabu.
Wasea ka tutaka na Nona kosipeli.
Vakaitavi ena masu yadua kei na masu vakamatavuvale ka me vakayacori ena yalodina.
Lotu vakamatavuvale.
Bulataka na ivakavuvuli ni bula rawati koya vakaikoya kei na manini.

Oqo eso na veika yaga e dodonu me vakayacori ni bera na veika e sega so ni yaga. Oqo eso na veivakarautaki rawarawa sara, sega ni rawa ni vakaisosomitaki ka vaka me ra rairai mamada ni da veitalanoataki ira. Ia era ivakaraitaki ni tisaipeli ka dau nodra ituvatuva tu ga na veitacini ena iSoqosoqo ni Veivukei. E sega ni dua ena rawa ni vakayacora vei keda na veika oqori—oqo eso na ivakaraitaki yadua kei na ivakarau ka da kilai tani kina ni da tudei ka dredre ni yavalati ena veika e dodonu.

Ena duidui sara na vuravura kei na Lotu oqo kevaka e toka taudua e cake na nodra cakava, vakavouya ka maroroya na nodra yalayala o ira kece sara na marama Yalododonu Edaidai; ka ra rawata na ivakatagedegede ni curuma na valetabu ka sokalou vakawasoma ena valetabu; ke ra vulica kece na marama na ivolanikalou kei na ivunau Nona na Karisito, ka kilai ira sara vakavinaka me rawa ni ra vakavulica ka tutaki ira na ivunau oqori ena dua ga na gauna kei na dua na vanua.Vakasamataka na noda kaukauwa cokovata kevaka era masu ena yalodina ena mataka kei na bogi, na marama kece se ena uasivi sara, me ra dau masu tikoga ka sega ni mudu me vaka e vakarota na Turaga. Kevaka era masu e veisiga ka ra vakayacora na lotu vakamatavuvale e veimacawa na matavuvale yadua, eda na kaukauwa. Kevaka era bula sega-ni vakararavi na marama kece me yaco rawa me solia wale kina na veika era kila, taledi kei na iyau, ka kevaka me vakaraitaki ena veika eda tukuna kei na ka eda daramaka na noda bula vakatisaipeli, eda na tudei ka dredre me yavalati ena veika e dodonu.

Tudei ka Dredre ni Yavalati ena Veika me Baleta na Matavuvale

Kena ikarua, e dodonu me ra tudei ka dredre ni yavalati na marama Yalododonu Edaidai ena veika me baleta na matavuvale. E rawa ka dodonu me ra tekivutaka ka karona vakavinaka cake na matavuvale mai vua e dua tale. Oi keda, me vaka ni da tisaipeli nei Karisito, e rawa ka dodonu me da uasivi duadua ena vuravura ena nodra maroroi, vakani ka taqomaki na matavuvale. Eda cakava oqo ni da:

Kila ka tutaka na itavi vakalou nodra na marama.
Vakamareqeta na veivakalougatataki ni matabete.
Tekivuna na matavuvale tawamudu.
Tosoya tiko na vakamau e qaqaco.
Vakaluveni ka susu gone.
Vakaraitaka na loloma vei ira na lewe ni matavuvale ka qaravi ira.
Ciqoma na itavi me ra vakarautaki ko ira era qai tubu tiko mai me ra savasava.
Kila, bulataka, ka tutaka na ivunau ni matavuvale.
Vakasaqara ka vakayacora na veicakacakatabu ni valetabu vei ira na lewe ni matavuvale ena kena veibasogayaki kece sara.

Ni da tisaipeli nei Jisu Karisito e soli vei ira kece na marama ena Lotu oqo na itavi ni nodra maroroi, qaravi ka taqomaki na matavuvale. E a soli vei ira na marama na vei- cakacaka e nodra vakatabakidua ni bera ni buli na vuravura. Me vaka ga ni ko marama Yalododonu Edaidai ka dau maroroya na veiyalayalati, ko sa kila tiko ni gauna ga ko na tabalaka cake kina na domomu mo tutaka na ivunau ni matavuvale³ sa ka bibi dina ki na kena vaqaqacotaki na matavuvale e vuravura taucoko.

Na kilai kei na tutaki ni itavi vakalou noda na marama e rui ka bibi ena vuravura ka ra bololaki tiko kina ena itukutuku lasutaki me baleta, se ko cei o ira. Ko ira eso era kilai levu ena sala ni vakau itukutuku ena retio kei na retioyaloyalo era vakaturi ira me ra daunilewa ka gusunivosa vei ira na marama. Me vaka eso na itukutuku ena sala ni vakau itukutuku e toka kina eso na dina, e lewe levu era vunautaka na kosipeli ni veika e vinaka vua me tukuna, kei na nodra vakalevulevui ira vakai ira, ka dau vakalevu me vakacalai ira kina na marama ena vakasama se o cei dina o ira, kei na kedra yaga. Ko ira na domo oqo era solia na marau buli ka vakavuna vei ira e levu na marama, na lomabibi, galili, kei na veilecayaki.

Na vanua taudua ga era na vulica kina na marama Yalododonu Edaidai na dina kece ka taucoko me baleta na nodra itavi sega ni vakaisosomotaki rawa ena yavu ni bula marau sai koya ena Lotu oqo kei na kena ivunau. Eda kila ni ena veiba levu ena vuravura taumada eda to vata kina kei na noda iVakabula ko Jisu Karisito me da maroroya na noda rawa ni yaco me da matavuvale tawamudu. Eda kila ni da luvena yalewa na Kalou ka da kila na veika me da kitaka. Era raica na marau dina na marama ni ra kila vakavinaka ka rekitaka na nodra itavi ka kilai tani ena yavu ni bula marau. Na veika era rawa ni cakava ka dodonu me ra cakava ka ra uasivi kina na marama era tokoni ka vakavulici vakadodonu eke. Eda nanuma na tekivutaki ni matavuvale tawamudu. A kena ibalebale ni da vakadinata na vakamau. Eda kila ni se tudei tu ga na ivakaro ni vakaluveni ka tubu me lewe vuqa ka vakatawai vuravura. A kena ibalebale ni da vakadinata na vakaluveni. Eda vakabauta ni ena veivuke ni Turaga eda na rawata vakavinaka na nodra susugi cake ka vakavulici na gone. Oqo era itavi yaga vakalevu ena yavu ni bula marau, ia ena gauna era vakamareqeti ira kina na itavi oqori ko ira na marama ena yalodra taucoko, era marau! Na kilai kei na tutaki ni dina me baleta na matavuvale e nodra dodonu na marama kece ena Lotu oqo.

Baleta ni tawamudu na matavuvale eda na sega ni rawa kina me da laiva me da vakaveitaliataka se tauri ira vakamamada na veiwekani oqori. E levu na cakacaka lelevu ni isoqosoqo oqo ena gauna sa oti e vakatabakidua ena nodra vukei na marama Yalododonu Edadai me ra vakaukauwataka na matavuvale ka vakabibitaki na kena vakavinakataki me daumaka na noda veiqaravi—cakacaka ni liga, dauniveisusu, kei na vakawati. Na matavuvale e gadrevi kina na cakacaka, ia na cakacaka levu ko ya e noda—ka da sega ni rerevaka na cakacaka. Na ka oqo eda uasivi kina; e sega ni dua e tekivutaka ka karona vakavinaka cake na matavuvale me vakataki ira na veitacini ena iSoqosoqo ni Veivukei oqo. Eda maroroi ira, vakani ira, ka taqomaki ira.

Tudei ka Dredre ni Yavalati ena Veivukei

iKatolu, ko ira na marama Yalododonu Edaidai e dodonu me ra tudei ka dredre ni yavalati ena veivukei. Koi keda ena iSoqosoqo ni Veivukei, e dodonu me da marama uasivi duadua ena vuravura ena noda veivukei. Oqo e a noda tabana vakatabakidua mai na ivakatekivu. Na vosa veivukei e kena ibalebale “laveta cake, vakamamadataka.” A kena ibalebale “vakarewataki.” “Na kena vakasama sai koya ‘me vakarewataki cake (e dua) se vakarewataki tani mai na leqa.”⁴ Na noda itavi kei na veivuke eda solia e ivakaraitaki ni noda tisaipeli ni Turaga ka da lewe ni Nona Lotu dina vakalesui mai. E ka dokai me da tiki ni isoqosoqo rabailevu oqo ni marama e vuravura, ka vakamacalataka tu na veika e dodonu me da vakayacora na yacana: vakarautaka na veivukei.

Ena nona kaya ko Josefa Simici ni ko ira na marama ni Lotu oqo era tauyavutaki me ra vakarautaka na nodra “vukei na dravudravua, na vakaloloma, na marama yada, kei ira na luveniyali, kei na kena vakayacori na veinaki vivinaka kece sara”⁵ ia, “e sega walega me vukei ira na dravudravua, ia me vakabulai ira na yalo.”⁶ Na sasaga ni veivukei oqo e a vakamacalataka tale ko Elda John A. Widtsoe me “veivukei ena dravudravua, veivukei ena tauvimate, veivukei ena vakatitiqa, veivukei ena lecaika, veivukei ena veika kece e vakataotaka na marau kei na toso ni marama.”⁷

Me vaka ga na bibi ni sasaga ni veivukei ena veigauna sa oti, na nodra cakacaka levu ka bibi na marama ni Lotu oqo e se davo toka mai liu. E dodonu me vakarautaki na vuravura me ciqoma na Turaga ko Jisu Karisito ka me da veivuke ena vakavakarau oqo ena gauna mada ga ni ivalu, yavavala, vakacaca e sega ni vakatamata, kei na gauna e levu sara kina na ca. E se sega ni dua na gauna ena itukutuku makawa kei vuravura me gadrevi vakalevu kina me rabai-levu na sasaga ni veivukei. Me vaka ni da tisaipeli nei Jisu Karisito ka da sa vakayacora na veiyalayalati vata kei Koya, eda sa vauci oti tu ena yalayala me da vakaitavi ena sasaga ni veivukei oqori.

O ni duidui vakayadudua ka rui talei. E tu na nomuni dui icolacola kei na bolebole yadudua, ka vakalougatataki kemuni na nomuni goleva na veivuke ni Turaga. E noda talega kina na gauna me da vukea kina na Turaga ena noda vukei ira na tani, ka sa iwali levu ka totolo duadua, ni galili kei na lomabibi ka sa sala dina ni rawati ni veitokani ni Yalotabu. Na veika ga me da vakayacora me tekivutaki kina na noda vakarautaka na veivukei sai koya me da tekiduru ka taroga “Ko cei e gadreva na noqu veivuke?” Ko ira kece na veitacini—vakamau se goneyalewa, gone se qase—o ni gadrevi ena sasaga ni veivukei oqo, ka dodonu me da uasivi cake sara mai vua e dua tale.

iLiuliu Tudei ka Dredre ni Yavalati

Oqo, eso na vakasama me nomuni na mataveiliutaki raiyawa ni iSoqosoqo ni Veivukei o ni veiqaravi tiko ena yalodina. E nomuni e dua na itavi marautaki ka o ni taura tu e dua na itutu tabu ena nomuni qarava tiko na itavi ni iSoqosoqo ni Veivukei. E nomuni itavi sara ga mo ni vukei ira na marama Yalododonu Edaidai me ra tubu ena vakabauta, matavuvale, kei na veivukei. Ko ni na veivuke ena kena yaco na kosipeli me ka taleitaki vakalevu duadua vei ira na marama ena Lotu. Ni na vukei ira na marama me ra daumaka ena cakacaka ni liga, dauniveisusu, kei na iwalewale ni vakawati me rawa ni taucoko na nodra bulataka na kosipeli ena nodra vuvale.

Ko ira kece na iliuliu ni iSoqosoqo ni Veivukei era sa kacivi ka vakatikori, sa tu vei ira na dodonu kei na lewa me ra tuberi ena nodra vakataucokotaka na nodra itavi veivakauqeti me uasivi kina na nona sotava na nodra gagadre o ira era veiqaravi tiko kina.⁸ Ko na rawata na veivuke ni Yalo Tabu ni ko vakanamata ena veika e yaga ka soli vei iko na yaloqaqa mo levea kina na veika tawayaga.

Era kila na iliuliu kece ni ra sa ravuti sara tiko vakaukauwa ena draki ca ni vuravura oqo na veimatavuvale, na draki ca me vaka na veivakatotogani, dinau, sega ni dina, kei na talaidredre. E raica na noda veisiga na iVakabula mei kenai “vakatekivu ni ka rarawa”⁹ ka ra na vakacalai kina e vuqa. A tukuna me baleta na ivalu kei na irorogo ni ivalu, na dausiga, na tavuki ni vanua, kei na mate dauveitauvi. Oqo e ivakamacala ni vuravura eda bula kina ena gauna oqo, ka sa gadrevi kina me ra vakayacora na nodra itavi na marama ena Lotu ena nodra vakarautaki ira ki na veika kece sara.

Me vaka ni ko dua na iliuliu ni iSoqosoqo ni Veivukei, sa rawa mo vukei ira na marama kece sara ena veivale, veitabanalevu kei na veitabana me ra rawati ira vakai ira ena gauna dredre oqo. E dodonu me dua na noda lololo ni maroroi ilavo, kakana, kei na kila, ka na vukei ira tiko ka vakakina na nodra matavuvale ena veigauna dredre. Sa vakarautaka tu vei kemuni na lotu e vuqa sara na veivuke me vaka na ivola ni rawati koya vakaikoya, mo tauyavu rawa kina. Oqo e tiki ni nomuni itavi.

E nomuni na dodonu mo ni duavata kei ira na matabete ena veivakasalataki me yavutaki e dua na ivakaruru kei na idrodro mai na draki ca ko ya ka navuci e dua na sasaga ni veivukei me baleta vakatabakidua na nodra gagadre na tamata. Na veitokoni kei na veimaliwai eda vakayacora ena vakalevutaka cake na kamikamica ni bula. Na vakanamata ki na veivukei ena dau tara cake na veimaliwai ia na vakanamata ki na veimaliwai ena sega soti ni dau kauta mai na veivukei.

Ni da soqoni vata na lewe ni iSoqosoqo ni Veivukei ena dua ga na inaki, e dodonu me da vakayagataka vakavinaka na noda gauna talei kei na ilavo vakatabui me yaga ena nodra vukei na tacida me ra vakayacora na veika era uasivi kina. Na soqoni ni iSoqosoqo ni Veivukei ena Sigatabu, e dodonu me dau lekaleka na kena dolavi ka me sureti na Yalotabu me tiko vata kei keda. Eda gadrevi me da vulica vata ena veiminiti na kosipeli me da uasivi kina ena noda itavi. Ena koniferedi kece ni iSoqosoqo ni Veivukei, itavi qaravi, bose, kei na soqoni e dodonu me da vakanamata ena noda vukei ira na tacida me ra vakayacora na veika era uasivi kina. Na vakamamasu nei Peresitedi Hinckley vei keda sai ko ya:

“E ka levu mai na veika eda nanuma na noda veibolebole… .

“… ‘Vakayacora ena nomu igu taucoko.’ Ia au via vakadreta me kena uasivi taucoko… . E rawa ni uasivi cake sara na veika eda vakayacora… .

“… Me da tekiduru ka kerea vua na Turaga na nona veivuke kei na kaukauwa kei na veidusimaki. Me da tucake ka toso ki liu.”¹⁰

Kemuni na taciqu lomani, e kaya na noda parofita, o koya au tokona ena lomaqu taucoko, ni tiko e dua na sala e vinaka cake mai na sala ni vuravura. E kacivi keda na marama ena Lotu me da duri vata ena savasava. E kaya ni kevaka eda duavata ka domovata, ena sega ni vakarautaki rawa na noda kaukauwa. Au sa vakaraitaka vua na noqu yalodei ni ko ira na marama ena Lotu oqo era na tudei ka dredre ni yavalati ena noda vakabauti Jisu Karisito kei na Nona kosipeli vakalesui mai; tudei ka dredre ni yavalati ena nodra qaravi, vakani, ka taqomaki na noda matavuvale; ka tudei ka dredre ni yavalati ena vakarautaki na veivukei. Sa noqu masu me vakalougatataki keda na Turaga ni da vakayacora tiko na noda itavi vakamarama yaga vakalevu sara oqo, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.