Sa Veivuke na Kalou Kivei Ira na Lewe ni Matabete Yalodina

Peresitedi Henry B. Eyring

iKarua ni Daunivakasala ena Mataveiliutaki Taumada

Na itukutuku ena rawa ni cauraki vakavosa ki na nomu vakasama, se ko na vakila se yaco ruarua vei iko. Ia ena yaco … me vakadeitaka ka dusimaka na ka mo na cakava.

Ena bogi nikua e lako tiko na noqu vakanananu kivua e dua na gonetagane e tiko ena dua na yasai vuravura oqo. Sa vakasamataka tiko o koya ke na rawa ni cakava na veika era dau gadrevi kina na lewe ni matabete me ra na vakayacora. Au a dau lomaleqataka tu na veika vakaoqo niu se yabaki 13 se 14 tiko kina.

Au a tubu cake mai ena loma ni dua na vanua ni kaulotu ka tiko walega kina e dua na tabana lailai sara, ka ra dau mai soqoni vakalotu tiko e neitou vale. Sa oti o ya keitou sa toki vakamatavuvale ki na veiiteki kei na veitabanalevu lelevu kei na kedra valenilotu kei na kuoramu ni gonetagane ka ra sa vaka me ra kila tu vakalevu cake mai vei au na veika era dau cakava na lewe ni matabete. Era dau taurivaka tiko ena tabanalevu o ya e dua na iwalewale duatani ni kena dau votai na sakaramede. E vaka meu sa kila rawa tu niu na cakava e dua na cala ena gauna meu sa na laki vota se vakarautaka kina na sakaramede.

Ena noqu sa rere ka veilecayaki, au nanuma sara na gauna au a laki tiko taudua kina e tautuba ni valenilotu. Au sa lomataqaya. Au sa tekivu masu meu vukei ka me vakadeitaki vei au niu na sega ni malumalumu niu na laki qarava na Kalou ena loma ni Nona matabete.

Sa mai oti oqo e vuqa na yabaki. Au sa lewena tu mai na Matabete i Melikiseteki ena 50 vakacaca na yabaki. Ia ena vica na siga sa oti au a masu ka kerea meu vukei ka me vakadeitaki mai vei au niu na sega ni malumalumu ena veikacivi sa lesi vei au meu veiqaravi ena Mataveiliutaki Taumada. Eso era rawarawa sara ni nodra qaravi ka taucoko kina na kena veiqaravi. Ia niu sa mai masu ena gauna oqo au sa vakila e dua na isau ka a rairai soli mai vei au e tautuba ni valenilotu ni Tabanalevu o Yalecrest ena dua sara na gauna makawa. Sai koya tikoga na isau ni taro ko na rawa ni namaka tiko mo na ciqoma ena gauna ko na rawa ni kacivi kina mo veiqaravi ena matabete ena rawa ni ulabaleti iko.

Na itukutuku ena rawa ni cauraki vakavosa ki na nomu vakasama, se ko na vakila se yaco ruarua vei iko. Ia ena yaco ka oka kina e tolu na ka me vakadeitaka ka dusimaka na ka mo na cakava ena veikacivi ena rawa me ulabaleti iko.

iMatai, na vakadeitaki ena yaco mai ena kena vakavotui tale vei iko na veigauna sa sivi ka vukei iko kina na Tamada Vakalomalagi mai na veika rerevaki ka dredre. Oqori na veika a yaco vei au ena vica na siga sa oti.

Ena gauna au a se cauravou voli kina ka vakaitikotiko e New Jersey, era a osota yani na mata ni neitou vale eso na tamata era sa yalo katakata tu. A gole yani o tinaqu me laki vosa vei ira, ka sa tucake duadua tu ena kedra maliwa na tamata e vakarerevaki vei au na kedra irairai. Au a sega ni rogoca rawa na veika a tukuna o koya, ia ni oti ga e vica na miniti era sa gole tale yani vakamalua. Au se nanuma tikoga niu a raica e dua na cakamana.

Ena gauna e so niu sa qase cake, au se nanuma tikoga oqo e dua na ilawalawa tamata cudrucudru ena gauna au a kacivi kina mai vei iratou na Mataveiliutaki Taumada meu laki sotavi ira ka vakasauri ga ka vakurabuitaki na kena tarai ira e dua na yalo ni vakacegu kei na lomavata.

Edua tale na gauna au a lesi meu laki vosa vei ira na iliuliu ni veimatalotu e Amerika kei ira na kena italatala era a bose e Minneapolis me baleta na kena wali na leqa ni veiqati ena kedra maliwa na veimatalotu

Ni’u sa yaco yani, au qai kila niu sa na vosa tale tikoga kina. E a noqu iulutaga na: Na cava na vuna me yaco kina na kena vakalesuimai na Lotu dina kivei Josefa Simici. E a laki tukuni vei au e muri niu sa na sosomitaki Elder Neal A. Maxwell tiko.

Niu sa yaco yani ki na korolevu oqo ni vo toka e dua na bogi me tekivu kina na bose kau raica sara na parokaramu, au a qiriti Peresitedi Hinckley sara. Au a tukuna vua ni na tolu tiko na siga na bose oqo, ni na gadrevi me soli e levu na vosa ena dua ga na gauna, ka ra na digia ga o ira na tamata na kena me ra vakarorogo kina. Au a tukuna vua ni vaka meu sa na tukuna ga na ka dina, au sa lomataqaya ni na sega ni dua e mai vakarorogo ki na ikarua ni noqu vosa kau sa na rairai gole vakatotolo tale mai vale. Au a tarogi koya se na cava mada meu na cakava. A kaya mai o koya,“Vakatulewa sara vakavinaka.”

Au a masu ena bogi taucoko. Ni sa voleka ni mataka mai, au sa vakadeitaka meu na vosa ena veika me baleta na Vakalesuimai ka sega ni, “Oqo na veika keimami vakabauta a yaco vei Josefa Simici kei na vuna keimami vakabauta a yaco kina,” ia me vakaoqo, “Oqo na veika a yaco vei Josefa Simici, kei na vuna e vakayacora kina na Turaga.” Ena bogi o ya e sega ni vakadeitaki mai na ka ena yaco dina, ia e dua ga na veidusimaki savasava—toso ga ki liu.

Au a kurabui, ni sa oti na noqu vosa era sa yatuni mai na italatala me ra mai vosa vei au. O ira yadua, era lako yadudua mai vei au, ka dua vata ga na ka era tukuna mai. O ira yadua, era sa sotava oti ena nodra bula e dua na lewe ni Lotu ena dua na vanua ka ra dau qoroi ira. E vuqa vei ira era kaya ni ra yaco yani ena nodra itikotiko na peresitedi ni iteki me vukei ira sega walega ni nona lewenilotu ia kivei ira talega na lewenivanua e kea ena gauna ni leqa tubukoso. Era kerea vei au meu laki tukuna na nodra iloloma kei na vakavinavinaka kivei ira na tamata e sega walega niu sega ni kilai ira ia ena dredre sara meu kunei ira rawa.

Ni sa mai cava na bose ni tolu na siga oqo, era sa maqusa tikoga mai vakalewelevu na tamata me ra mai rogoca na itukutuku ni Vakalesuimai ni kosipeli kei na Lotu dina i Jisu Karisito ka sega ni baleta ni ra sa vakabauta na itukutuku ia baleta ga ni ra sa raica na ivakarau vinaka ni nodra bula na tamata—o ya na vua ni vakalesuimai.

Ena noqu sa masu tiko ena iotioti ni veibogi oqo, era sa tekivu votu mai vei au na veika sa yaco oti kei na kena tale eso kei na kena veivakadeitaki vakaoqo: “E a sega beka niu dau raici iko tikoga? Mo nanuma mada na veigauna Au a dau tuberi iko ena bati ni uciwai sa drodro malua. Ko sa nanuma beka na gauna Au a vakarautaka na nomu tepeli ena matadra na nomu meca. Mo nanuma tiko, kakua ni rerevaka na ca.” (Raica Same 23.)

Ia kivei kemuni na dikoni: mo ni nanuma tiko. Sa dau maroroi kemuni o Koya mai na gauna ko ni se gone kina. Kivei ira na peresitedi vou ni veikuoramu: mo ni nanuma tiko. Kivei kemuni na tama ko ni vakaluveni ka ra sa bolebole tiko vei kemuni: mo ni nanuma tiko, ka kakua ni rere. Na veika sa dredre vei kemuni sa rawarawa vua na Kalou me veivuke me baleta na Nona cakacaka. Mai na gauna mada ga ko ni se lalai sara kina kei na veiyabaki sa sivi mai oqo, sa lesuva oti mai o Koya ena Nona kaukauwa kei na Nona Yalotabu na nomu veisiga ni mataka ka dau tu ena ligamu imawi kei na ligamu imatau ni ko gole yani ena Nona cakacaka (raica V&V 84:88). Sa rawa me vakadeitaki vei iko ni Kalou ena wanonovi iko tiko kevaka ko na masu ena vakabauta. Au sa kila na veika o ya.

Na ikarua ni wase ni itukutuku ko na ciqoma ni ko masu mo vukei ni ko sotava e dua na ilesilesi dredre e a yaco mai vei au ena mataka lailai ni Vakaraubuka. Au sa dau masu tikoga, ka vakakina o iko, me baleta na veika dredre e dau ulabaleti keda. E a matata vakavinaka mai ka dodonu na isau ni noqu masu kau vunauci kina. “Guilecavi iko—mo sa tekivu masulaki ira yani na tamata ko na laki qaravi ira.” Sa veivakurabuitaki dina, kau sa vakadinadinataka eke, ni na yaco mai na Yalo Tabu.

Ia mo vakavakarau ni ko na sega ni kauwai ki na gauna ni ko sa masu. Ko na vakila e dua na yalo ni loloma kivei ira na tamata ko na laki qarava. Ko na vakila na nodra gagadre, na nodra inuinui, na nodra rarawa, kei ira na lewe ni nodra matavuvale. Ni ko sa masu, sa na rabailevu na veituvaki kece me vaka o se bera mada ni bau kila, e sega beka vei ira na lewe ni nomu kuoramu se nomu matavuvale ia kivei ira era sa dau lomana e veiyasai vuravura taucoko. Ena gauna ko na guilecavi iko kina ka masu me baleta na kedra ituvaki kecega na tamata, ena yaco me rabailevu na nomu veiqaravi e yalomu. Ena sega walega ni na veisautaka na nomu veiqaravi ia na yalomu sara ga. O ya e baleta ni Tamada kei na Luvena Gone ni Toko, ko sa kacivi kina mo na qarava, e kila ka lomana e vuqa na tamata ko na laki veiqaravi kina, e dina ga ni vaka mo raica ni ra lewe vica toka ga.

Na ikatolu ka iotioti ni tukutuku mo na rai matua tiko kina ena gauna ni nomu masu mo vukei ena dua na ilesilesi dredre ni matabete o ya na kena oqo—a yaco talega vei au na kena oqo—laki vakayacora sara. Sa soli tu vei iko na kaukauwa ni matabete mo vakabulai ira kina na tamata. Ena dau gadrevi kina na noda lako yani ka laki vakayacora sara e dua na ka, ka dau dredre toka ni caka. Ko sa qai namaka kina, me ikuri ni sa vakadeitaki mai na veivuke ni Kalou kei na ivakaro mo guilecavi iko mada, kei na veivakauqeti matata mai vua na Yalo Tabu mo tu yani ka lako ka laki vakayacora e dua na ka me na vakalougatataki kina na bula ni dua na tamata. Sai koya beka na nomu masumasu ni da laki sikova e dua na tamata se dua na matavuvale se dua na lewe ni kuoramu o sa lesi mo veiqaravi kina. Kivua e dua na tama sa na rawa me vakadodonutaka kina e dua vei ira na luvena.

Se cava ga ko na cakava mo veivakadodonutaki kina se mo vakavulica kina na kosipeli i Jisu Karisito, ko na vakayacora vakavinaka cake sara kevaka mo nanuma rawa tiko na veika ko na qaqa kina. Sa nomu itavi mo na vukea na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito, me rawa ni ra bula tawamudu kina o ira ko na qarava. Me mana na ka oqo, sa na vakatikora kina na Yalotabu e dua na ivakadinadina ki lomadra. Ia na ivakadinadina o ya ena muataki ira me ra digia me ra muria na ivakaro ni Kalou, se cava ga na dredre kei na veitemaki ena yaco mai.

Ni nanumi tiko na veika oqo, ena dusimaki iko na Yalotabu ena nomu veivakavulici kei na veivakadodonutaki ena kaukauwa ni matabete. Ko na taqomaki iko mo savasava tikoga mo na veivakavulici rawa kina ena Yalotabu. Ko na masu me tukuna vei iko na Yalotabu na gauna kei na sala mo veivakadodonutaki kina kei na sala mo vakaraitaka kina na loloma sa uasivi (raica V&V 121:43–44). Se cava ga na veika o na vakayacora ena nomu itavi ena matabete sa na rawa me muataki ka vakavotukana ena kena rawa ni vukei se sa vukei oti e dua na tamata me ciqoma na ivakadinadina ni ka dina ki na nona bula kei na yalona, me mana tikoga kina na cakacaka ni Veisorovaki.

Sa rawa mo vakadeitaki ni ko veiqaravi. Sa rawa mo guilecavi iko ka tekivu mo masulaka ka lomani ira na tamata ko na qarava. Sa vakakina na nomu digia na ka mo na cakava ka raica na nomu rawa ka ena ivakatagedegede era sa veisautaki kina na yalodra o ira ko sa qarava tiko.

Ia ena sega ni cakacaka rawarawa vei iko kei ira ko na qarava tiko. Ena dau yaco na rarawa ena gauna ni veiqaravi vakaoqo kei na veivutuni ena kauta mai na kaukauwa ni Veisorovaki me na veisautaka na yalo ni tamata. Sai koya qori na ituvaki dina ni cakacaka ko sa kacivi mo vakayacora. Mo dau nanumi Koya tiko na iVakabula, o veiqaravi tiko kina. Ko sa bau raica mada vakadua ena Nona bula e vuravura me a rawarawa Vua na veika kece? E a qai kerea beka na veika rawarawa me ra cakava na Nona tisaipeli? Ia me qai cava na vuna me rawarawa kina na itavi ena Nona cakacaka se kivei ira na Nona tisaipeli?

Na inaki ni veika o ya e sa vakaturi tiko kina na malanivosa “na yalo sa raramusumusu,” ko ni sa mai tuberi sara kina vakavinaka edaidai. Eso na vanua e tukuna na ivolanikalou ni sa dau vakamalumalumutaki na yalo ni tamata, ia e vakavuqa e dau vakamacalataki ena vosa e tukuna na keda ituvaki me da liaci keda kina kei ira eda na laki qarava, o ya ena “yalo sa raramusumusu.” Ena rawa ni vukei keda na ka oqo me da ciqoma ni sega ni rawarawa na veikacivi ni veiqaravi kei na gagadre ni veivutuni eda sa dau gadreva sara ka vakasaqara. Ka na vukei keda me da kila vakavinaka cake na vuna e sa gadrevi kina me curuma na uto yadudua ni tamata na ivakadinadina. Na vakabauta ni o Jisu a sorovaka na nodra ivalavala ca sa vinakati me vakatikori ki na yalodra—e dua na yalo sa raramusumusu.

Ia, ena bogi nikua me da vakatulewa vata mada ki na veika me da sa na cakava. Oi keda kece sara, se cava ga na veikacivi o tiko kina, me da lako yani ka cakava na cakacaka sa ulabaleta na noda kaukauwa yadua. Sa yaco vei au kei iko talega. E ka dina oqori ni rawa ka, sai koya na kena ciqomi na ivakadinadina ki na lomadra na tamata. Eda sega ni rawa ni vakatikora rawa oi keda. Na Kalou mada ga ena sega ni vakasaurarataka e dua ena ka oqo.

O koya gona ni rawa ka e gadrevi kina na tamata eda qarava me ra digitaka ga vakaira me ra ciqoma ki yalodra na ivakadinadina mai vua na Yalotabu. Sa tu vakarau na Yalotabu. Ia e vuqa na tamata era sega tu ni vakarau me ra sureta na Yalotabu. Na noda cakacaka oqo, ka sa tu ena noda kaukauwa, me da sureta na Yalotabu ki na noda bula me rawa kina vei ira na tamata eda qarava me ra vinakata na vua ni Yalotabu ki na nodra bula—oqo na vuada era na raica vei keda.

Sa muataki au kina na veika oqo ki na veika me da na cakava se kakua ni cakava. Eso na ka me da cakava me da sureta kina na Yalotabu. Eso na ka ena lako tani kina na Yalotabu. Ko ni sa sotava oti na veika oqo.

Ena sega ni vakawalena e dua na lewe ni matabete na veika e dau raica kevaka e gadreva o koya me na tamata rawa ka. Na nona raica e dua na iyaloyalo e vakavuna na garogaro ca ena vakavuna me lakotani kina na Yalotabu. Ko ni sa vunauci oti mai vei Elder Clayton ka vunauci oti talega me baleta na rerevaki ni Initaneti kei na itukutuku raraba eso ni kena sa tevuki tu e matada na iyaloyalo vakasisila. Ia sa levu sara ena gauna oqo na itovo tawa kilikili ka sa gadrevi ena veisiga ni bula me da na vakadodonutaki keda tiko—ka da kilai yaloda tiko me da kakua ni coriti ena sarava na veika eso ena rawa ni vakavurea e dua na yalo ena lako tani kina na Yalotabu.

Na qaqarauni vakaoqo sa vinakati talega ki na noda ivosavosa. Ena sega ni rawa me da namaka tiko me da na vosa ena vuku ni Turaga vakavo ga ke da sa qarauna tiko na noda vosa. Na vosa kaukauwa kei na vosa veivakacacani ena lako laivi kina na Yalotabu. Me vaka ga ni sa ivakarau tu ni bula oqo na itovo tawa kilikili, sa vakakina na vosa kaukauwa kei na vosa ca. E dau rogoci tu ga vakalailai ena veivanua eso vei ira eso era dau cavuta wale tu ga na yaca ni Turaga se rogo mai na veivosa kaukauwa kei na vosa tawa kilikili. Ia oqo sa vaka me sa tu ga ena veivanua kecega, ia e vuqa na tamata, sa nodra ivakarau tu ni veimaliwai, ka sega tu ni vaka o ya mai liu.

Mo sa digia ga—ka mo cakava sara—mo veisautaka vakadua na nomu ivosavosa kei na gauna mada ga ni ko sa sega ni tarova rawa na ivakarau ni nodra vosa eso. Ia au sa kila mai na ka au sa sotava, ni gauna ca mada ga vakaoqo mo sa na vakararavi ga ki na veivuke ni Kalou. Ena vica na yabaki sa sivi yani au a pailate tiko kina ni waqavuka ni ivalu ka veiqaravi tiko ena dua na valenivolavola me rua na yabaki kei na dua na iliuliu ni mataivalu, e dua na kanala, kei na dua na komada ni mataivalu e wai. Eratou sa kila tu mai na vosa ena gauna ni ivalu kei na gauna ni tiko sautu ka rogo ca sara vei au, kau kila ni lako tani kina na Yalo Tabu. Ena gauna o ya au a se veiqaravi tiko vaka-daukaulotu ni tikina, kau dau saga ena veiyakavi meu gole yani ka laki vakasaqarai ira na tamata meu vakavulici ira ena veivakauqeti ni Yalo Tabu. Sa qai dua na ka dredre. Au a se lutenani (lieutenant) tiko kina. Eratou itutu cecere cake sara mai vei au. Sa sega ni rawa vei au meu veisautaka na nodratou ivosavosa. Ia au a qai masu meu vukei. Au sega ni kila e a cakava vakacava na Turaga, ia sa veisau tikoga mai na nodratou ivosavosa. Sa tekivu me yali yani na vosa ca kei na vosa kaukauwa. Ia ena gauna ga eratou gunu alakaolo kina e dau yaco tale mai, ia o ya ena veiyakavi, kau dau kerea meu sa suka meu laki kaulotu.

Sa rawa mo dau nanuma na veika vakaoqo me qaqaco kina na nomu vakabauta ena gauna o sotava kina na veika dredre ni bula oqo. Sa dau veivuke na Kalou vei ira na lewe ni matabete era gadreva me ra kakua ni raica se cavuta e dua na ka butobuto, ena vuravura tawa kilikili oqo. Ena sega ni ka rawarawa. Ena sega vakadua. Ia sa rawa me yaco vakaidina vei iko na yalayala oqo kau sa kila ni sa na yaco talega vei au: “Mo qarauna me savasava tikoga na nomu vakanananu; ia ena taucoko sara kina na nomu vakabauta ena mata ni Kalou; raica ena yaco vei iko na veivakalougatataki ni i lesilesi vakabete, me vaka na tegu sa lutu mai lagi” (V&V 121:45).

Au sa vakadinadinataka eke niu sa kila vakaidina ni o iko vata kei au daru sa lewe ni matabete ni Kalou ka na sauma mai o Koya na noda masu ena veivakadeitaki e veivakacegui kei na veivuke me da na qaravi Koya vakavinaka cake sara. Au sa yalataka vei kemuni na veika oqo ka vakadinadinataka ena yaca i Jisu Karisito, emeni.