Mo Bula ena Vakabauta ka Sega ena Rere

Elder Quentin L. Cook

Ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua

Ena gauna eda sa digitaka kina me da sa muri Karisito ena vakabauta ka sega ni digitaka e dua tale na sala ena rere, eda na vakalougatataki ena isau ni digidigi eda sa tudei tiko kina.

Kemuni na taciqu kei na ganequ, au duavata kei kemuni meu vakaraitaka na noqu lomana ka tokoni Peresitedi Eyring kei na nona matavuvale. E a lesia na veikacivi oqo o Peresitedi Hinckley meu na veiqaravi ena Kuoramu ni Le Tinikarua ena yakavi ni Lotulevu. Au sega ni vakamacalataka rawa eke na cecere lagilagi ni yaloqu a yaco vei au mai na gauna o ya. Au a sega ni moce ena so na bogi ka’u sa masu tikoga. Sa laveti cake sara ga na yaloqu, ia ka’u sa kila vinaka tu ni ko Peresitedi Hinckley e parofita ka ra na masulaki au kei na noqu matavuvale o ira na lewe ni Lotu.

Ena sega ni vinaka kevaka meu kaya ni sega tu ni vakarautaki au. Ena gauna au a kacivi kina meu lewe ni Vakaitutu Raraba ena Epereli ni 1996, au a sega ni kilikili kaya ki na veikacivi o ya. A vakadeitaka vei au ena gauna o ya o Elder Neal A. Maxwell ni ilalavaki bibi duadua kivei keda kece sara eda sa veiqaravi tiko ena matanitu o ya me da yalo vakacegu tiko ni da sa mai ivakadinadina tu oqo ni sa vakalou na iVakabula. A sobuti au ena gauna o ya edua na yalo vakacegu me baleta ga niu sa lomana na iVakabula ka sa yaco vei au na veika vakayalo ka rawa kina vei au meu vakadinadinataki Koya. E ka marautaki vei au na veimadigi oqo meu mai ivakadinadina kina kei Jisu Karisito ki vuravura taucoko (raica V&V 107:23), ka dina ga ni tu na noqu malumalumu.

Ena Vunau kei na Veiyalayalati 68, tikina 5 kei na 6, eda wilika kina:

“Raica oqo na ka sa yalataka na Turaga vei kemudou, oi kemudou na noqu tamata.

“Ia mo dou kakua ni rere se yalolailai, raica koi au na Turaga, au sa tiko vata kei kemudou ka vakaukauwataki kemudou; ia mo dou na tukuni au yani, koi au ko Jisu Karisito, na Luve ni Kalou, io au sa bula e liu, ka bula edaidai ka na bula talega mai muri.”

Au sa sureta me sobuti au na Yalo Tabu niu mai vosa oqo vei kemuni ena mataka ni Siga ni Vakacecegu edai.

Na yalo e veivakacerecerei a yaco mai vei au ena noqu ciqoma na veikacivi oqo o ya ni sa dodonu me da bula tiko ena vakabauta ka sega ena rere. Ena ika 2 Timoci, e a vakamacalataka vakaoqo o Paula na iApositolo na vakabauta nei Loi na bui Timoci kei na tinana o Unaisi.

A vola vakaoqo ko Paula: “Ni sa sega ni solia mai vei keda na Kalou na yalo ni rere; a yalo ni kaukauwa ga, kei na yalololoma, kei na yalomatua” (2 Timoci 1:7).

Vei au mada ga, au sa dokai ira dina na tubuda qase era sa gole yani ki na daku ni ilati era a solia na nodra veika kecega e a kerei vei ira me tarai cake kina na matanitu ni Kalou ena vuravura oqo.

Au sa vakavinavinaka ni sa mai solegi tu na gauna ni noqu bula taucoko mai vei ira era sa lomana dina na iVakabula. Sa vakasinaiti na yaloqu ena vakavinavinaka vei iratou na noqu matavuvale. Sa senikau ni noqu bula o Mary, na marama watiqu. Sa vakalougatataki au vakalevu ena noqu bula taucoko na qaqaco ni nona bula vakayalo, ivakaraitaki vinaka, bula mamarau, kei na nona veitokoni yalololoma. Eratou kauta mai vei au e dua na yalo vakacegu o iratou na luvei keirau kei na dui watidratou, ka vakakina mai vei iratou na lewe ciwa na makubui keirau, ni sa dua dina na veivakalougatataki vei keirau. Keirau sa yalo vakacegu kei Mary ena vuku ni nodratou vakabauta kei na masumasu kei na vinaka ni nodratou bula.

Niu vakasamataka lesu na noqu gauna ni itabagone mai Logan e Utah (na itukuni nei Elder Perry me baleta na Buca o Cache), au sa mai kila kina niu sa kalougata dina meu mai susugi cake ena dua na vuvale vinaka—mai vua e dua na tina ivalavala dodonu e sinai ena vakabauta, mai vua e dua na tama dauloloma, e dua na tuakaqu ka dau ivakaraitaki vinaka duadua vei au ka sa noqu itokani ka daunivakasala talega, kei na dua na ganequ gone e dau lomani au ka veitokoni. Au sa kalougata talega ni ra sa tu o ira na iliuliu ni Lotu vuku ka yalodina, o ira na qasenivuli, dauveituberi, kei na itokani era sa dau ivakaraitaki vinaka vei au.

Ni’u a se cauravou e a noqu madigi meu laki veiqaravi ena Tabana ni Kaulotu e Igiladi, ka sa yavu tiko, ni noqu bula taucoko. Na veivakayarayataki nei koya na peresitedi ni kaulotu yaloqaqa sa dua dina na cakamana cecere ni kosipeli vakalesuimai. Ena vica na macawa sa oti, au a taura kina e dua na kadi ni siganisucu ena itikotiko liu ni Lotu mai vua e dua na marama au a veivuke ena nona vakavulici mai Gloucester e Igiladi, ena vuqa na yabaki sa oti. Au a sega ni kila na vanua sa laki tiko kina. A tukuna vei au o koya ni rau sa qaqaco vinaka sara vakaveiwatini ena lotu ka sa 6 na luvedrau ka lewe 20 na makubudrau, era sucu kece ena veiyalayalati. Ena rairai koya beka oqo na kadi ni siganisucu vinaka duadua au se qai bau ciqoma.

Keirau sa biuti Utah mai kei Mary me rawa kina niu laki vuli loya ena koronivuli ni lawa mai Palo Alto e California. Keirau sa nakinaki tiko me keirau lesu ki Utah ni oti na tauri vola, ia a vakasalataki keirau na Yalotabu me keirau tiko ga e California. Keirau a vakaitikotiko e California me 33 na yabaki ka tauyavu cake mai kea na neirau matavuvale. E a vuqa sara na neirau veiqaravi ena ilesilesi eso. Keirau a taleitaka na nodra lewelevu na neitou lewenilotu kei na nodra yalodina tiko ki na kosipeli i Jisu Karisito. Sa tawamudu na noqu vakavinavinaka kivei ira na Yalododonu Edaidai totoka e California era kauta mai na veivakayarayarataki vinaka ki na noqu bula.

Sa qai dua dina na gauna talei vei au na 11 1/2 na yabaki ni noqu veiqaravi ena Vitusagavulu. Niu sa mai biuta oqo na kuoramu o ya, au gadreva me ra kila na itokani Veitacini niu lomana ka vakavinavinaka vakalevu me baleta na nodra solibula ka yalodina tiko ki na matanitu ni Kalou ena vuravura oqo—ena nodra gugumatua kei na cakacaka vinaka. Au gadreva me ra kila tiko ni sa dua na bula marau vei au niu a mai veiqaravi vata kei ira.

Au lomani ira na Veitacini mai na yaloqu taucoko eda sa mai tokoni ira me ra parofita, daurairai, ka dauvakatakila. Au na saga meu veiqaravi sara vakavinaka ka vakamamadataka na nodra icolacola ena sala ga au rawata rawa. Au sa vakavinavinaka ki na Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni Le Tinikarua ena vuku ni nodra bula dodonu kei na ivakaraitaki vinaka, na nodra dau vosota, na nodra veivakavulici, nodra yalololoma, kei na nodra yalodina tiko kivua na Tamada Vakalomalagi kei na Luvena, o Jisu Karisito, kei na Nona kosipeli vakalesuimai. Au sa vakavinavinaka vua na Kalou ni a digitaki Josefa Simici me parofita ka vakalesuimai vua ki vuravura na taucoko ni kosipeli.

Na noqu kila me vaka e dua na Vakaitutu Raraba sa vakasinaita kina na yaloqu ena vakavinavinaka me baleta na nodra vakabauta kei na caka vinaka na Yalododonu Edaidai e vuravura taucoko. E rua na yabaki na neirau a veiqaravi tu mai Filipaini. Ena Epereli ni 1961, ena gauna o ya e a se iVukevuke ki na Le Tinikarua tiko kina o Peresitedi Hinckley, a vakauta ki Manila na imatai ni daukaulotu. E a se dua tikoga kina na lewe ni matabete kai Filipino mai Filipaini. Edai sa laki yacova sara na 600,000 na lewenilotu. E sega ni rawarawa na nodra bula, ka sega vei ira na iyau eso, ia era sa lomana dina na iVakabula. Sa cakamana sara tikoga na kosipeli ki na kena vakatorocaketaki na nodra bula. Sa qai dua na veivakalougatataki levu me da veiqaravi ena kedra maliwa.

Keirau a veiqaravi talega me tolu na yabaki ena Yatu Pasivika. Eda sa kila tu oqo ni volekata tiko na 25 na pasede na wiliwili taucoko ni kai Polinisia e vuravura taucoko era lewe ni Lotu. Era kawa ni tamata vakabauta ka bula vakayalo. Ena dua e gauna keirau a gole kei Sisita Cook ki Vava’u ena yanuyanu o Toga. Au a se qai vosa oti toka ga ena soqoni raraba ena koniferedi ni iteki ena kena gadrevi me ra vakamuria na parofita. Ena gauna ni vakasigalevu ni sa suka na koniferedi, au a laki dabe tikiva sara e dua na peteriaki qase dokai. A vakaraitaka o koya na nona vakavinavinakataka na veika sa vakatavulica tiko na parofita. E a qai talanoataka vei au na veika oqo. Na yanuyanu o Vava’u, era veiyanuyanu lalai ga, e dau veirauti na kena tau ni uca, ia e dau vagauna me katakata ka mamaca sara na draki. Na yanuyanu oqo e balabalavu na kena icurucuru se toba, me vaka ga na rorogo, ka laki kalove yani ki na yanuyanu e ra ki na baba veivatu. Ni sa dau yaco mai na draki mamaca ka sega na medra wai na lewe ni koro, sa dua ga na sala me ra na laki kau wai vinaka mai kina me ra bula tiko. Ena veisenijiuri kece oqo era sa kila tiko na vanua e tiko kina na wai vinaka oqo na kena era dau curuma yani na veivatuvatu ena loma ni ulunivanua ka ra tovure mai ena dela ni waitui.

Era na dau vocetaka yani ki wai na turaga ni Toga na nodra waqa lalai ka me dua na kena turaga e yalomatua toka me tu ena mua ni waqa me raica na vanua donu. O ira na cauravou momoqaqa era tiko ena waqa era na tu vakarau kei na nodra koniteina me ra dekeulu yani ki waitui. Ena gauna era sa yacova yani na kena vanua donu, ena qai laveta ki lagi na ligana o koya na turaga yalomatua. Oya sara ga na ivakatakilakila. Era sa qai dau dekeulu yani ki wai o ira na cauravou momoqaqa ki na boto ni wai e ra ka ra vakatawana na nodra koniteina ena wai drano tovure vinaka. Sa vakatauvatana o koya na peteriaki qase oqo na iyaubula maroroi oqo ki na wai ni bula ni kosipeli i Jisu Karisito kei koya na turaga yalomatua o ya ki na parofita ni Kalou ena vuravura oqo. Sa kila tiko o koya ni sa wai savasava o ya, makare, ka sa veivakabulai ena gauna ni draki mamaca. Ia e sega ni rawarawa na kena kunei. Ena sega ni raica rawa e dua na tamata e sega tu ni kila. E via kila o peteriaki oqo na veika kece sara e vakavulica tiko na parofita.

Eda sa bula donuya tiko e dua na gauna ni veilecayaki. Sa gadreva dina sara ko vuravura me gunuva na wai tovure savasava, ka sai koya na kosipeli i Jisu Karisito. Sa dodonu sara me da vakarorogo vakavinaka ki vua na parofita ni da vakatulewa. Mai na veika au sa kila tu e vakaraitaka tiko ni ko Peresitedi Hinckley sa dau vakamatatataka tikoga ena veigauna me da vakabauta tikoga na Turaga o Jisu Karisito. E dau tarava sara tiko na nona vakamatatataka na kena vaqaqacotaki na matavuvale kei na kena vakaitovotaki tiko na matavuvale ena veika sa vakalou. Sa dau tokaruataka tiko ga ena veigauna o koya ni kevaka eda na bula voli tiko ena dua na ivakavuvuli, ena yaco me da na taukena e dua na ivakadinadina ni sa dina sara na ivakavuvuli o ya, ka laki yaco me torocake kina na noda vakabauta.

Au kila ni vuqa vei kemuni ko ni lomaleqataka tiko na nodra susugi cake na luvemuni ena loma ni gauna dredre vakaoqo kei na vaqaqacotaki ni nodra vakabauta. Ena gauna keirau sa tekivu tauyavutaka kina na neirau matavuvale vakaveiwatini mai na yasayasa ni Toba kei San Francisco, keirau a lomaleqa talega vakaoqori. Ena gauna dredre vakaoqo era a vakasalataki kina na lewe ni neimami iteki mai vei Elder Harold B. Lee, ni a se lewe tiko ni Le Tinikarua, ni sa rawa me susugi cake na neimami dui matavuvale ena ivalavala dodonu kevaka me keimami vakayacora na veika oqo:

Vakamuria na parofita.
Tauyavutaka na yalo dina ni kosipeli ena yaloda kei na noda matavuvale.
Me da cina rarama kivei ira eda bula vata tiko.
Vakayacora na cakacakatabu vakalotu kei na ivakavuvuli e vakayacori tiko ena valetabu. (Raica V&V 115:5; Harold B. Lee, “Your Light to Be a Standard unto the Nations,” Ensign, Okos. 1973, 3–4.)

Ni da vakamuria na ivakasala oqo, ena qaqaco cake na noda vakabauta ka na yali yani vakamalua na noda rere. Au vakabauta ni sa rawa me da susugi ira cake na gone ivalavala dodonu ena dua ga na vanua sa rawa ena vuravura oqo kevaka me ra na vakavulici ena ivakavuvuli vakosipeli ena loma ni vuvale.

E dua na vanua ena rawa vei ira na lewenilotu me ra bula voli ena vakabauta ka sega ena rere o ya ena noda sasaga ni cakacaka ni kaulotu. Ni bera na noqu a mai kacivi ki na Mataveiliutaki ni Vitusagavulu ena 1 ni Okosita ni yabaki oqo, au a sa veiqaravi oti tu mai ena Tabacakacaka ni Kaulotu ena ono na yabaki, kei na iotioti ni tolu na yabaki au a Dairekita iLiuliu ena ruku ni veiliutaki nei Elder M. Russell Ballard, ka taura tiko na itutu ni Jeameni ni Matabose Cecere ni Kaulotu.

Era a tukuna vei keimami eso na peresitedi ni kaulotu ni vuqa vei ira na lewenilotu vinaka era vakamatavulotaki ira tiko vei ira na wekadra kei ira na nodra itokani vakacakacaka. Era sega ni via vakatakilai ira kei na nodra vakabauta vakalotu. Eda sa gadrevi ira sara vakalevu na lewenilotu me ra vakaitavitaki ira ki na kena wasei yani na itukutuku ni Vakalesuimai. Roma 10, tikina e 14, e vakararamataka cake na ulutaga oqo:

“Era na qai masu vakacava vua [o ya na iVakabula] era sa sega ni vakabauta? a ra na vakabauti koya vakacava era sa sega ni bau rogoca? a ra na rogoca vakacava kevaka e sega e dua me tukuna?”

E umani tiko ena tikina e 15 na itukutuku totoka e volai tale tikoga ena Aisea:

“Sa lagilagi sara na yavadra era sa tukuna na itukutuku vinaka ni veika vinaka” (raica talega Aisea 52:7).

Sa vinakati sara o ira na lewenilotu me ra sa tekivu cavu yava yani ka laki dolava yani na gusudra me rogoci na domodra kevaka me ra na rawata na veivakalougatataki oqo.

Na Vunautaka na Noqu Kosipeli; E dua na iDusidusi ki na Cakacaka ni Kaulotu, a tauyavutaki taumada ena Okotova ni 2004. A tavoca na sasaga oqo o Peresitedi Hinckley ena gauna a vakasalataki ira kina na daukaulotu me ra vulica na vunau ka vakavulica na ivakavuvuli ena Yalotabu. O ira yadua na lewe ni Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni Le Tinikarua era sa kaulotu kece sara ki na dua na ivakatagedegede e vinakati. Keirau sa vakila kei Elder Ballard ni sa tadola mai na katuba ni lomalagi ka sa sovaraki mai na veivakauqeti ni Turaga me rawati rawa kina na ivurevure cecere oqo. Sa veisoliyaki oti yani e sivia e 1.5 na milioni na ilavelave ni Vunautaka na Noqu Kosipeli kivei ira na lewe ni Lotu. Oqo e dua na yavu cecere, ka sa yaco me ra qasenivuli qaqa ka vakayalo kina o ira na daukaulotu. Ia, kevaka me da na rawata rawa na veika sa kerea tiko vei keda o Peresitedi Hinckley, o ya oi keda na lewenilotu me da, sa na bula voli ga ena vakabauta ka sega ena rere, ka da wasea yani na kosipeli kivei ira na noda itokani kei ira eda kila.

Ena noda dui ilesilesi vakalotu sa gadrevi kina me da vakabauta ka sega ni tiko rerere.

O Kathryn, na luvei keirau yalewa, e peresitedi tiko ni Lalai ena nodratou tabanalevu mai Salt Lake City. Keirau a laki tiko vakaveiwatini ena Sigatabu sa oti me keirau raica na nodra vakaitavi na Lalai ena soqoni ni sakaramede, “Au na Muri Koya ena Vakabauta.” Au a kurabui niu rogoci ira na gone ni ra cavuqaqataka na nodra dui tiki ni ivolanikalou kei na italanoa ka sema vata kei na veisere eso me baleta na vakabauti Karisito.

Ni oti na soqoni, au a tarogi koya me baleta na nona ilesilesi vakalotu. A kaya o koya ni a tara bi vakalailai ena gauna e se qai kacivi kina. A vuqa sara na gauna a taurivaki ena kena veivosakitaki tiko na leqa era dau yaco. Eratou sa qai lewa na mataveiliutaki me sa vakamatatataki na loloma, vakabauta, kei na masu. E a totolo sara na kena sa vakasamataki e dua na gone se matavuvale. Na loloma sa mai sosomitaka na duidui e tiko. A kaya vei au o koya ni gauna eratou sa vakayacora sara ga kina na veivakauqeti ni Yalotabu, sa yaco dina sara tikoga ena loma ni Lalai e dua na vulici ni kosipeli dina ena yalo vakatatabu kei na vakacegu.

Na noda vakabauti Jisu Karisito sai koya na ka ena tokoni keda tiko ena ilakolako ena gaunisala veilatai ni bula oqo. Sai koya o ya na imatai ni ivakavuvuli ni kosipeli. Ni sega kina na ka oqo ena yaco me da gu vakatotolo yani ena gaunisala veilatai, ka da vakaotia na noda gauna vinaka ka sega ni yaco rawa ki na dua na vanua. Na Karisito duadua ga sa sureti keda tiko me da muri Koya, ka vakataqara Vua na noda icolacola bibi, ka colata na Nona ivua, “ni sa rawarawa na [Nona] ivua, ka mamada na [Nona] icolacola” (Maciu 11:30).

Sa sega tale ni dua na yaca ena ruku ni lomalagi oqo me soli me vakabulai rawa kina na tamata (raica Cakacaka 4:12). Sa dodonu me da taura na yacana ka ciqoma ki na keda ituvaki na Nona iserau me rawa kina ni da vakataki Koya ena gauna sa lako mai kina o Koya (raica 1 Joni 3:2; Alama 5:14). Ena gauna eda sa digitaka kina me da sa muri Karisito ena vakabauta ka sega ni digitaka e dua tale na sala ena rere, eda na vakalougatataki ena isau ni digidigi eda sa tudei tiko kina (raica V&V 6:34–36).

Me da sa kila vakaidina sara ka vakavinavinakataka na isolisoli ni bula sa sega ni vakatautauvatataki rawa eda sa mai marautaka tiko oqo kei na i cegu ni bula sa solia wale tu vei keda o Koya ena veisiga yadua. Me da digitaka me da sa na yalodina tikoga ena gaunisala veilatai ni bula oqo ka vakabauti Jisu Karisito tikoga. Sa noqu masu ni da na bula voli ena vakabauta ka sega ena rere. Au sa vakadinadinataki koya na Kalou, sai Koya na Tamada Vakalomalagi, kei na Luvena, o Jisu Karisito, ka a sorovaka na noda ivalavala ca, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.