2010
Ngaahi Fehuʻi mo e Talí
Sune 2010


Ngaahi Fehuʻi & Talí

“Kuó u ʻosi lotu mo ako ʻa e folofolá ʻi ha taimi lōloa, ka ʻoku hangē ʻoku ʻikai pē ke u maʻu ʻe au ha tali ki heʻeku ngaahi fehuʻí. Ko e hā ʻoku ʻikai tāpuakiʻi ai au ʻe he ʻEikí ʻaki ha fakamoʻoní?”

ʻOku fakamatalaʻi ʻe ha kakai ʻe niʻihi ha ngaahi founga mahino, mo fakaofo, ʻa ia ne nau maʻu ai ʻenau fakamoʻoní. Ka ko e taimi lahi ʻoku hoko māmālie mai ʻa e fakamoʻoní ʻi ha founga fakalongolongo. Kapau kuo teʻeki ai ke ke maʻu ha fakamoʻoni fakalaumālie mālohi, ʻoua te ke lotosiʻi. Kuó ke ʻosi fakahoko ʻa e ʻuluaki sitepu ki hono maʻu ha fakamoʻoní ʻaki hoʻo fakaʻamu ke tuí (vakai, ʻAlamā 32:27). ʻOku ʻofa hoʻo Tamai Hēvaní ʻiate koe mo fie maʻu ke tāpuakiʻi koe ʻaki ha fakamoʻoni—kae ʻi Hono taimi pē ʻOʻona mo e founga pē ʻAʻana (vakai, T&F 88:68).

ʻOku ʻikai ke maʻu ʻe he taha kotoa ha fakamoʻoni ʻi he founga tatau. ʻOku ongoʻi ʻe ha niʻihi ha “māfana ʻi he lotó” (vakai, T&F 9:8). Ko e niʻihi ʻoku nau ongoʻi ʻoku folofola ange ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻaki ha ngaahi moʻoni ki honau ʻatamaí pea mo honau lotó (vakai, T&F 8:2). Ko hoʻo fakamoʻoní ʻe fou mai mo ia foki ʻi he kihiʻi leʻo siʻi mo vanavanaiki ʻo e Laumālié. Kole ki he Tamai Hēvaní ke tokoni atu ke ke fakatokangaʻi ʻa e ngaahi ueʻi fakafiemālie ko ʻení.

Ko ha founga kāfakafa ke maʻu ai ha fakamoʻoni ko hano fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi faingamālie ke vahevahe ai ʻa e ongoongoleleí mo e kakai kehé. Ko e taimi te ke akoʻi ai ʻa e moʻoni ʻo e ongoongoleleí, ʻe lava ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke ne fakamoʻoniʻi atu ia kiate koe, pea pehē ki he kakai kehé, ko e meʻa ʻokú ke leaʻakí ʻoku moʻoni.

Hokohoko atu hoʻo lotu ʻi he tui mo fakamātoato, pea tatali ʻi he faʻa kātaki ki he tali ʻa e ʻEikí. ʻI hoʻo tauhi ʻa e ngaahi fekaú, te ke moʻui taau ai mo e feohi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní, ʻa e maʻuʻanga ivi ʻo e fakamoʻoní.

Lotu Maʻu ai Pē

ʻOku mahino kiate au ʻa e meʻa ʻokú ke fouá. Kuó u ʻosi fāifeinga ʻi ha ngaahi taimi faingataʻa ne kiʻi taʻepau ai ʻeku fakamoʻoní. Ko e founga ne u lava ʻo ikunaʻi ai—mo maʻu ʻa e fakamoʻoni ʻoku ou maʻu he ʻaho ní naʻe fakahoko ʻaki ia hono toutou ako ʻo e folofolá mo lotu. Naʻá ku lau ʻeku folofolá ʻi he faingamālie kotoa pē naʻá ku maʻú. Naʻá ku lotu ʻi he pongipongí mo e poʻulí, feinga lahi ke ongoʻi ʻa e Laumālié. Ka naʻe hangē ne iku muna peé. Ka ʻi ha ʻaho ʻe taha, ʻi heʻeku aʻu mai ki ʻapi mei he akó, naʻá ku tūʻulutui ʻi hoku veʻe mohengá. ʻOku ʻikai ke u ʻilo ʻe au e lōloa ʻo ʻeku lotú ka, ne u maʻu ha tali. Lotu maʻu ai pē. Ako ʻa e folofolá. Kuo pau ke ke maʻu ʻa e tali naʻá ke feinga ki aí.

Kulisitofā W., taʻu 15, Nevata, ʻAmelika

Fakamātoato

ʻOku ʻafioʻi ʻe he Tamai Hēvaní ho lotó ʻi he teʻeki ai ke ke kolé; ʻOku tali pē Ia ke ke ʻoange hoʻo ngaahi fehuʻí kiate Ia ʻi ha lotu fakamātoato. ʻOku ʻi ai haʻaku fakamoʻoni fakafoʻituitui ʻokú Ne tali ʻa e ngaahi lotú. Mahalo te ke maʻu ha tali vave, pe ʻe kiʻi fuofuoloa, ka ʻoku ou ʻiloʻi moʻoni te Ne tali. Faʻa kātaki mo hokohoko atu ʻi hoʻo faitotonú.

Seiloni F., taʻu 20, Lākosi, Naisīlia

Fakafanongo ki he Laumālie Māʻoniʻoní

Lotua ha fakahinohino ʻi hoʻo fekumi ki he poto fakafoʻituituí. ʻOku fanongo ʻa e Tamai Hēvaní mo ne tali ʻa ʻetau ngaahi lotú kotoa. ʻOku maʻu ʻa e ngaahi talí mei he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. Kole ʻi he tui, loto fakatōkilalo, tauhi ʻa e ngaahi fekaú, maʻu ʻa e sākalamēnití ʻi ha tuʻunga taau, tuku ha taimi ke ke fakakaukauloto ai ki he folofolá, mo ke fekumi ʻi he faʻakātaki ki he finangalo ʻo e ʻOtuá.

ʻAna Mae R., taʻu 20, Tavao ʻOlienitolo, Filipaini

Fai Hoʻo Fakamoʻoní

Kuo ʻosi akoʻi ʻe he kau taki ʻo e Siasí, makehe mei he kolé, ʻoku totonu ke tau vahevahe ʻetau ngaahi fakamoʻoni ki he meʻa ʻoku tau fie ʻiló, neongo ʻoku teʻeki ai ke tau maʻu ha tali mahino. Kuo tā-tuʻolahi haʻaku lotua ha fakamoʻoni pea naʻe ʻikai ke u maʻu ʻe au ʻa e fakamoʻoni naʻá ku feinga ki aí kae ʻoua kuó u vahevahe ʻeku fakamoʻoni ki he ongoongoleleí mo hono toe Fakafoki maí. Neongo naʻe teʻeki ai ke u maʻu ha fakamoʻoni mālohi, ka naʻá ku maʻu ʻa e fakamoʻoni mahino leʻo siʻi mo mālohi ʻo e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻOku ou ʻilo kapau te ke vahevahe hoʻo fakamoʻoní, ʻe fakamālohia ia ʻe he ʻEikí.

ʻAula O., taʻu 18, Huila, Kolomupia

ʻAukai mo Lotu

ʻE hanga ʻe he lotú mo e ʻaukaí ʻo teuteu ha kelekele fakalaumālie ʻe lava ke tupu ai hoʻo fakamoʻoní, pea ʻe hoko hoʻo fakamoʻoní ko ha mālohinga mo ha taula ke tokoni atu ke ke tekeʻi ʻa e ngaahi faingataʻa mo e fakatauele kotoa pē. Ko e fakamoʻoní ʻoku maʻu ia ʻi he vilitaki ʻi hono fakahoko maʻu pē; ʻoku tokoni ʻetau faivelengá ke tau ongoʻi ai ʻa e moʻoní. Ko e taimi lahi kuo pau ke tau ʻaukai ai ʻo hangē ko ʻAlamaá (vakai, ʻAlamā 5:45–46). Mahalo ko hoʻo fakamoʻoní ʻe siʻisiʻi ʻi he kamataʻangá, ka ʻi hoʻo hokohoko atu ke lotu mo ako ʻa e folofolá, te ke kamata ke sio ki he ngaahi fua ʻo hoʻo tuí.

ʻEletā Supieta, taʻu 20, Misiona Kolomupia Kalí

Fekumi ki he Fakahā Fakalangi

ʻI hoku tuʻunga ko e taha ului foʻoú ne u maʻu ai ʻa e faingamālie ke ʻalu ki he temipalé ʻo fakahoko ha ngaahi papitaiso maʻa ʻeku ngaahi kuí. Pea ʻi heʻeku tuʻu ʻi he loto vaí ke fakahoko ʻa e ouau toputapú ni, naʻá ku maʻu ha ongo mālohi ko e papitaiso maʻá e pekiá ʻoku fakalangi. Talu mei ai mo ʻeku lava ke fakatupulaki ʻeku fakamoʻoni ki he papitaiso maʻá e pekiá. Ko ʻeku fakakaukaú, ko e fakamoʻoní ʻoku fakamatalaʻi ko ha fakahā fakalangi ki he taha ʻoku tui. Koeʻuhí ke tau maʻu ha fakamoʻoni, kuo pau ke tau lotu, ako ʻetau ngaahi folofolá, mo talangofua ki he ngaahi akonaki ʻa Sīsū Kalaisí. ʻOku totonu ke ʻi he tefito ʻo e fakamoʻoni kotoa pē ha moʻui ʻoku angatonu; he ka ʻikai, he ʻikai ke lava ʻa e Laumālié ia ʻo fakamoʻoniʻi ʻa e ngāue ʻa e ʻEikí ʻi hotau kuongá ni.

Meliame N., taʻu 19, ʻAkalā, Kana

ʻOua Naʻá Ke Teitei Foʻi

Ko hono maʻu ʻo ha fakamoʻoní mahalo ʻe fuofuoloa. ʻOku lahi ha ngaahi meʻa te ke lava ʻo fai ke maʻu ai ha fakamoʻoni taʻe-ueʻia. ʻOua naʻá ke teitei foʻi ʻi he kole ki he Tamai Hēvaní ha tali ki hoʻo ngaahi lotú.

Uilipeni G., taʻu 18, Penikueti, Filipaini

Faʻa Kātaki

ʻOku ʻikai tali vave mai ʻetau ngaahi lotu he taimi ʻe niʻihi. Ko e talí ʻoku faʻa kiʻi taimi lōloa pea hoko mai ia ʻo fakatatau mo e ngaahi holi ʻo e loto ʻo ha taha. Ko e taha ʻo e ngaahi ʻulungāanga lelei he Kāingalotú ʻa e faʻakātakí. Hokohoko atu pē ʻa e lotú, ako e folofolá, tauhi e ngaahi fekaú, mo fanongo ki he ngaahi fakamoʻoni ʻa e kakai kehé. Mātuʻaki tokanga ʻaupito ki he ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní. ʻE ala hoko mai ʻa e talí ʻi ha taimi ʻoku ʻikai ke ke teitei ʻamanaki ʻe hoko ai.

Sioma O., taʻu 15, ʻApia, Naisīlia

Fakalongolongo

ʻOku finangalo maʻu pē ʻa e Tamai Hēvaní ke ʻomi ha tali kiate kitautolu; ka, ʻoku ʻi ai ha faʻahinga meʻa ʻi loto ʻiate kitautolu te ne lava ke taʻofi kitautolu ʻi ha taimi ʻe niʻihi mei hono maʻu ʻo e tali ʻoku tau feinga ki aí. Te u pehē ko e founga lelei taha ke maʻu ha fakamoʻoní ko ʻetau fakalongolongo, fakalaumālie mo fakaetuʻasino foki. ʻI he founga ko iá, ko e taimi te tau lotu ai mo lau ʻa e folofolá, te tau mateuteu ai ke maʻu ia.

Monika N., taʻu 19, Lima, Pelū

Paaki