2016
Howard W. Hunter: O Lo’u Tama, o le Perofeta
Ianuari 2016


Howard W. Hunter: O Lo’u Tama, o le Perofeta

E alala le tusitala i Iuta, ISA.

E masani ona fai mai e uo ni fesili se lua: “Na faapefea le avea o se atalii o se perofeta ma tuputupu ae faatasi ai ma se alii maoa’e?” ma “Pe e te matuai manatu o lo outou tama o se perofeta a le Atua?”

Portrait of Richard A. Hunter sitting in a chair.  There are pictures of his parents in the background.

Ata pue anamua mai le faaaloaloga a le aiga o le au Hunter, o le Faletusi o Talafaasolopito o le Ekalesia, ma le Falemataaga o Talafaasolopito; mo se vaega faʼasoa ata pue © iStock/Thinkstock

Ua ou talitonu e fuaina alii ma tamaitai i mea latou te faatauaina ma mea latou te naunau e fai e uiga i na mea e faatauaina. E foliga mai o tagata maoae e faia pea lava e le aunoa soo se mea e manaomia ona ola ai i mea latou te faatauaina, e oo lava i se osigataulaga tele. O lo’u tama o se tasi o nei tagata maoae. Sa ou maua le avanoa o le aoaoina o mea ofoofogia mai ia te ia e uiga i le uiga moni o le silisili ese. E lei oo mai ia lesona mai mea sa ia ta’u mai ia te au, ae mai mea sa ia faia ma le tagata sa i ai o ia.

O tala nei e faapupula ai le tulaga o le ola a’e ma lo’u tama: o se loia, o se faimusika, o se tausiaiga, o se perofeta—mai na mea uma, o se tagata sa faaalia le agalelei ma naunau e tuuina atu soo se mea mo le Atua ma le aiga.

Ositaulaga mo le Lelei o Lona Aiga

A o ou talavou, sa ou vailiili i le falealuga i se tasi aso, ma sa ou tau ai i se faaputuga o atigipusa pefu. Sa ou mauaina se fagufagu, o se pu apamemea, se vaiolini, ma se pu malu. Ina ua uma ona fesili atu i lo‘u tama e uiga i ai, sa ou aoaoina ai o nisi nei o mea faifaaili sa ia ilia. Sa i ai sana au faaili a o i le aoga maualuga i Boise, Idaho, ISA. O ia o se fai musika talenia sa matuai fiafia tele i musika ma fatuina ia musika. Sa tata lana faaili i faafiafiaga tetele i Boise ma na oo lava i se vaa folau maimoa sa folau i Asia. Ina ua uma ona masii atu i Kalefonia i Saute, ISA, i le 1928, sa toe faatulagaina le faaili ma sa matua lauiloa lava.

President Howard W. Hunter's band ""Hunter's Croonaders"""

I le 1931, na faaipoipo ai lo’u tina, o Clara Jeffs. Sa mananao e fai sa la’ua fanau. Sa ia lagonaina o le matua manaomia tele i le lalolagi o faafiafiaga sa le ogatusa ma le aiga taua sa ia manao ai. O lea i se tasi aso na ia tuu uma ai mea faifaaili uma i o latou ato ma la’u i luga i le afoaluga. Vagana mo mea faaleaiga e tulagaese, ae na te lei toe ilia lava.

Ou te lei iloaina lava le tele o lenei osigataulaga vagana ai i se taimi mulimuli ane. I le 1993 na siitia atu mai i lona aiga i le Aai o Sate Leki, Iuta, ISA, i se fale mautotogi i le taulaga i le Aai o Sate Leki, e lata i lona ofisa. I le taimi o le masii atu, na matou toe tau ai foi i mea faifaaili. Sa ou fesili atu ia te ia pe manao e foai i le Ekalesia aua o se vaega taua i lona olaga talavou. O lana tali na ou matua ofo ai: “E lei oo i le taimi. E le mafai ona ou tuueseesea ma a’u i le taimi nei.” E ui lava ina iloa e Tama na te le toe ilia lava, ae sa faigata ona ia mafaufau e lafoai. O iina na ou iloa ai le tele o se osigataulaga sa ia faia.

Atiina ae se Tautinoga i le Talafaasolopito o Aiga

Ina ua uma ona faaipoipo o’u matua, o se tasi o valaauga muamua o lo’u Tama o le faiaoga i se vasega o talafaasolopito o aiga. O le taimi lea na ia matua tautino atu ai ia lava i le faia o galuega o talafaasolopito o aiga. Sa i ai i lana kalena i le ofisa loia le tele o afiafi na maka ai le alu i le faletusi i Los Angeles e fai suesuega mo gafa. Na amata ona ia saunia ia pepa e ta’i ono futu le uumi (1.8 m) o gafa faaleaiga, lea na ia tuufaatasia i ni tusi tausi mautu.

E aoina mai foi e Tama ia faamatalaga ma faafesootai i o matou aiga. Na ia auina atu le fiaselau o tusi i ona aiga pe a ia maua i latou. Sa ia faafefilogia a matou tafaoga faaleaiga i ni asiasiga ma ni tausoga, olomatutua, ma toeaiina o matou aiga. O iina sa ou aoao mai ai mea lelei e mafai ona fai pe a e ositaulagaina se aso manaia o tafaoga.

Faaalia o Lona Uiga Toa i le Aoga Faaloia

Howard W. Hunter with his wife, Claire, and their sons Richard and John.

Ina ua ou fanau mai, sa faitau e lo’u tama se tusi e uiga i uili ma molimau i le potu faatalitali o le falemai. Sa tonu ia e ia e aoga faaloia ina o faigaluega o ia faatasi ma loia i le Los Angeles Flood Control District i Kalefonia i Saute. O se tagata o le aiga, ma sa manatu lo’u tama e sili ona lelei lona lagolagoina o le aiga pe afai o ia o se loia. Peitai, o le i ai o se toalua, ma se fanau e toalua, ma se galuega faasoloatoa, sa ia iloa e tatau ona a’oga ma suesue i le po.

Mulimuli ane, ina ua ou aoga foi au i le aoga faaloia, sa ou taumanatunatu ai pe na faapefea ona faia e lo’u tama. Sa ou fesili atu, “O a taimi na e moe ai?” Sa ia fai mai sa ia suesue i le mea e gata mai ai lona mafai, ma a oo ina matua e le mafai ona ia toe suesue, ona moe lea pe tolu i le fa itula. Na faifai pea lena mea mo le lima tausaga. Sa ou maofa i lona lototoa.

Faaaluina o Taimi faatasi ma Ona Atalii

E pisi tele le olaga o Tama, ae na te faaavanoaina lava sona taimi mo lona aiga. A o ou avea ma se Tama Sikauti, sa fuafua le matou au e o i lalo o le Vaitafe Rogue i Oregon, ISA, i vaafaafolau sa matou fausia e i matou lava. Sa ofo mai lo’u Tama matou te o e ui e le o ia o se tagata-moe-i ni tolauapiga. Sa ma faaaluina le tele o itula e galulue faatasi ai i le fausiaina o le ma vaafaafolau nofoa-lua.

E lei umi, a ua ma i ai i luga o le vaitafe. Sa ou nofo i le pito i luma, ae nofo Tama i tua. A o ma folaulau atu i le vaitafe, e lei umi ae ma aga atu i afu e sili ona matautia.

Sa magoto tele ifo le taumua o le ma vaa i le vai i le ta’ele o afu ma sa’e ai, ma felafoai atu ai i ma’ua i le galua o le vaitafe. Sa ou ea a’e i luga ma vaai atu mo lo’u Tama ae sa le mafai ona ou iloa atu o ia. Na iu ina maunu a’e o ia i luga, ma tuupipisi, ma sa mafai ona ma faasagatonuina le vaa ma toe tulioso ai i totonu. A o lei mafai ona ma oo i le paumatu sei iloilo ai le mea ua tupu, sa toe faatafea atu i ma’ua e le vaitafe i le isi vaega aave tele. Sa lei i ai so ma taimi e toe faatulaga ai le vaafaafolau ae faataavili i ma’ua e se taaviliga faaasiosio, ma tapili atu ai i maua i se aave umi agai i tua ma sa le mafai ona taofiofia.

Na iu lava ina ma toe foi i le tolauapiga i lena afiafi faatasi ai ma isi Sikauti. Sa faamatala mai e Tama le tala auiliili ia Iopu. Mai mea na tutupu i le aso ma le tala ia Iopu, sa matou aoaoina ai e le faigofie i taimi uma le olaga. O le taeao na sosoo ai, nai lo le toe foi atu i le fale, sa toe oso Tama i si o ma tamai vaa ma ma o loa. O lenei aafiaga na aoao mai ia te au pe avea o se alii maoae e na te faatauaina lona aiga.

Tausiga o Lona Faletua

Howard W. Hunter and his wife, Clare standing outside.

I le 1970 na ma’i ai lo’u tina i se gasegase matuia sa le mafai ai e ona alatoto ona fafaga lona faiai. O ia o se tamaitai e ese le atamai, tausaafia, ma le lalelei ma ona mata e feilafi. Ae i le isi 13 tausaga, na faiifo ai lona tulaga. Na pei o le leiloa atu o se uo lelei o sia mea itiiti ma sia mea itiiti.

Sa tulai mai le tama e avea ma le e tausia muamua o ia [tina]. I le taimi muamua sa ia faia ni osigataulaga laiti ina ia lagolelei o ia ma fiafia. Sa ia saunia ana mea e ai, usuusu pese atu ia te ia, ma uu lona lima. Peitai, a o faagasolo pea aso, na oo ina faigata le tausiga o lo’u tina ma ua tele ina faaletino. Atonu ai sa matua faigata mo Tama.

Ina ua atili faaletonu le tulaga o lo’u tina, sa oo foi ina i ai le popolega i le soifua maloloina o lo’u tama. Sa ou i ai iina ina ua ta’u atu e le fomai ia te ia ua manaomia e lo’u Tina le tausiga atoa a se nofoaga ua i ai le tomai faatausi soifua. E ono maliu ai o ia pe afai e tumau pea ona ia tuuina atu le tausiga o loo manaomia e ia [tina], ona leai lea o se isi e tausia o ia.

Mo masina e 13 mulimuli o le ola o lo’u tina, sa asiasi atu ai lo’u Tama ia te ia i le nofoaga tausi soifua i aso uma sa lei alu ai i sona tofiga faale-Ekalesia. Sa lei toe iloa o ia e [lo’u tina], ae sa leai se eseesega o lena mea i [lo’u tama]. Sa ia talanoa atu ia te ia e pei o la lava e lelei mea uma. Ou te vaaia o ia pe a foi mai i sana asiasiga i se konafesi faalesiteki i se nuu mamao. E matua le lava lava. Ae o le mea muamua lava na te faia pe a taunuu mai o ia o le alu e vaai Tina, e aumaia po o le a lava le fiafia na te mafaia.

Sa tausia e lo’u tama ia lo’u tina i le mea silisili sa ia mafaia. Sa ou aoaoina ai le anoanoai o mea e uiga i le ositaulaga mai le matauina o ia o tausia lo’u tina.

Faia o Osigataulaga mo Lona Valaauga

President Howard W. Hunter on stand in the tabernacle with Boyd K. Packer

AGAVALE PITO I LUGA: ATA PUE SAUNIA E TOM SMART, FAAALOALOGA O LE TDeseret News

Sa lagona e tama o lona valaauga o se Aposetolo o se mea e faamuamua atoatoa—ma mo se mafuaaga lelei. E na o sina vaega toaitiiti o alii e ta’ua o molimau faapitoa e taitaia le galuega a le Atua i le lalolagi, ma e le mafai ona ave so latou aso malolo, po o se tausaga.

O le faataunuuina o lona tofiga sa sili atu ona taua i lo’u tama e oo lava i lona soifua maloloina. Na tuua e Tama i le Alii e toe faafou lona tino (tagai i le MF&F 84:33). Sa ia fesili mai i se tasi taimi ia te au ma te o i se konafesi faarisone i Pale. Sa mafaufau lona fomai e tatau ona le tele ni aso e malaga ai ona o le tulaga lamatia o le tino o Tama i le fealuai, ae na ma felelei sa’o lava i Pale. Sa toetoe ina a le mafai ona pupula o’u mata, ae na alu atu ma le malosi ia Tama e taitai ia fonotaga, faatalanoaga, ma siitia isi.

I le pulapula lagoto o lona soifua, sa tele taimi e matua tigaina ai o ia. Ou te le’i iloa e mafai e le tino o le tagata ona onosaia ia ituaiga o tiga. “Tama,” sa ou fesili atu, “e te manatu sa tatou matuai alalaga fiafia i le i ai o se tino faapenei?” Ma se talitonuga mautu sa ia tali mai, “Ioe.” Ona ia faaopoopo mai lea ma sina tausua, “ou te le o mautinoa pe a tatou iloa le tala atoa.”

Faaali atu le Agalelei

Na faataua e tama le agalelei. Na ia tautala ma le pule tatau a se tagata agalelei. Sa lauiloa o ia ma faaaloalogia e tuaoi, aiga, uo, tagata na ia tautuaina, o uso faigaluega, ma tagata o le Ekalesia, o se alii agalelei.

Ou te le manatuaina se taimi i lo’u tuputupu ae na ia soona faia ai au pe agaleaga mai. E tusa lava pe na tatau ona ou maua se tali matuia, sa ia taulimaina mea taitasi e ala i le aoao mai ae le o le faasala. Ma te talanoaina pe aisea na sese ai le mea sa ou faia ma pe o le a foi le mea e tatau ona ou faia ai. Ia te au, sa aoga lena mea—pe o le mea foi lea sa moomia.

Sa avea lo’u tama ma se epikopo o le Uarota o El Sereno ia ua faatoa tau amata le Ekalesia i le eria a Los Angeles, Kalefonia. O loo talanoa pea lava tagata o le uarota e uiga i lona agalelei ia i latou ma o latou aiga. I se tasi Aso Sa sa lei i ai Tama i le sauniga a le au perisitua. Sa mafaufau tagata uma po o le a le mea na tupu ia te ia. Mulimuli ane sa latou iloa ai e iai se tasi o ositaulaga sa i ai se faaletonu na tuai ai ona ala ma sau i le sauniga. O lea na ia faia ai le fonotaga a le korama ona o lona agalelei i le potumoe o le ositaulaga.

O se tasi o a’u uo i le aoga maualuga o se tagata e tulaga ese i se tulaga gafatia tele, ae sa popole o ia e uiga i le toe foi atu i le kolisi ina ua mavae lona tausaga muamua ona o le totogi. Sa iloa e lo’u tama lona atugaluga ona ia valaaulia lea o ia e alu atu i lona ofisa. I le faaiuga o le talanoaga, na ia tuuina atu ai se siaki ia te ia ua uma ona saini e mafai ai ona toe foi o ia i le aoga.

Sa i ai se isi a’u uo i le aoga maualuga i le Siteki o Pasadena a o avea Tama ma peresitene o le siteki. Sa alu o ia i le Iunivesite o Polika Iaga. Ao i ai i se malaga e fai ma sui o le aoga, sa aafia o ia i se faalavelave tau taavale matautia ma na togafitia ai i se falemai i Las Vegas, Nevada, ISA. Ina ua iloa e Tama lona tulaga, sa tietie atu o ia i le 270 maila (435 km) mai Los Angeles i Las Vegas e vaai ia te ia ma momoli atu alofaaga ma le faamalosiauga.

Ou te le iloa pe fia galuega faapenei o le agalelei sa faia e lenei Tama. Na te le talanoa mai lava ia i matou po o se isi lava e uiga i ai. E masani lava e le faia lena mea e tagata agalelei.

Sa ou aoaoina e uiga i nisi o nei galuega agalelei e ala i tusi na ia teuina mai tagata o e na tusi atu ia te ia i le agaga faafetai. O lenei tusi o se ituaiga masani o tusi na ia mauaina mai: “Ona o le popole tele sa ou tusia ai e uiga i le ma teine ulumatua. … Na e faaaluina se taimi ma le naunau alofa e valaaulia ai o ia lua te talanoa, ma tuuina atu ia te ia le numera o lau telefoni. Sa ofo ma maofa o ia ona o sa e silafia e agavaa o ia. O lena valaauga o se tulaga moni lea na suia ai lona olaga.” Ona ta’u mai lea i le tusi lona toe foi mai i le Ekalesia, o lona faamauga i le malumalu, ma lona olaga fiafia ma le faamanuiaina. “Ina ua uma ona faitau lau saunoaga [e uiga i le agalelei i le konafesi aoao ia Oketopa 1994] sa maligi o’u loimata ina ua ou iloaina sa e faia i le tele o tausaga le mea ua e fautuaina nei i matou uma e fai.”

O Lo’u Tama, o se Perofeta a le Atua

Portrait of President Howard W. Hunter

Sa talitonu Tama ia Iesu Keriso. Sa ia faia ia faigofie mo au ona talitonu foi ia Keriso. Sa ou vaaia le mea e faia e se tagata e talitonu ia Keriso ma e faapei o Ia. Sa ou lagonaina le filemu ma le faamoemoe ma le olioli lea e mafua mai i lena ituaiga o olaga.

O le fesili mulimuli lenei: “E te manatu o lou tama o se perofeta moni a le Atua?” Sa faigofie i taimi uma ona ou tali i lenei fesili. Ou te le manatua lava se taimi i le olaga faaletagata o lo’u tama, aiga, galuega, po o le soifuaga i le Ekalesia e mafai ona taitai atu ai a’u faapea sa lei agavaa o ia. Ae e ese mai nai lo le talitonu na valaauina moni o ia o se sui o le Atua i Ana fanau uma i le lalolagi. Ua ou iloa o ia o se perofeta a le Atua, ae e lei oo mai lena malamalama i le iloaina o ia, vaavaai atu i ana faataitaiga, po o le ootia i mea sa ou vaai ia te ia o fai ma tautala mai ai. E fesoasoani na mea. Ae o lena malamalama na tuuina atu ia te au o se meaalofa o le alofa mutimutivale o le Atua lava lea e tasi na valaauina o ia.

Faamatalaga

  1. Aoaoga a Peresitene o le Ekalesia: Howard W. Hunter (2015), 221.

  2. Aoaoga: Howard W. Hunter, 243.

  3. Aoaoga: Howard W. Hunter, 1.