Tuva Kawa: Vakacegu, TATAQOMAKI, kei na Yalayala
Mai vei Elder Bradley D. Foster
Ena Vitusagavulu
Mai na vosa, “Gathering, Healing, and Sealing Families,” ka a soli ena RootsTech Family History Conference e Salt Lake City, Utah, USA, ena Feperueri 14, 2015.
Ni vakaitavi voli na nomu matavuvale ena vakasokumuni ni ivolatukutuku, na vakabulai ni yalo, kei na nodra vauci na lewe ni matavuvale, ena vakalougatataki tawamudu o iko kei na nomu kawa.
Droini mai vei Carolyn Vibbert
Na italanoa me baleta Na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e sa dua na italanoa ni matavuvale. Niu kaya na matavuvale, au sega ni vakaibalebaletaka na noda ivakavuvuli ni gauna oqo me baleta na Tina, Tama, kei ira na gone.
Au vakayagataka na vosa ena sala e vakayagataka kina na Turaga, me vakaibalebale vakatautauvata ki na veimataqali se matavuvale duiduikawa e so, baleta na tamata kece e vakamatavuvale. Na ituvatuva ni Tamada Vakalomalagi me baleti ira na Luvena sa umani koto ena mataqali matavuvale vakaoqo—o ira na gone ka rawa kaukauwa mai vei ira na tubudra ena vuqa na veitabagauna emuri kei ira na itubutubu ka qara me ra vakalougatataka na nodra kawa ena veitabagauna sa tu ki liu.
Ena vakasama oqo sa tukuna talega na iVola i Momani na italanoa e so ni matavuvale. Ni da wilika na veitalanoa oqo, eda raica ni se sega ni veisau sara na matavuvale mai na veisenituri sa oti. O ira madaga ka bula ena dua tale na gauna kei na vanua era se vakataki keda tu ga—ka se bera ni veisau na gagadre ni Kalou kivei ira na Luvena me ra bula marau ka tawamudu voli vakamatavuvale.
Cava na vuna e maroroya kina na Turaga na ivolatukutuku ni italanoa e so oqo? Na cava e vinakata o Koya me da vulica mai kina? E tiko beka kina na veilesoni e rawa ni vukei keda ena noda sasaga ni vakasokumuna, vakabula, ka vauci ira na noda matavuvale?
Dua na Lesoni mai vei Liai
Au vakabauta na matai ni matavuvale ena iVola i Momani—na matavuvale nei Liai—e tiko kina e dua na lesoni kaukauwa me baleti keda ka da rairai sega tu ni siqema. Sa rawa ni vakatavulici keda vakalevu sara na matavuvale nei Liai me baleta na ivolatukutuku ni matavuvale—na vuna era bibi kina vua na Turaga kei na vuna e dodonu me bibi kina kivei keda.
Ni tekivu na italanoa, rau sa susugi ira tiko na luvedrau yalewa kei na va na tagane o Liai kei Seraia e Jerusalemi, ka muataka voli e dua na bula logaloga vinaka ena siti levu oya. A veisau vakadua na nodra bula ni sa vakaroti Liai na Turaga me kauta na nona matavuvale ki na lekutu.
A talairawarawa o Liai, ka biuta tu mai o koya kei na nona matavuvale na nodratou iyau ka gole yani ki na lekutu. Vakalailai na nodratou toso tiko, a kaya o Liai vua na luvena tagane o Nifai:
“Raica au sa tadra e dua na tadra, ka sa vakarota kina vei au na Turaga mo dou lesu tale ki Jerusalemi, ko iko kei iratou na tuakamu.
“Raica, sa tiko vei Lepani na kedra ivola tukutuku na Jiu kei na itukutuku ni nodra kawa na nomudou qase ka ceuti tu ena peleti parasa” (1 Nifai 3:2–3; vakaikuritaki).
Baleta na ivakaro oqo, sa ra vakalougatataki na neitou matavuvale mai na ka levu oqo a cauraka ena vakabauta kei na talairawarawa o Nifai: “Au na lako ka kitaka na ka sa vakarota na Turaga, ka niu kila ni sa dau vakarautaka na Turaga na sala me ra rawata kina na luve ni tamata na ka kece sa vakarota vei ira ko Koya.” (1 Nifai 3:7).
Era sa ivolatukutuku na peleti parasa. Era umani tu kina na ivolanikalou, ia e umani tale tu ga kina na ituvatuva ni kawa nei Liai. Sa kila tu na Turaga na bibi ni kena maroroi na ivolatukutuku oya ki na vuqa na itabagauna ena basika mai.
O sa bau vakananuma tu na vuna a sega ni vakaroti Liai kina na Turaga, ia o ratou na luvena, me ratou lesuva tale na ivolatukutuku? O koya na peteriaki ni matavuvale. Na Turaga a solia vei koya na raivotu. E sega li ni na rawa ni veivakayarayarataki cake o Liai kivei Lepani mai vei iratou na luvena?
Eda sega ni kila na vuna a vakaroti iratou kina na luvei Liai na Turaga me ratou lesu ki Jerusalemi, ia eda sa kila ni ratou a sasaga dredre ni vakataucokotaka na ka a vakarota na Turaga me ratou cakava. A dredre na itavi, ka sa vakatovolea na nodratou vakabauta. Ratou a vulica na veilesoni yaga sara ka na ganiti iratou vinaka ena nodratou ilakolako voli ena lekutu. De dua sa ka bibi sara, ratou a vulica ni gauna e veivakaroti kina na Turaga, ena vakarautaka dina o Koya na sala.
Eda na rairai tarogi keda, na cava e vinakata na Turaga kivei ira na luveda tagane kei na yalewa me ra vulica ni ra “lesu tale” me ra taura mai na ivolatukutuku ni noda matavuvale? E vakarautaka tiko vakacava o Koya e dua na sala kivei ira? E tiko li e so na ka e vinakata o Koya me ra sotava? Eda sa sureti ira tiko li me ra rawata na veika me sotavi oqo? Na veivakalougatataki cava e nuitaka me solia o Koya vei ira na luvemu tagane kei na yalewa ena veiqaravi ni valetabu kei na tuva kawa?
Ni lesu tale o Nifai kei rau na tacina ki na valelaca nei tamadratou, o Liai “a taura na peleti parasa ka ceuti tu kina na itukutuku, ka wilika mai na kena itekivu.” A raica o koya “na ivola e lima i Mosese,” “na nodra parofisai na parofita yalosavasava,” kei na “itukutuku ni kawa i tamana; ka kila kina ni sa kawa i Josefa … ka volitaki ki Ijipita.” Ia o Liai ni sa “wilika na veika kece oqo, sa vakasinaiti ena Yalo Tabu” (1 Nifai 5:10, 11, 13, 14, 17).
A qai vakatavulici ira na nona matavuvale o Liai ena ka e sa vulica mai na peleti e so oya. O na rawa ni kaya ni nona valelaca sa mai dua na vale ni vuli kei na tuva kawa—ka dodonu me sa vakakina na noda itikotiko.
E rawarawa meda raica na vuna a vinakata kina na Turaga me tiko na veitukutuku oqo ki na matavuvale nei Liai. Era solia ki na nona kawa e dua na yalo ni vakatakilai, e semati ira tu kivei ira na peteriaki yalododonu ena gauna eliu ka tea voli ena vu ni lomadra “na vosa ni yalayala a caka vei ira na qase” (V&V 2:2; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:39). Era sa ka bibi sara na veitukutuku oqo ki na nodra vakabauta na kawa e se bera ni susu ni a vakaroti Nifai na Yalotabu, ke ra a sega, e dua taucoko na “mata tamata ena rusa ni ra sa sega ni vakabauta” (1 Nifai 4:13).
Na ka era sotava e dua tale na mata tamata ena iVola i Momani sa vakaraitaka na kena dina sara ni gauna e yali kina na itukutuku e so, sa yali na dina, ka sa rawa ni vakadomobula na kena vatuka me baleti ira na kawa muri mai.
Era a biuti Jerusalemi na Mulekaiti volekata na gauna a biubiu mai kina na matavuvale nei Liai. Ia sega ni vakataka na matavuvale nei Liai, “era a sega ni kauta mai e dua na kedra ivolatukutuku.” Ena gauna a kunei ira kina o Mosaia rauta ni 400 na yabaki emuri, “sa yali mai na nodra ivosavosa dina; … ka ra sa guilecavi Koya ka a Buli ira” (Omanai 1:17). Era sa vakayalia na ka era kilai tani kina vaka tamata ni veiyalayalati.
A vakatavulici ira na Mulekaiti o Mosaia ena nona vosa me rawa ni ra vuli mai na ivolatukutuku e tiko vua. Na kena vatuka, era a lakocuruma e dua na veisau levu na Mulekaite mai na dua na yavusa veilecayaki ka tawalotu ki na dua na yavusa e kila vakamatata na yavu ni bula marau ni Kalou me baleti ira—kei na nodra matavuvale.
Lesu Tale kei na Nona Matavuvale
Na kena kilai ocei o keda ena veimaliwai vata na Kalou kei ira tale e so e sa veisautaka na iwalewale eda vakasamataki, raici, ka qaravi ira kina na tani. Era sa tiki bibi ni noda vakatakilai ka rairai matau na ivolatukutuku. Na rai lesu e vakavakarautaki keda meda toso ki liu.
Kemuni na itubutubu, ko ni sa sureta li na nomuni matavuvale mera “lesu tale”? Sa tawase beka na nomu matavuvale mai na kemudou ivolatukutuku—se mai vei kemudou yadua—ena dua na sala cava ga? E sa tamusuki li na isema ni nomu matavuvale ena gauna oqo kei na kena eliu? Na cava a yaco ena itukutuku makawa ni nomu matavuvale me vakavuna na veitawasei oqo? Na igolegole beka i vanua tani, veisaqasaqa ni matavuvale, veivosakitaki ni kosipeli, se na toso voli ga ni gauna? O sa bau vakasaqarai ira na nomu qase eliu ena FamilySearch.org ena dua na gauna ga oqo?
E sa talabusese tu na mataqali i Isireli, ka sa oka kina ena vuqa na sala na kena talabusese na noda matavuvale kei na ivolatukutuku. Sa noda itavi meda vakasokomuni ira ka, ke ganita, walia na mavoa ni veitawasei. Ni da qara vagumatua meda vagolea na lomadra na noda gone vei ira na nodra qase, ena vagolei talega na lomada vei ira na luveda1 ka da na raica vakatautauvata na vakacegu kei na veivakabulai e basika mai na cakacaka oqo (raica na V&V 98:16).
Me vaka ga na nona a talai iratou lesu tale na luvena ki Jerusalemi o Liai me baleta na ivolatukutuku vakatabui, meda sa talai ira lesu na luveda me baleta na noda ivolatukutuku ni matavuvale. Me vaka ga a vakarautaka e dua na sala vei Nifai na Turaga, e sa vakarautaka o Koya na Initaneti kei na veiyaya vakalivaliva e so me na vukei ira na luveda ni vakasokomuna ka vakabula na noda matavuvale. Ka sa vakarautaka o Koya na valetabu meda kauta kina na veiyaca eda sa kunea ka vakayacora na noda vakasokomuni me ka tudei sara mai na cakacaka vakalotu ni veivauci.
Reki ena Lekutu
Niu a vakawati kei na watiqu, o Sharol, keirau a navuca me va na luvei keirau tagane. E a duidui na ituvatuva ni Turaga. A solia o Koya vei keirau e va na yalewa.
Keirau a lakova curuma vata kei iratou na goneyalewa na lekutu. Ratou sa vakawati tu oqo ka vakaluveni ka sa lako curuma voli na nodratou dui lekutu. E sa rawarawa tu li na veika kece ena ilakolako? Sega. Sa tiko na noda iwase ni vosa kudrukudru, ka sa levu sara na sasaga dredre.
Na lekutu ni bula sa rawa ni dredre ki na veimatavuvale. Ni taroga na tamata, “Sa vakacava tiko o iko kei na nomu matavuvale?” Au dau kaya, “Keitou curuma tu oqo na gauna dredre sara. Vinaka na vaqaqa voli.”
Ia sa tiko talega na gauna e so ni reki dina ena ilakolako. Me vaka na peteriaki kei na meteriaki, eda vakayagataka e levu na gauna ena vaqaqacotaki ni luveda me baleta na lekutu. Era sa yalataka na parofita ena noda gauna ni cakacaka ni tuva kawa e vakarautaka na “veitaqomaki vinaka cake mai na nona veivakauqeti na meca”2 kei na saumaki “titobu ka veivakaukauwataki” vua na iVakabula.3 Sa sala kaukauwa sara vakaidina ni nodra vakasokomuni, vakabulai, ka vauci na noda matavuvale.
Me vaka na peteriaki ni noqu matavuvale, au sa kerei iratou na noqu goneyalewa me ratou “lesu tale” ka kunea na ivolatukutuku, kauta na veiyaca ki na valetabu, ka vakatavulici ira na makubui keirau. Au a kerei ira me ra vakasaqara mada se ocei dina o ira ena nodra vakaitavi ena tuva kawa.
Dua na Yalayala
Au yalataka ni ko sa sureti ira na luvemu mera “lesu tale” ka kunea na nomudou ivolatukutuku ni matavuvale, ena “vuabale na [nomudou] marau” vakataki Liai kei Seraia ka “vakavinavinaka vua na Kalou ni Isireli.” Ni ko vakasaqara na nomu ivolatukutuku, o na “vakasinaiti ena Yalo Tabu,” ni ko na kunea “ni sa vinaka ka yaga vakalevu sara.” Ko na qai kila ni “sa nona lewa vuku na Turaga [mo] kauta ena [nomu]” ilakolako “ena lekutu ki na [nomu] vanua yalataki” (1 Nifai 5:9, 17, 21–22).
Na Lotu sa tu oqo me tokona ka vaqaqacotaka na nomu matavuvale ena ilakolako oqo. Au yalataka ni sa na vakaitavi voli na nomu matavuvale ena vakasokomuni ni ivolatukutuku, na vakabulai ni yalo, kei na nodra vauci na lewe ni matavuvale, ena vakalougatataki tawamudu o iko kei na nomu kawa—na nomu matavuvale.