2017
Mikael Rinne: Massachusetts, USA
June 2017


Mga Hulagway sa Hugot nga Pagtuo

Mikael Rinne

Massachusetts, USA

Si Bishop Mikael Rinne mitabang sa iyang anak, nga si Kai, sa iyang homework. Sa panimalay sa Rinne, dunay lawak alang sa hugot nga pagtuo ug sa syensya.

A father helps his son with his homework. A daughter also works on her own computer.

Mipakigbahin si Bishop Rinne og usa ka ideya atol sa gabii sa debosyonal ngadto sa iyang pamilya, lakip na ni Nea (sa wala), Aila (sa tuo), ug Kai (sa luyo).

A father reads a book to his children

“Wala kaayoy hugot nga pagtuo dinhi sa yuta sa Harvard [University],” miingon si Bishop Rinne, apan siya ug ang iyang asawa, si Tiffany, naggahin og panahon sa pagsilsil og hugot nga pagtuo sa ilang mga anak.

A mother holds and plays with her daughter.

Ang pamilyang Rinne mao lamang ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw nga nailhan sa kadaghanan sa ilang mga higala nga dili miyembro. Si Tiffany Rinne, kauban ang anak nga babaye nga si Sólia, nag-ingon, “Ang among anak nga lalaki, nga si Kai, dunay mas daghang dili mga miyembro ang mitambong sa bunyag kay sa mga miyembro.”

A mother reads with her daughters at night in bed.

Si Bishop Rinne mitabang ni Sólia nga mangandam aron matulog.

A father brushes his daughter's teeth.

“Sa katapusan, ang hugot nga pagtuo usa ka pagpili,” miingon si Mikael Rinne. “Isip usa ka bishop, dili ko makahatag sa mga tawo og hugot nga pagtuo; kinahanglan sila nga mopili nga motuo.”

A father and mother spend time with their children.
Mikael Rinne

Si Mikael usa ka physician-scientist. Ang iyang clinical specialty anaa sa neuro-oncology, ug siya adunay PhD sa molecular biology. Iyang tan-awon ang mga pasyente nga dunay mga tumor sa utok sa Dana-Farber Cancer Institute, Harvard University’s cancer hospital, ug maghimo siya og research sa pagpalambo og mga tambal sa kanser.

Leslie Nilsson, photographer

Ang hugot nga pagtuo dili kasagaran sa akong propesyon. Ang mga tawo nga akong gikatrabaho nagtuo nga ang relihiyoso nga pagtuo mao lang pagkakuryoso—dili kasagaran ug kinaraan, sa paagi sa atong pagtan-aw og tuo-tuo.

Usa sa mga paagi ang akong mga kauban moila nako nga usa ka “lahi” nga tawo sa hugot nga pagtuo. Sama pananglit, ako dili mamalikas. Kon dunay ngil-ad nga butang nga mahitabo, moingon ko, ‘Ah, mga tunglo.” Usa kana ka dako kaayo nga komedya sa klinika, apan kini nakapausab sa palibut. Ug makahisgot ko mahitungod sa Simbahan sa tanang higayon.

Kon magsunod ka sa mga baruganan sa ebanghleyo ug mapailubon ug mabination, kana makaaghat og dugang tinguha sa ebanghelyo kay sa bisan unsa nga panaghisgot sa tinuhuoan. Ang akong mga kauban midayeg pag-ayo sa paagi sa pagpuyo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw ug sa atong pagbinuotan ug pagkasinabuton.

Hapit tanan sa among mga pasyente adunay makahulga sa kinabuhi sa tumor sa utok. Kinahanglan namo atubangon ang trahedya kada adlaw. Ang pipila ka mga tawo mangutana , “Giunsa man nimo pagdumala kanang butanga?” Usa sa akong mga tubag mao kini, “Gibati nako nga ang akong hugot nga pagtuo nakatabang nako sa pag-atubang sa kamatayon ug aron makasabut sa mga tawo nga himatyon. Ug mituo ko nga adunay kinabuhi human sa kamatayon.”

Ang pag-atiman sa mga tawo nga himatyon nakapahimutang sa mga hagit sa saktong lugar. “Mahimong duna kay glioblastoma [grabeng tumor sa utok],” sultihan nako ang mga tawo. Mao kana ang labing grabe nga tumor nga imong makuha. Mao kana ang kasagaran nakong makita.

Daghan sa akong pasyente makig-istorya bahin sa ilang pagtuo sa Dios ug sa mga milagro. Kinahanglan ko nga magsensitibo, apan akong idugang ang akong pagpamatuod ngadto sa mga kamatuoran nga ilang gipakigbahin. “Mituo usab ako niana,” moingon ko. “Mituo ko nga ang mga milagro mahitabo, busa molaum ta sa usa.”

Dunay sayop nga pagtuo nga ang hugot nga pagtuo ug ang syensya nagkabangi. Gihatagan kita og impresyon nga ang syensya aduna sa tanang mga tubag, nga “nahunahuna na namo kini tanan.” Apan dunay daghan pa nga wala namo mahibaloi kay sa unsay among nahibaloan.

Gibati nako nga ang pagkaamgo kon unsa ka komplikado ang mga butang—kon unsa kanindot ang pagkadesinyo sa mga butang—sa tinuod lang makapaugmad og hugot nga pagtuo. Kita dili makasabut sa tinuod nga kinaiyahan sa atong kinabuhi kon wala ang hugot nga pagtuo. Ang tinuod mao, kon masige ko og kat-on sa syensya, mas modako ang akong kahibalo nga usa la intelehente ug balaan nga Tigalalang ang naggiya sa atong pagkalalang.

Isip usa ka bishop, akong makita ang mga miyembro nga dunay krisis sa hugot nga pagtuo. Moduol sila nako ug moingon, “Mas maghunahuna ko pinaagi sa syensya, mao nga maglisud gyud ko sa hugot nga pagtuo.” Makatabang kini sa pipila kanila nga dunay pagduha-duha nga masayud nga ang ilang bishop usa ka Harvard scientist kinsa nagtuo sa Dios. Kana nagtabang kanila nga makaamgo, “Ako mahimong motuo apan mahimo usab nga intellectual.”