O Le Auuso e Toatolu
Saunia e Peresitene Dieter F. Uchtdorf
Fesoasoani Lua i le Au Peresitene Sili
E nafa i tatou lava mo lo tatou lava avea ma soo, ma e itiiti lava—pe afai e i ai se mea—e faatatau i le ala e taulima ai i tatou e isi.
Tuafafine pele, uo pele, o le amataina o le konafesi aoao i se sauniga a tamaitai i le lalolagi atoa e taua ma matagofie. Ia mafaufau foi laia: o tuafafine o vaitausaga uma, talaaga, ituaiga, ma gagana ua autasi uma i le faatuatua ma le alofa mo le Alii o Iesu Keriso.
Ina ua matou feiloai talu ai nei lava ma lo tatou perofeta pele, o Peresitene Thomas S. Monson, sa ia faailoa mai ia i matou le tele o lona alofa mo le Alii. Ma ou te iloa e matua faafetai lava Peresitene Monson mo lo outou alofa, o a outou tatalo, ma lo outou tuuto i le Alii.
I aso lava la ua leva i se laueleele mamao lava sa nonofo ai se auuso tamaitai se toatolu.
O le uso muamua o faanoanoa. O mea uma mai lona isu i lona auvae ma mai lona pa’u i ona tama’ivae sa foliga mai sa lei lava lea lelei ia te ia. A tautala o ia, o nisi taimi e le lelei ai upu e sau i fafo, ma sa tōē i ai tagata. A faitio se tasi ia te ia pe “galo” foi ona valaaulia o ia i se mea, e valu lona ulu, savali ese, ma su’e se nofoaga lilo e faate’a ese atu ai sona faanoanoa ma tomanatu pe aisea ua oo ai le olaga i se tulaga le talileleia ma le le fiafia.
O le uso lona lua o ita. Sa ia manatu lava o ia o se tagata e poto tele, ae sa i ai lava se isi tagata e sili atu lava ona togi i suega i le a’oga. Sa ia manatu ia te ia o se tagata mālie, talafeagai, manaia ana sitaili, ma mata’ina. Ae o taimi uma, sa i ai lava se tasi e foliga mai sa mālie atu, talafeagai atu, sili atu ana sitaili, pe sili atu foi le mata’ina.
Sa le’i sili a o ia i soo se mea, ma sa le mafai ai ona ia onosaia lenei mea. Sa le tatau ona oo le olaga i lenei tulaga!
O nisi taimi e faapa atu ai lona ita i isi, ma sa foliga mai sa saunia o ia i taimi uma e ita i soo se mea lava.
O le mea moni, o lenei mea sa lei toe fiafia i ai tagata ia te ia pe toe lauiloa ai foi. O nisi taimi, e gali ai ona nifo, uumau ana moto, ma mafaufau, “E matua le fea a le olaga!”
Ona i ai lea o le uso lona tolu. E le pei la o ona uso o faanoanoa ma ita, sa matua—fiafia o ia. Ma sa le’i mafua ona sa poto atu o ia pe sili atu lona aulelei pe sili atu lona gafatia i lo ona uso. Leai, o nisi taimi e taumamao pe le amanaia foi o ia e tagata. O nisi taimi latou te faatauemu ai i ona ofu e fai po o ana tala e fai. O nisi taimi latou te faia ai ni tala pa’a’a e uiga ia te ia. Ae sa ia le faatagaina lava soo se mea o na mea e faalavelave tele ia te ia.
Sa fiafia lenei uso e pese. Sa le’i lelei tele lona leo, ma sa tōē i ai tagata, ae sa le’i taofia ai o ia. Na te fai mai, “O le a ou le faatagaina isi tagata ma o latou manatu e taofia a’u mai le pese!”
O le mea moni o lona pesepese pea sa mafua ai ona faanoanoa lona uso muamua ma ita lona uso lona lua.
I le tele o tausaga na mavae ai, ma mulimuli ane sa oo uso taitasi i le si’ui o lona lava taimi i le lalolagi.
O le uso muamua, sa ia iloaina pea lava pea sa leai se motusiaina o faanoanoaga i le olaga, sa i’u ai lava ina maliu ma le faanoanoa.
O le lona lua, o le sa ia maua lava se mea fou i aso uma e le fiafia i ai, sa maliu ma le ita.
Ma o le uso lona tolu sa faaaluina lona olaga e usu ai lana pese ma lona malosi ma se ataata maumaututu i ona foliga, sa maliu ma le fiafia.
O le mea moni, e le faigofie lava le olaga, ma o tagata e le faigofie ma le masuia e pei o uso e toatolu i lenei tala. Ae oo lava i ni faataitaiga malolosi faapenei e mafai foi ona aoaoina ai i tatou i se mea e uiga ia i tatou lava. Afai e pei outou o le toatele o i tatou, atonu e te ono iloaina se vaega o oe lava i se tasi o uso nei, po o le toalua po o i latou uma e toatolu. Se’i o tatou tagai toto’a lava i uso taitasi.
O Lē ua Afaina
O le uso muamua sa ia vaai ia te ia lava o se ua afaina—o se tasi sa puleaina e isi.1 Sa foliga mai sa tupu pea lea mea ma lea mea ia te ia na ala ai ona ia faanoanoa. Faatasi ma lenei manatu i le olaga, sa ia faatagaina ai isi e puleaina ona lagona ma ana amioga. A tatou faia nei mea, e fetosoaiina i tatou e matagi uma o manatu—ma i nei aso o le anoanoai o ala faasalalau faaagafesootai, ua agi ai na matagi i le malolosi o afā.
Tuafafine pele, aisea la tou te lafo atu ai fua lo outou fiafia i se tasi, po o se vaega o ni tagata, e itiiti lava se popole mo outou po o lo outou fiafia?
Afai e te iloaina o loo e popole po o a tala a tagata e fai e uiga ia te oe, e mafai lava ona ou fautuaina atu lenei vaifofo: manatua po o ai oe. Manatua o oe o se tasi o le aiga tautupu o le malo o le lagi, o afafine o Matua Faalelagi, o loo nofotupu i le atulaulau atoa.
O loo ia te oe le DNA faaleagaga o le Atua. Ua ia te oe ni meaalofa tulagaese na pogai mai i lou foafoaga faaleagaga ma sa atiaeina i se taimi umi lava o lou muai olaga. O oe o se afafine o lo tatou Tama i le Lagi alofa mutimutivale ma faavavau, o le Alii o Au, o Le na foafoaina le atulaulau, ma faasalalauina ia fetu taamilomilo i le vanimonimo tele, ma tuu paneta i o latou taamilosaga atofaina.
O loo e i ai i Ona aao.
Aao lelei lava.
Aao alofa.
Aao popole.
Ma e leai ma se mea e tautala ai se tasi e uiga ia te oe e mafai ona suia lena mea. O a latou upu e leai se uiga e faatusa i mea ua fetalai i ai le Atua e uiga ia te oe.
O oe o Lona afafine pele.
E alofa o Ia ia te oe.
E tusa lava pe e te tautevateva, e tusa lava pe e te liliu ese mai ia te Ia, e alofa le Atua ia te oe. Afai o loo e lagonaina le leiloa, tulafoaiina, pe faagaloina—aua le fefe. O le a maua oe e le Leoleo Mamoe Lelei. O le a Ia sii ae oe i Ona tauau. Ma o le a Ia ave oe i le aiga.2
Ou tuafafine pele, faamolemole ia tuu nei upumoni paia ia goto ifo i le ta’ele o o outou loto. Ma o le a e iloa ai o loo tele lava mafuaaga e le tatau ona faanoanoa ai, aua o loo i ai sou taunuuga e faavavau ia faataunuuina.
Na foai mai e le Faaola pele o le lalolagi Lona soifua ina ia mafai ona outou filifili e avea lena taunuuga o se mea moni. Ua outou tauave i o outou luga Lona suafa; o outou o Ona soo. Ma ona o Ia, ua mafai ai ona outou faaofuina outou lava i ofutalaloa o le mamalu e faavavau.
O Lē Ita
O le uso lona lua sa ita i le lalolagi. E pei foi o lona uso faanoanoa, sa ia lagonaina o faafitauli i lona olaga sa mafua uma ona o se isi tagata. Sa ia tuua’ia lona aiga, o ana uo, o lana pule ma uso a faigaluega, o leoleo, o tuaoi, taitai o le Ekalesia, o sitaili fou, malolosi o ave o le la, ma le le laki lava. Ma sa ia faapa atu ai lona ita ia i latou uma.
Sa ia le’i manatu ia te ia o se tagata leaga. I se eseesega, sa ia lagona sa pau le mea na ia faia o le tu atu mo ia lava. Sa ia talitonu o isi tagata uma, sa faaosofia i le manatu faapito, manatu faatauvaa, ma le inoino. I le isi itu, sa faaosofia o ia i faamoemoega lelei—faamasinotonu, amiosa’o, ma le alofa.
Ae paga lea, o le ituaiga manatu o le uso ita lea ua taatele tele. Sa matauina lenei mea i se suesuega lata mai na iloa ai le feteenaiga i le va o ni vaega faatautavā. O se vaega o le suesuega, sa faatalanoaina ai e tagata suesue ia tagata Palesitina ma Isaraelu i Sasae Tutotonu, faapea ma le au Ripapelika ma le au Temokarasi i le Iunaite Setete. Sa latou iloaina e faapea “sa lagonaina e itu taitasi sa faaosofia la latou lava vaega e le alofa e sili atu i lo le ita, ae ina ua fesiligia pe aisea [na] aafia ai le vaega faatautavā i fetaua’iga, sa [latou] faasino atu i le ita sa faaosofia ai [le isi] vaega.”3
I se isi faaupuga, sa mafaufau vaega taitasi ia i latou lava o ni “tagata lelei”—talafeagai, agalelei, ma faamaoni. I se eseesega, sa latou vaai i o latou fili o ni “tagata leaga”—le iloa se mea, le faamaoni, ma amioleaga.
I le tausaga na ou fanau mai ai, sa fetaua’i le lalolagi i se taua matautia na mafua ai le tiga matuitui ma le faanoanoa lofituina i le lalolagi. Sa amatalia lenei taua e lo’u lava atunuu—o se vaega o tagata na faailoaina nisi vaega patino o ni tiapolo ma uunaia le itagiaina o i latou.
Sa latou faafilemuina i latou na latou le fiafia i ai. Sa latou faamaasiasia ma ta’uleagaina i latou. Sa latou manatu ia i latou o ni tagata maualalalo—matua faatauvaa lava. Ma o le taimi lava e te faamāina ai se vaega o tagata, o lou faamaonia atili lava lena o upu ma faatinoga o fetaua’iga e faasaga ia i latou.
Ou te gatete pe a ou mafaufau atu i le mea na tupu i le seneturi 20 i Siamani.
A tetee pe le ioe se tasi ia i tatou, e faaosoosoina lava le manatu o loo i ai se mea o faaletonu ia i latou. Ma o iina e faigofie ai lava ona faapipii i ai ni uiga leaga i a latou upu ma amioga.
O le mea moni, e tatau ona tatou tutu atu i taimi uma mo le mea sa’o, ma e i ai taimi e tatau ai ona faaleo o tatou manatu mo lena mafuaaga. Peitai, a tatou faia ma le ita po o le inoino i o tatou loto—pe a faapa atu lo tatou ita i isi e faamanualia ai, faamāina, pe faafilemu ai i latou—tatou te le o faia la i le amiotonu.
O le a le mea na aoao mai e le Faaola?
“Ou te fai atu a’u ia te outou, ia outou alolofa atu i e ua ita mai ia te outou, faamanuia i e ua fetuu mai ia te outou, ia agalelei atu i e ua inoino mai ia te outou, ma tatalo foi mo e ua tuuai fua mai ma faasaua mai ia te outou;
“Ina ia avea outou ma fanau a lo outou Tamā o lē o i le lagi.”4
O le ala lenei a le Faaola. O le laasaga muamua lava lea i le talepeina i lalo o papuipui lea e faatupuina le tele o le ita, inoino, fevaevaea’iga, ma fetaua’iga i le lalolagi.
“Ioe,” atonu e te faapea, “O le a ou loto e alofa i o’u fili—pe afai latou te loto foi e faia lea lava mea e tasi.”
Ae e le afaina lena mea, a ea? E nafa i tatou lava mo lo tatou lava avea ma soo, ma e itiiti lava—pe afai e i ai sina mea—e afaina ai le ala e taulima ai i tatou e isi. Tatou te faamoemoe ma le manino o le a latou malamalama ma agalelei mai foi, ae o lo tatou alofa mo i latou e tutoatasi mai o latou lagona e faasaga mai ia i tatou.
Masalo o a tatou taumafaiga e alolofa i o tatou fili o le a faamalūlūina ai o latou loto ma uunaia ai i latou mo le lelei. Ae masalo foi e leai. Ae e le suia ai e lena mea lo tatou tautinoga e mulimuli ia Iesu Keriso.
O lea la, i le avea ai ma tagata o le Ekalesia a Iesu Keriso, o le a tatou alolofa pea i o tatou fili.
O le a tatou faatoilaloina le ita ma le inoino.
O le a tatou faatumuliaina o tatou loto i le alofa mo fanau uma a le Atua.
O le a tatou aapa atu e faamanuia isi ma auauna atu ia i latou—e oo lava ia i latou e ono “tuua’ifuaina i [tatou], ma faasaua mai ia te i [tatou].”5
O Le Soo Moni
O le uso lona tolu ua fai ma sui o soo moni o Iesu Keriso. Sa ia faia se mea sa ono matua faigata lava ona faia—sa ia faatuatuaina le Atua e oo lava i fetaiaiga ma faitioga ma faafitauli. Sa mafai lava ona ia faatumauina lona faatuatua ma le faamoemoe, e ui i le itagia ma le le mautonu na siomia ai o ia. Sa ia ola fiafia, e le ona o ona tulaga sa fiafia ae ona o ia sa fiafia.
E leai ma se tasi o i tatou e sao mai mea feteenai o le malaga o le olaga. Faatasi ai ma le tele o malosiaga o loo taumafai e toso ese atu i tatou, e faapefea la ona tatou faatumauina ma le mausali la tatou vaaiga mamao i le fiafia mamalu na folafolaina mai i e faatuatua?
Ou te talitonu e mafai ona maua le tali i se miti sa faia e se perofeta i le faitau afe o tausaga ua alu. O le igoa o le perofeta o Liae, ma o loo faamaumauina lana miti i le Tusi a Mamona taua ma ofoofogia.
I lana miti, sa vaai ai Liae i se fanua tele lava ma, i totonu, sa i ai se laau ofoofogia sa le mafaamatalaina lona matagofie. Sa ia vaaia foi ni vaega toatele o tagata o loo agai atu i le laau. Sa latou mananao e tofo i ona fua matagofie. Sa latou lagonaina ma faatuatuaina o le a latou maua ai le fiafiaga sili ma le filemu tumau.
Sa i ai se ala vaiti na tau atu i le laau, ma i luga o le ala sa i ai se āi u’amea sa fesoasoani ia i latou e tumau ai i luga o le ala. Ae sa i ai foi se puao o le pogisa na faalavelave i le latou vaai i le ala ma le laau. Ma e masalo sa matautia atu foi le leo o tōēēga ma upu faifai na sau mai se fale tele ma le ateatea na lata ane. O le mea na faate’ia ai, sa faatalitonuina e tauemuga nisi o tagata na oo atu i le laau ma tofo i le fua matagofie ma amata lagona le maasiasi ma ō ese atu ai.6
Masalo sa amata ona latou masalosalo i le matagofie moni o le laau e pei ona latou muai manatu i ai. Masalo sa amata ona latou fesiligia le moni o mea na latou lagonaina.
Atonu sa latou manatu afai latou te liliu ese mai le laau, o le a faigofie atu le olaga. Atonu o le a le toe tauemuina i latou pe tōē i ai.
Ma o le mea moni, o tagata sa faifai atu ia i latou sa foliga mai e pei o ni tagata sa fiafia lava ma olioli. O lea la, masalo afai latou te tuulafoaia le laau, o le a talileleia i latou e le faapotopotoga o le fale tele ma le ateatea ma viia i latou mo le latou faaiuga, atamai, ma le poto.
Tumau i luga o le Ala
Tuafafine pele, uo pele, afai e faigata ia te oe ona pipiimau i le āi u’amea ma savali ma le mausali agai atu i le faaolataga; afai o tōēēga ma tauemuga a isi ua foliga mai ua maumaututu ua mafua ai ona e femoumouai; afai ua e atuatuvale i ni fesili e le o taliina po o ni aoaoga faavae e te le o malamalama i ai; afai o loo e lagonaina le faanoanoa ona o ni lagona le fiafia, ou te uunaia oe ia manatua le miti a Liae.
Tumau i luga o le Ala.
Aua lava ne’i faamamuluina le āi u’amea—le afioga a le Atua!
Ma a taumafai soo se tasi e faamaasiasi oe i le taumafa ai i le alofa o le Atua, aua le amanaiaina i latou.
Aua lava ne’i galo, o oe o se afafine o le Atua; o loo faapolopoloina ni faamanuiaga silisili; afai e mafai ona e aoao e fai Lona finagalo, o le a e toe mafuta faatasi ma Ia!7
O folafolaga o viiga ma le taliaina e le lalolagi e le faatuatuaina, e le moni, ma e le faamalieina. O folafolaga a le Atua e mautinoa, e moni, ma e olioli—nei ma le faavavau.
Ou te valaaulia oe ia mafaufau i le tapuaiga ma le faatuatua mai se vaaiga maualuga atu. E leai ma se mea e ofo mai e le fale tele ma le ateatea e mafaatusalia i le fua o le ola ai i le talalelei a Iesu Keriso.
E moni lava, “o mea e lei vaaia e mata, e lei lagona foi e taliga, e lei oo foi i le loto o se tagata, o mea ia ua saunia e le Atua mo i latou o e alofa ia te ia.”8
Ua ou aoaoina mo au lava ia o le ala i le avea ma soo i le talalelei a Iesu Keriso o le ala lea i le olioli. O le ala i le saogalemu ma le filemu. O le ala i le upumoni.
Ou te molimau atu e ala i le meaalofa ma le mana o le Agaga Paia, e mafai ai ona e aoaoina lenei mea mo oe lava ia.
Ae mo le taimi nei, afai e oo ina faigata le ala mo oe, ou te faamoemoe o le a e maua le malutaga ma le malosi i a tatou faalapotopotoga matagofie o le Ekalesia: Peraimeri, Tamaitai Talavou, ma le Aualofa. E pei lava o ni nofoaga e malolo i ai i luga o le ala, ia e mafai ona e faafouina ai lou talitonuga ma le faatuatua mo le malaga o i luma atu. O i latou o se aiga saogalemu, lea e mafai ona e lagona ai se lagona o le aia e aumau ai ma maua ai le faamalosiauga mai ou uso ma soo.
O mea e te aoaoina i le Peraimeri e saunia ai oe mo upumoni faaopoopo e te aoaoina o ni tamaitai talavou. O le ala o le avea ma soo lea e te savali ai i totonu o au vasega a Tamaitai Talavou e taitai atu ai i le faaaumea ma le usoga a le Aualofa. Faatasi ai ma laasaga taitasi i luga o le ala, ua tuu atu ai ia te oe ni avanoa faaopoopo e faaalia ai lou alofa mo isi e ala i faatinoga o le faatuatua, agaalofa, alofa mama, amio mama, ma le auauna atu.
O le filifilia o lenei ala o le avea ma soo o le a taitai atu ai i le fiafia ma le lotomalie le mafaamatalaina o lou natura paia.
O le a le faigofie. O le a manaomia ai le mea silisili o ia te oe—lou atamai uma, aga fatufatua’i, faatuatua, amiosa’o, malosi, naunautaiga, ma le alofa. Ae e i ai le aso o le a e toe tepa ai i tua i au taumafaiga, oka i lou lotofaafetai o le a i ai ona sa e tumau malosi, sa e talitonu, ma sa e lei aluese mai le ala.
Fetaomi Pea
Atonu e tele ni mea e uiga i le olaga e le mafai ona tatou puleaina. Ae i le iuga, e te maua le mana e filifili ai lou taunuuga ma le tele o ou aafiaga i luga o le ala. E le o le tele o ou tomai, ae o au filifiliga na te faia le eseesega i le olaga.9
E le mafai ona e faatagaina ou tulaga na te faia oe ia faanoanoa.
E le mafai ona e faatagaina i latou e faia oe ia e ita.
E mafai ona e olioli o oe o se afafine o le Atua. E mafai ona e mauaina le olioli ma le fiafia i le alofatunoa o le Atua ma i le alofa o Iesu Keriso.
E mafai ona e fiafia.
Ou te uunaia outou ina ia faatumulia o outou loto i le faafetai mo le anoanoai ma le le tapulaa o le agalelei o le Atua. Ou tuafafine pele, e mafai ona outou faia lenei mea! Ou te tatalo faatasi ai ma lagona uma o lo’u agaga ina ia e faia le filifiliga e fetaomi atu i luma i le laau o le ola. Ou te tatalo o le a e filifili e sii ae lou leo ma faia lou olaga ma pesega mamalu o viiga, e olioli ai i mea e mafai e le alofa o le Atua ma mea ofoofogia o Lana Ekalesia, ma le talalelei a Iesu Keriso ona aumaia i le lalolagi.
O le pese o le avea ma soo moni atonu e pā’ō papa pe fai foi si leotele i nisi tagata. Talu mai lava le amataga o taimi, o le mea lava lena sa i ai.
Ae i lo tatou Tama Faalelagi, ma i latou e alolofa ma faamamalu ia te Ia, o se pese sili ona taua ma matagofie—o le pese musuia ma faapaiaina o le alofa togiola ma le auauna atu i le Atua ma uso a tagata.10
Ou te tuu atu ia te oe la’u faamanuiaga o se Aposetolo a le Alii ina ia e maua le malosi ma le lototele e uluola ai ma le olioli o se afafine o le Atua a o e savali ai ma le fiafia i aso taitasi i luga o le ala mamalu o le avea ma soo. I le suafa paia o Iesu Keriso, amene.